Pracownik niszczy mienie kontrahenta – rozliczenie VAT przy naprawieniu szkody

Rozpatrzmy tą kwestię na następującym przykładzie.

Zatrudniony przez Spółkę pracownik uszkodził sprzęt u klienta, na rzecz którego wykonywane były usługi budowlane. Ze szkody został sporządzony protokół.

Sprzęt stanowi własność klienta. Klient wynajął firmę, która dokonała naprawy sprzętu. Koszt usługi został następnie przez klienta zrefakturowany na Spółkę.

Jednocześnie w związku z faktem, że sprzęt był ubezpieczony klient zgłosił szkodę do ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel pokrył część kwoty netto przekazując tą należność bezpośrednio do poszkodowanego klienta. Pozostałą część kwoty netto (niezapłaconą przez ubezpieczyciela) zapłaciła klientowi Spółka. Czy strony postąpiły w sposób prawidłowy?

Odpowiedź jest uzależniona od rodzaju porozumienia jakie strony zawrą pomiędzy sobą.

Odszkodowanie

Jeżeli strony ustalą, że Spółka - jako podmiot zatrudniający pracownika, który wyrządził szkodę w mieniu klienta – zobowiązana jest do pokrycia szkody, wówczas kwota, którą musi zapłacić na rzecz klienta jest w istocie odszkodowaniem za szkodę wyrządzoną na cudzym mieniu.

POLECAMY: Ustawa o VAT

Wskazana kwalifikacja prowadzi zaś do wniosku, że mamy do czynienia ze świadczeniem, które jest poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT).

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega bowiem odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski. Odszkodowania nie zostały wymienione wprost w tym katalogu. Nie można ich też uznać za wynagrodzenie za świadczenie usługi.

Definicja świadczenia usług znajduje się w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (…). Definicja zawarta ta jest wprawdzie szeroka. Jednakże obejmuje jedynie sytuacje, w których pomiędzy stronami występuje zawsze pewne wzajemne świadczenie.

Pojęcie świadczenia nie zostało zdefiniowane na gruncie ustawy o VAT. Konieczne jest zatem odwołanie się do przepisów Kodeksu cywilnego (dalej kc). Zgodnie z art. 353 § 1 kc, zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Zobacz także: Co zmieniło się w VAT od 1 lipca 2011 r.?

Aby zatem można było mówić o świadczeniu (w konsekwencji czynności opodatkowanej podatkiem VAT) musi istnieć stosunek prawny, w związku z którym jedna strona jest zobowiązana do świadczenia na rzecz drugiej strony.