REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podzielona płatność w podatku od towarów i usług: koncepcja, doświadczenia, wnioski

Podzielona płatność w podatku od towarów i usług: koncepcja, doświadczenia, wnioski
Podzielona płatność w podatku od towarów i usług: koncepcja, doświadczenia, wnioski

REKLAMA

REKLAMA

Istotę podzielonej płatności, ocenę półrocznego okresu stosowania obowiązujących przepisów oraz wnioski de lege ferenda przedstawia profesor Witold Modzelewski.

Podzielona płatność w podatku od towarów i usług ma już w naszym kraju swoją krótką historię sięgającą 2015 roku, gdy opublikowano projekt nowej ustawy o podatku od towarów i usług. Projekt ten stanowił nową wersję tej ustawy, był zaprezentowany w czasie kampanii wyborczej (ostatnia wersja z dnia 25 lipca 2015 r.), powstał na zlecenie Komitetu Wyborczego „Prawica Razem”, autorem projektu był Instytut Studiów Podatkowych.

REKLAMA

Autopromocja

Natomiast od dnia 1 lipca 2018 r. obowiązuje kolejna, różniąca się od poprzedniej wersja podzielonej płatności, uregulowana w art. 108a – 108d do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zmianami).

Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie istoty podzielonej płatności, ocena półrocznego okresu stosowania obowiązujących rozwiązań oraz przedstawienia wniosków de lege ferenda.

Polecamy: Biuletyn VAT

VAT 2019

Dalszy ciąg materiału pod wideo

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Istotą koncepcji podzielonej płatności jest próba pogodzenia interesu publicznego z interesem podatników, którzy dokonywali nienależnego odliczenia lub otrzymywali nienależny zwrot podatku. Interes publiczny chroniony jest tu poprzez zagwarantowanie możliwości wyegzekwowania powstałej w związku z tym zaległości podatkowej od wystawcy faktury, na podstawie której dokonano tego odliczenia (zwrotu). Interes podatnika dokonującego tego odliczenia lub uzyskującego ów zwrot chroniony jest w ten sposób, że podatnik konwaliduje to uprawnienie właśnie poprzez zastosowanie podzielonej płatności; w przypadku braku zastosowania tego mechanizmu, nienależnie dokonane odliczenie lub nienależnie uzyskany zwrot powodowałyby powstanie zaległości podatkowej a sprawcy tych deliktów podlegałyby odpowiedzialności karnoskarbowej oraz karnej.

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności w sensie prawnofinansowym polega na tym, że płatność tej części ceny zakupu, która odpowiada kwocie podatku naliczonego, dokonywana jest wyłącznie w formie bezgotówkowej na rachunek bankowy wierzyciela, który jest pod daleko idącą kontrolą władzy publicznej. Ograniczenia w dysponowaniu środkami zgromadzonymi na tym rachunku przez jego właściciela (wierzyciela w stosunku do podatnika) służą możliwości wyegzekwowania zaległości podatkowej z tego rachunku w przypadku, gdy wystawił on faktury z podatkiem należnym, lecz:

  • nie uregulował zobowiązania z tego tytułu i nie miał zamiaru jego uregulowania,
  • faktycznie nie wykonał fakturowanej czynności mistyfikując swoją podmiotowość z tego tytułu, gdyż świadomie uczestniczył w oszustwie podatkowym polegającym na tym, że wystawiając fikcyjny dokument działał w celu uchylenia się od opodatkowania przez rzeczywistych wykonawców tej czynności,
  • wykonał czynności z tytułu której wystawił fakturę, lecz dział na szkodę kontrahenta wystawiając fakturę, której wadliwość wykluczała odliczenie lub zwrot podatku.

Inaczej mówiąc: wprowadzenie podzielonej płatności ma ściśle określony cel – chronić podatnika, który poprzez zastosowanie tego mechanizmu konwaliduje nieistniejące prawo do odliczenia lub zwrotu podatku. Konwalidacja ta wiąże się z możliwością wyegzekwowania zaległości podatkowej od wystawcy faktury, który otrzymał zapłatę podatku należnego na rachunek bankowy, będący pod kontrolą organów skarbowych, które mogą dokonać egzekucji zaległości podatkowych wynikających z faktury będącej podstawą nienależnego odliczenia lub zwrotu z podatku u nabywcy (usługodawcy). Dotyczy to więc najbardziej rozpowszechnionej we wspólnotowej wersji tego podatku oszustwa podatkowego, które polega na fałszywej lub pozornej dostawie towarów (świadczenie usługi) na rzecz realnie istniejącego podatnika przez podmiot, który działa w celu uchylenia się od zapłaty należnego z tego tytułu zobowiązania. Faktycznie możliwości tego rodzaju działań są wręcz nieograniczone, a podmioty organizujące te działania są w zasadzie bezkarne. Organy władzy publicznej w przypadku wykrycia tych praktyk koncentrują się na podatniku, który faktycznie staje się ofiarą tych działań, gdyż ponosi ciężar nieuregulowanego przez organizatora tych działań podatku oraz jest karany za udział w oszustwie podatkowym, w którym faktycznie uczestniczył. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności ma go chronić przed tego rodzaju ryzykiem.

Aby podatnik mógł skutecznie zastosować ten mechanizm i korzystać z jego dobrodziejstw, muszą być spełnione istotne warunki prawne, takie jak niekaralność:

  • czynności polegających na nienależnym odliczeniu lub uzyskaniu nienależnego zwrotu,
  • posłużenia się (lub użycia sfałszowanej faktury, która była podstawą nienależnego doliczenia lub zwrotu,
  •  nierzetelnego prowadzenia ksiąg podatkowych w tym zakresie.

Niekaralność ta powinna być jednak wykluczona w przypadku, gdy przestępstwa te zostały popełnione z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim, czyli gdy dokonano je świadomie w celu ich popełnienia. Oznacza to, że podatnik wiedział, że uczestniczy w oszustwie i chciał je popełnić. Jeśli czyny te w zostały popełnione z winy umyślnej, lecz w zamiarze ewentualnym, albo w wyniku rażącego niedbalstwa, to podatnik dzięki zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności będzie mieć zagwarantowaną konwalidację odliczenia lub zwrotu, podobnie jak w przypadku, gdy działał z winy nieumyślnej.

Najbardziej zbliżoną do powyższej wersji koncepcję podzielonej płatności prezentuje wspomniany na wstępie projekt nowej ustawy o podatku od towarów i usług, który faktycznie został odrzucony przez resort finansów w 2016 roku. Dopiero pod koniec 2017 r. jest uchwalona nowelizacja ustawy z dnia 11 marca 2004 r., która wprowadziła z dniem 1 lipca 2018 r. nową koncepcję podzielonej płatności odbiegającą od powyższej wizji. Zasadnicze różnice polegają na tym, że:

  • zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności nie konwaliduje prawa do odliczenia lub zwrotu podatku,
  • świadome uczestnictwo w oszustwie w każdym przypadku, również z winy umyślnej również w zamiarze ewentualnym lub w wyniku rażącego niedbalstwa wyklucza zastosowanie ograniczonych przywilejów związanych z zastosowaniem tego mechanizmu,
  • rachunek bankowy niezbędny dla zastosowania podzielonej płatności jest tworzony przymusowo wszystkim podatnikom, mimo że większość z nich nie ma motywu dla zastosowania tego mechanizmu.

Powyższe cechy tej koncepcji spowodowały, że podatnicy nie są zainteresowani dowolnym zastosowanie tego mechanizmu.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA