REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Księgowanie różnic kursowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Systim
Księgowość przez Internet – online
Księgowanie różnic księgowych /fot.Shutterstock
Księgowanie różnic księgowych /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Różnice kursowe, to różnice wynikające z transakcji dokonywanych w walutach obcych. Pojawiają się, gdy wartość faktury różni się od rzeczywistej kwoty do zapłaty przeliczonej na PLN według przepisów o podatku dochodowym. Ponadto, dosyć często termin płatności jest inny niż data zaksięgowania, zatem kursy walut ulegają zmianie w czasie.

Jak zaksięgować różnice kursowe bilansowe?

Po zaistniałej transakcji przedsiębiorca jest zobowiązany do dokonania odpowiedniego zapisu księgowego (np. w księgach handlowych). W tym wypadku wystąpi obowiązek dwukrotnego przeliczenia takiej operacji - w walucie obcej na złotówki.

REKLAMA

Zgodnie z przepisami podatkowymi należy za pierwszym razem dokonać przeliczenia wartości po kursie według NBP (Narodowy Bank Polski) w dniu, który poprzedza wystąpienie obowiązku podatkowego. Następnie (za drugim razem) należy dokonać przeliczenia wartości w chwili rozliczenia transakcji, po kursie obowiązującym w danym dniu.

W związku z powyższym, w wielu przypadkach okaże się, iż zastosowany kurs z dnia obowiązującego będzie różnić się od przyjętego wcześniej - do celów podatkowych. Stąd też powstanie tzw. różnica kursowa i jest ona wynikiem zmienności kursu walut w czasie.

Polecamy: Controlling i Rachunkowość Zarządcza – prenumerata

Dodatnie i ujemne różnice kursowe

Przedsiębiorcy na podstawie ustawy o rachunkowości są zobligowani do prowadzenia księgowości (np. ksiąg rachunkowych) w walucie PLN. Po rozliczeniu transakcji walutowych, przeliczeniu obcej waluty na polską powstają dodatnie lub ujemne różnice walutowe, które podatnicy mogą zaliczyć do kosztów bądź pozostałych przychodów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyróżniamy dwa rodzaje różnic kursowych - dodatnie i ujemne. Poniżej wyjaśniamy ich różnice:

  • Dodatnie występują w sytuacji, gdy sprzedawca otrzyma zapłatę w wyższej wysokości niż wskazany przez niego przychód oraz w sytuacji, gdy dokona zapłaty w wysokości niższej niż wskazany przez niego koszt. Powstałe różnice kursowe dodatnie zwiększają przychody danej firmy.
  • Ujemne powstają analogicznie do dodatnich (ich odwrotność), a więc w sytuacji, gdy otrzymana zapłata jest niższa niż wskazany przychód oraz dokonana zapłata jest wyższa niż wykazany koszt.

 

Uwaga! Bardzo ważny jest wybór rachunku bankowego, ponieważ różnice kursowe mogą wystąpić tylko w określonym przypadku. Mianowicie, gdy zostaną spełnione dwa podstawowe warunki, takie jak:

- faktura wystawiona jest w walucie obcej,

- zapłata dokonywana jest w walucie obcej.

Wtedy przeliczenie płatności i wyznaczenie kursu jest zależne od średniego kurs NBP lub kursu faktycznie zastosowanego przez bank, ale w zależności od tego, czy przedsiębiorca posiada lub nie posiada rachunku bankowego w walucie. Wybór takiego rachunku jest zależny od tego jaki kurs zostanie zastosowany w celu wyliczenia różnic kursowych. Mianowicie:

- średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zapłaty/wpływu - w przypadku posiadania przez przedsiębiorcę rachunku bankowego w walucie

- kurs faktycznie zastosowany przez bank - w przypadku braku rachunku walutowego, a więc gdy zapłata/otrzymanie płatności w walucie obcej dokonywane są z/trafiają na rachunek w PLN, gdzie to bank automatycznie dokonuje przeliczeń.

 

Różnic kursowe w księgach rachunkowych

Różnice kursowe są księgowane za pomocą dowodu księgowego z rodzaju dowód wewnętrzny (DW).

Uwaga! Wyliczenie różnic kursowych następuje dopiero w miesiącu, w jakim została dokonana płatność za fakturę. Jeżeli w ciąg tego miesiąca wystąpiło więcej transakcji niż jedna, to można je zaksięgować w ostatnim dniu rozliczeniowym - na podstawie wystawionego dokumentu zbiorczego.

 

Aby zaksięgować różnice kursowe należy sprawdzić ich wynik - dodatni lub ujemny. Dzięki temu dowiemy się, jak i gdzie prawidłowo zaksięgować wartość wynikającą z różnic kursowych do księgowości - uproszczonej lub pełnej.

1. Książka Przychodów i Rozchodów

Do rejestrowania różnic kursowych służą dwie kolumny przychodów i kosztów. Dokumentem księgowym, na podstawie którego różnice kursowe ujmuje się w KPiR, jest dowód wewnętrzny. Wspomniane kolumny to:

  • dodatnia kolumna stanowiąca dla przedsiębiorcy przychód to "8 - Pozostałe przychody",
  • ujemna kolumna stanowiąca koszt to kolumna "13 - Pozostałe wydatki".

 

2. Księgi Handlowe

Do rejestrowania różnic kursowych służą dwa konta przychodów i kosztów finansowych. Firma może ewentualnie w planie kont wydzielić osobne konta analityczne. Jednakże podstawowe konta to:

  • dodatnie konto stanowi dla przedsiębiorcy przychód podatkowy "750 - Przychody finansowe",
  • ujemne konto ewidencjonuje koszty "751 - Koszty finansowe".

 

Przykłady:

DW (Dowód Wewnętrzny) lub PK (Polecenie księgowania) - Dodatnie różnice kursowe z tytułu zobowiązania wobec dostawcy.

Konto 201 - Rozrachunki z dostawcami (po stronie Wn)

Konto 750 - Przychody finansowe (po stronie Ma)

 

DW (Dowód Wewnętrzny) lub PK (Polecenie księgowania) - Ujemne różnice kursowe z tytułu należności od odbiorcy.

Konto 751 - Koszty finansowe (po stronie Wn)

Konto 200 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Ma)

 

Przykłady księgowania

Przykład 1 - w Księdze Handlowej

  • Opis operacji gospodarczej i obliczenia

Firma X w dniu 20 kwietnia 2018 roku, sprzedała produkty klientowi z Wielkiej Brytanii na kwotę, tym samym wystawiając dla niego fakturę VAT walutową (WDT) z odpowiednim oznaczeniem stawki VAT i kwotą w walucie EUR - 10 000.

Przychód ze sprzedaży (liczony z dnia wcześniejszego, a więc 19 kwietnia) wyniósł więc, kwotę 10 000 euro x 4,20 (średni kurs euro z dnia dokonania sprzedaży, a więc wcześniejszego) = 42 000 zł.

Zapłata od klienta nastąpiła dnia kolejnego, a więc 21 kwietnia i również dokonana była w walcie euro na rachunek bankowy (walutowy) danej firmy.

Należność za sprzedaż wyniosła według kursu NBP (z dnia poprzedniego, a więc 20 kwietnia) 10 000 euro × 4,22 zł/euro = 42 200 zł

Rozliczenie różnicy kursowej następuje po rozliczeniu, przy księgowaniu.

[10 000 euro × (4,22 zł/euro - 4,20 zł/euro)] = 200 zł

 

  • Księgowanie:

W związku z powyższym, podana transakcja będzie zaksięgowana w następujący sposób:

1. Sprzedaż produktów w kwocie 42 000 zł

Na koncie 20 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Wn)

Na koncie 700 - Sprzedaż produktów (po stronie Ma)

2. Zapłata należności od kontrahenta na rachunek walutowy wg wyciąg bankowego w kwocie 42 200 zł

Na koncie 13 - Rachunek walutowy (po stronie Wn)

Na koncie 20 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Ma)

3. Rozliczenie różnicy kursowej dodatniej w kwocie 200 zł

Na koncie 20 - Rozrachunki z odbiorcami (po stronie Wn)

Na koncie 750 - Przychody finansowe (po stronie Ma)

Przykład 2 - w Księdze Przychodów i Rozchodów

  • Opis operacji gospodarczej i obliczenia

Firma Y dokonała zakupu towaru od kontrahenta z Niemiec na kwotę 600 EUR. Dokument sprzedaży został wystawiony w dniu 10 marca 2018 roku.

Według kursu walut z dnia poprzedniego (9 marca): 600 EUR x 4,16 = 2 496 zł

Płatność została wykonana w dniu następnym, a więc 11 marca.

600 EUR x 4,17 = 2 502 zł

Rozliczenie różnicy kursowej następuje po rozliczeniu, przy księgowaniu.

[600 euro × (4,16 zł/euro - 4,17 zł/euro)] = 6 zł

 

  • Księgowanie:

W związku z powyższym, podana transakcja będzie zaksięgowana dowodem wewnętrznym w następujący sposób:

w kolumnie 8 - Pozostałe przychody w kwocie 6 zł

 

Z powyższych przykładów odnośnie sprzedaży i zakupu wynika, iż przedsiębiorcy uzyskują z pozostałego przychodu dodatnią różnice księgową, którą muszą odpowiednio zaksięgować. Gdyby jednak kurs był niższy, to wtedy pojawiłaby się ujemna wartość różnicy - dodatkowy koszt uzyskania przychodu.

Autor: Żaneta Dulczykowska, Systim.pl

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

REKLAMA

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

REKLAMA

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA