Na jakich kontach ująć VAT podlegający i niepodlegający odliczeniu

Sposób księgowania polegający na doliczeniu podatku VAT niepodlegającego odliczeniu do ceny zakupu wynika z definicji ceny nabycia zawartej w art. 28 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor).

Autopromocja

Słowniczek

Cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Dlaczego nie należy księgować podatku naliczonego VAT niepodlegającego odliczeniu na koncie 760 „Pozostałe koszty operacyjne”?

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

Ponieważ konto to służy do ujmowania operacji gospodarczych spoza głównego obszaru działalności jednostki, związanych jedynie pośrednio z działalnością operacyjną jednostki (art. 3 ust. 1 pkt 32 uor). Dlatego na koncie „Pozostałe koszty operacyjne” księguje się nie podatek naliczony (który nie podlega odliczeniu i jest związany z rozliczeniem zakupów działalności podstawowej), lecz KOREKTĘ tego podatku wynikającą z ostatecznego rozliczenia proporcji sprzedaży.

Dlaczego nie należy księgować podatku VAT niepodlegającego odliczeniu na koncie zespołu 4 „Podatki i opłaty”?

Ponieważ ujmowane są tam podatki obciążające koszty działalności. VAT jest podatkiem obrotowym związanym z zakupem/sprzedażą towarów i usług. Jeśli z odrębnych przepisów wynika, że jednostka nie ma prawa rozliczyć podatku naliczonego z podatkiem należnym, podatek ten - jako związany z obrotem - powinien wpłynąć na zwiększenie ceny nabycia.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Podatek naliczony niepodlegający odliczeniu należy zaksięgować nie na konta zespołu 7, lecz na odpowiednie konta:

• zespołu 0 (w przypadku zakupu środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, środków trwałych w budowie) lub

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

• zespołu 3 (w przypadku zakupu materiałów i towarów) lub

• zespołu 4 (w przypadku zakupu usług i materiałów niewprowadzanych do magazynu).

Czy jest jednak możliwe odmienne ujęcie w księgach rachunkowych podatku VAT niepodlegającego odliczeniu?

Dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych uor i dostosowując je do potrzeb jednostki, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki (art. 8 ust. 1 uor). Jednostka ma zatem prawo stosować uproszczenia (w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości), jeżeli nie wywrą one ujemnego wpływu na rzetelne przedstawienie sytuacji jednostki (art. 4 ust. 4 uor). Jeżeli VAT niepodlegający odliczeniu wynosi 4-6% podatku naliczonego ogółem, muszą Państwo rozstrzygnąć, czy jego wysokość ma istotny wpływ na cenę nabycia, a jeżeli nie, to można przyjąć odmienny sposób księgowania niż wynikający z art. 28 ust. 2 uor.

Podstawy prawne

• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 72, poz. 422)