Czy wniesienie do spółki komandytowej przedsiębiorstwa aportem jest opodatkowane VAT?

Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Powstaje wątpliwość, czy regulacja ta ma zastosowanie w sytuacji, gdy osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą i będąc czynnym podatnikiem VAT zdecyduje się na wniesienie do spółki komandytowej aportu w postaci przedsiębiorstwa.

Podatnik prowadzący jako osoba fizyczna działalność gospodarczą podejmuje decyzję o wniesieniu prowadzonego przedsiębiorstwa jako wkładu niepieniężnego do spółki komandytowej, w której będzie komandytariuszem.

W skład przekazywanego przedsiębiorstwa mają wchodzić między innymi nazwa przedsiębiorstwa, prawo własności rzeczy ruchomych, w tym środków trwałych (np. samochodów), prawo używania określonych składników majątkowych na podstawie umów cywilnoprawnych, zapasy, wierzytelności, środki pieniężne.

Wnoszone przedsiębiorstwo wraz ze wszystkimi składnikami będzie wykorzystywane przez spółkę komandytową do takich samych czynności jak dotychczas, tj. czynności opodatkowanych.

Czy trzeba dokonać korekty VAT po wniesieniu aportem przedsiębiorstwa do spółki komandytowej?

Punktem wyjścia oceny przedstawionego w przykładzie zdarzenia są przepisy ustawy o VAT, które określają zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług. I tak zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu VAT podlegają:
1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2. eksport towarów,
3. import towarów,
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Zatrzymując się na takiej regulacji, należałoby uznać, iż zbycie przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Ustawodawca jednakże wyodrębnił czynność zbycia przedsiębiorstwa – określając przy tym, iż przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W opisanym powyżej przykładzie podatnik zamierza nieodpłatnie przekazać przedsiębiorstwo – czy takie postępowanie można zakwalifikować pod pojęciem użytym przez ustawodawcę, tj. „transakcji zbycia przedsiębiorstwa”?

Prawidłowe wydaje się uznanie, iż pojęcie „transakcję zbycia przedsiębiorstwa” należy rozumieć podobnie jak termin „dostawa towarów”. „Zbycie” obejmuje więc wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, a więc sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie prawa własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).