REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje między małżonkami prowadzącymi działalność – skutki w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Transakcje między małżonkami prowadzącymi działalność – skutki w VAT /fot. Shutterstock
Transakcje między małżonkami prowadzącymi działalność – skutki w VAT /fot. Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Małżonkowie prowadzący odrębne działalności gospodarcze, ale pozostający we wspólności majątkowej, będą mogli swobodnie przesuwać określone składniki majątkowe z jednej firmy do drugiej. Takie działanie nie wywoła skutków podatkowych w zakresie podatku VAT.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 887/16, prawdopodobnie zapoczątkował nową linię orzeczniczą w zakresie podatku od towarów i usług w transakcjach pomiędzy małżonkami, prowadzącymi odrębne działalności gospodarcze. Wydane orzeczenie jest sporym ukłonem w stronę polskich podatników.

REKLAMA

Autopromocja

Stan faktyczny

Prowadząca działalność gospodarczą wnioskodawczyni zwróciła się do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie podatku od towarów i usług. We wniesionym piśmie wskazała, że od maja 2014 r. prowadzi firmę zajmującą się transportem drogowym towarów, jest czynnym podatnikiem VAT i wykonuje wyłącznie czynności objęte tym podatkiem. W kontekście każdej transakcji przysługuje jej prawo do odliczenia podatku w pełnej wysokości. Nadto wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim. Małżonkowie nie zawarli tak zwanej intercyzy, a zatem dotyczy ich ustrój ustawowej wspólności majątkowej. Mąż wnioskodawczyni również prowadzi działalność gospodarczą w tej samej branży co jego żona i także jest podatnikiem VAT. W lipcu 2014 r. mąż wnioskodawczyni wynajął jej firmie maszyny – dwa ciągniki siodłowe, dwie naczepy oraz notebook. Małżonkowie planują jednak przeprowadzenie transakcji sprzedaży tych dóbr za cenę 1 zł netto, a zatem po cenie niższej od wartości rynkowej.

Zobacz: Praktyczny leksykon VAT 2018 Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Biorąc pod uwagę powyższy stan faktyczny, wnioskodawczyni zadała następujące pytania: czy przeniesienie składników majątkowych z działalności męża do działalności wnioskodawczyni jest neutralne na gruncie ustawy o VAT z uwagi na istniejącą wspólność majątkową małżeńską, czy wnioskodawczyni postąpi prawidłowo, kupując od męża maszyny za kwotę 1 zł netto i nabywając tym samym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz czy brak fizycznej zapłaty za zakupione od męża składniki majątkowe zobowiązuje wnioskodawczynię do dokonania korekty odliczonej kwoty podatku, wynikającej z tej faktury dokumentującej nabycie składników majątkowych od męża, zgodnie z art. 89b ustawy o VAT?

Stanowisko wnioskodawczyni

Wnioskodawczyni stała na stanowisku, że przeniesienie składników majątkowych z działalności męża do jej działalności jest neutralne w zakresie podatku VAT, ponieważ małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej. Wnioskodawczyni jest formalnie współwłaścicielem maszyn. Ustawy o VAT nie stosuje się natomiast do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Wnioskodawczyni nie może, na gruncie przepisów polskiego prawa, zawrzeć z mężem umowy dotyczącej ich wspólnego majątku. Nadto wnioskodawczyni uznała, że postąpi prawidłowo, kupując od męża maszyny i będzie to skutkowało prawem do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, ponieważ na gruncie ustawy o VAT ona i jej mąż są traktowani niezależnie, jako samodzielne podmioty. Wnioskodawczyni nie widzi również konieczności dokonania korekty odliczonej kwoty podatku VAT, zgodnie z art. 89b ustawy, ponieważ nie nastąpi zapłata za maszyny (w praktyce bowiem żona musiałaby zapłacić mężowi z ich wspólnych pieniędzy).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stanowisko Ministra Finansów i WSA

Minister Finansów, wydając interpretację indywidualną z 24 grudnia 2014 r., przyznał jedynie częściową rację wnioskodawczyni. Uznał, że jej stanowisko jest prawidłowe w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z zakupem maszyn. Organ nie zgodził się jednak z tym, iż przeniesienie składników majątkowych z działalności męża do działalności wnioskodawczyni jest neutralne na gruncie ustawy o VAT z uwagi na istniejącą wspólność ustawową małżeńską oraz że po stronie podatniczki nie istnieje obowiązek dokonania korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z faktury, zgodnie z art. 89b ustawy o VAT. Wojewódzki Sąd Administracyjny, rozpatrując skargę wnioskodawczyni, przychylił się do stanowiska Ministra Finansów. Wnioskodawczyni zwróciła się zatem ze skargą do Naczelnego Sądu Administracyjnego.


Rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 887/16, zakończył kilkuletni spór. Sąd uznał, że w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje zawierane pomiędzy nimi, nie mogą mieć charakteru odpłatnego, nawet jeżeli małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze. W kontekście VAT natomiast Naczelny Sąd Administracyjny nawiązał do zasady autonomii prawa podatkowego i na tej podstawie stwierdził, że nie ma przeszkód, aby uznać, iż przesunięcie towarów z jednej działalności do drugiej nie stanowi odpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu VAT. Jeżeli natomiast przeniesienie nie jest odpłatne, nie stanowi dostawy towarów, to w konsekwencji nie ma konieczności dokonania korekty zgodnie z art. 89b ustawy o VAT.

Rewolucyjne orzeczenie NSA

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2018 r. zdecydowanie odbiega od dotychczasowej linii orzeczniczej organów podatkowych i sądów administracyjnych. Wynika z niego bowiem, że małżonkowie prowadzący odrębne działalności, ale pozostający we wspólności majątkowej, będą mogli swobodnie przesuwać określone składniki majątkowe z jednej firmy do drugiej. Takie działanie nie wywoła skutków podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług. Dlaczego orzeczenie NSA jest niezwykle korzystne dla podatników? Poza oczywistym wnioskiem, iż podatnicy zaoszczędzą 23% podatku VAT, należy zauważyć, iż możemy mieć do czynienia z układem, gdy jedno z małżonków jest podatnikiem VAT, a drugie nie. W tym układzie VAT-owiec kupuje towar i odlicza VAT, a nieVAT-owiec odsprzedaje go dalej bez VAT. To ogromny zysk dla firm!

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

REKLAMA

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

REKLAMA