REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Franczyza w księgach rachunkowych

Lidia Michalska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka zawarła umowę franczyzową na zakup licencji oraz know-how i otrzymała fakturę VAT zawierającą wstępną opłatę. Gdzie należy ją wykazać w księgach?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Dla celów zarówno rachunkowych, jak i podatkowych opłatę wstępną należy potraktować jako nabyte przez spółkę prawa majątkowe przeznaczone do gospodarczego wykorzystania. Do ewidencji księgowej należy więc ją wprowadzić jako wartość niematerialną i prawną.

UZASADNIENIE

Franczyza (z ang. franchising) jest to system sprzedaży towarów, usług lub technologii. Zazwyczaj jest on oparty na długookresowej i ścisłej współpracy między niezależnymi firmami: franczyzodawcą i franczyzobiorcą.

Systemy franczyzowe można podzielić według różnych kryteriów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tabela 1. Rodzaje franczyzy

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Franczyza to również stałe zobowiązania finansowe wobec franczyzodawcy. Na mocy zawartej umowy franczyzobiorca ponosi najczęściej trzy rodzaje opłat.

Tabela 2. Opłaty franczyzowe

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Franczyza opiera się na zawartej odpowiednio umowie. Umowę tę zalicza się do umów nienazwanych, tzn. takich, które nie są uregulowane przepisami prawa cywilnego. Umowy franczyzy, mimo że zawiera w sobie cechy charakterystyczne dla dystrybucji, nie można określić jako umowy dystrybucyjnej. Umowy dystrybucyjne regulują jedynie kwestie dotyczące dystrybucji towarów. Natomiast istotą umowy franczyzowej nie jest dostarczanie towarów w celu ich dalszej odsprzedaży, lecz uprawnienie i jednocześnie obowiązek franczyzobiorcy do korzystania z całego pakietu franczyzowego franczyzodawcy.

REKLAMA

Nie jest to także najem ani dzierżawa. Wynika to z tego, że prawa i dobra niematerialne (np. prawo korzystania z wynalazków, patentów, emblematów czy know-how franczyzodawcy) oraz rzeczy zużywalne i usługi, które są przedmiotem franczyzy, nie mogą być przedmiotem najmu.

Umowa franczyzowa w swym charakterze jest najbardziej podobna do umowy licencji. Podobnie jak ona zawiera element zezwolenia na korzystanie z prawa (przede wszystkim ze znaku towarowego oraz know-how). Jednak są między nimi również różnice. Przede wszystkim umowa franczyzowa jest obszerniejsza. Oprócz elementów licencyjnych zawiera również inne dotyczące np. dostaw, zatrudniania i szkolenia pracowników, udzielania pomocy czy adaptacji lokalu. Kolejną różnicą jest aktywna rola franczyzodawcy, któremu przysługują szerokie uprawnienia kontrolne w stosunku do franczyzobiorcy wynikające z dbałości o jednolitość systemu i wizerunek sieci, a nie tylko z dbałości o prawidłowe korzystanie z udzielonej licencji. Natomiast rola licencjodawcy jest pasywna, jako że jest on zainteresowany przede wszystkim otrzymywaniem opłat licencyjnych, a nie budowaniem stałej współpracy w ramach systemu franczyzowego. Ponieważ jednak w obu umowach przeważają podobieństwa, więc do franczyzy można stosować przepisy oraz zasady wypracowane przez doktrynę i orzecznictwo, dotyczące licencji, know-how czy znaku towarowego. Ponieważ otrzymana przez spółkę faktura VAT za opłatę wstępną franczyzową obejmuje licencję na korzystanie z marki (znaku towarowego) oraz tzw. know-how, więc dla celów rachunkowych należy ją zakwalifikować do wartości niematerialnych i prawnych.

W świetle obecnie obowiązujących przepisów VAT udzielenie licencji w ramach umowy franczyzy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 86 ust. 1 tejże ustawy podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem z faktury VAT dotyczącej wstępnej opłaty franczyzowej spółka będzie mogła odliczyć VAT naliczony.

Przykład

Spółka X zawarła ze spółką Y umowę franczyzową, na mocy której przystępuje do znanej sieci sklepów. W myśl umowy spółka Y zobowiązuje się udostępnić prawo do korzystania ze swojej marki. Spółka X (franczyzobiorca), przystępując do sieci franczyzowej, zobowiązana jest wnieść wstępną opłatę licencyjną za używanie i korzystanie z marki spółki Y (franczyzodawca). Opłata licencyjna wynosi 25 000 zł netto. Spółka Y wystawiła fakturę VAT na sprzedaż licencji na używanie swojej marki dla spółki X.

Ewidencja księgowa

1. Faktura VAT za udzieloną licencję od spółki Y na kwotę brutto 30 500 zł:

Wn „Wartości niematerialne i prawne” 25 000,00

Wn „VAT naliczony” 5 500,00

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 30 500,00

2. Ustalenie amortyzacji. Spółka ustaliła, że okres ekonomicznej użyteczności przyjętej do ksiąg rachunkowych licencji wynosi 60 miesięcy, czyli pięć lat. Roczny odpis amortyzacji wynosi: 25 000 zł : 5 lat = 5000 zł, natomiast amortyzacja miesięczna: 5000 zł : 12 miesięcy = 416,67 zł.

Wn „Amortyzacja” 416,67

Ma „Umorzenie środków trwałych” 416,67

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 3 ust. 1 pkt 14 i ust. 4, art. 28 ust. 2, art. 32 ust. 2 pkt 1-4 i ust. 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

• art. 16 ust. 1 pkt 63 i 64, art. 16b ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2, art. 16c ust. 5, art. 16g, art. 16m ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

• art. 163 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej - j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 136, poz. 958

• art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1, art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

Lidia Michalska

księgowa z licencją MF

 

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA