REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja zdarzeń losowych w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Co jest, a co nie jest kwalifikowane do zdarzeń losowych? Czy wszystkie odszkodowania należy zakwalifikować do zysków nadzwyczajnych? Jak ująć w ewidencji księgowej skutki pożaru?
Do zdarzeń, które pozostają poza zwykłą działalnością jednostki, należą wypadki losowe. Najczęściej są to klęski żywiołowe, czyli powodzie, pożary, silne wiatry oraz kradzieże. Generalnie skutki zdarzeń losowych zalicza się do strat nadzwyczajnych, a otrzymane z tego tytułu odszkodowanie od ubezpieczyciela – do zysków nadzwyczajnych. Straty i zyski nadzwyczajne definiowane są przez ustawę o rachunkowości jako straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, będących poza działalnością operacyjną jednostki i niezwiązanych z ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Wyrażają więc skutki finansowe zdarzeń powstających niepowtarzalnie, a w szczególności spowodowanych zdarzeniami losowymi. Mogą również wynikać z zaniechania lub zawieszenia pewnego rodzaju działalności. Klasyfikowanie zdarzeń do zysków lub strat nadzwyczajnych wymaga jednak ich dokładnej analizy po to, by ustalić ich związek z ogólnym ryzykiem gospodarczym.
Zakres zysków i strat nadzwyczajnych
Zyski nadzwyczajne obejmują między innymi otrzymane odszkodowania od zakładów ubezpieczeniowych za utratę lub zniszczenie aktywów trwałych i obrotowych w wyniku zdarzeń losowych. Jeśli uzyskanie tego odszkodowania jest pewne, to powinny być one na dzień bilansowy księgowane jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. Zyskami nadzwyczajnymi są też przychody ze sprzedaży składników majątkowych uszkodzonych na skutek zdarzeń losowych, a także równowartość składników majątkowych objętych skutkami zdarzeń losowych, nadających się do dalszego wykorzystania.
Stratami nadzwyczajnymi są natomiast koszty usuwania skutków zdarzeń losowych. Wartość netto aktywów trwałych i obrotowych, utraconych (zniszczonych) z powodu zdarzeń losowych, czyli z powodu pożaru, huraganu, powodzi, zalicza się w kategorii strat nadzwyczajnych. Do strat nadzwyczajnych zalicza się również wartość netto aktywów trwałych i obrotowych zlikwidowanych, a także skutki obniżenia wartości tych aktywów do poziomu cen rynkowych możliwych do uzyskania, jeśli mamy do czynienia z zaniechaniem określonego rodzaju działalności (rzecz jasna będących konsekwencją wystąpienia zdarzeń losowych).
Według MSR 8 „Pozycje nadzwyczajne to przychody lub koszty powstałe w wyniku zdarzeń lub transakcji, które można wyraźnie odróżnić od działalności gospodarczej jednostki, co pozwala oczekiwać, iż nie będą powtarzać się często ani regularnie”. MSR 8 podaje dwa przykłady zdarzeń, których skutkiem jest powstanie pozycji nadzwyczajnych. Tymi zdarzeniami są: wywłaszczenie aktywów lub trzęsienie ziemi czy też inna katastrofa wynikająca z działania sił natury.
Odszkodowania
Zasadniczo mamy do czynienia z dwoma rodzajami odszkodowań (sprawy dotyczące odszkodowań reguluje kodeks cywilny w artykułach od 361 do 363), a mianowicie:
• odszkodowanie poprzez przywrócenie stanu poprzedniego,
• zapłata określonej kwoty, która odpowiada wysokości szkody obliczonej w złotych, jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego jest z różnych powodów niemożliwe.
Sposób naprawienia szkody wybiera w zasadzie poszkodowany. Jeśli jednak przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe lub pociąga za sobą nadmierne koszty albo trudności dla zobowiązanego do naprawienia szkody, to poszkodowany musi się zadowolić – jak wspomniano – odszkodowaniem w pieniądzu, czyli zapłatą określonej sumy pieniężnej. Wysokość odszkodowania powinna być ustalona według ceny, która obowiązywała w dacie ustalenia odszkodowania.
Zdarzenia losowe w ewidencji księgowej
O zdarzeniu losowym – w przypadku gdy składniki majątku objęte są ubezpieczeniem majątkowym – powinien być powiadomiony ubezpieczyciel (musi wziąć udział w szacowaniu strat) i w zależności od tego, czy mamy do czynienia z pożarem czy kradzieżą, także straż pożarna i policja. Usuwanie skutków pożaru może odbywać się siłami własnymi albo poprzez wynajęcie do tych prac firmy z zewnątrz.
W ewidencji księgowej dla zdarzenia losowego i jego skutków podstawowe znaczenie będą miały trzy konta, a mianowicie:
• konto 770 „Zyski nadzwyczajne”,
• konto 771 „Straty nadzwyczajne”,
• konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (analityka do tego konta uzależniona jest od obowiązującego w danej jednostce planu kont).
Do ewidencji otrzymanych odszkodowań z tytułu ubezpieczeń majątkowych służy konto 770 „Zyski nadzwyczajne” (skutki zdarzeń powstających niepowtarzalnie poza zwykłą działalnością jednostki, która nie kwalifikuje się ani do zwykłej działalności jednostki, ani do pozostałych przychodów operacyjnych). Na koncie 771 „Straty nadzwyczajne” ewidencjonowana jest bezpośrednio wartość szkód w składnikach majątku nieobjętych ubezpieczeniem majątkowym. Natomiast szkody w składnikach majątku objętych ubezpieczeniem, jak również ewentualne koszty ich usuwania obciążające ubezpieczyciela, na warunkach określonych w umowie ubezpieczenia, można księgować w ciągu roku na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki”.
Wszelkie operacje związane z rozliczaniem w księgach rachunkowych szkód i odszkodowań muszą być ewidencjonowane w taki sposób, aby możliwe było wykazanie w rachunku zysków i strat (sporządzanym za okres sprawozdawczy) wysokości poniesionych strat i otrzymanych odszkodowań.
Przykład
W firmie ADA uległy spaleniu dwa pomieszczenia magazynowe. Firma miała zawarte umowy ubezpieczenia od skutków zdarzeń losowych dotyczące wszystkich posiadanych magazynów. Do usuwania powstałych w wyniku pożaru szkód firma miała do wyboru albo zaangażować własne brygady remontowe albo zlecić wykonanie usługi firmie z zewnątrz. Należy wyróżnić dwie sytuacje:
Sytuacja 1. Firma ADA przy usuwaniu szkód powstałych w wyniku pożaru nie korzystała z pomocy firm zewnętrznych. Wszelkie niezbędne roboty wykonane zostały we własnym zakresie.
Sytuacja 2. Firma ADA skorzystała z usług zewnętrznych firm remontowych, zlecając im wykonanie niezbędnych robót obejmujących usunięcie powstałych szkód. Po wykonaniu robót firma budowlana BUD wystawia fakturę dokumentującą wykonaną usługę.
Firma ubezpieczeniowa przyznała odszkodowanie firmie ADA. Odszkodowanie to zostało przekazane do firmy za pośrednictwem rachunku bankowego.
Poniżej prezentujemy ujęcie sytuacji I i sytuacji II w księgach rachunkowych firmy ADA.
Podstawa prawna:
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.).
Andrzej Bryłowski


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odpowiedzialność osobista członków zarządu za długi i podatki spółki. Co zrobić, by jej uniknąć?

Odpowiedzialność osobista członków zarządu bywa często bagatelizowana. Tymczasem kwestia ta może urosnąć do rangi rzeczywistego problemu na skutek zaniechania. Wystarczy zbyt długo zwlekać z oceną sytuacji finansowej spółki albo błędnie zinterpretować oznaki niewypłacalności, by otworzyć sobie drogę do realnej odpowiedzialności majątkiem prywatnym.

Czym jest faktura ustrukturyzowana? Czy jej papierowa wersja jest fakturą w rozumieniu ustawy o VAT?

Sejm już uchwalił nowelizację ustawy o VAT wprowadzającą obowiązek wystawiania i otrzymywania faktur ustrukturyzowanych za pomocą KSeF. To dla podatników jest bardzo ważna informacja: gdy zostaną wydane bardzo szczegółowe akty wykonawcze (są już opublikowane kolejne wersje projektów) oraz pojawi się zgodnie z tymi rozporządzeniami urzędowe oprogramowanie interfejsowe (dostęp na stronach resortu finansów) można będzie zacząć interesować się tym przedsięwzięciem.

Czy wadliwa forma faktury zakupu pozbawi prawa do odliczenia podatku naliczonego w 2026 roku?

To pytanie zadają sobie dziś podatnicy VAT czynni biorąc pod uwagę perspektywę przyszłego roku: jest bowiem rzeczą pewną, że miliony faktur będą na co dzień wystawiane w dotychczasowych formach (papierowej i elektronicznej), mimo że powinny być wystawione w formie ustrukturyzowanej – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026. Jak dokumentować transakcje od 1 lutego? Prof. Modzelewski: Podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy (nota obciążeniowa, faktura handlowa)

Jak od lutego 2026 roku będzie wyglądała rewolucja fakturowa w Polsce? Profesor Witold Modzelewski wskazuje dwa możliwe warianty dokumentowania i fakturowania transakcji. W obu tych wariantach – jak przewiduje prof. Modzelewski - podatnicy zrezygnują z kodowania faktur ustrukturyzowanych, a podstawą rozliczeń będzie dokument handlowy i on będzie dowodem rzeczywistości ekonomicznej. A jeśli treść faktury ustrukturyzowanej będzie inna, to jej wystawca będzie mieć problem, bo potwierdził nieprawdę na dokumencie i musi go poprawić.

REKLAMA

Fakturowanie od 1 lutego 2026 r. Prof. Modzelewski: Nie da się przerobić faktury ustrukturyzowanej na dokument handlowy

Faktura ustrukturyzowana kompletnie nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, bo jest wysyłana do KSeF a nie do kontrahenta, czyli nie występuje tu kluczowy dla stosunków handlowych moment świadomego dla obu stron umowy doręczenia i akceptacji (albo braku akceptacji) tego dokumentu - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Firma w Szwajcarii - przewidywalne, korzystne podatki i dobry klimat ... do prowadzenia biznesu

Kiedy myślimy o Szwajcarii w kontekście prowadzenia firmy, często pojawiają się utarte skojarzenia: kraj zarezerwowany dla globalnych korporacji, potentatów finansowych, wielkich struktur holdingowych. Tymczasem rzeczywistość wygląda inaczej. Szwajcaria jest przede wszystkim przestrzenią dla tych, którzy potrafią działać mądrze, przejrzyście i z wizją. To kraj, który działa w oparciu o pragmatyzm, dzięki czemu potrafi stworzyć szanse również dla debiutantów na arenie międzynarodowej.

Fundacje rodzinne w Polsce: Rewolucja w sukcesji czy podatkowa pułapka? 2500 zarejestrowanych, ale grozi im wielka zmiana!

Fundacji rodzinnych w Polsce już ponad 2500! To narzędzie chroni majątek i ułatwia przekazanie firm kolejnym pokoleniom. Ale uwaga — nadciągają rządowe zmiany, które mogą zakończyć okres ulg podatkowych i wywołać prawdziwą burzę w środowisku przedsiębiorców. Czy warto się jeszcze spieszyć? Sprawdź, co może oznaczać nowelizacja i jak uniknąć pułapek!

Cypryjskie spółki znikają z rejestru. Polscy przedsiębiorcy tracą milionowe aktywa

Cypr przez lata były synonimem niskich podatków i minimum formalności. Dziś staje się prawną bombą zegarową. Właściciele cypryjskich spółek – często nieświadomie – tracą nieruchomości, udziały i pieniądze. Wystarczy 350 euro zaległości, by stracić majątek wart miliony.

REKLAMA

Zwolnienie SD-Z2 przy darowiźnie. Czy zawsze trzeba składać formularz?

Zwolnienie z obowiązku składania formularza SD-Z2 przy darowiźnie budzi wiele pytań. Czy zawsze trzeba zgłaszać darowiznę urzędowi skarbowemu? Wyjaśniamy, kiedy zgłoszenie jest wymagane, a kiedy obowiązek ten jest wyłączony, zwłaszcza w przypadku najbliższej rodziny i darowizny w formie aktu notarialnego.

KSeF od 1 lutego 2026: firmy bez przygotowania czeka paraliż. Ekspertka ostrzega przed pułapką „dwóch obiegów”

Już od 1 lutego 2026 wszystkie duże firmy w Polsce będą musiały wystawiać faktury w KSeF, a każdy ich kontrahent – także z sektora MŚP – odbierać je przez system. To oznacza, że nawet najmniejsze przedsiębiorstwa mają tylko pół roku, by przygotować się do cyfrowej rewolucji. Brak planu grozi chaosem, błędami i kosztownymi opóźnieniami.

REKLAMA