REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwrot zawyżonego VAT na paragonie. Sądy nie wiedzą, zdecyduje TSUE

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Mentzen
Doradztwo podatkowe, prawne oraz księgowość
zawyżony vat zwrot
zawyżony vat zwrot
Inne

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem fiskusa, błędne zastosowanie zawyżonej stawki podatku VAT przy sprzedaży potwierdzonej paragonem fiskalnym nie daje prawa do korekty rozliczenia. Podatnik traci a urząd zyskuje. Czy można odzyskać nadpłacony w ten sposób podatek?

Różnie stawki VAT: komplikacje w razie wątpliwości

 Podatnik dokonujący sprzedaży na rzecz konsumentów lub rolników ryczałtowych jest co do zasady zobowiązany do ewidencji na kasie fiskalnej (w przypadku braku korzystania ze zwolnień). Nietrudno w takim przypadku o błąd, wynikający z czystej ludzkiej omyłki czy nieprawidłowych ustawień dokonanych na kasie fiskalnej. Bywają również sytuacje, kiedy podatnik świadomie, stosuje wyższą stawkę podatku VAT, z uwagi na to, że ustalanie czy w danym przypadku możemy zastosować stawkę preferencyjną, bywa niekiedy bardzo trudne. Problem ten pojawiał się głównie i nadal występuje w branży gastronomicznej. Jeszcze do niedawana niektóre wyroby cukiernicze jak np. pączki, w zależności od terminu przydatności do spożycia mogły być objęte trzema różnymi stawkami VAT (23%, 8% i 5%). Po zmianie matrycy stawek VAT od 1 lipca 2020 r. stan rzeczy uległ znacznemu uproszczeniu, chociaż nadal jest to realnie występujący problem. Podobne dylematy występują w branży budowlanej i meblarskiej (23% a 8% na trwałą zabudowę meblową) oraz przykładowo w zakresie usług wstępu i rekreacji (stawka 23% a 8% np. za wejście na siłownię). Podatnicy z obawy przed ewentualnym zakwestionowaniem obniżonej stawki przez urząd skarbowy wolą zastosować stawkę wyższą, aby nie narazić się w ten sposób na powstanie zaległości w podatku VAT oraz konsekwencje karno-skarbowe.

REKLAMA

Czy można odzyskać VAT przy błędnym zawyżeniu stawki?

REKLAMA

Co, jednak jeśli okaże się, że stawka, którą stosujemy, a co za tym idzie wykazana kwota podatku należnego, jest faktycznie wyższa od tej, którą byliśmy zobowiązani zapłacić? Czy podatnik, który wykazał na paragonie zawyżoną stawkę VAT np. 23% zamiast 8% lub 8%, zamiast 5% może domagać się zwrotu nadpłaconego w ten sposób podatku? Wątpliwości pozostają.

W interpretacjach indywidualnych Dyrektor KIS kategorycznie odmawia takiego prawa podatnikom, jeżeli Ci nie zwracają nadpłaconej kwoty podatku VAT konsumentowi, gdyż to on ponosi ekonomiczny ciężar podatku. W praktyce zwrot tej kwoty jest z oczywistych względów niewykonalny, gdyż klient przy kasie jest całkowicie anonimowy. Nawet jeśli podatnik chciałby zwrócić tę kwotę, to faktycznie nie ma komu, jeżeli stwierdzi błąd później, po odejściu klienta od kasy. Zdaniem Fiskusa, zwrot podatnikowi nadpłaconego podatku, który i tak został przerzucony na klienta w cenie towaru lub usługi, doprowadziłby do jego bezpodstawnego wzbogacenia.

Zwrot zawyżonego podatku VAT. Rozbieżne orzeczenia sądów

Temat korygowania sprzedaży paragonowej był wielokrotnie podejmowany w orzecznictwie sądów administracyjnych. W większości przyznają one racje podatnikom, uznając, że mają oni prawo do skorygowania nadpłaconego w ten sposób podatku VAT. Przykładem są najnowsze wyroki NSA z dnia 17 marca 2022 r. (sygn. akt I FSK 1295/18, sygn. akt I FSK 1068/18, sygn. akt I FSK 1300/18).

Odmienne stanowisko wynika natomiast z wcześniejszych orzeczeń NSA, na które w swojej argumentacji często powołują się organy podatkowe. W wyroku z dnia 17 czerwca 2019 r. sygn. akt I FSK 912/17 NSA uznał, że w przypadku zawyżenia stawki VAT podatnikowi nie przysługuje prawo do korekty VAT od sprzedaży zaewidencjonowanej wyłącznie w kasie fiskalnej, jeżeli nie zamierza on zwracać nabywcy nienależnie pobranego podatku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sprawę rozstrzygnie TSUE

REKLAMA

W związku z licznymi wątpliwościami dotyczącymi tej problematyki NSA zdecydował się zawiesić jedno z toczących się postępowań i postanowieniem z dnia 23 czerwca 2022 r. zadał pytanie prejudycjalne do TSUE. Sprawa tyczy się Spółki prowadzącej sieć klubów fitness, która na przestrzeni lat 2012-2014 stosowała, zgodnie z ówczesną wykładnią, stawkę podatku VAT 23% na usługi wstępu do swoich obiektów. Dopiero w 2014 r. Minister Finansów w interpretacji ogólnej (Nr PT1/033/32/354/LJU/14), stwierdził, że w zakresie wstępu do takich obiektów zastosowanie znajdzie stawka VAT w wysokości 8%.

Spółka wystąpiła w związku z tym o zwrot nadpłaconego podatku VAT. Fikus odmówił jednak dokonania zwrotu. Naczelnik Urzędu Skarbowego jak również Dyrektor Izby Skarbowej, stwierdzili jednomyślnie, że korekta podstawy opodatkowania jest możliwa wyłącznie, gdy transakcja została udokumentowana fakturą. Zwrot nadpłaconego Spółce podatku prowadziłby, zdaniem organów do bezpodstawnego wzbogacenia się, bo ekonomiczne ciężar podatku, ponieśli już ostateczni konsumenci.

Decyzje uchylił WSA w Bydgoszczy, a sprawa następnie trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wobec wątpliwości co do sposobu rozstrzygnięcia wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do TSUE.

W odpowiedzi na zapytanie Trybunał ma stwierdzić, czy „praktyka organów podatkowych”, które odmawiają dokonania korekty zawyżonego VAT na paragonie z uwagi na bezpodstawne wzbogacenie i brak podstawy prawnej, jest zgodna z „art. 1 ust 2 i art. 73 Dyrektywy VAT oraz zasadami neutralności, proporcjonalności i równego traktowania”.

Niepewność co do zwrotu zawyżonego VAT-u nie tylko w Polsce. Również zdecyduje TSUE

Nadzieje na pozytywne rozstrzygnięcie daje podatnikom podobna sprawa, która trafiła do TSUE z sądu austriackiego. Chodzi o opłaty za wstęp na kryty plac zabaw. Spółka naliczała na paragonach VAT według stawki 20% zamiast 13%. Klientami byli konsumenci, którzy nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Gdy podatnik zorientował się co do błędnej stawki, skorygował swoją deklarację, aby uzyskać zwrotu nadpłaconego VAT. Austriacki fiskus odmówił jednak zwrotu nadpłaty, stwierdzając bezpodstawne wzbogacenie się, ponieważ podatnik otrzymał już od klientów równowartość wyższego VAT. Sprawa trafiła do austriackiego sądu, a ten zwrócił się z pytaniem do TSUE. Wyrok jeszcze nie zapadł, natomiast w sprawie wypowiedziała się już rzecznik generalna TSUE. W opinii rzecznika nie może być mowy o bezpodstawnym wzbogaceniu podatnika, gdy uzgodniono z konsumentem stałą cenę, tj. cenę brutto. Rzecznik zwróciła natomiast uwagę na konieczności działania sprzedawcy w dobrej wierze.

W sprzedaży konsumenckiej standardem jest, że umawiamy się na kwotę brutto, gdyż konsument nie ma prawa do odliczenia podatku wliczonego w cenę towaru lub usługi. Z tej perspektywy bez znaczenia jest dla niego jaką stawkę zastosuje sprzedawca, czy będzie to 23%, 8% czy 5 %, skoro kwotą należną, która jest zobowiązany zapłacić, nadal pozostaje ta sama kwota brutto, która się nie zmienia.

Jak podkreśliła rzecznik, istotna jest również dobra wiara podatnika. Trudno jednak w tym przypadku doszukać się jakiegokolwiek działania pozostającego w sprzeczności z dobrymi intencjami podatnika. Przedsiębiorca nie ma bowiem żadnego interesu w tym, żeby celowo zawyżać stawkę VAT w odniesieniu do takiej sprzedaży. Przeciwnie wręcz, skoro podatek VAT i tak musi odprowadzić do urzędu skarbowego, zawyżanie stawki nie ma żadnego uzasadnienia ekonomicznego. Co więcej, zawyżanie stawki VAT, a co za tym podnoszenie cen oferowanych towarów lub usług powoduje, iż nasza oferta jest mniej atrakcyjna w stosunku do konkurencji.

Opinia rzecznika TSUE nadal pozostaje tylko opinią, niemniej jednak wywiera zasadniczy wpływ na kierunki wydawanych orzeczeń przez Trybunał. Biorąc pod uwagę dotychczasowe, dość liberalne podejście TSUE, z dużą dozą prawdopodobieństwa, możemy przypuszczać, że postępowania nie tylko w sprawie austriackiej, ale przede wszystkim polskiej zakończą się po myśli podatników.

Dawid Bryl, Kancelaria Mentzen

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA