REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Różnice kursowe w ujęciu bilansowym

Różnice kursowe w ujęciu bilansowym.
Różnice kursowe w ujęciu bilansowym.

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości w art. 9 wskazuje, że księgi rachunkowe należy prowadzić w języku polskim i w walucie polskiej. Przedsiębiorcy mogą jednak, zgodnie z uregulowaniami obowiązującymi w obrocie gospodarczym, dokonywać rozliczeń w walutach obcych, a także otwierać rachunki w walutach wymienialnych. Waluty obce należy jednak wycenić, a powstałe różnice kursowe ująć odpowiednio dla celów bilansowych.

Różnice kursowe zrealizowane i niezrealizowane

Biorąc pod uwagę istotę różnic kursowych, należy zauważyć rozróżnienie różnic kursowych. Wyróżniamy różnice:

REKLAMA

Autopromocja

1) zrealizowane – powstające w trakcie roku obrotowego w momencie: uregulowania rozrachunków wyrażonych w walutach obcych, sprzedaży inwestycji finansowych, sprzedaży bankowi waluty obcej znajdującej się na koncie walutowym jednostki;

2) niezrealizowane – będące wynikiem wyceny bilansowej, ustalanej metodą memoriałową.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o rachunkowości należy wycenić nie rzadziej niż na dzień bilansowy wyrażone w walutach obcych:

1) składniki aktywów, z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności, i pasywów – po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych – po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

W związku z dokonywaniem wyceny bilansowej zgodnie z regulacjami ustawy o rachunkowości w księgach rachunkowych jednostki powstaną tzw. niezrealizowane różnice kursowe (różnice memoriałowe). Powstają one w wyniku przeliczenia wartości w walucie obcej na PLN na dzień bilansowy.

Ustalenie kursu walutowego

W art. 30 ust. 2 ustawodawca uregulował kwestie dotyczące kursu, jaki należy zastosować do przeliczeń. Z treści tego artykułu wynika, że operacje gospodarcze w walutach obcych należy ująć w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia, pod warunkiem, że odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie stanowią inaczej- odpowiednio po kursie:

1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji – w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań;

REKLAMA

2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień – w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu faktycznie zastosowanego, a także w przypadku pozostałych operacji.

W przypadku gdy nie dochodzi do faktycznej wymiany waluty należy stosować średni kurs NBP. Natomiast kurs faktyczny stosuje się wtedy, gdy podatnicy będą chcieli kupić walutę w banku, aby przelać środki na konta w PLN, jak również w każdym przypadku faktycznie realizowanej wymiany walut przez bank, z którego usług korzysta podatnik.

Dla aktywów i pasywów wyrażonych w walutach, dla których Narodowy Bank Polski nie ogłasza kursu, kurs tych walut określa się w relacji do wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

Wyliczenie różnic kursowych

Dokonywanie zapisów w księgach rachunkowych okresu sprawozdawczego

Różnice kursowe ustala się w trakcie roku obrotowego, a także w trakcie wyceny bilansowej, na moment bilansowy. Wyceny bilansowej rozrachunków w walutach obcych należy dokonywać według średniego kursu NBP obowiązującego na dzień wyceny. Powstają więc różnice kursowe wynikające z tego, że zazwyczaj różne są daty powstania rozrachunku (należności lub zobowiązania) oraz wyceny na dzień bilansowy. Trzeba również pamiętać o tym, że przed wyceną bilansową rozrachunków należy dokonać ich inwentaryzacji w drodze potwierdzenia sald lub weryfikacji sald (porównanie danych wynikających z dokumentów z danymi w księgach).

Art. 28 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości zawiera zasady wyceny rozrachunków. Zgodnie z przepisami wycena rozrachunków powinna być dokonana:

1) w przypadku należności i udzielonych pożyczek – w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności,

2) w przypadku zobowiązań – w kwocie wymaganej zapłaty.

Zgodnie z art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości powstałe różnice kursowe wpływają bezpośrednio na wynik finansowy i odnoszone są odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych. Dodatnie różnice kursowe stanowią przychody finansowe, a ujemne różnice kursowe – koszty finansowe. Stosowanie metody rachunkowej sprawia, że do przychodów lub kosztów podatkowych zaliczane są ujmowane w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych oraz różnice kursowe wynikające z wyceny bilansowej. Dodatnie różnice kursowe stanowią zatem przychody podatkowe, a ujemne są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. W związku z tym przy rachunkowej metodzie ustalania różnic kursowych przychodami lub kosztami podatkowymi będą różnice kursowe zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane.

Różnice kursowe w sprawozdaniu finansowym

Elementy składowe sprawozdania finansowego

Zgodnie z art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości różnice kursowe dotyczące aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, powstałe na dzień ich wyceny oraz przy zapłacie należności i zobowiązań w walutach obcych, jak również sprzedaży walut, zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych, a w uzasadnionych przypadkach – do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia towarów, a także ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych.. Różnice kursowe w sprawozdaniu finansowym uwzględnimy w następujących elementach tego sprawozdania:

1) wprowadzenie do sprawozdania finansowego- omówienie przyjętych zasad rachunkowości, pomiar wyniku finansowego, metodę ustalania różnic kursowych należy określić w zakresie,  w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.

2) bilans- wartość środków trwałych w budowie, środków trwałych należy wykazać po uwzględnieniu różnic kursowych mających związek z pozycjami bilansu

3)rachunek zysków i strat – różnice kursowe wykazywane są per saldo jako przychody finansowe (dodatnie różnice kursowe) lub koszty finansowe (ujemne różnice kursowe).

4) Różnice kursowe w informacji dodatkowej- istotne dane i objaśnienia niezbędne do zrozumienia sprawozdania finansowego- skapitalizowane różnice kursowe od zobowiązań zaciągniętych w celu ich sfinansowania.

5) rachunek przepływów pieniężnych- różnice kursowe uwzględniane będą w pozycji Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych. Sporządzając cash flow, należy pamiętać o specyfice tego rachunku i precyzyjnie określić wartość różnic kursowych zrealizowanych i niezrealizowanych, gdyż przepisy ustawy o rachunkowości nie zawierają szczegółowych regulacji odnoszących się do tego zagadnienia. Dlatego też należy skorzystać z KSR 1, w którym zawarto wytyczne i przykłady rachunkowe dotyczące ujmowania różnic kursowych w przepływach pieniężnych.

Koszty zakupu materiałów i towarów w księgach rachunkowych

Korekta przy cash flow

Korekta przy sporządzaniu cash flow metodą pośrednią obejmuje:

1)wyłączenie zrealizowanych różnic kursowych niedotyczących działalności operacyjnej i przesunięcie ich do tych działalności, których dotyczą, a więc do działalności inwestycyjnej lub finansowej;

2) wyłączenie niezrealizowanych (naliczonych memoriałowo) różnic kursowych niedotyczących działalności operacyjnej, ponieważ nie powodują one zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów;

3) wyłączenie różnic kursowych z tytułu wyceny środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie jednostki (dodatnie ze znakiem minus, ujemne ze znakiem plus).

Nie ma konieczności korygowania zrealizowanych i niezrealizowanych różnic kursowych dotyczących działalności operacyjnej, gdyż:

1) różnice kursowe zrealizowane wpływają na zmianę stanu środków pieniężnych,

2) różnice kursowe niezrealizowane powodują zmianę stanu należności i zobowiązań, a tym samym podlegają samoczynnej eliminacji w ramach działalności operacyjnej.

W przypadku inwestycji długoterminowych różnice kursowe można ująć jako: 

1) kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny – np. jeżeli różnice kursowe będą skutkiem aktualizacji wyceny powodującym wzrost ich wartości, następuje wzrost kapitału z aktualizacji wyceny,

2) koszty finansowe – np. skutki obniżenia wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej i podwyższającej kapitał z aktualizacji wyceny,

3) przychody finansowe – np. wzrost wartości inwestycji bezpośrednio wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości, zaliczonym do kosztów finansowych.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM


Podstawa prawna:

- Art. 9, 28, 30-31 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).


Autor: Marta Przyborowska

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto może odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA