REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Różnice kursowe w ujęciu podatkowym

Subskrybuj nas na Youtube
Różnice kursowe w ujęciu podatkowym.
Różnice kursowe w ujęciu podatkowym.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości reguluje fakt, że księgi rachunkowe należy prowadzić w języku polskim i w walucie polskiej. Przedsiębiorcy mogą jednak, zgodnie z uregulowaniami obowiązującymi w obrocie gospodarczym, dokonywać rozliczeń w walutach obcych, a także otwierać rachunki w walutach wymienialnych. Waluty obce należy jednak wycenić, a powstałe różnice kursowe ująć odpowiednio dla celów podatkowych.

W związku z koniecznością przeliczania wartości wyrażonych w walutach obcych aktywów, pasywów, przychodów oraz kosztów na walutę polską, powstaje konieczność stosowania do przeliczeń różnych kursów dla tej samej waluty, a co za tym idzie pojawiają się tzw. różnice kursowe. Obowiązujące przepisy pozwalają jednostkom prowadzącym księgi rachunkowe na wybór metody bilansowej lub podatkowej rozliczania różnic kursowych, z wyłączeniem podatników nieprowadzących ksiąg rachunkowych, którzy mogą ustalać te różnice wyłącznie z zastosowaniem metody podatkowej.

REKLAMA

Różnice kursowe w ujęciu bilansowym

Ujęcie podatkowe

Przedsiębiorstwa, które realizują transakcje w walutach obcych mają obowiązek ustalać różnice kursowe zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi. Podatnicy mogą ustalać różnice kursowe na podstawie:

1) metody podatkowej ustalania różnic kursowych,

2) przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że w okresie nie krótszym niż trzy lata sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania – metoda rachunkowa (bilansowa).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z art. 15a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik, który wybrał podatkową metodę ustalania różnic kursowych, zalicza odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów dodatnie lub ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między tymi wartościami. Do przychodów podatkowych zalicza się również otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przychody walutowe przelicza się na złotówki według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Powstanie różnic kursowych wiąże się z kategoriami przychodu należnego i poniesionego kosztu, dlatego w myśl regulacji przepisów dotyczących podatku dochodowego:

1) przychodem należnym nie jest należny podatek od towarów i usług,

2) kosztem nie jest naliczony podatek od towarów i usług.

Ponieważ różnice kursowe powstają w momencie, gdy wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na PLN jest niższa bądź wyższa od przychodu w dniu jego otrzymania albo wartość kosztu poniesionego w walucie obcej po przeliczeniu na PLN jest wyższa lub niższa od wartości w dniu zapłaty, to należy uznać, że ewentualne różnice kursowe nie mogą stanowić podstawy naliczenia różnic kursowych dla celów podatkowych.

Jak wykazywać na dzień bilansowy lokaty bankowe

Powstanie i rozliczanie różnic kursowych

Przy obliczaniu różnic kursowych należy uwzględnić kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Moment poniesienia kosztu

Określenie kursu waluty, jaki należy zastosować przy przeliczaniu kwot zobowiązań wynikających z otrzymanych faktur może stanowić dla podatników problem. W związku z tym podatnik powinien zastosować obowiązujące przepisy, mówiące o tym, że należy zastosować:

1) kurs średni ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień ujęcia kosztu w księgach rachunkowych,

2) kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego datę wystawienia otrzymanej faktury.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury bądź rachunku, albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w razie braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Koszt poniesiony to taki, który wynika z otrzymanej faktury albo innego dowodu w razie braku faktury, a za dzień zapłaty uważa się dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności. Zgodnie z zapisem ustawowym do przeliczeń używa się kursu średniego ogłoszonego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury.

Kurs faktycznie zastosowany

REKLAMA

Przy obliczaniu różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w razie sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, o czym mowa w art. 15a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. A zatem kurs faktycznie zastosowany uwzględnia się w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach oraz w sytuacji, gdy nie jest możliwe ustalenie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Istotny jest zapis, stanowiący, , że jeżeli faktycznie zastosowany kurs waluty jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, to organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty.

Istotne są także regulacje dotyczące wyceny środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej. Podatnicy, zgodnie z przepisami art. 24c ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są zobowiązani określić sposób wyceny środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej według przyjętej metody stosowanej w rachunkowości i wskazać go w obowiązujących w jednostce regulacjach wewnętrznych. Wyceny rozchodu środków pieniężnych w walucie obcej dokonuje się według trzech metod:

1) FIFO – pierwsze przyszło, pierwsze wyszło,

2) LIFO – ostatnie przyszło, pierwsze wyszło,

3) metoda cen przeciętnych– AVCO.

Jednostka jest zobowiązana do konsekwentnego stosowania wybranej metody przez cały rok podatkowy i nie może zmienić wybranej metody w trakcie tego roku.

Podatek od towarów i usług

Również przepisy podatku od towarów i usług również zawierają regulacje odnoszące się do sposobu przeliczania kwot wyrażonych w walutach obcych. Zgodnie z przepisami art. 31a ustawy o VAT, wartości stosowane do określania podstawy opodatkowania, które są wyrażone w walucie obcej, należy przeliczać na polskie złote według:

1) średniego kursu NBP ogłaszanego na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego,

2) ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Koszty zakupu materiałów i towarów w księgach rachunkowych

Faktury w walucie obcej

REKLAMA

Faktury w walucie obcej można wystawić zarówno kontrahentom zagranicznym, jak i krajowych. Wystawienie lub otrzymanie faktury w walucie obcej dotyczącej kontrahenta krajowego powoduje obowiązek naliczenia i wykazania różnic kursowych w rozliczeniach na potrzeby podatku dochodowego i skorygowania odpowiednio przychodów lub kosztów podatkowych. Regulacje zawarte w art. 106e ust. 11 ustawy o VAT stanowią, że kwoty podatku należy wykazać w złotych, natomiast kwoty podatku wyrażone w walucie obcej należy wykazać w złotych z zastosowaniem zasad przeliczania na złote przyjętych do przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania.

Oznacza to, że podatek VAT nakładany w innym niż Polska państwie członkowskim UE nie może być ujmowany tak samo jak VAT do ustalania dochodu. W związku z tym koszty poniesione za granicą, udokumentowane fakturą otrzymaną od unijnego kontrahenta, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w kwocie brutto, a zwrot zagranicznego podatku od wartości dodanej będzie stanowił dla podatnika przychód podatkowy, a powstałe różnice kursowe będą stanowić koszty lub przychody podatkowe. Przeliczenia podstawy opodatkowania w przypadku transakcji w walucie obcej należy dokonać, stosując kurs średni danej waluty obcej ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik ma także prawo dokonać przeliczenia kwot w walutach na złote polskie według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, jednak do ustalenia wartości netto faktury dla celów rachunkowych i podatkowych jednostka musi zastosować kurs NBP.

Różnice kursowe, w przypadku stosowania przez jednostkę metody podatkowej, w części dotyczącej VAT nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodów ani przychodu podatkowego, w odróżnieniu od jednostek ustalających różnice kursowe metodą bilansową, gdzie kosztem bądź przychodem podatkowym będą różnice kursowe naliczone od wartości należności brutto, łącznie z VAT.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM


Podstawa prawna:

- Art.9, 12, 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art.14, 24 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 2, 31a, 106e ustawy o VAT.


Autor: Marta Przyborowska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA