Środki trwałe w bilansie – na co zwrócić uwagę

Sprawdzeniu podlegają przyjęte zasady wyceny, stawki amortyzacji - pod kątem zgodności z uor, KSR, polityką rachunkowości oraz wprowadzeniem do sprawozdania finansowego. Weryfikacji podlega także zachowanie ciągłości stosowanych zasad, a w przypadku zmian, ujawnienie ich w informacji dodatkowej.

Należy także dokonać weryfikacji wystąpienia przesłanek wskazujących na możliwą utratę wartości środków trwałych/wnip pozwalających wyodrębnić te aktywa, które w przyszłości prawdopodobnie będą generowały gorsze korzyści ekonomiczne niż pierwotnie zakładano. Konieczny jest także profesjonalny osąd obserwowanych wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych informacji o środku trwałym. Jeżeli wystąpi chociażby jeden z czynników wskazujących na możliwą utratę wartości, jednostka zobowiązana jest do dalszej analizy i ewentualnego utworzenia odpisu aktualizującego wartość środka trwałego/wnip.

Zaliczki na środki trwałe/wnip

Należy zwrócić uwagę na realność wykazanych kwot m.in. za pomocą potwierdzenia sald oraz sprawdzić ich ujęcie w odpowiednich okresach sprawozdawczych, przeglądając dokonane wpłaty przed zakończeniem roku i po zakończeniu roku.

Inwentaryzacja

Weryfikacji podlega zastosowana metoda inwentaryzacji pod kątem ujęcia wszystkich istotnych pozycji. W przypadku powstałych różnic sprawdzeniu podlega także prawidłowość rozliczenia inwentaryzacji i wprowadzone do ksiąg rachunkowych różnice inwentaryzacyjne. Należy zwrócić uwagę na to, czy powstałe różnice inwentaryzacyjne zostały ujęte w księgach rachunkowych roku, na który przypadał termin inwentaryzacji.

Umowy i inne dokumenty

Należy zwrócić uwagę na ewentualne zobowiązania jednostki do zakupu środków trwałych/wnip oraz na zaistnienie podstaw do ujęcia lub nie w księgach rachunkowych środków trwałych/wnip, co do których jednostka nie posiada prawa własności, np. leasing finansowy, dzierżawa.

Nieczynne środki trwałe

Jednostka powinna sprawdzić, czy posiada nieczynne środki trwałe, tj. te, które nie są wykorzystywane do jej działalności. Jeśli w jednost­ce znajdują się nieczynne środki trwałe, to należy rozważyć utworzenie odpisów aktualizujących ich wartość. Należy także ustalić, czy podatkowo zaprzestano ich amortyzacji.

Środki trwałe w budowie

Należy przeprowadzić weryfikację sald polegającą m.in. na sprawdzeniu dokumentów źródłowych, tj. faktur, protokołów przekazania, a także porównania do zamówień, aktów notarialnych itp.

Zaniechane inwestycje

Sprawdzeniu podlega realizacja środków trwałych w budowie pod kątem, czy dana inwestycja jest realizowana, czy może zaniechana. W przypadku zaniechania inwestycji należy rozważyć konieczność utworzenia odpisów aktualizujących lub wyksięgowania tej inwestycji z ksiąg rachunkowych, obciążając pozostałe koszty operacyjne, niebędące kosztami w sensie podatkowym.

Ograniczenia na prawie własności

Należy sprawdzić, czy zaistniało obciążenie lub ograniczenie na prawie własności, np. przewłaszczenie środków trwałych. Jeśli odpowiedź jest pozytywna, wówczas należy taką informację ująć w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Joanna Gawrońska, biegły rewident

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl