Na jakich kontach ująć VAT podlegający i niepodlegający odliczeniu

Sposób księgowania polegający na doliczeniu podatku VAT niepodlegającego odliczeniu do ceny zakupu wynika z definicji ceny nabycia zawartej w art. 28 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor).

Autopromocja

Słowniczek

Cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Dlaczego nie należy księgować podatku naliczonego VAT niepodlegającego odliczeniu na koncie 760 „Pozostałe koszty operacyjne”?

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Ponieważ konto to służy do ujmowania operacji gospodarczych spoza głównego obszaru działalności jednostki, związanych jedynie pośrednio z działalnością operacyjną jednostki (art. 3 ust. 1 pkt 32 uor). Dlatego na koncie „Pozostałe koszty operacyjne” księguje się nie podatek naliczony (który nie podlega odliczeniu i jest związany z rozliczeniem zakupów działalności podstawowej), lecz KOREKTĘ tego podatku wynikającą z ostatecznego rozliczenia proporcji sprzedaży.

Dlaczego nie należy księgować podatku VAT niepodlegającego odliczeniu na koncie zespołu 4 „Podatki i opłaty”?

Ponieważ ujmowane są tam podatki obciążające koszty działalności. VAT jest podatkiem obrotowym związanym z zakupem/sprzedażą towarów i usług. Jeśli z odrębnych przepisów wynika, że jednostka nie ma prawa rozliczyć podatku naliczonego z podatkiem należnym, podatek ten - jako związany z obrotem - powinien wpłynąć na zwiększenie ceny nabycia.

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Podatek naliczony niepodlegający odliczeniu należy zaksięgować nie na konta zespołu 7, lecz na odpowiednie konta:

• zespołu 0 (w przypadku zakupu środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, środków trwałych w budowie) lub

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

• zespołu 3 (w przypadku zakupu materiałów i towarów) lub

• zespołu 4 (w przypadku zakupu usług i materiałów niewprowadzanych do magazynu).

Czy jest jednak możliwe odmienne ujęcie w księgach rachunkowych podatku VAT niepodlegającego odliczeniu?

Dokonując wyboru rozwiązań dopuszczonych uor i dostosowując je do potrzeb jednostki, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki (art. 8 ust. 1 uor). Jednostka ma zatem prawo stosować uproszczenia (w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości), jeżeli nie wywrą one ujemnego wpływu na rzetelne przedstawienie sytuacji jednostki (art. 4 ust. 4 uor). Jeżeli VAT niepodlegający odliczeniu wynosi 4-6% podatku naliczonego ogółem, muszą Państwo rozstrzygnąć, czy jego wysokość ma istotny wpływ na cenę nabycia, a jeżeli nie, to można przyjąć odmienny sposób księgowania niż wynikający z art. 28 ust. 2 uor.

Podstawy prawne

• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 144, poz. 900)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 72, poz. 422)