REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Franczyza w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Lidia Michalska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka zawarła umowę franczyzową na zakup licencji oraz know-how i otrzymała fakturę VAT zawierającą wstępną opłatę. Gdzie należy ją wykazać w księgach?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Dla celów zarówno rachunkowych, jak i podatkowych opłatę wstępną należy potraktować jako nabyte przez spółkę prawa majątkowe przeznaczone do gospodarczego wykorzystania. Do ewidencji księgowej należy więc ją wprowadzić jako wartość niematerialną i prawną.

UZASADNIENIE

Franczyza (z ang. franchising) jest to system sprzedaży towarów, usług lub technologii. Zazwyczaj jest on oparty na długookresowej i ścisłej współpracy między niezależnymi firmami: franczyzodawcą i franczyzobiorcą.

Systemy franczyzowe można podzielić według różnych kryteriów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tabela 1. Rodzaje franczyzy

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Franczyza to również stałe zobowiązania finansowe wobec franczyzodawcy. Na mocy zawartej umowy franczyzobiorca ponosi najczęściej trzy rodzaje opłat.

Tabela 2. Opłaty franczyzowe

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Franczyza opiera się na zawartej odpowiednio umowie. Umowę tę zalicza się do umów nienazwanych, tzn. takich, które nie są uregulowane przepisami prawa cywilnego. Umowy franczyzy, mimo że zawiera w sobie cechy charakterystyczne dla dystrybucji, nie można określić jako umowy dystrybucyjnej. Umowy dystrybucyjne regulują jedynie kwestie dotyczące dystrybucji towarów. Natomiast istotą umowy franczyzowej nie jest dostarczanie towarów w celu ich dalszej odsprzedaży, lecz uprawnienie i jednocześnie obowiązek franczyzobiorcy do korzystania z całego pakietu franczyzowego franczyzodawcy.

REKLAMA

Nie jest to także najem ani dzierżawa. Wynika to z tego, że prawa i dobra niematerialne (np. prawo korzystania z wynalazków, patentów, emblematów czy know-how franczyzodawcy) oraz rzeczy zużywalne i usługi, które są przedmiotem franczyzy, nie mogą być przedmiotem najmu.

Umowa franczyzowa w swym charakterze jest najbardziej podobna do umowy licencji. Podobnie jak ona zawiera element zezwolenia na korzystanie z prawa (przede wszystkim ze znaku towarowego oraz know-how). Jednak są między nimi również różnice. Przede wszystkim umowa franczyzowa jest obszerniejsza. Oprócz elementów licencyjnych zawiera również inne dotyczące np. dostaw, zatrudniania i szkolenia pracowników, udzielania pomocy czy adaptacji lokalu. Kolejną różnicą jest aktywna rola franczyzodawcy, któremu przysługują szerokie uprawnienia kontrolne w stosunku do franczyzobiorcy wynikające z dbałości o jednolitość systemu i wizerunek sieci, a nie tylko z dbałości o prawidłowe korzystanie z udzielonej licencji. Natomiast rola licencjodawcy jest pasywna, jako że jest on zainteresowany przede wszystkim otrzymywaniem opłat licencyjnych, a nie budowaniem stałej współpracy w ramach systemu franczyzowego. Ponieważ jednak w obu umowach przeważają podobieństwa, więc do franczyzy można stosować przepisy oraz zasady wypracowane przez doktrynę i orzecznictwo, dotyczące licencji, know-how czy znaku towarowego. Ponieważ otrzymana przez spółkę faktura VAT za opłatę wstępną franczyzową obejmuje licencję na korzystanie z marki (znaku towarowego) oraz tzw. know-how, więc dla celów rachunkowych należy ją zakwalifikować do wartości niematerialnych i prawnych.

W świetle obecnie obowiązujących przepisów VAT udzielenie licencji w ramach umowy franczyzy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 86 ust. 1 tejże ustawy podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem z faktury VAT dotyczącej wstępnej opłaty franczyzowej spółka będzie mogła odliczyć VAT naliczony.

Przykład

Spółka X zawarła ze spółką Y umowę franczyzową, na mocy której przystępuje do znanej sieci sklepów. W myśl umowy spółka Y zobowiązuje się udostępnić prawo do korzystania ze swojej marki. Spółka X (franczyzobiorca), przystępując do sieci franczyzowej, zobowiązana jest wnieść wstępną opłatę licencyjną za używanie i korzystanie z marki spółki Y (franczyzodawca). Opłata licencyjna wynosi 25 000 zł netto. Spółka Y wystawiła fakturę VAT na sprzedaż licencji na używanie swojej marki dla spółki X.

Ewidencja księgowa

1. Faktura VAT za udzieloną licencję od spółki Y na kwotę brutto 30 500 zł:

Wn „Wartości niematerialne i prawne” 25 000,00

Wn „VAT naliczony” 5 500,00

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 30 500,00

2. Ustalenie amortyzacji. Spółka ustaliła, że okres ekonomicznej użyteczności przyjętej do ksiąg rachunkowych licencji wynosi 60 miesięcy, czyli pięć lat. Roczny odpis amortyzacji wynosi: 25 000 zł : 5 lat = 5000 zł, natomiast amortyzacja miesięczna: 5000 zł : 12 miesięcy = 416,67 zł.

Wn „Amortyzacja” 416,67

Ma „Umorzenie środków trwałych” 416,67

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 3 ust. 1 pkt 14 i ust. 4, art. 28 ust. 2, art. 32 ust. 2 pkt 1-4 i ust. 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

• art. 16 ust. 1 pkt 63 i 64, art. 16b ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, art. 16c ust. 5, art. 16g, art. 16m ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

• art. 163 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej - j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 136, poz. 958

• art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1, art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

Lidia Michalska

księgowa z licencją MF

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
TSUE: Rekompensaty JST dla spółek komunalnych nie podlegają VAT, jeśli nie wpływają na cenę usługi

Najnowszy wyrok TSUE z 8 maja 2025 r. (sygn. C-615/23), potwierdził stanowisko zaprezentowane przez Rzeczniczkę Generalną w opinii z 13 lutego 2025 r. Zgodnie ze wspomnianym stanowiskiem rekompensaty jakie będą wypłacane przez jednostki samorządu terytorialnego spółkom komunalnym w związku z realizacją publicznych usług transportowych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tak długo jak nie będą miały bezpośredniego wpływu na cenę usługi. O ile sam wyrok dotyczył usług transportowych to może mieć w przyszłości przełożenie również na inne obszary działalności.

Kapitał zakładowy w spółce z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Jaka najniższa krajowa pensja i minimalna stawka godzinowa w 2026 roku? Związki zawodowe chcą co najmniej 5015 zł brutto. Rząd proponuje ponad 200 zł mniej

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

REKLAMA