REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja zdarzeń losowych w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Co jest, a co nie jest kwalifikowane do zdarzeń losowych? Czy wszystkie odszkodowania należy zakwalifikować do zysków nadzwyczajnych? Jak ująć w ewidencji księgowej skutki pożaru?
Do zdarzeń, które pozostają poza zwykłą działalnością jednostki, należą wypadki losowe. Najczęściej są to klęski żywiołowe, czyli powodzie, pożary, silne wiatry oraz kradzieże. Generalnie skutki zdarzeń losowych zalicza się do strat nadzwyczajnych, a otrzymane z tego tytułu odszkodowanie od ubezpieczyciela – do zysków nadzwyczajnych. Straty i zyski nadzwyczajne definiowane są przez ustawę o rachunkowości jako straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, będących poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Wyrażają więc skutki finansowe zdarzeń powstających niepowtarzalnie, a w szczególności spowodowanych zdarzeniami losowymi. Mogą również wynikać z zaniechania lub zawieszenia pewnego rodzaju działalności. Klasyfikowanie zdarzeń do zysków lub strat nadzwyczajnych wymaga jednak ich dokładnej analizy po to, by ustalić ich związek z ogólnym ryzykiem gospodarczym.
Zakres zysków i strat nadzwyczajnych
Zyski nadzwyczajne obejmują między innymi otrzymane odszkodowania od zakładów ubezpieczeniowych za utratę lub zniszczenie aktywów trwałych i obrotowych w wyniku zdarzeń losowych. Jeśli uzyskanie tego odszkodowania jest pewne, to powinny być one na dzień bilansowy księgowane jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. Zyskami nadzwyczajnymi są też przychody ze sprzedaży składników majątkowych uszkodzonych na skutek zdarzeń losowych, a także równowartość składników majątkowych objętych skutkami zdarzeń losowych, nadających się do dalszego wykorzystania.
Stratami nadzwyczajnymi są natomiast koszty usuwania skutków zdarzeń losowych. Wartość netto aktywów trwałych i obrotowych, utraconych (zniszczonych) z powodu zdarzeń losowych, czyli z powodu pożaru, huraganu, powodzi, zalicza się w kategorii strat nadzwyczajnych. Do strat nadzwyczajnych zalicza się również wartość netto aktywów trwałych i obrotowych zlikwidowanych, a także skutki obniżenia wartości tych aktywów do poziomu cen rynkowych możliwych do uzyskania, jeśli mamy do czynienia z zaniechaniem określonego rodzaju działalności (rzecz jasna będących konsekwencją wystąpienia zdarzeń losowych).
Według MSR 8 „Pozycje nadzwyczajne to przychody lub koszty powstałe w wyniku zdarzeń lub transakcji, które można wyraźnie odróżnić od działalności gospodarczej jednostki, co pozwala oczekiwać, iż nie będą powtarzać się często ani regularnie”. MSR 8 podaje dwa przykłady zdarzeń, których skutkiem jest powstanie pozycji nadzwyczajnych. Tymi zdarzeniami są: wywłaszczenie aktywów lub trzęsienie ziemi czy też inna katastrofa wynikająca z działania sił natury.
Odszkodowania
Zasadniczo mamy do czynienia z dwoma rodzajami odszkodowań (sprawy dotyczące odszkodowań reguluje kodeks cywilny w artykułach od 361 do 363), a mianowicie:
• odszkodowanie poprzez przywrócenie stanu poprzedniego,
• zapłata określonej kwoty, która odpowiada wysokości szkody obliczonej w złotych, jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego jest z różnych powodów niemożliwe.
Sposób naprawienia szkody wybiera w zasadzie poszkodowany. Jeśli jednak przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe lub pociąga za sobą nadmierne koszty albo trudności dla zobowiązanego do naprawienia szkody, to poszkodowany musi się zadowolić – jak wspomniano – odszkodowaniem w pieniądzu, czyli zapłatą określonej sumy pieniężnej. Wysokość odszkodowania powinna być ustalona według ceny, która obowiązywała w dacie ustalenia odszkodowania.
Zdarzenia losowe w ewidencji księgowej
O zdarzeniu losowym – w przypadku gdy składniki majątku objęte są ubezpieczeniem majątkowym – powinien być powiadomiony ubezpieczyciel (musi wziąć udział w szacowaniu strat) i w zależności od tego, czy mamy do czynienia z pożarem czy kradzieżą, także straż pożarna i policja. Usuwanie skutków pożaru może odbywać się siłami własnymi albo poprzez wynajęcie do tych prac firmy z zewnątrz.
W ewidencji księgowej dla zdarzenia losowego i jego skutków podstawowe znaczenie będą miały trzy konta, a mianowicie:
• konto 770 „Zyski nadzwyczajne”,
• konto 771 „Straty nadzwyczajne”,
• konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (analityka do tego konta uzależniona jest od obowiązującego w danej jednostce planu kont).
Do ewidencji otrzymanych odszkodowań z tytułu ubezpieczeń majątkowych służy konto 770 „Zyski nadzwyczajne” (skutki zdarzeń powstających niepowtarzalnie poza zwykłą działalnością jednostki, która nie kwalifikuje się ani do zwykłej działalności jednostki, ani do pozostałych przychodów operacyjnych). Na koncie 771 „Straty nadzwyczajne” ewidencjonowana jest bezpośrednio wartość szkód w składnikach majątku nieobjętych ubezpieczeniem majątkowym. Natomiast szkody w składnikach majątku objętych ubezpieczeniem, jak również ewentualne koszty ich usuwania obciążające ubezpieczyciela, na warunkach określonych w umowie ubezpieczenia, można księgować w ciągu roku na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki”.
Wszelkie operacje związane z rozliczaniem w księgach rachunkowych szkód i odszkodowań muszą być ewidencjonowane w taki sposób, aby możliwe było wykazanie w rachunku zysków i strat (sporządzanym za okres sprawozdawczy) wysokości poniesionych strat i otrzymanych odszkodowań.
Przykład
W firmie ADA uległy spaleniu dwa pomieszczenia magazynowe. Firma miała zawarte umowy ubezpieczenia od skutków zdarzeń losowych dotyczące wszystkich posiadanych magazynów. Do usuwania powstałych w wyniku pożaru szkód firma miała do wyboru albo zaangażować własne brygady remontowe albo zlecić wykonanie usługi firmie z zewnątrz. Należy wyróżnić dwie sytuacje:
Sytuacja 1. Firma ADA przy usuwaniu szkód powstałych w wyniku pożaru nie korzystała z pomocy firm zewnętrznych. Wszelkie niezbędne roboty wykonane zostały we własnym zakresie.
Sytuacja 2. Firma ADA skorzystała z usług zewnętrznych firm remontowych, zlecając im wykonanie niezbędnych robót obejmujących usunięcie powstałych szkód. Po wykonaniu robót firma budowlana BUD wystawia fakturę dokumentującą wykonaną usługę.
Firma ubezpieczeniowa przyznała odszkodowanie firmie ADA. Odszkodowanie to zostało przekazane do firmy za pośrednictwem rachunku bankowego.
Poniżej prezentujemy ujęcie sytuacji I i sytuacji II w księgach rachunkowych firmy ADA.
Podstawa prawna:
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.).
Andrzej Bryłowski


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

REKLAMA

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA

Faktura handlowa nie będzie jednocześnie fakturą ustrukturyzowaną. Dodatkowe obowiązki podatników VAT

Po wejściu w życie zmian w ustawie o VAT wdrażających model obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wielu podatników może mieć problem (i dodatkowe obowiązki) wynikające z faktu, że faktura ustrukturyzowana nie może pełnić funkcji faktury handlowej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Co powinni zrobić podatnicy VAT, którzy zdecydują się na wystawianie faktur handlowych nie będących fakturami VAT?

System kaucyjny a VAT: Objaśnienia MF dotyczące rozliczeń podatników i płatników w związku z nowymi zasadami obrotu opakowaniami

Objaśnienia MF mają na celu pokazanie, jak w praktyce stosować przepisy ustawy o VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez podatników i płatników uczestniczących w systemie kaucyjnym. Nowe reguły prawne wynikają z wprowadzenia obowiązku pobierania kaucji przy sprzedaży wybranych opakowań jednorazowych i wielokrotnego użytku. System ten umożliwia konsumentom zwrot opakowań lub odpadów opakowaniowych w dowolnym punkcie zbiórki, bez konieczności przedstawiania dowodu zakupu.

REKLAMA