REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w MSSF do stosowania od 1 stycznia 2024 roku. Komentarz ekspercki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
zmiany mssf księgowość
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Pojawiły się nowe zmiany i uszczegółowienia obowiązujące w ramach Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Co nowego przyniósł styczeń 2024 roku? W obecnym roku, tak jak i w latach ubiegłych nie mamy do czynienia ze znaczącymi zmianami. Nie ma również istotnych nowych standardów, które zmieniałyby dotychczasowe podejście do rachunkowości. Jest za to kilka pomniejszych modyfikacji, które pewnie dla większości spółek nie będą grały większej roli, ale dla tych, które akurat tego typu transakcje zawierają – na pewno będą mieć istotny wpływ. Komentuje Wojciech Kryński, Prezes Ground Frost.

Pierwsza zmiana dotyczy standardu relatywnie nowego, czyli MSSF 16 Leasing

W standardzie MSSF 16 Leasing zauważono pewnego rodzaju przestrzeń do nadużyć raportowych w przypadku dokonywania umów leasingu zwrotnego (polegających na sprzedaży do leasingodawcy posiadanych środków trwałych i następującego po tym ich wynajmu), gdyby ten leasing zwroty miał być oparty (lub miał zawierać) znaczące płatności zmienne.

REKLAMA

Autopromocja

Kwestia zasadzała się na tym, iż zgodnie z istniejącymi zapisami standardu, w przypadku leasingu zwrotnego aktywów, który byłby zaklasyfikowany jako sprzedaż do klienta, (a więc nie jako transakcja finansowa,) jednostka miała usunąć z bilansu posiadany środek trwały i w zamian rozpoznać zobowiązanie leasingowe w wysokości zdyskontowanych rat. Jednocześnie jako składnik aktywów z tytułu praw do użytkowania jednostka miała ująć taką część uprzedniej wartości księgowej składnika aktywów, do jakiej prawa zachowała. A wyliczenie tej części miało być co do zasady dokonywane jako proporcja zdyskontowanej wartości rat leasingowych do wartości godziwej środka trwałego.

Różnica z księgowań ujmowana jest w rachunku zysków i strat.

Przykład

Jednostka posiada środek trwały o wartości księgowej netto 100 i wartości godziwej 150. Jednostka sprzedała ten środek trwały (za jego wartość godziwą) i wynajęła go zwrotnie (parametry transakcji pozwalają na ujęcie tej transakcji jako innej niż finansowa). Jednostka wynajęła środek trwały za czynsz 10 rocznie na 12 lat (zignorujmy dyskontowanie).

REKLAMA

Wtedy księgowania tej transakcji powinny być następujące:

Wn     Gotówka                                                                                              150

Ma     Środki trwałe                                                                                        100

Wn     Aktywa z tytułu praw do użytkowania (120/150 x 100)                        80

Ma     Zobowiązanie leasingowe                                                                     120

Ma     Rachunek zysków i strat (ZYSK)                                                        10

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ten sposób księgowania zapewnia, że z jednej strony ujęte zostanie zobowiązanie leasingowe do zapłaty kolejnych rat, a z drugiej strony nie zmienia wartości księgowej posiadanego środka trwałego, (ograniczając go jedynie do proporcji, do której nadal mamy prawa do jego użytkowania).

Łatwo jednak zauważyć, że gdyby taki leasing zwrotny oprzeć wyłącznie o płatności zmienne, (które zgodnie z innymi zapisami MSSF 16 nie są wliczane do kalkulacji zobowiązania leasingowego), to możliwe byłoby rozpoznanie całego zysku na transakcji leasingu zwrotnego, ponieważ zobowiązanie leasingowe wynosiłoby 0, a w konsekwencji wartość składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania również wynosiłaby 0.

REKLAMA

Aby uniknąć tego typu pokusy, Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości zdecydowała o wprowadzeniu zmiany, a właściwie uszczegółowienia do standardu MSSF 16, wskazującego, iż w przypadku leasingu zwrotnego zobowiązanie do wnoszenia zmiennych opłat leasingowych spełnia definicję zobowiązania leasingowego.

W związku z tym w transakcji leasingu zwrotnego jednostka ma ująć oczekiwane opłaty zmienne jako część wyliczenia zobowiązania leasingowego, (a później amortyzować je zgodnie z efektywną stopą procentową, a w bezpośrednio w rachunku zysków i strat ujmować jedynie różnicę między spodziewaną a rzeczywistą wysokością wynagrodzenia zmiennego,) i na tej podstawie wyliczać zachowaną część praw do składnika środków trwałych.

W przypadku zaś, gdy jednostka nie byłaby w stanie oszacować przyszłych płatności zmiennych, nastąpić ma odwrócenie kolejności wyliczeń: jednostka powinna oszacować zachowaną część praw do środka trwałego i w takiej proporcji w stosunku do jego wartości księgowej rozpoznać aktywa z tytułu prawa do użytkowania, ująć wynik transakcji w wysokości odwrotności zachowanej części praw do środka trwałego i ująć zobowiązanie leasingowe jako kwotę bilansującą księgowanie.

W takich przypadkach zachowana część praw do środka trwałego powinna być szacowana według mierników fizycznych (np. zachowana część powierzchni budynku) lub czasowych (okres leasingu w stosunku do okresu ekonomicznej użyteczności składnika aktywów).

Przykład 

Jednostka sprzedała budynek o wartości księgowej 500 za jego wartość godziwą wynoszącą 900. Jednocześnie jednostka zawarła umowę najmu tego budynku na 6 lat.

Jednostka nie jest w stanie określić oczekiwanej wysokości przyszłych czynszów leasingowych, gdyż są one w znaczącej części zmienne – uzależnione od obrotu jednostki w kolejnych latach. Zgonie jednak z dozwoloną metodą alternatywną jednostka stwierdza, iż zachowała 33% oryginalnych praw do środka trwałego.

W takim razie kwota składnika aktywów z tytułu praw do użytkowania do wykazania w bilansie po transakcji to 33% x 500 = 165.

Z kolei zysk do rozpoznania na transakcji to wartość ogólnej nadwyżki z transakcji mnożonej przez udział praw przekazanych leasingodawcy, a więc: 67% x (900 – 500) = 268.

Wtedy księgowania transakcji powinny wyglądać następująco:

Wn     Gotówka                                                                                                 900

Ma      Środki trwałe                                                                                          500

Wn     Aktywa z tytułu praw do użytkowania                                                   165

Ma     Rachunek zysków i strat (ZYSK)                                                              268

Ma     Zobowiązanie leasingowe (kwota bilansująca)                                 297

Kolejna zmiana – uszczegółowienie dotyczy MSR 1

Chodzi konkretnie o kwestię, która od lat rozpala wyobraźnię i kreatywność księgowych: w jaki sposób odróżnić zobowiązanie krótkoterminowe od długoterminowego. Oczywiście, zawsze lepiej pokazywać zobowiązania długoterminowe niż krótkoterminowe. Rozważania dotyczą zawsze przypadków krańcowych – np. kiedyś analizie podlegało, czy jeżeli renegocjowaliśmy dług po końcu roku, to można go już na koniec roku pokazać jako długoterminowy?

Obecnie analizie poddano inną sytuację, a mianowicie, które przypadki naruszenia warunków umów kredytowych (tzw. kowenantów), których naruszenie powoduje możliwość wypowiedzenia przez bank kredytu, powodują konieczność reklasyfikacji zobowiązań z długo do krótkoterminowych?

Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości wskazała, iż tylko te warunki umów kredytowych, z którymi jednostka była zobowiązana być w zgodzie na lub przed datą raportową wpływają na prezentację zobowiązania jako długo lub krótkoterminowe.

Innymi słowy, jeśli jednostka była zobowiązana spełnić jakiś warunek na 31 stycznia, to mimo, że nie spełniła go na ten dzień i mimo, że jej sprawozdania na 31 grudnia jeszcze nie zostały opublikowane, nie musi ona na 31 grudnia przeklasyfikowywać swoich zobowiązań z tytułu tego kredytu do krótkoterminowych, gdyż technicznie: na 31 grudnia spełniała wszystkie warunki.

Musi ona jednak opisać naruszenie tych warunków w notach do sprawozdań finansowych.

Zmiany w MSR 7 i MSSF 7 – finansowanie dostawców

Zmiany do tych standardów wprowadzają obowiązek dodatkowych ujawnień związanych z transakcjami finansowania dostawców. Transakcje finansowania dostawców to głównie tzw. faktoring odwrócony, zgodnie z którym jednostka otrzymująca fakturę (inicjator) od dostawcy, przedstawia ją do zapłaty instytucji finansującej, a sama płaci ją później do tej instytucji. W transakcji tej dostawca otrzymuje płatność szybciej, pomniejszoną o odsetki z tytułu finansowania. Korzyść dla dostawcy polega przede wszystkim na szybszym otrzymaniu płatności, a ponadto na oprocentowaniu tego finansowania według stopy dostępnej dla inicjatora, która w przypadku dużych firm, zwykle jest znacznie bardziej korzystna niż oprocentowanie dla takiego dostawcy.

Korzyść dla inicjatora polega oczywiści na możliwości odroczenia płatności (bez obciążania tym kontrahenta), a więc na lepszym zarządzaniu kapitałem obrotowym.

Kluczowym zagadnieniem w tym zakresie jest więc, czy taka transakcja powoduje powstanie zobowiązania finansowego po stronie inicjatora i czy powinny się z nią wiązać jakieś szczególne ujawnienia.

Przede wszystkim zmiany jasno różnicują transakcje finansowania dostawców oraz inne transakcje finansowe. Tym samym – nie determinują prezentacji tego typu transakcji, wychodząc z założenia, iż definicja zobowiązania finansowego w tym zakresie jest wystarczająca (ostatecznie tak zobowiązania handlowe, jak i zobowiązania do instytucji finansujących spełniają definicję zobowiązań finansowych, pytanie więc raczej dotyczyło prezentacji jako zobowiązania oprocentowane).

Zmiany wskazują, iż transakcjami finansowania dostawców nie są instrumenty kredytowe przyznane bezpośrednio inicjatorowi po to by to inicjator bezpośrednio płacił dostawcom. A wiec finansowanie dostawców zgodne z tą zmianą ma miejsce tylko wtedy, kiedy to instytucja finansująca bezpośrednio płaci dostawcom, a inicjator ma de facto zobowiązanie do tych dostawców.

W przypadku takich transakcji inicjator powinien uzupełnić ujawnienia zgodnie z MSSF 7 o:

  • informacje, które pozwolą użytkownikom sprawozdań finansowych ocenić, w jaki sposób tego typu transakcje wpływają na zobowiązania i przepływy pieniężne jednostki; oraz
  • informacje, które pozwolą zrozumieć, jak tego typu transakcje wpływają na ryzyko płynności jednostki i w jaki sposób na to ryzyko wpłynęłoby usunięcie ich dostępności.

W zakresie MSR 7 jednostka powinna ujawnić:

  • warunki transakcji finansowania dostawców;
  • uzgodnienie na początek i koniec okresu:
    • wartość księgową zobowiązań finansowych objętych tego typu transakcjami wraz ze wskazaniem, w której linii bilansu są one ujęte;
    • wartość księgową zobowiązań objętych punktem a), dla których już nastąpiła wypłata do dostawców;
    • zakres wydłużeń dat płatności dla inicjatora dla transakcji objętych finansowaniem dostawców w porównaniu ze zobowiązaniami handlowymi nie objętych takim finansowaniem;
  • typ i efekt niegotówkowych zmian w wartościach księgowych zobowiązań finansowych, które są częścią tego typu umów.
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

REKLAMA

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

REKLAMA