Amortyzacja składników majątkowych otrzymanych w spadku lub darowiźnie

Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych na nowych zasadach od 1 stycznia 2018 r.

Od 1 stycznia 2018 r. przepisy ustawy o PIT zabraniają zaliczania do podatkowych kosztów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (WNiP) otrzymanych nieodpłatnie, jeżeli podatnik korzystał ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, co w praktyce ma miejsce w większości przypadków.

Powyższe ograniczenia spotkały się z licznymi głosami krytyki, zwłaszcza ze strony przedstawicieli firm rodzinnych. Ministerstwo Rozwoju i Finansów zadeklarowało częściowe wycofanie się ze zmian i szybką nowelizację nowelizacji.

Działania naprawcze rozpoczęte, choć tempo dalece niezadowalające

O planie zmiany zasad amortyzacji otrzymanego w darowiźnie  lub spadku majątku, zgodnie z postulatami zgłaszanymi przez środowiska firm rodzinnych pisaliśmy tutaj.

Polecamy: PIT 2018. Komentarz

Tytułem przypomnienia, przygotowany został projekt nowelizacji ustaw podatkowych, w tym ustawy o PIT, który przewiduje, że:

• W odniesieniu do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych w spadku możliwe będzie ustalenie ich wartości początkowej w wysokości wartości rynkowej, co oznacza możliwość amortyzowania nawet całkowicie zamortyzowanych składników majątku,
• W przypadku majątku otrzymanego w darowiźnie, możliwa będzie kontynuacja amortyzacji na zasadach przyjętych przez darczyńcę.

Zgodnie z projektem, przepisy te stosować będzie można wstecz, tj. do dochodów osiąganych od 1 stycznia 2018 r.

Ministerstwo Rozwoju i Finansów deklarowało sprawność działania w tym aspekcie, tak aby zagwarantować podatnikom otrzymujących w ramach spadku lub darowizny składniki majątku pewność co do ich sytuacji podatkowej (zgodnie z pierwotnymi założeniami ustawa miała wejść w życie 1 marca 2018 r.). Tym niemniej, projekt w dalszym ciągu na etapie prac legislacyjnych. Obecnie projekt jest po pierwszym czytaniu w Sejmie.

Co z darowiznami przed 1 stycznia 2018 r.?

Zgodnie z obecnym stanem prawnym,  powyższe ograniczenia obowiązujące od 1 stycznia 2018 r., dotyczą nie tylko odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które otrzymał podatnik w 2018 r., ale również dotyczą odpisów amortyzacyjnych od tych składników majątku nabytych przed 1 stycznia 2018 r., co już zdążył potwierdzić Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w  interpretacji indywidualnej (interpretacja indywidualna z dnia 9 kwietnia 2018 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.36.2018.1.DB)

Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nie przekonała wyartykułowana przez wnioskodawcę zasada konstytucyjna ochrony interesów w toku oraz ochrony praw nabytych i wskazał, że ustawodawca nie przewidział w przepisach przejściowych nowelizacji żadnych wyłączeń w tym względzie, w związku z tym, ograniczenie stosuje się do obdarowanych przed 1 stycznia 2018 r.

Oznacza to, że obdarowani przed 1 stycznia 2018 r. od nowego roku nie mogą w żadnym zakresie zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od otrzymanych składników majątku.

Jeżeli wejdzie w życie nowelizacja nowelizacji z 1 stycznia 2018 r. to pojawia się pytani o to jak mają postępować, obdarowani przed 1 stycznia 2018 r. W szczególności czy oznacza to, że powinni:

1. Skorygować wartość początkową od 2018 r. i zaliczać do kosztów uzyskania przychodu kwotę niezamortyzowaną w przeszłości przed darczyńcę
2. Skorygować wartość początkową od 2018 r. i zaliczać do kosztów uzyskania przychodu kwotę niezamortyzowaną w przeszłości przed darczyńcę pomniejszoną jednak o amortyzację dokonaną od darowizny do końca 2017 r.
3. Nie korygować wartości początkowej od 2018 r. i wciąż – mimo nowelizacji jaka ma być uchwalona – nie zaliczać do kosztów uzyskania przychodu jakichkolwiek odpisów amortyzacyjnych.
4. Nie korygować wartości początkowej od 2018 r. ale zaliczą do kosztów uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne.

Teoretycznie mogłoby się wydawać, że problemu nie ma. Wprowadzone zostały zmiany, które słusznie zostały skrytykowane. Ministerstwo Rozwoju i Finansów zapowiedziało częściowe wycofanie się ze zmian. Jednakże, pomimo hucznych zapowiedzi o szybkim rozwiązaniu problematyki możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych w drodze darowizny lub spadku, przepisy nadal są na etapie prac legislacyjnych.

Co więcej, nowelizacja nowelizacji znów należy poddawać krytyce z uwagi na brak przepisów przejściowych odnoszących się do darowizn dokonywanych przed 2018 r. W konsekwencji, jeżeli ustawodawca nie wprowadzi zmian na dalszych etapach legislacyjnych, podatnicy znów będą stali przed dylematem jak interpretować nowe przepisy.

Kwestia amortyzacji składników majątkowych otrzymanych w spadku lub darowiźnie wciąż nierozwiązana!

Autor: Marcin Szuflak, Specjalista, Doradztwo Podatkowe Grant Thornton