REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jaka stawka VAT dla usług restauracyjnych i cateringowych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Jaka stawka VAT dla usług restauracyjnych lub cateringowych?
Jaka stawka VAT dla usług restauracyjnych lub cateringowych?

REKLAMA

REKLAMA

Stawka VAT dla usług restauracyjnych i cateringowych. Rozstrzygnięcie TSUE może pomóc przedsiębiorcom z branży gastronomicznej, których dostawy towarów, gotowych dań na wynos, rozumianych przez regulacje unijne jako dostawy środków spożywczych, fiskus opodatkowywał wyższą, 8% stawką VAT przeznaczoną dla usług restauracyjnych lub cateringowych.

Stawka VAT dla usług restauracyjnych i cateringowych

Franczyzobiorca sieci McDonald’s prowadzi sprzedaż gotowych posiłków i dań oferowanych do spożycia w lokalu lub na wynos, np. w okienku zewnętrznym do zakupu typu „drive-thru”. W 2016 r. organ skarbowy uznał, że cała działalność przedsiębiorcy powinna zostać zakwalifikowana jako usługi związane z wyżywieniem, a więc podlegać opodatkowaniu 8% stawką VAT, a nie jako dostawy dań gotowych ze stawką VAT 5%, jak to kwalifikował przedsiębiorca. W sprawie tej z wnioskiem do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wystąpił Naczelny Sąd Administracyjny. TSUE 12 listopada 2020 r. wydał bardzo ważne dla przedsiębiorców orzeczenie, bo – jak sam zaznaczył – okoliczności sprawy skłoniły go do dokonania po raz pierwszy wykładni wiążących w prawie unijnym pojęć „usług restauracyjnych i cateringowych” (Sprawa C‑703/19, J.K. przeciwko Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Katowicach).

REKLAMA

Różna stawka VAT dla dań na miejscu i na wynos

Przygotowywane we franczyzowych lokalach dania z półproduktów oferowane są klientom na ciepło i na zimno jako gotowe do spożycia na miejscu wewnątrz lokalu lub na wynos. Urząd kontroli skarbowej we wrześniu 2016 r. przeprowadził u franczyzobiorcy kontrolę rozliczeń VAT za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2016 r. W jej wyniku uznał, że przedsiębiorca stosował niewłaściwą, zaniżoną 5% stawkę VAT do posiłków oferowanych na wynos, kwalifikując je jako opodatkowane w ramach dostawy gotowych dań. Zdaniem organu powinien je traktować jako usługi związane z wyżywieniem i opodatkowywać 8% stawką VAT, bowiem decyduje o tym już sam fakt sporządzania tych dań na miejscu, jak i oferowanie ich do natychmiastowego spożycia w lokalu. To zdaniem urzędu elementy przesądzające o zakwalifikowaniu działań przedsiębiorcy jako świadczenie usług gastronomicznych.

Wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego

REKLAMA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w marcu 2018 r. oddalił skargę przedsiębiorcy wniesioną na decyzję organu, wymierzającą mu zobowiązanie w VAT. Jednak wątpliwości co do słuszności oceny urzędu kontroli skarbowej wyraził rozpoznający wniesioną przez franczyzobiorcę skargę kasacyjną NSA. Składając do Trybunału Sprawiedliwości UE pytanie prejudycjalne, zauważył, że zgodnie z art. 98 unijnej dyrektywy VAT obniżone stawki VAT mają zastosowanie wyłącznie do dostaw towarów i świadczenia usług, których kategorie są określone w jej załączniku III. A załącznik ten, zatytułowany: „Wykaz dostaw towarów i świadczenia usług, do których można zastosować stawki obniżone, o których mowa w art. 98” w pkt 1 stwierdza, że zaliczają się do nich m.in. środki spożywcze przeznaczone do spożycia przez ludzi, natomiast w pkt 12a wskazane są również usługi restauracyjne i cateringowe.

NSA powziął wątpliwość, czy w zakresie pojęcia „usługi restauracyjnej”, do której zastosowanie ma obniżona stawka VAT w oparciu o ww. unijne przepisy, mieści się sprzedaż dań gotowych, w warunkach takich jak w tej sprawie w sytuacji, w której sprzedawca:

- udostępnia klientom odpowiednią infrastrukturę umożliwiającą spożycie dania na miejscu, a więc wydzieloną przestrzeń konsumpcyjną oraz dostęp do toalet;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- nie oferuje przy tej sprzedaży wyspecjalizowanej obsługi kelnerskiej oraz serwisu w ścisłym znaczeniu;

- sprzedaje dania w uproszczonym procesie zamówień, częściowo zautomatyzowanym;

- oferuje klientowi ograniczone możliwości personalizacji zamówienia.

NSA zadał również pytanie, czy dla udzielenia odpowiedzi twierdzącej wystarczające jest ustalenie, że klient miał potencjalną możliwość skorzystania z oferowanej infrastruktury, czy też niezbędne jest stwierdzenie, że z punktu widzenia przeciętnego klienta element ten stanowi istotną część świadczenia? Zapytał też, czy dla rozstrzygnięcia powyższej kwestii ma znaczenie sposób przygotowania dań, w szczególności polegający na obróbce termicznej niektórych z półproduktów oraz skomponowaniu z półproduktów gotowych dań?

Wątpliwości klasyfikacyjne PKWiU

REKLAMA

Polski sąd odsyłający zauważył, że zgodnie z art. 5a krajowej ustawy o VAT towary i usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne. Zaś zgodnie z art. 41 ust. 2a ustawy o VAT, w związku z jej załącznikiem nr 10, dla gotowych posiłków i dań z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2% stawka podatku VAT wynosi 5%. Natomiast grupowanie statystyczne 56.1 PKWiU zatytułowane „Usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych” obejmuje w szczególności kategorie 56.10.11 („Usługi przygotowywania i podawania posiłków w restauracjach”), 56.10.13 („Usługi przygotowywania i podawania posiłków w lokalach samoobsługowych”) i 56.10.19 („Pozostałe usługi podawania posiłków”).

Zdaniem NSA sposób uregulowania usług restauracyjnych w PKWiU wpłynął na zakres uregulowania kategorii „Gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%”. Odwołanie się do PKD zawęża bowiem tę kategorię do podklasy PKD 10.85.Z – odnoszącej się do wytwarzania gotowych posiłków i dań, a podklasa ta nie obejmuje przygotowywania posiłków do bezpośredniego spożycia, sklasyfikowanego w odpowiednich podklasach działu 56 PKWiU. Tak więc pojęcie „działalność usługowa związana z wyżywieniem” użyte dla określenia pozycji w 56 PKWiU jest szersze od pojęcia „usługi restauracyjne” zawartego w dyrektywie VAT, co oznacza, że ma wpływ na zakres stosowania do kategorii „Gotowe posiłki i dania”.

Usługi restauracyjne i cateringowe, czy dostawa środków spożywczych?

TSUE postanowił odpowiedzieć na pytania odsyłające polskiego sądu bez przeprowadzania rozprawy. Zdecydował je połączyć w jedno: czy do celów opodatkowania według obniżonej stawki VAT art. 98 ust. 2 dyrektywy VAT i pkt 1 i 12a załącznika III do tej dyrektywy w związku z art. 6 rozporządzenia wykonawczego nr 282/2011 należy interpretować w ten sposób, że różne rodzaje działalności polegającej na dostarczaniu dań gotowych do natychmiastowego spożycia w lokalach gastronomicznych szybkiej obsługi objęte są pojęciem „usług restauracyjnych i cateringowych”, czy też pojęciem „środków spożywczych”. Pierwsze podlegały w Polsce opodatkowaniu 8% stawką VAT, drugie z kolei 5%.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia wykonawczego nr 282/2011 usługi restauracyjne i cateringowe oznaczają usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności lub/i napojów przeznaczonych do spożycia przez ludzi wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi, pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Dostarczanie żywności i/lub napojów stanowi jedynie element większej całości, w której muszą przeważać usługi. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, podczas gdy usługi cateringowe polegają na świadczeniu takich usług poza lokalem usługodawcy. Za usługi cateringowe i restauracyjne nie uznaje się dostawy gotowej lub niegotowej żywności i/lub napojów wraz z ich transportem lub bez niego, jeśli nie towarzyszą im żadne inne usługi wspomagające.

Decydująca jest realizacja usług wspomagających towarzyszących dostarczeniu żywności

W opinii rzecznika generalnego TSUE Jeana Richarda De La Toura brzmienie dwóch pierwszych zdań oraz zdania ostatniego ww. przepisu prowadzi do uznania, że usług restauracyjnych i cateringowych nie charakteryzuje sposób przygotowania żywności, lecz realizacja usług wspomagających, towarzyszących dostarczaniu tej żywności. A te wspomagające usługi muszą mieć dodatkowo charakter wystarczający i przeważający w celu zapewnienia natychmiastowego spożycia gotowej żywności. W przeciwnym razie dostarczanie żywności należy traktować jako dostawę towarów, a konkretnie „środków spożywczych”. Zdanie trzecie powyższej regulacji stanowi natomiast, że jedynie miejsce świadczenia usług towarzyszących dostarczaniu żywności pozwala odróżnić usługi restauracyjne od usług cateringowych.

W oparciu o wyrok TSUE Faaborg‑Gelting Linien z 2 maja 1996 r. oraz doprecyzowujący jego zakres wyrok Bog i in. z 10 marca 2011 r. rzecznik TSUE stwierdził, że o kwalifikacji, czy w danym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem usług restauracyjnych i/lub cateringowych, decyduje ustalenie dominującej roli ww. usług wspomagających, oferowanych przez pracowników odpowiedzialnych za zapewnianie usług organizujących bezpośrednie spożycie podawanej żywności.

„…jestem zdania, że w większości przypadków fakt, iż żywność jest podawana w miejscu znajdującym się pod kontrolą podatnika, w którym zasoby rzeczowe i ludzkie są zgromadzone i wykorzystywane w celu zapewnienia konsumentowi komfortu (np. za pomocą stołów i krzeseł) i bezpieczeństwa (w szczególności higieny wyposażenia), pozwala rozróżnić świadczenie usług od dostawy towarów” (opinia z 12 listopada 2020 r. w sprawie C 703/19).

Ostatecznie to klient decyduje, czy skorzysta z usługi restauracyjnej, czy nie

Rzecznik dodał, że powyższe należy jednak połączyć z decyzją konsumenta o skorzystaniu lub nie z usług wspomagających. A więc, czy zdecyduje on o natychmiastowym spożyciu podanych mu posiłków wewnątrz, czy spożyciu ich na zewnątrz obiektów usługodawcy. Bo jeśli zdecyduje o wyborze drugiej opcji, wówczas samo udostępnianie materiałowej i osobowej infrastruktury nie jest wystarczające do uznania dokonanej przez przedsiębiorcę czynności za świadczenie usług restauracyjnych czy cateringowych.

W odpowiedzi na zadane przez NSA pytanie rzecznik TSUE stwierdził, że unijne przepisy w zakresie możliwości stosowania obniżonych stawek VAT 8% lub 5% należy interpretować tak, że:

„…pojęcie „usług restauracyjnych i cateringowych” obejmuje dostarczanie żywności w miejscu znajdującym się pod kontrolą podatnika, w którym zasoby rzeczowe i ludzkie są zgromadzone i wykorzystywane w celu zapewnienia jakości obsługi konsumenta, która jest wystarczająca do zagwarantowania komfortu i bezpieczeństwa natychmiastowego spożycia tej żywności na miejscu. (…) pojęcie „środków spożywczych” obejmuje dostarczanie żywności celem jej natychmiastowego spożycia poza udostępnionym przez podatnika miejscem zapewniającym usługi wspomagające umożliwiające spożycie tej żywności na miejscu” (opinia z 12 listopada 2020 r. w sprawie C 703/19).

Zatem, jeśli klient weźmie zakupione w lokalu danie na wynos i nie spożyje go przy wykorzystaniu infrastruktury udostępnionej przez ten lokal, to nie będzie to stanowić usługi restauracyjnej, a dostawę środków spożywczych.

Aby nie było niejasności, polski fiskus po prostu podciągnął wszystko pod jedną, wyższą stawkę VAT

Powyższe rozstrzygnięcie TSUE może pomóc przedsiębiorcom z branży gastronomicznej, których dostawy towarów, gotowych dań na wynos, rozumianych przez regulacje unijne jako dostawy środków spożywczych, fiskus opodatkowywał wyższą, 8% stawką VAT przeznaczoną dla usług restauracyjnych lub cateringowych. Audyt prawny dokonanych w tym zakresie rozliczeń opłaca się im jednak przeprowadzić tylko wstecz od 30 czerwca 2020 r. Z dniem 1 lipca 2020 r. zaczął bowiem obowiązywać wprowadzony Ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1751) przepis art. 41 ust. 12f ustawy o VAT, zgodnie z którym 8% stawkę VAT stosuje się, poza kilkoma wyjątkami, do dostawy towarów i świadczenia usług klasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu „usługi związane z wyżywieniem” (PKWiU 56). Ale wydana opinia TSUE może również okazać się istotną wskazówką dla firm w celu właściwej interpretacji obecnych, zmienionych przepisów dotyczących opodatkowania VAT.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA