Ustawa o STIR, czyli ograniczenie luki w podatku VAT

System analizy i przekazywania informacji

Ustawa STIR przewiduje stopniowe uruchomienie systemu analizy i przekazywania informacji w celu zapobiegania wyłudzeniom skarbowym. Na podstawie przepisów wprowadzonych tą ustawą Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) będzie otrzymywał informacje o rachunkach podmiotów kwalifikowanych w rozumieniu ustawy STIR (tj. innych niż rachunki osób fizycznych, służące do celów prywatnych), a także o wszystkich transakcjach tych podmiotów dokonywanych za pośrednictwem objętych tym systemem rachunków bankowych lub rachunków spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (SKOK). W oparciu o te informacje system informatyczny Szefa KAS będzie dokonywał analizy ryzyka wystąpienia wyłudzenia skarbowego. Wszystkie informacje będą przesyłane automatycznie i elektronicznie za pośrednictwem izby rozliczeniowej.

Zobacz: ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (Dz. U. poz. 2491)

Skutki ustawy o STIR

Niezwłoczna analiza ryzyka Szefa KAS przy pomocy nowoczesnych narzędzi informatycznych umożliwi szybką reakcję organów KAS. Przewidziana przez ustawę STIR blokada rachunku podmiotu kwalifikowanego zapobiegnie transferom środków pochodzącym z wyłudzeń. Blokada rachunku będzie możliwa na 72 godz. z opcją przedłużenia o 3 miesiące, po spełnieniu ściśle określonych warunków. Powyższe nie dotyczy rachunków bankowych osób fizycznych, służących do ich prywatnych rozliczeń. Dokładna i kompleksowa analiza pozwoli ponadto na zminimalizowanie ryzyka niechcianych konsekwencji dla uczciwych przedsiębiorców.

Efektem prewencyjnego oddziaływania wprowadzanego systemu analizy ryzyka i możliwości szybkiej reakcji organów skarbowych powinno być istotne ograniczenie wyłudzeń skarbowych, poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej dla wszystkich podatników poprzez przywrócenie uczciwej konkurencji na rynku oraz umocnienie pewności prawa w wyniku upublicznienia informacji o zarejestrowanych i wykreślonych podatnikach VAT.

Wykazy podmiotów niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT

W wyniku wejścia w życie ustawy STIR, w dniu 13 stycznia 2018 r. Ministerstwo Finansów udostępniło wykazy podmiotów niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT. Ich publikacja jest pierwszym istotnym elementem wchodzących w życie zmian wynikających z ustawy STIR. Wykazy zawierają informacje przydatne dla uczciwych podatników VAT.

Możliwość wyszukania informacji na temat podmiotów niezarejestrowanych, wykreślonych lub przywróconych do rejestru VAT ułatwi ocenę i umożliwi weryfikację rzetelności aktualnych i potencjalnych kontrahentów. Praktyka pokazuje, że także rzetelni podatnicy mogą stać się ofiarami oszustów podatkowych. Dostęp do informacji publikowanych w wykazach zminimalizuje ryzyko nieświadomego udziału w karuzelach VAT. Jest to istotne wsparcie dla przedsiębiorców w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych.

Wykazy zawierają listy podmiotów:

• dla których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji (zgodnie z art. 96 ust. 4a)
• które zostały wykreślone przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnicy VAT (zgodnie z art. 96 ust. 9 albo 9a)
• których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona (zgodnie z art. 96 ust. 9h-j).

Informacje w wykazach można wyszukiwać według numeru NIP lub fragmentu nazwy wyszukiwanego podmiotu.

Polecamy: VAT 2018. Komentarz

Wyszukiwarka podmiotów niezarejestrowanych oraz wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT znajduje się na stronie Biuletynu Informacji Publicznej MF.

• 29 grudnia 2017 r. ogłoszona została ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2491).
• Przepisy wchodzące w życie 13 stycznia 2018 r. mają na celu przeciwdziałanie wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, w tym ograniczenie luki w podatku VAT.

Przepisy, obejmujące zmiany w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221), wchodzące w życie 13 stycznia 2018 r. mają na celu przeciwdziałanie wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych, w tym ograniczenie luki w podatku VAT, poprzez m.in. zwiększenie zadań i uprawnień Krajowej Administracji Skarbowej.

Zmiany te zostały wprowadzone w art. 96 i 96b ustawy o podatku od towarów i usług i obejmują:

• wprowadzenie nowej przesłanki niedokonania rejestracji lub wykreślenia z urzędu podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania tego podmiotu. Taka sytuacja wystąpi, jeżeli z posiadanych informacji wynika, że podmiot ten jako podatnik może prowadzić lub prowadzi działania z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 Ordynacji podatkowej lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej.

Nowa przesłanka niedokonania rejestracji dla celów VAT, o której mowa wyżej, będzie stosowana także do zgłoszeń rejestracyjnych złożonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli naczelnik urzędu skarbowego nie zarejestrował podatnika przed tym dniem.

Natomiast późniejsze przywrócenie zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, wystąpi, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzone przez niego działania nie są realizowane zgodnie z powyższym zamiarem albo wyjdą na jaw inne okoliczności lub dowody, z których wynikał brak tego zamiaru.

• wprowadzenie dodatkowych zadań i uprawnień dla Szefa Krajowej Administracji Skarbowej związanych z:
  – prowadzeniem w postaci elektronicznej wykazów podmiotów, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji zgodnie z art. 96 ust. 4a ustawy o VAT albo które zostały wykreślone z rejestru z urzędu jako podatnicy VAT zgodnie z art. 96 ust. 9 albo 9a, oraz których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona. Wykazy takich podmiotów będą udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
  – wykreśleniem podmiotu z wykazu, o którym mowa w art. 96b ust. 1 pkt 1, w przypadku przywrócenia przez naczelnika urzędu skarbowego rejestracji podmiotu jako podatnika VAT na podstawie art. 96 ust. 9h – 9j. W tym przypadku podmiot zostaje umieszczony w wykazie podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Wykazy, o których mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, obejmują podmioty, w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji zgodnie z art. 96 ust. 4a ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw (…), których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona, albo które zostały wykreślone przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnicy VAT – począwszy od dnia 1 stycznia 2017 r.

Ponadto wykaz, o którym mowa w art. 96b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, obejmuje również podmioty, które zostały wykreślone przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnik VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., jeżeli dane dotyczące tych podmiotów znajdują się w Centralnym Rejestrze Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników.

• wykreśleniem podmiotu z wykazu po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym podmiot został umieszczony w wykazie.

Autor: Joanna Rudzka, Doradca Podatkowy