REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wykazać w sprawozdaniu finansowym zmiany w środkach trwałych

Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W trakcie roku w księgach rachunkowych podatnika mogą nastąpić duże zmiany w stanie środków trwałych - nabycie lub sprzedaż samochów ciężarowych, likwidacja zestawów komputerowych. Jaki wpływ na sporządzane sprawozdanie finansowe będą miały zmiany w środkach trwałych?

Zmiany w środkach trwałych będą odzwierciedlane zarówno w bilansie, jak i w rachunku zysków i strat. W bilansie będzie to wartość netto środków trwałych. W rachunku zysków i strat należy wykazać wynik ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Szczegółowy wykaz zmian w majątku trwałym wymagany jest również w informacji dodatkowej.

REKLAMA

Autopromocja


W sprawozdaniu finansowym powinny być ujęte wszystkie operacje gospodarcze zaistniałe w roku obrotowym. Zarówno zakup, jak i sprzedaż czy likwidacja środka trwałego są operacjami gospodarczymi, które bezpośrednio wpływają na zmianę stanu ilościowego i wartościowego majątku jednostki. Tym samym będą one miały wpływ na poszczególne elementy sprawozdania finansowego. Zmiany ilościowe w majątku jednostki, tj.:

•  zwiększenia (przychody) - zakup, otrzymanie w formie darowizny itp.

•  zmniejszenia (rozchody) - sprzedaż, likwidacja, przekazanie w formie darowizny itp.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- wprowadzane są do ksiąg rachunkowych w wartości początkowej na podstawie odpowiednich dowodów („OT - przyjęcie środka trwałego” lub „LT - likwidacja środka trwałego”). Zmiany wartościowe w majątku trwałym mogą następować w wyniku ulepszenia środków trwałych, aktualizacji ich wartości, likwidacji (częściowej lub całkowitej), sprzedaży itp.

Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób na tyle szczegółowy, aby umożliwiało to rzetelne sporządzenie sprawozdania finansowego. Odpowiednio skonstruowana analityka jest bardzo ważna, ponieważ oprócz wykazanej w bilansie wartości netto środków trwałych jednostki muszą również wykazać szczegółowe zmiany w tym majątku w informacji dodatkowej.

W rachunku zysków i strat z kolei należy wykazać wynik na sprzedaży środka trwałego jako zysk lub stratę ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych. Natomiast w rachunku przepływów pieniężnych należy wykazać tylko te zmiany stanu środków trwałych, które powodują w jednostce przepływ pieniężny, tj. wpływ lub wydatek.

Na dzień bilansowy, weryfikując wartości rzeczowych aktywów trwałych, jednostka powinna: sporządzić tabelę zmian rzeczowych aktywów trwałych, uzgodnić wykazane w tabeli dane z księgami rachunkowymi i tabelą amortyzacji oraz porównać je z danymi w rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych, informacji dodatkowej.

Przykład

Jednostka na początek okresu (BO) posiadała w aktywach bilansu środki trwałe o wartości netto 542 000 zł, tj.:

• środki transportu o wartości początkowej 550 000 zł, umorzeniu - 210 000 zł, a tym samym wartości netto w wysokości 340 000 zł,

• maszyny i urządzenia o wartości początkowej 212 700 zł, umorzeniu - 10 700 zł i wartość netto - 202 000 zł.

Natomiast w pasywach bilansu jednostka na początek okresu wykazała następujące dane:

• kapitał podstawowy - 342 000 zł,

• zobowiązania z tytułu podatków, ceł i ubezpieczeń społecznych - 200 000 zł.

W ciągu roku obrotowego spółka przeprowadziła następujące operacje gospodarcze:

1. Kupiła dwa samochody ciężarowe o wartości początkowej odpowiednio 400 000 zł i 500 000 zł.

2. Dokonała odpisów amortyzacyjnych od wszystkich środków trwałych na kwotę 300 000 zł, z tego 200 000 zł dotyczyło środków transportu (grupa 7 KŚT), a 100 000 zł - maszyn i urządzeń (grupa 4 KŚT).

REKLAMA

3. Zlikwidowała trzy zestawy komputerowe, z czego dwa z nich były całkowicie zamortyzowane (o wartości 4000 zł i 4500 zł), a jeden był częściowo zamortyzowany (wartość początkowa - 4200 zł, umorzenie - 2200 zł, wartość nieumorzona - 2000 zł).

4. Sprzedała jeden samochód ciężarowy za kwotę 70 000 zł, który był częściowo zamortyzowany (wartość początkowa - 250 000 zł, umorzenie - 210 000 zł, wartość nieumorzona - 40 000 zł).

5. Do dnia bilansowego jednostka nie zapłaciła za jeden samochód ciężarowy o wartości brutto 610 000 zł (netto 500 000 zł).

Na koniec roku spółka ma kredyt obrotowy w rachunku bieżącym. Ujemne saldo na rachunku bankowym wykazuje jako zobowiązanie krótkoterminowe z tytułu kredytu.

Do ewidencji i rozliczania kosztów jednostka stosuje wyłącznie konta zespołu 4 i sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej.

Ewidencja księgowa

1. Faktura za kupione samochody ciężarowe:

Wn  „Rozliczenie zakupu” 900 000

Wn  „Rozrachunki z tytułu VAT” 198 000

Ma  „Pozostałe rozrachunki” 1 098 000

2. Przyjęcie nabytych samochodów do ewidencji środków trwałych na podstawie dokumentu OT:

Wn  „Środki trwałe” 900 000

- w analityce „Środki transportu”

Ma  „Środki trwałe w budowie” 900 000

3. Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych - za rok 2008:

Wn  „Amortyzacja” 300 000

Ma  „Umorzenie środków trwałych”

- w analityce „Środki transportu” 200 000

- w analityce „Maszyny i urządzenia” 100 000

4. Wyksięgowanie zlikwidowanych trzech zestawów komputerowych z ewidencji bilansowej środków trwałych na podstawie dokumentu LT:

Wn  „Umorzenie środków trwałych” 10 700

- w analityce „Maszyny i urządzenia”

Wn  „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000

Ma  „Środki trwałe” 12 700

- w analityce „Maszyny i urządzenia”

5. Faktura VAT dokumentująca sprzedaż samochodu ciężarowego:

Wn  „Pozostałe rozrachunki” 70 000

Ma  „Pozostałe przychody operacyjne” 70 000

6. Wyksięgowanie sprzedanego samochodu ciężarowego z ewidencji bilansowej środków trwałych na podstawie dokumentu LT:

Wn  „Umorzenie środków trwałych” 210 000

- w analityce „Środki transportu”

Wn  „Pozostałe koszty operacyjne” 40 000

Ma  „Środki trwałe” 250 000

- w analityce „Środki transportu”

7. Jednostka otrzymała na rachunek bankowy środki pieniężne za sprzedany samochód ciężarowy:

Wn  „Rachunek bankowy” 70 000

Ma  „Pozostałe rozrachunki” 70 000

8. Spółka uregulowała zobowiązanie w wysokości 488 000 zł z tytułu zakupu samochodu ciężarowego (wartość netto samochodu - 400 000 zł):

Wn  „Pozostałe rozrachunki” 488 000

Ma  „Rachunek bankowy” 488 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 1. Bilans - wybrane pozycje

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Środki trwałe należy wykazywać w bilansie w wartości netto, tj. w wartości początkowej powiększonej o koszty ulepszeń i pomniejszonej o dokonane odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.

W aktywach bilansu wykazano w pozycjach:

•  A.II.1 lit. c) „Urządzenia techniczne i maszyny” - środki trwałe zaliczane do grupy 4 KŚT,

•  A.II.1 lit. d) „Środki transportu” - środki trwałe zaliczane do grupy 7 KŚT.

Zatem wpływ na wartość środków trwałych wykazywanych w bilansie miało:

•  zwiększenie stanu środków trwałych przez zakup dwóch samochodów ciężarowych,

•  zmniejszenie stanu środków trwałych przez sprzedaż jednego samochodu ciężarowego i likwidację trzech zespołów komputerowych.

Tabela 2. Rachunek zysków i strat - wybrane pozycje

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dokonane przez jednostkę w ciągu roku obrotowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych należy prezentować w sprawozdaniu w różny sposób w zależności od przyjętego wariantu sporządzania rachunku zysków i strat, tj. porównawczego lub kalkulacyjnego.

W przypadku sporządzania porównawczego wariantu RZiS dokonane odpisy amortyzacyjne należy wykazać w pozycji B.I „Amortyzacja”, natomiast w przypadku sporządzania wariantu kalkulacyjnego odpisy amortyzacyjne stanowią element prezentowanych kosztów w układzie kalkulacyjnym.

W rachunku zysków i strat oprócz amortyzacji ujmowane są także przychody i koszty związane ze sprzedażą lub likwidacją środków trwałych. Trzeba pamiętać że w przypadku sprzedaży środków trwałych w sprawozdaniu tym należy wykazać saldo (różnicę) między sumą wszystkich przychodów uzyskanych ze zbycia tych środków a ich wartością księgową netto, powiększoną o koszty związane ze sprzedażą. Jeśli różnica ta jest dodatnia, wykazuje się ją w pozycji D.I porównawczego rachunku zysków i strat jako „Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”, a jeśli ujemna - w pozycji E.I porównawczego rachunku zysków i strat jako „Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”. W przypadku sporządzania wariantu kalkulacyjnego zyski i straty ujmuje się odpowiednio w pozycji G.I lub H.I

Tabela 3. Zmiana w środkach trwałych w informacji dodatkowej

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zakres zmian w wartości grup rodzajowych środków trwałych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia, jakie jednostka powinna wykazywać w informacji dodatkowej, jest przedstawiony w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości w ust. 1 pkt 1 dodatkowych informacji i objaśnień.

Informacja dodatkowa jest uzupełnieniem i rozszerzeniem danych wykazanych w poszczególnych zestawieniach liczbowych składających się na sprawozdanie finansowe. Dlatego w celu zwiększenia czytelności powyższych informacji można przedstawić je w formie tabelarycznej jak na str. 42.

Tabela 4. Rachunek przepływów pieniężnych - wybrane pozycje

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dokonane przez jednostkę w ciągu roku obrotowego odpisy amortyzacyjne od środków trwałych w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą pośrednią w pozycji A.II.1 „Amortyzacja” korygują wynik finansowy in plus. Natomiast w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą bezpośrednią dokonane odpisy amortyzacyjne nie są wykazywane.

Wydatki poniesione na zakup lub uzyskane wpływy ze sprzedaży środków trwałych należy ujmować w przepływach pieniężnych z działalności inwestycyjnej. Wpływy i wydatki te wykazuje się w wartości netto, tj. bez podatku od towarów i usług, w pozycji B.I.5 „Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych” lub w pozycji B.II.5 „Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych”.

Należy pamiętać o tym, że w rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się tylko te zmiany stanu środków trwałych, które powodują w jednostce przepływ pieniężny, tj. wpływ lub wydatek.

UWAGA

Na dzień bilansowy jednostki powinny dokonać weryfikacji stosowanych zasad wyceny oraz stawek amortyzacji.

• art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

• załącznik nr 1 do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości

Joanna Gawrońska

biegły rewident

 

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odliczenie w PIT zakupu smartfona, smartwatcha i tabletu jest możliwe. Kto ma takie prawo? [Ulga rehabilitacyjna 2025]

Wydatki poniesione przez podatnika z orzeczoną niepełnosprawnością na zakup telefonu komórkowego (smartfona), smartwatcha i tabletu oraz oprogramowania i baterii do tych urządzeń (a także na naprawy tych urządzeń), można uznać za wydatki, podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem tego odliczenia jest to, by te urządzenia ułatwiały wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Takie jest stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentowane np. w interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2024 r.

Twój e-PIT już jest! Jak szybko rozliczyć PIT i otrzymać zwrot podatku?

Usługa Twój e-PIT ruszyła 15 lutego 2025 roku rusza. To najprostszy sposób na szybkie i wygodne rozliczenie podatku PIT za 2024 rok. Sprawdź, jakie nowości wprowadzono w tym roku i jak złożyć zeznanie w kilka kliknięć, by nie czekać na zwrot podatku!

Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

REKLAMA

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Czy już w 2025 r. będzie drożej, w tym wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i nowe terminy?

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA