REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Księgowanie różnic kursowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Systim
Księgowość przez Internet – online
Księgowanie różnic księgowych /fot.Shutterstock
Księgowanie różnic księgowych /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Różnice kursowe, to różnice wynikające z transakcji dokonywanych w walutach obcych. Pojawiają się, gdy wartość faktury różni się od rzeczywistej kwoty do zapłaty przeliczonej na PLN według przepisów o podatku dochodowym. Ponadto, dosyć często termin płatności jest inny niż data zaksięgowania, zatem kursy walut ulegają zmianie w czasie.

Jak zaksięgować różnice kursowe bilansowe?

Po zaistniałej transakcji przedsiębiorca jest zobowiązany do dokonania odpowiedniego zapisu księgowego (np. w księgach handlowych). W tym wypadku wystąpi obowiązek dwukrotnego przeliczenia takiej operacji - w walucie obcej na złotówki.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z przepisami podatkowymi należy za pierwszym razem dokonać przeliczenia wartości po kursie według NBP (Narodowy Bank Polski) w dniu, który poprzedza wystąpienie obowiązku podatkowego. Następnie (za drugim razem) należy dokonać przeliczenia wartości w chwili rozliczenia transakcji, po kursie obowiązującym w danym dniu.

W związku z powyższym, w wielu przypadkach okaże się, iż zastosowany kurs z dnia obowiązującego będzie różnić się od przyjętego wcześniej - do celów podatkowych. Stąd też powstanie tzw. różnica kursowa i jest ona wynikiem zmienności kursu walut w czasie.

Polecamy: Controlling i Rachunkowość Zarządcza – prenumerata

REKLAMA

Dodatnie i ujemne różnice kursowe

Przedsiębiorcy na podstawie ustawy o rachunkowości są zobligowani do prowadzenia księgowości (np. ksiąg rachunkowych) w walucie PLN. Po rozliczeniu transakcji walutowych, przeliczeniu obcej waluty na polską powstają dodatnie lub ujemne różnice walutowe, które podatnicy mogą zaliczyć do kosztów bądź pozostałych przychodów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyróżniamy dwa rodzaje różnic kursowych - dodatnie i ujemne. Poniżej wyjaśniamy ich różnice:

  • Dodatnie występują w sytuacji, gdy sprzedawca otrzyma zapłatę w wyższej wysokości niż wskazany przez niego przychód oraz w sytuacji, gdy dokona zapłaty w wysokości niższej niż wskazany przez niego koszt. Powstałe różnice kursowe dodatnie zwiększają przychody danej firmy.
  • Ujemne powstają analogicznie do dodatnich (ich odwrotność), a więc w sytuacji, gdy otrzymana zapłata jest niższa niż wskazany przychód oraz dokonana zapłata jest wyższa niż wykazany koszt.

 

Uwaga! Bardzo ważny jest wybór rachunku bankowego, ponieważ różnice kursowe mogą wystąpić tylko w określonym przypadku. Mianowicie, gdy zostaną spełnione dwa podstawowe warunki, takie jak:

- faktura wystawiona jest w walucie obcej,

- zapłata dokonywana jest w walucie obcej.

Wtedy przeliczenie płatności i wyznaczenie kursu jest zależne od średniego kurs NBP lub kursu faktycznie zastosowanego przez bank, ale w zależności od tego, czy przedsiębiorca posiada lub nie posiada rachunku bankowego w walucie. Wybór takiego rachunku jest zależny od tego jaki kurs zostanie zastosowany w celu wyliczenia różnic kursowych. Mianowicie:

- średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zapłaty/wpływu - w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę rachunku bankowego w walucie

- kurs faktycznie zastosowany przez bank - w przypadku braku rachunku walutowego, a więc gdy zapłata/otrzymanie płatności w walucie obcej dokonywane są z/trafiają na rachunek w PLN, gdzie to bank automatycznie dokonuje przeliczeń.

 

Różnic kursowe w księgach rachunkowych

Różnice kursowe są księgowane za pomocą dowodu księgowego z rodzaju dowód wewnętrzny (DW).

Uwaga! Wyliczenie różnic kursowych następuje dopiero w miesiącu, w jakim została dokonana płatność za fakturę. Jeżeli w ciąg tego miesiąca wystąpiło więcej transakcji niż jedna, to można je zaksięgować w ostatnim dniu rozliczeniowym - na podstawie wystawionego dokumentu zbiorczego.

 

Aby zaksięgować różnice kursowe należy sprawdzić ich wynik - dodatni lub ujemny. Dzięki temu dowiemy się, jak i gdzie prawidłowo zaksięgować wartość wynikającą z różnic kursowych do księgowości - uproszczonej lub pełnej.

1. Książka Przychodów i Rozchodów

Do rejestrowania różnic kursowych służą dwie kolumny przychodów i kosztów. Dokumentem księgowym, na podstawie którego różnice kursowe ujmuje się w KPiR, jest dowód wewnętrzny. Wspomniane kolumny to:

  • dodatnia kolumna stanowiąca dla przedsiębiorcy przychód to "8 - Pozostałe przychody",
  • ujemna kolumna stanowiąca koszt to kolumna "13 - Pozostałe wydatki".

 

2. Księgi Handlowe

Do rejestrowania różnic kursowych służą dwa konta przychodów i kosztów finansowych. Firma może ewentualnie w planie kont wydzielić osobne konta analityczne. Jednakże podstawowe konta to:

  • dodatnie konto stanowi dla przedsiębiorcy przychód podatkowy "750 - Przychody finansowe",
  • ujemne konto ewidencjonuje koszty "751 - Koszty finansowe".

 

Przykłady:

DW (Dowód Wewnętrzny) lub PK (Polecenie księgowania) - Dodatnie różnice kursowe z tytułu zobowiązania wobec dostawcy.

Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami (po stronie Wn)

Konto 750 - Przychody finansowe (po stronie Ma)

 

DW (Dowód Wewnętrzny) lub PK (Polecenie księgowania) - Ujemne różnice kursowe z tytułu należności od odbiorcy.

Konto 751 - Koszty finansowe (po stronie Wn)

Konto 200 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Ma)

 

Przykłady księgowania

Przykład 1 - w Księdze Handlowej

  • Opis operacji gospodarczej i obliczenia

Firma X w dniu 20 kwietnia 2018 roku, sprzedała produkty klientowi z Wielkiej Brytanii na kwotę, tym samym wystawiając dla niego fakturę VAT walutową (WDT) z odpowiednim oznaczeniem stawki VAT i kwotą w walucie EUR - 10 000.

Przychód ze sprzedaży (liczony z dnia wcześniejszego, a więc 19 kwietnia) wyniósł więc, kwotę 10 000 euro x 4,20 (średni kurs euro z dnia dokonania sprzedaży, a więc wcześniejszego) = 42 000 zł.

Zapłata od klienta nastąpiła dnia kolejnego, a więc 21 kwietnia i również dokonana była w walcie euro na rachunek bankowy (walutowy) danej firmy.

Należność za sprzedaż wyniosła według kursu NBP (z dnia poprzedniego, a więc 20 kwietnia) 10 000 euro × 4,22 zł/euro = 42 200 zł

Rozliczenie różnicy kursowej następuje po rozliczeniu, przy księgowaniu.

[10 000 euro × (4,22 zł/euro - 4,20 zł/euro)] = 200 zł

 

  • Księgowanie:

W związku z powyższym, podana transakcja będzie zaksięgowana w następujący sposób:

1. Sprzedaż produktów w kwocie 42 000 zł

Na koncie 20 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Wn)

Na koncie 700 - Sprzedaż produktów (po stronie Ma)

2. Zapłata należności od kontrahenta na rachunek walutowy wg wyciąg bankowego w kwocie 42 200 zł

Na koncie 13 - Rachunek walutowy (po stronie Wn)

Na koncie 20 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Ma)

3. Rozliczenie różnicy kursowej dodatniej w kwocie 200 zł

Na koncie 20 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Wn)

Na koncie 750 - Przychody finansowe (po stronie Ma)

Przykład 2 - w Księdze Przychodów i Rozchodów

  • Opis operacji gospodarczej i obliczenia

Firma Y dokonała zakupu towaru od kontrahenta z Niemiec na kwotę 600 EUR. Dokument sprzedaży został wystawiony w dniu 10 marca 2018 roku.

Według kursu walut z dnia poprzedniego (9 marca): 600 EUR x 4,16 = 2 496 zł

Płatność została wykonana w dniu następnym, a więc 11 marca.

600 EUR x 4,17 = 2 502 zł

Rozliczenie różnicy kursowej następuje po rozliczeniu, przy księgowaniu.

[600 euro × (4,16 zł/euro - 4,17 zł/euro)] = 6 zł

 

  • Księgowanie:

W związku z powyższym, podana transakcja będzie zaksięgowana dowodem wewnętrznym w następujący sposób:

w kolumnie 8 - Pozostałe przychody w kwocie 6 zł

 

Z powyższych przykładów odnośnie sprzedaży i zakupu wynika, iż przedsiębiorcy uzyskują z pozostałego przychodu dodatnią różnice księgową, którą muszą odpowiednio zaksięgować. Gdyby jednak kurs był niższy, to wtedy pojawiłaby się ujemna wartość różnicy - dodatkowy koszt uzyskania przychodu.

Autor: Żaneta Dulczykowska, Systim.pl

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA