Darowizny na cele charytatywne w księgach rachunkowych

Zapraszamy na webinarium „Pozapłacowe Świadczenia Pracownicze” - 8 października 2013 r.

Darowizny produktów spożywczych na cele charytatywne

Po zmianie ze zwolnienia może korzystać każdy podatnik przekazujący produkty spożywcze:

• na rzecz organizacji pożytku publicznego,

• z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację.

Cel przekazania i podmiot, który może być obdarowany, nie uległy zmianie. Przekazując produkty, nadal będziemy musieli sprawdzać, czy organizacja ma status organizacji pożytku publicznego. Potwierdzeniem nabycia tego statusu przez organizację jest odpowiedni wpis do KRS. Na wyciągu z KRS, w polu „status opp”, jest wpisane słowo „TAK”. Wykaz organizacji pożytku publicznego prowadzi Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej: http://www.mpips.gov.pl/bip/wykaz-organizacji-pozytku-publicznego/.

Pozostawiono wyłączenie, że ze zwolnienia nie korzysta przekazanie:

• napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz

• napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%.

Od 1 października 2013 r. nieodpłatne przekazywanie żywności bez VAT

VAT od towarów przekazanych na cele marketingowe można odzyskać

UWAGA!

Nadal przekazanie produktów spożywczych bezpośrednio potrzebującym nie może korzystać ze zwolnienia z VAT.

Dokumentacja potwierdzająca dokonanie dostawy

Aby zastosować zwolnienie, nadal będzie potrzebna dokumentacja potwierdzająca dokonanie dostawy na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację. Nowe przepisy nie wyjaśniają, jaka to ma być dokumentacja, ale ich brzmienie wskazuje na złagodzenie tego warunku. Po pierwsze, darczyńca ma posiadać dokumentację, a nie prowadzić dokumentację. Po drugie, ustawodawca zrezygnował z określenia, że ma to być „szczegółowa” dokumentacja. Dlatego wystarczający będzie dokument potwierdzający przekazanie, z oświadczeniem, że otrzymane produkty zostaną przekazane na cele działalności charytatywnej.

Odpowiedzialność za wykorzystanie otrzymanych towarów niezgodnie z przeznaczeniem będzie ponosić obdarowana organizacja. Jak wynika z nowo dodanego ust. 12a art. 43 ustawy, zwolnienia nie stosuje się, jeżeli:

1) określenie przeznaczenia otrzymanych przez organizację pożytku publicznego towarów nie jest możliwe na podstawie prowadzonej przez tę organizację dokumentacji lub

2) wykorzystanie otrzymanych przez organizację pożytku publicznego towarów nastąpiło na cele inne niż cele działalności charytatywnej prowadzonej przez tę organizację.

Przepis ten sugeruje, że odpowiedzialność poniesie darczyńca, gdy później okaże się, że obdarowana organizacja rozporządziła otrzymanymi towarami niezgodnie z przeznaczeniem. Tak jednak nie będzie. Jak wynika z art. 108 ust. 3 ustawy o VAT, gdy te warunki zostaną naruszone, do zapłaty podatku jest obowiązana organizacja pożytku publicznego.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Udostępnienie leasingowanych samochodów pracownikom nie podlega VAT

Nie zmienił się natomiast art. 86 ust. 8 pkt 3 ustawy o VAT. Oznacza to, że można odliczyć VAT od nabycia produktów, których przekazanie korzysta ze zwolnienia. Dostawa ta nie wpływa również na prawo do odliczenia VAT od pozostałych zakupów firmy, gdyż jest to dostawa, w związku z którą przysługuje prawo do odliczenia VAT. Gdy przekazywane produkty będą miały status prezentów o małej wartości (cena jednostkowa nie przekracza 10 zł w przypadku prezentów nieewidencjonowanych), ich przekazanie nadal nie podlega opodatkowaniu VAT (art. 7 ust. 3 ustawy o VAT).

Nowe zasady korzystania ze zwolnień obowiązują od 1 października 2013 r.

PRZYKŁAD

Spółka handlowa zajmująca się sprzedażą produktów spożywczych nabyła słodkie ciastka od producenta o wartości 2000 zł netto. Stawka VAT wynosi 23% (patrz stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z 7 maja 2013 r., sygn. akt i FSK 78/13).

Następnie spółka przekazała część produktów spożywczych o wartości 1000 zł na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Ewidencja księgowa

Wariant 1 - jednostka nie jest producentem

1. Zakup produktów

a) rozliczanie faktury zakupu

Wn „Rozliczenie zakupu” 2 460 zł

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 2 460 zł

b) rozliczanie zakupu - przyjęcie towarów

Wn „Zapasy - produkty spożywcze” 2 000 zł

Wn „Rozrachunki z VAT naliczonego” 460 zł

Ma „Rozliczenie zakupu” 2 460 zł

2. Przekazanie produktów na podstawie np. faktury wewnętrznej lub innego dokumentu wewnętrznego. Jeżeli jednostka nie jest producentem przekazanych produktów spożywczych, wówczas ewidencja księgowa będzie zawsze taka sama, niezależnie od stosowanego rachunku kosztów.

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 1 000 zł

Ma „Zapasy - produkty spożywcze” 1 000 zł

Wariant 2 - jednostka jest producentem przekazanych produktów spożywczych

Saldo konta „Zapasy - produkty spożywcze” wynosi 2000 zł.

1. Przekazanie produktów spożywczych - jednostka stosuje konta zespołu 4 i 5

a) wyksięgowanie zapasów

Wn „Koszty obrotów wewnętrznych” 1 000 zł

Ma „Zapasy - produkty spożywcze” 1 000 zł

b) księgowanie analogiczne - zamykanie kręgu kosztów

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 1 000 zł

Ma „Obroty wewnętrzne” 1 000 zł

Które jednostki gmin nie będą mogły same rozliczać się z VAT

Odwrotne obciążenie w VAT

Druga najważniejsza zmiana dotyczy złomu i odpadów. Gdy przedmiotem sprzedaży są towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, tzw. złom i odpady, zasadą jest, że VAT rozlicza nabywca, a nie sprzedawca (art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT). Zasada ta nie uległa zmianie po ostatniej nowelizacji. Nadal nabywca towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy rozlicza VAT za sprzedawcę, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• dokonującym ich dostawy jest podatnik VAT niekorzystający ze zwolnienia ze względu na wysokość obrotów (podatnik czynny),

• nabywcą jest podatnik również korzystający ze zwolnienia,

• dostawa nie jest objęta zwolnieniem przewidzianym dla towarów używanych.

Po zmianie znacznie rozszerzony został katalog towarów, w stosunku do których na nabywcę przechodzi obowiązek rozliczenia VAT

Korekta VAT naliczonego po zakończeniu działalności gospodarczej

Joanna Dmowska

prawnik, ekspert w zakresie VAT, autorka licznych publikacji