REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uchwała SN kończy pseudooptymalizację w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Uchwała SN kończy pseudooptymalizację w VAT
Uchwała SN kończy pseudooptymalizację w VAT
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Większość funkcjonujących od kilku lat „patentów”, jak nie płacić VAT-u lub zarobić na jego zwrotach, jest zbudowana na fikcji fakturowej. Jest to w zasadzie tylko pięć pomysłów połączonych w różnych kombinacjach:

1. podmiot istniejący tylko formalnie (podstawiony „słup” będący osobą fizyczną lub spółką z siedzibą w jakimś dziwnym kraju) wystawia faktury z podatkiem należnym, mimo że obiektywnie nie ma żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu, a beneficjent – jako „kontrahent” - uzyskuje z tego tytułu zwroty podatku,

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

2. ten sam „słup” wystawia te same faktury, choć czynność w rzeczywistości ma miejsce, lecz wykonał je ktoś inny,

3. ów „słup” pojawia się jako podmiot zagraniczny wystawiający faktury bez podatku z tytułu czynności, które w rzeczywistości wykonał podmiot krajowy (dotyczy to zwłaszcza pozornego importu usług), przez co ani usługodawca ani usługobiorca nie ponoszą jakiegokolwiek ciężaru podatku,

4. pozorna likwidacja krajowej podmiotowości podatnika wynikającej z miejsca siedziby w celu wystawiania faktur bez podatku w przypadku dostaw krajowych – luka ta istniała „legalnie” przez dwa lata: od kwietnia 2011 r. do końca marca 2013 r.,

REKLAMA

5. wystawianie przez podmiot wykonujący w rzeczywistości zupełnie inne czynności faktur z fikcyjną treścią, które kontrahentowi pozwalają uchylać się od opodatkowania albo wyłudzać zwroty: dotyczy to od ponad dwóch lat załącznika nr 11 do ustawy o podatku od towarów i usług, który jest furtką do stosowania tych praktyk w postaci tzw. krajowego odwrotnego obciążenia, gdzie w samej nazwie jest kłamstwo, bo tu nie ma ani dosłownie ani w przenośni jakiegokolwiek „obciążenia” na rzecz budżetu państwa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aby lepiej zakamuflować te działania czynności te powtarza się wielokrotnie,  tworząc galimatias faktyczny i dokumentowy. Nowszym pomysłem był do niedawna „wschodzący” patent w postaci uzyskania łącznie wielomiliardowych zwrotów poprzez fikcyjne uznanie za podatnika tylko jednostek samorządu terytorialnego w miejsce ponad pięćdziesięciu tysięcy jednostek budżetowych, co pozornie legalizowały dwie niezbyt mądre uchwały NSA. Proceder ten, w którym widzimy wszystkie „renomowane” (tak siebie same nazywają) firmy doradcze, został jednak zablokowany przez jeden trzeźwo myślący skład sędziowski pytaniem prejudycjalnym do TSUE.

Na co dzień dominuje jednak dość prosta „praktyka optymalizacyjna” w postaci tworzenia „struktur fakturowo-kontraktowych” w celu uchylania się od opodatkowania lub wyłudzenia zwrotów, firmowanych przez duże i znane podmioty, których obecność w tym pomyśle gwarantuje ponoć bezpieczeństwo operacji.

Kres tym działaniom kładzie uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2013 r., która wyłudzenia zwrotów tego podatku przy pomocy fałszywych faktur uznaje za dwa przestępstwa: oszustwo w rozumieniu art. 286 oraz prania brudnych pieniędzy w rozumieniu art. 299 Kodeksu Karnego. Zresztą zupełnie słusznie, bo kto przy pomocy fikcyjnej faktury uzyskał nienależny zwrot podatku, wprowadza przecież do obrotu środki pochodzące z przestępstwa.

Można by tylko powiedzieć: wreszcie stało się to, co miało się stać, tylko dlaczego tak późno? Dlaczego trzeba było doprowadzić do tak głębokiego załamania wpływów z tego podatku (w latach 2008-2013 utracono około 70 mld złotych; a tylko w 2013 roku spadek wpływów w stosunku do realnych możliwości wynosił prawie 30 mld zł). Nastąpi więc szybkie oczyszczanie rynku doradczego z patologii optymalizacyjnych, na którym rosły wielkie fortuny, bo twórcy owych pomysłów również uzyskiwali bezpośrednio lub średnio korzyści z przestępstw (prowizje od uzyskiwanych zwrotów). Teraz każdy organ ścigania wie czego szukać w papierach podmiotów, które podejrzewa się o wyłudzenie zwrotów podatku. Lista znana, wystarczy sprawdzić, które opracował „wehikuł optymalizacyjny”.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo

Polecamy: Podstawa opodatkowania VAT 2014 – zmiana ustawy o VAT


Skutkiem tej uchwały będzie również wzrost dochodów budżetowych oraz przecięcie powiązań między administracją, a ludźmi związanymi z tego rodzaju działalnością. Tych powiązań było stanowczo za dużo, a niektóre firmy nawet półoficjalnie chwaliły się, która część konkretnego resortu jest przez nich „opanowana”. Teraz szybko usuwają te informacje i chcą przejść na stronę obrońców interesu publicznego. Wpływy tych firm były aż tak duże, że były w stanie zablokować pojawienie się w tzw. opiniotwórczych dziennikach artykułów ujawniających związki biznesu optymalizacyjnego z władzą publiczną, dla której pisze on ustawy nie mające nic wspólnego z interesem publicznym i uczciwymi podatnikami, a za to pozwalające na uchylanie się od opodatkowania.

Gestor tych pomysłów jest silny, ma pieniądze (również pochodzące z wyłudzeń podatków), powiązania z władzą i mediami. Ale siły na obalenie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2013 r. raczej nie ma. Teraz wszechobecną w tym podatku fikcją zajmą się (wreszcie) prokuratorzy. Najwyższa pora.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA