Czy różnica między amortyzacją bilansową i podatkową zawsze powoduje powstanie odroczonego podatku dochodowego?

Firmy stosujące MSR-y

Różnica w wartości amortyzacji bilansowej i podatkowej środków trwałych jest różnicą trwałą, bowiem nigdy nie nastąpi zrównanie wartości amortyzacji ustalonej dla celów bilansowych z amortyzacją liczoną dla celów podatkowych. Dlatego też nie wystąpi konieczność ustalenia rezerwy lub aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Odroczony podatek dochodowy

Odroczony podatek dochodowy jest ustalany obowiązkowo wyłącznie przez osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą i będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, których sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowi badania i ogłaszania zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Osoby prawne, których sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania mają możliwość utworzenia aktywa lub rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Mogą one także odstąpić od jego ustalania, jeżeli nie wpłynie to istotnie na obraz ich sytuacji majątkowej i finansowej oraz kształtowanie się wyniku finansowego, co wynika z zapisu art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Klasyfikacja Środków Trwałych

Cel tworzenia aktywa lub rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Aktywo lub rezerwa na podatek odroczony muszą zostać ustalone w związku z przejściową różnicą pomiędzy wartością bilansową a podatkową aktywów i pasywów. Dotyczy to wyłącznie z różnicy przejściowej, czyli takiej, która w ciągu pewnego czasu – najczęściej kilku lat – zaniknie. Co ważne, dana operacja gospodarcza powodująca jej powstanie, jednakowo wpływa na wynik bilansowy i podstawę opodatkowania, z tą tylko różnicą, że następuje to w różnych okresach. Różnica przejściowa wiąże się w związku z tym z koniecznością ustalenia aktywa lub rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Aktywo z tytułu odroczonego podatku dochodowego należy utworzyć w przypadku, gdy występuje tzw. ujemna różnica przejściowa. Ujemna różnica przejściowa ta taka, która spowoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Taka sytuacja ma miejsce, gdy wartość bilansowa aktywów jest mniejsza od ich wartości podatkowej oraz gdy wartość bilansowa pasywów jest większa od ich wartości podatkowej.  Szczególnym przypadkiem utworzenia aktywa na odroczony podatek dochodowy jest strata podatkowa.

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jest tworzona w przypadku dodatnich różnic przejściowych, czyli takich, które spowodują zwiększenie podstawy opodatkowania. Podstawa wyliczenia rezerwy pojawi się w momencie, gdy wartość bilansowa aktywów jest większa od ich wartości podatkowej. Dodatkowo w pasywach wartość bilansowa powinna być niższa od wartości podatkowej.

Wysokość aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Różnice kursowe w ujęciu bilansowym

Aktywo bądź rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego należy ustala się w wysokości iloczynu różnicy pomiędzy wartością bilansową a podatkową i stawki podatku dochodowego obowiązującej w roku powstania obowiązku podatkowego. Część odroczona podatku dochodowego wykazywana w rachunku zysków i strat to różnica między stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego.

Gdy amortyzacja do celów podatkowych i bilansowych jest ustalana od różnej wartości początkowej, wówczas ich wartość nigdy się nie zrówna. Zrównanie amortyzacji bilansowej z podatkową miałoby natomiast miejsce, gdyby jednostka ustaliła jedynie inne stawki amortyzacji bilansowej i podatkowej. W takim przypadku powstałaby różnica przejściowa, gdyż suma amortyzacji przez cały okres amortyzacji zarówno do celów bilansowych, jak i podatkowych byłaby taka sama. Jej wartość odpowiadałaby wartości początkowej środka trwałego. Amortyzacja bilansowa i podatkowa różniłyby się w poszczególnych latach, ale ostatecznie w całym okresie amortyzacji wartość ta byłaby jednakowa i jednakowo wpływałaby na wynik bilansowy i podatkowy.

Amortyzacja bilansowa i podatkowa różnią się nie tylko w poszczególnych latach, ale także w całym okresie amortyzacji. Różny jest więc wpływ amortyzacji na wynik bilansowy oraz na podstawę opodatkowania. W związku z tym, nie mamy do czynienia z różnicą przejściową, lecz z trwałą, od której to podatek dochodowy odroczony nie jest ustalany.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Podstawa prawna:

- Art. 4 ust. 1, art. 37, art. 64 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.).

Autor: Marta Przyborowska

Chcesz dowiedzieć się więcej, skorzystaj z naszego programu

INFORLEX Plan kont dla firm – program

Tylko teraz

49,00 zł

Przejdź do sklepu