REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Które jednostki gmin nie będą mogły same rozliczać się z VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Tomasz Krywan
Tomasz Krywan
Doradca podatkowy; specjalista w zakresie prawa podatkowego. Autor wielu praktycznych odpowiedzi na pytania z zakresu prawa podatkowego i licznych publikacji na ten temat.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Gminne jednostki budżetowe nie będą mogły rozliczać się samodzielnie w zakresie VAT. To skutek uchwały NSA z 24 czerwca 2013 r. Zmiany nie będą jednak dotyczyć wszystkich jednostek organizacyjnych gminy.

Uchwała NSA w sprawie podmiotowości w VAT gminnych jednostek budżetowych

24 czerwca 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę (sygn. I FPS 1/13) stwierdzającą, że:

REKLAMA

(...) w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług.

W formie jednostek budżetowych działają m.in.: publiczne szkoły, przedszkola i żłobki, ośrodki oświatowo-wychowawcze i ośrodki opiekuńczo-wychowawcze, jednostki pomocy społecznej, izby wytrzeźwień czy publiczne ośrodki sportów i rekreacji.

Uchwała ta powoduje, że powszechna dotychczas praktyka traktowania gminnych jednostek budżetowych jako jednostek odrębnych od ich macierzystych gmin była nieprawidłowa. Nie oznacza to jednak, że praktyka ta będzie przez organy podatkowe kwestionowana. W opublikowanym na stronach internetowych Ministerstwa Finansów komunikacie można przeczytać, że:

(...) resort finansów zauważa, że nie będą kwestionowane dotychczasowe rozliczenia gminnych jednostek budżetowych jako podatników VAT (pisaliśmy o tym w numerze 16/2013, s. 7).

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Co stanowisko NSA oznacza dla jednostek budżetowych


Stanowisko zajęte przez Naczelny Sąd Administracyjny w przytoczonej uchwale oznacza, że:

1) wszelkie czynności podlegające opodatkowaniu VAT, wykonywane przez gminne jednostki budżetowe, są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT przez ich macierzyste gminy,

REKLAMA

2) wszystkie zakupy towarów i usług dokonywane przez gminne jednostki budżetowe (w tym zakupy towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności przez samorządowe jednostki budżetowe) są zakupami dokonywanymi przez ich macierzyste gminy,

3) czynności wykonywane między gminnymi jednostkami budżetowymi a ich macierzystymi gminami nie podlegają opodatkowaniu VAT (jako czynności wykonywane wewnątrz tego samego podatnika).


UWAGA!

Gminne, powiatowe oraz wojewódzkie jednostki budżetowe nie są podatnikami VAT. Są nimi odpowiednio gminy, powiaty oraz województwa.


Kogo dotyczy uchwała NSA


Uchwała bezpośrednio dotyczy gminnych jednostek budżetowych, czyli jednostek budżetowych utworzonych przez rady gmin (organy stanowiące gmin) na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych.

W tej formie prawnej działają m.in.:

• publiczne szkoły (w tym szkoły podstawowe, gimnazja oraz licea ogólnokształcące),

• przedszkola i żłobki,

• ośrodki oświatowo-wychowawcze i ośrodki opiekuńczo-wychowawcze czy jednostki pomocy społecznej (z zastrzeżeniem, że niektóre z tych jednostek tworzone są zarówno przez gminy, jak i przez powiaty czy województwa).

Jednostki budżetowe gmin nie są podatnikami VAT

REKLAMA

Ponadto uchwała ta ma odpowiednie zastosowanie do tworzonych na podstawie tego samego przepisu powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych. Chodzi tutaj o jednostki budżetowe utworzone odpowiednio przez rady powiatów oraz sejmiki województw. Jednostki te tworzone są na podstawie tego samego przepisu co gminne jednostki budżetowe. Mają takie same cechy. Ponadto wiele jednostek podobnego rodzaju tworzonych jest przez jednostki samorządu terytorialnego różnych szczebli (np. szkoły).

A zatem nieracjonalny jest wniosek, że gminne jednostki budżetowe danego rodzaju nie są podatnikami, a powiatowe czy wojewódzkie jednostki budżetowe tego samego rodzaju podatnikami mogą być. Według autora wszystkie samorządowe (gminne, powiatowe oraz wojewódzkie) jednostki budżetowe nie są podatnikami VAT, zgodnie z wytycznymi uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 czerwca 2013 r. (sygn. I FPS 1/13). Podatnikami z tytułu czynności wykonywanych przez te jednostki są - odpowiednio - gminy, powiaty oraz województwa.

Deregulacja zawodu biegłego rewidenta 2013

Korekta VAT naliczonego po zakończeniu działalności gospodarczej

 


Kogo uchwała NSA nie dotyczy


Omawiana uchwała nie ma jednak zastosowania do wszystkich jednostek. W szczególności uchwała ta nie dotyczy samorządowych zakładów budżetowych ani państwowych jednostek budżetowych. O braku zastosowania uchwały do państwowych jednostek budżetowych sędziowie Naczelnego Sądu Administracyjnego wspomnieli zresztą w jej ustnym uzasadnieniu.

Zasady funkcjonowania tych zakładów i jednostek są odmienne od zasad funkcjonowania samorządowych jednostek budżetowych. W szczególności samorządowe zakłady budżetowe oraz państwowe jednostki budżetowe cechuje znacznie większa samodzielność organizacyjna niż samorządowe jednostki budżetowe. Nie pozwala to uznać, że omawiana uchwała ma do tych zakładów i jednostek zastosowanie. Zatem samorządowe zakłady budżetowe oraz państwowe jednostki budżetowe nadal mogą być podatnikami VAT.

Warto zauważyć, że zależnie od rejonu Polski niektóre podobnego rodzaju jednostki działają w formie samorządowych zakładów budżetowych, a inne w formie jednostek budżetowych. Te pierwsze nadal mogą być podatnikami. Te drugie podatnikami nie są. Dotyczy to np. izb wytrzeźwień czy publicznych ośrodków sportów i rekreacji (tzw. OSIR-ów).

Uchwała nie ma również zastosowania do instytucji kultury, w szczególności do samorządowych instytucji kultury (np. teatrów, filharmonii, domów kultury czy bibliotek). Instytucje kultury stanowią odrębną od jednostek budżetowych kategorię jednostek organizacyjnych (art. 9 pkt 3 i 13 ustawy o finansach publicznych). Nie ma zatem podstaw, aby uchwałę tę stosować odpowiednio do tych instytucji. Za takim stanowiskiem przemawia również fakt, że - w przeciwieństwie do jednostek budżetowych - instytucje kultury posiadają osobowość prawną (art. 14 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej).

Nie zmienią się zasady rozliczeń samorządowych osób prawnych, tj. spółek gminnych oraz samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej.

UWAGA!

Uchwała NSA nie ma zastosowania do samorządowych zakładów budżetowych ani do państwowych jednostek budżetowych.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 15 ust. 1 i 2 oraz art. 86 ust. 1 i 13 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 35

• art. 9 pkt 3 i 13 oraz art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych - j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 885

• art. 14 ust. 1 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej - j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 406

Tomasz Krywan

prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor licznych publikacji

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

REKLAMA