REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Franczyza w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Lidia Michalska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka zawarła umowę franczyzową na zakup licencji oraz know-how i otrzymała fakturę VAT zawierającą wstępną opłatę. Gdzie należy ją wykazać w księgach?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Dla celów zarówno rachunkowych, jak i podatkowych opłatę wstępną należy potraktować jako nabyte przez spółkę prawa majątkowe przeznaczone do gospodarczego wykorzystania. Do ewidencji księgowej należy więc ją wprowadzić jako wartość niematerialną i prawną.

UZASADNIENIE

Franczyza (z ang. franchising) jest to system sprzedaży towarów, usług lub technologii. Zazwyczaj jest on oparty na długookresowej i ścisłej współpracy między niezależnymi firmami: franczyzodawcą i franczyzobiorcą.

Systemy franczyzowe można podzielić według różnych kryteriów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tabela 1. Rodzaje franczyzy

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Franczyza to również stałe zobowiązania finansowe wobec franczyzodawcy. Na mocy zawartej umowy franczyzobiorca ponosi najczęściej trzy rodzaje opłat.

Tabela 2. Opłaty franczyzowe

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Franczyza opiera się na zawartej odpowiednio umowie. Umowę tę zalicza się do umów nienazwanych, tzn. takich, które nie są uregulowane przepisami prawa cywilnego. Umowy franczyzy, mimo że zawiera w sobie cechy charakterystyczne dla dystrybucji, nie można określić jako umowy dystrybucyjnej. Umowy dystrybucyjne regulują jedynie kwestie dotyczące dystrybucji towarów. Natomiast istotą umowy franczyzowej nie jest dostarczanie towarów w celu ich dalszej odsprzedaży, lecz uprawnienie i jednocześnie obowiązek franczyzobiorcy do korzystania z całego pakietu franczyzowego franczyzodawcy.

REKLAMA

Nie jest to także najem ani dzierżawa. Wynika to z tego, że prawa i dobra niematerialne (np. prawo korzystania z wynalazków, patentów, emblematów czy know-how franczyzodawcy) oraz rzeczy zużywalne i usługi, które są przedmiotem franczyzy, nie mogą być przedmiotem najmu.

Umowa franczyzowa w swym charakterze jest najbardziej podobna do umowy licencji. Podobnie jak ona zawiera element zezwolenia na korzystanie z prawa (przede wszystkim ze znaku towarowego oraz know-how). Jednak są między nimi również różnice. Przede wszystkim umowa franczyzowa jest obszerniejsza. Oprócz elementów licencyjnych zawiera również inne dotyczące np. dostaw, zatrudniania i szkolenia pracowników, udzielania pomocy czy adaptacji lokalu. Kolejną różnicą jest aktywna rola franczyzodawcy, któremu przysługują szerokie uprawnienia kontrolne w stosunku do franczyzobiorcy wynikające z dbałości o jednolitość systemu i wizerunek sieci, a nie tylko z dbałości o prawidłowe korzystanie z udzielonej licencji. Natomiast rola licencjodawcy jest pasywna, jako że jest on zainteresowany przede wszystkim otrzymywaniem opłat licencyjnych, a nie budowaniem stałej współpracy w ramach systemu franczyzowego. Ponieważ jednak w obu umowach przeważają podobieństwa, więc do franczyzy można stosować przepisy oraz zasady wypracowane przez doktrynę i orzecznictwo, dotyczące licencji, know-how czy znaku towarowego. Ponieważ otrzymana przez spółkę faktura VAT za opłatę wstępną franczyzową obejmuje licencję na korzystanie z marki (znaku towarowego) oraz tzw. know-how, więc dla celów rachunkowych należy ją zakwalifikować do wartości niematerialnych i prawnych.

W świetle obecnie obowiązujących przepisów VAT udzielenie licencji w ramach umowy franczyzy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 86 ust. 1 tejże ustawy podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem z faktury VAT dotyczącej wstępnej opłaty franczyzowej spółka będzie mogła odliczyć VAT naliczony.

Przykład

Spółka X zawarła ze spółką Y umowę franczyzową, na mocy której przystępuje do znanej sieci sklepów. W myśl umowy spółka Y zobowiązuje się udostępnić prawo do korzystania ze swojej marki. Spółka X (franczyzobiorca), przystępując do sieci franczyzowej, zobowiązana jest wnieść wstępną opłatę licencyjną za używanie i korzystanie z marki spółki Y (franczyzodawca). Opłata licencyjna wynosi 25 000 zł netto. Spółka Y wystawiła fakturę VAT na sprzedaż licencji na używanie swojej marki dla spółki X.

Ewidencja księgowa

1. Faktura VAT za udzieloną licencję od spółki Y na kwotę brutto 30 500 zł:

Wn „Wartości niematerialne i prawne” 25 000,00

Wn „VAT naliczony” 5 500,00

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 30 500,00

2. Ustalenie amortyzacji. Spółka ustaliła, że okres ekonomicznej użyteczności przyjętej do ksiąg rachunkowych licencji wynosi 60 miesięcy, czyli pięć lat. Roczny odpis amortyzacji wynosi: 25 000 zł : 5 lat = 5000 zł, natomiast amortyzacja miesięczna: 5000 zł : 12 miesięcy = 416,67 zł.

Wn „Amortyzacja” 416,67

Ma „Umorzenie środków trwałych” 416,67

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 3 ust. 1 pkt 14 i ust. 4, art. 28 ust. 2, art. 32 ust. 2 pkt 1-4 i ust. 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

• art. 16 ust. 1 pkt 63 i 64, art. 16b ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, art. 16c ust. 5, art. 16g, art. 16m ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

• art. 163 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej - j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 136, poz. 958

• art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1, art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

Lidia Michalska

księgowa z licencją MF

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady kasowego PIT – to przełom dla przedsiębiorców

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

Nowe projekty KSR do konsultacji publicznych: wartości niematerialne i inwestycje w nieruchomości

Komitet Standardów Rachunkowości opublikował dwa projekty Krajowych Standardów Rachunkowości – dotyczące wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości. Dokumenty mają ujednolicić zasady ewidencji, wyceny i prezentacji tych aktywów. Opinie można zgłaszać do 30 września 2025 r.

REKLAMA

Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

REKLAMA

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

REKLAMA