Ustawa o rachunkowości – zmiany w 2019 r.

Zmiany w rachunkowości w 2019 r.

Nowe propozycje zawiera projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym, który został przyjęty przez rząd w dniu 25 września 2018 r. i w tym samym dniu skierowany do Sejmu. W dniu 3 października 2018 r. miało miejsce pierwsze czytanie projektu na posiedzeniu Sejmu. Natomiast 22 października 2018 r. sejmowa Komisja Nadzwyczajna do spraw deregulacji zarekomendowała przyjęcie noweli. Ustawa w większości ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.

Zmiany obejmują modyfikację wielu przepisów w kilku aktach prawnych, których głównym celem jest uproszczenie i ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej. Zaproponowano wprowadzenie regulacji skierowanych na redukcję obciążeń administracyjnych nakładanych na przedsiębiorców i rozszerzenie już obowiązujących uprawnień na szerszą kategorię podmiotów. Projekt wyjaśnia również pewne ujawnione wątpliwości interpretacyjne związane z wykonywaniem działalności gospodarczej oraz wprowadza zwolnienia podatkowe dla przedsiębiorców, jak również narzędzia minimalizujące ryzyko związane z obciążeniami podatkowymi oraz prowadzeniem kontaktów biznesowych z kontrahentami, którzy okazali się nierzetelni.

Polecamy: W jakim kierunku zmierza księgowość, obsługa biur rachunkowych oraz system podatkowo-księgowy w 2019? – konferencja w Poznaniu 19 lutego

Jedną z ustaw, która zostanie zmieniona jest ustawa o rachunkowości. Zakres tych zmian jest szeroki, przewiduje się:

a) wprowadzenie uproszczeń przewidzianych dla jednostek mikro dla większej niż dotychczas liczby jednostek (nieobjętych dyrektywą w sprawie rachunkowości – jednostek prowadzonych przez osoby fizyczne) poprzez podniesienie progów wartościowych (z 2 mln euro do 3 mln euro),

b) zwiększenie zakresu jednostek (objętych i nieobjętych dyrektywą w sprawie rachunkowości) mogących korzystać z uproszczeń dla małych jednostek poprzez podniesienie progów dla tej kategorii jednostek z 17 mln zł na 25,5 mln zł w przypadku sumy aktywów bilansu oraz z 34 mln zł na 51 mln zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów,

c) zwiększenia progów uprawniających jednostki do stosowania uproszczeń w ewidencji księgowej w zakresie:

• klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony, tj. według zasad określonych w przepisach podatkowych,
• stosowania uproszczonych zasad kalkulacji kosztu wytworzenia produktu,
• niestosowania rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych,
• odstąpienia od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego,

d) wprowadzenie możliwości odstąpienia przez jednostki mikro, jednostki małe, określone organizacje pozarządowe (w tym fundacje i stowarzyszenia), z wyłączeniem spółek objętych dyrektywą w sprawie rachunkowości (np. spółek kapitałowych) od tworzenia rezerw na zobowiązania i odpisów aktualizujących wartość aktywów,

e) wprowadzenie możliwości stosowania przez jednostki, o których mowa w lit. d, przepisów podatkowych w zakresie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych do prowadzenia ksiąg rachunkowych i sprawozdawczości finansowej,

f) wprowadzenie możliwości nietworzenia przez jednostki, o których mowa w lit. d, biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych,

g) skrócenie okresu obowiązkowego przechowywania zatwierdzonych sprawozdań finansowych z trwałego przechowywania do 5 lat.

Przyjrzyjmy się szczegółom tych rozwiązań.

Informowanie o prowadzeniu ksiąg rachunkowych

Projekt wprowadza zmianę art. 2 ust. 2 ustawy o rachunkowości, która polega na dodaniu po wyrazie „obowiązani” sformułowania „o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej” dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, którzy skorzystali z możliwości stosowania zasad określonych ustawą o rachunkowości od początku następnego roku obrotowego, pomimo że osiągnięte przez nich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro.

Chodzi tutaj o dostosowanie przepisu ustawy o rachunkowości do zmienianego przepisu art. 24a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie informowania przez wyżej wymienione jednostki o prowadzeniu ksiąg rachunkowych.

Brak takiej zmiany skutkowałoby obowiązkiem podwójnego zawiadamiania o prowadzeniu ksiąg rachunkowych – w świetle przepisów o rachunkowości przed rozpoczęciem roku obrotowego, a w świetle projektu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Dzięki temu ustawodawca niweluje obowiązek podwójnego zawiadamiania o prowadzeniu ksiąg rachunkowych przez podatników podatku dochodowego; zawiadomienie nastąpi w zeznaniu rocznym składanym za rok podatkowy. Natomiast inne jednostki niebędące podatnikami podatku dochodowego zawiadomienia będą dokonywać, tak jak dotychczas, w terminie określonym w przepisach ustawy o rachunkowości.

Więcej jednostek mikro skorzysta z uproszczonej rachunkowości

Ustawodawca zaproponował dodanie art. 3 ust. 1a pkt 2a w ustawie o rachunkowości. Zmiana ta dotyczy jednostek nieobjętych dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz. Urz. UE L 182 z 29.06.2013, str. 19) – „dyrektywa w sprawie rachunkowości”. Dotyczy ona osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 2 mln euro i nie więcej niż 3 mln euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych, w sposób określony ustawą.

Zmiana ta spowoduje, że większa ilość jednostek będzie mogła być zaliczana do kategorii jednostek mikro, a tym samym będzie mogła korzystać z uproszczeń przewidzianych dla tej kategorii (w zakresie możliwości sporządzania bardzo uproszczonego bilansu, rachunku zysków i strat oraz niesporządzania informacji dodatkowej niestosowania wartości godziwej).

Zarząd sukcesyjny uwzględniony w ustawie o rachunkowości

Będzie miała miejsce zmiana art. 3 ust. 1a pkt 4, dodanie w art. 3 ust. 1a pkt 5, zmiana art. 3 ust. 1c pkt 2 oraz dodanie w art. 3 ust. 1c pkt 3 ustawy o rachunkowości.

Zmiany wymienionych przepisów są wynikiem uwzględnienia zmian wprowadzonych ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, która wejdzie w życie z dniem 25 listopada 2018 r. Dotyczą one uzupełnienia w przepisach ustawy o rachunkowości katalogu jednostek mikro i małych w zakresie spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku oraz przedsiębiorstwa w spadku działającego zgodnie z ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.