REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja zdarzeń losowych w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Co jest, a co nie jest kwalifikowane do zdarzeń losowych? Czy wszystkie odszkodowania należy zakwalifikować do zysków nadzwyczajnych? Jak ująć w ewidencji księgowej skutki pożaru?
Do zdarzeń, które pozostają poza zwykłą działalnością jednostki, należą wypadki losowe. Najczęściej są to klęski żywiołowe, czyli powodzie, pożary, silne wiatry oraz kradzieże. Generalnie skutki zdarzeń losowych zalicza się do strat nadzwyczajnych, a otrzymane z tego tytułu odszkodowanie od ubezpieczyciela – do zysków nadzwyczajnych. Straty i zyski nadzwyczajne definiowane są przez ustawę o rachunkowości jako straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, będących poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Wyrażają więc skutki finansowe zdarzeń powstających niepowtarzalnie, a w szczególności spowodowanych zdarzeniami losowymi. Mogą również wynikać z zaniechania lub zawieszenia pewnego rodzaju działalności. Klasyfikowanie zdarzeń do zysków lub strat nadzwyczajnych wymaga jednak ich dokładnej analizy po to, by ustalić ich związek z ogólnym ryzykiem gospodarczym.
Zakres zysków i strat nadzwyczajnych
Zyski nadzwyczajne obejmują między innymi otrzymane odszkodowania od zakładów ubezpieczeniowych za utratę lub zniszczenie aktywów trwałych i obrotowych w wyniku zdarzeń losowych. Jeśli uzyskanie tego odszkodowania jest pewne, to powinny być one na dzień bilansowy księgowane jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. Zyskami nadzwyczajnymi są też przychody ze sprzedaży składników majątkowych uszkodzonych na skutek zdarzeń losowych, a także równowartość składników majątkowych objętych skutkami zdarzeń losowych, nadających się do dalszego wykorzystania.
Stratami nadzwyczajnymi są natomiast koszty usuwania skutków zdarzeń losowych. Wartość netto aktywów trwałych i obrotowych, utraconych (zniszczonych) z powodu zdarzeń losowych, czyli z powodu pożaru, huraganu, powodzi, zalicza się w kategorii strat nadzwyczajnych. Do strat nadzwyczajnych zalicza się również wartość netto aktywów trwałych i obrotowych zlikwidowanych, a także skutki obniżenia wartości tych aktywów do poziomu cen rynkowych możliwych do uzyskania, jeśli mamy do czynienia z zaniechaniem określonego rodzaju działalności (rzecz jasna będących konsekwencją wystąpienia zdarzeń losowych).
Według MSR 8 „Pozycje nadzwyczajne to przychody lub koszty powstałe w wyniku zdarzeń lub transakcji, które można wyraźnie odróżnić od działalności gospodarczej jednostki, co pozwala oczekiwać, iż nie będą powtarzać się często ani regularnie”. MSR 8 podaje dwa przykłady zdarzeń, których skutkiem jest powstanie pozycji nadzwyczajnych. Tymi zdarzeniami są: wywłaszczenie aktywów lub trzęsienie ziemi czy też inna katastrofa wynikająca z działania sił natury.
Odszkodowania
Zasadniczo mamy do czynienia z dwoma rodzajami odszkodowań (sprawy dotyczące odszkodowań reguluje kodeks cywilny w artykułach od 361 do 363), a mianowicie:
• odszkodowanie poprzez przywrócenie stanu poprzedniego,
• zapłata określonej kwoty, która odpowiada wysokości szkody obliczonej w złotych, jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego jest z różnych powodów niemożliwe.
Sposób naprawienia szkody wybiera w zasadzie poszkodowany. Jeśli jednak przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe lub pociąga za sobą nadmierne koszty albo trudności dla zobowiązanego do naprawienia szkody, to poszkodowany musi się zadowolić – jak wspomniano – odszkodowaniem w pieniądzu, czyli zapłatą określonej sumy pieniężnej. Wysokość odszkodowania powinna być ustalona według ceny, która obowiązywała w dacie ustalenia odszkodowania.
Zdarzenia losowe w ewidencji księgowej
O zdarzeniu losowym – w przypadku gdy składniki majątku objęte są ubezpieczeniem majątkowym – powinien być powiadomiony ubezpieczyciel (musi wziąć udział w szacowaniu strat) i w zależności od tego, czy mamy do czynienia z pożarem czy kradzieżą, także straż pożarna i policja. Usuwanie skutków pożaru może odbywać się siłami własnymi albo poprzez wynajęcie do tych prac firmy z zewnątrz.
W ewidencji księgowej dla zdarzenia losowego i jego skutków podstawowe znaczenie będą miały trzy konta, a mianowicie:
• konto 770 „Zyski nadzwyczajne”,
• konto 771 „Straty nadzwyczajne”,
• konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (analityka do tego konta uzależniona jest od obowiązującego w danej jednostce planu kont).
Do ewidencji otrzymanych odszkodowań z tytułu ubezpieczeń majątkowych służy konto 770 „Zyski nadzwyczajne” (skutki zdarzeń powstających niepowtarzalnie poza zwykłą działalnością jednostki, która nie kwalifikuje się ani do zwykłej działalności jednostki, ani do pozostałych przychodów operacyjnych). Na koncie 771 „Straty nadzwyczajne” ewidencjonowana jest bezpośrednio wartość szkód w składnikach majątku nieobjętych ubezpieczeniem majątkowym. Natomiast szkody w składnikach majątku objętych ubezpieczeniem, jak również ewentualne koszty ich usuwania obciążające ubezpieczyciela, na warunkach określonych w umowie ubezpieczenia, można księgować w ciągu roku na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki”.
Wszelkie operacje związane z rozliczaniem w księgach rachunkowych szkód i odszkodowań muszą być ewidencjonowane w taki sposób, aby możliwe było wykazanie w rachunku zysków i strat (sporządzanym za okres sprawozdawczy) wysokości poniesionych strat i otrzymanych odszkodowań.
Przykład
W firmie ADA uległy spaleniu dwa pomieszczenia magazynowe. Firma miała zawarte umowy ubezpieczenia od skutków zdarzeń losowych dotyczące wszystkich posiadanych magazynów. Do usuwania powstałych w wyniku pożaru szkód firma miała do wyboru albo zaangażować własne brygady remontowe albo zlecić wykonanie usługi firmie z zewnątrz. Należy wyróżnić dwie sytuacje:
Sytuacja 1. Firma ADA przy usuwaniu szkód powstałych w wyniku pożaru nie korzystała z pomocy firm zewnętrznych. Wszelkie niezbędne roboty wykonane zostały we własnym zakresie.
Sytuacja 2. Firma ADA skorzystała z usług zewnętrznych firm remontowych, zlecając im wykonanie niezbędnych robót obejmujących usunięcie powstałych szkód. Po wykonaniu robót firma budowlana BUD wystawia fakturę dokumentującą wykonaną usługę.
Firma ubezpieczeniowa przyznała odszkodowanie firmie ADA. Odszkodowanie to zostało przekazane do firmy za pośrednictwem rachunku bankowego.
Poniżej prezentujemy ujęcie sytuacji I i sytuacji II w księgach rachunkowych firmy ADA.
Podstawa prawna:
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.).
Andrzej Bryłowski


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA