Podstawa opodatkowania w VAT - nowe zasady od 2014 roku

Zmieniając regulacje dotyczące podstawy opodatkowania zdecydowano się nie tyle na korektę poprzednio obowiązujących przepisów, ile na wprowadzenie zupełnie nowych regulacji. Podstawa opodatkowania określana według dotychczasowych zasad bazowała na obrocie. Najbardziej istotną zmianą jest oparcie jej definicji na pojęciu zapłaty, a nie obrotu.

Zgodnie z nową definicją podstawy opodatkowania jest nią wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

O ile w świetle uchylonych regulacji stanowiący podstawę opodatkowania obrót jest niewątpliwie kwotą netto (kwotą należną bez podatku), o tyle wprowadzone w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT pojęcie zapłaty – samo w sobie – jest całą kwotą, którą sprzedawca otrzymał lub ma otrzymać (kwotą brutto). Kolejne przepisy (art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT) stanowią dopiero, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwoty podatku.

Ważną regulacją, która weszła w życie od dnia 1 stycznia 2014 r. jest wprowadzenie generalnego nakazu, zgodnie z którym przy każdej czynności w podstawie opodatkowania należy uwzględniać wszelkie koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Obowiązek podatkowy w VAT - zmiany od 2014 roku

Nowe regulacje w zakresie ustalania podstawy opodatkowania wymieniają kwoty, które nie powinny być ujmowane w podstawie opodatkowania. Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty (skonto), udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen uwzględnionych w momencie sprzedaży oraz  otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku. Podstawę opodatkowania można natomiast obniżać o udzielone po sprzedaży upusty i obniżki cen, jeżeli nabywca lub usługobiorca posiada potwierdzenie odbioru faktury korygującej

Zmodyfikowano również przepisy regulujące korektę podstawy opodatkowania i podatku należnego. Został wprawdzie utrzymany wymóg posiadania przez dokonującego korekty sprzedawcę potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez kontrahenta, jednak zmieniono katalog przypadków, w których sprzedawca, dokonując korekty podstawy opodatkowania, nie musi uzyskiwać potwierdzenia odbioru korekty faktury przez nabywcę.

Po pierwsze, nie został utrzymany odpowiednik art. 29 ust. 4b pkt 4 ustawy,  zgodnie z którym warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia odbioru korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi nie stosuje się w przypadkach, jeżeli w wystawionej fakturze, do której odnosi się korekta, nie wykazano kwoty podatku.

Po drugie, dodano przepis, zgodnie z którym warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej, a z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, iż transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej, tj.:

1)  podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej;

2)  z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, iż transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.

W przepisach, obowiązujących od dnia 1 stycznia 2014 r. nie wskazano jednak wprost, że w  przypadku korekty faktury niezawierającej kwoty podatku nie jest konieczne posiadanie  potwierdzenia odbioru faktury korygującej.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo

Regulacje dotyczące określania podstawy opodatkowania w przypadku nieodpłatnej dostawy towarów uzupełniono o możliwość odniesienia się do ceny nabycia towarów podobnych. Jednocześnie zauważyć należy, że w znowelizowanych przepisach nie została zawarta zasada szczególna odnosząca się do ustalania podstawy opodatkowania w przypadku należności określonych w naturze.

Ustawodawca pominął również dotychczas obowiązujące regulacje szczególne w zakresie ustalania podstawy opodatkowania w odniesieniu do m.in. czynności maklerskich, umowy komisu, dostaw towarów i świadczenia usług dla których podatnikiem jest nabywca lub usługobiorca. Tym samym w przypadku takich czynności podstawa opodatkowania będzie określana zgodnie z zasadą ogólną.