Jak najkorzystniej podatkowo przekształcić jedoosobową działalność w spółkę z o.o.

Autopromocja

Obowiązujące przepisy rzeczywiście nie przewidują możliwości przekształcenia działalności gospodarczej prowadzonej przez osobę fizyczną samodzielnie w spółkę z o.o. Nie oznacza to jednak, że jedynym wyjściem w tej sytuacji jest zamknięcie działalności gospodarczej, a następnie założenie spółki z o.o.

Jak wyjaśnił Minister Finansów w piśmie z 13 lutego 2008 r. (pismo to stanowi odpowiedź na zapytanie poselskie nr 223): (...) zmiana formy gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorcę może być dokonana na trzy sposoby:

1) likwidacja działalności gospodarczej i następnie wykorzystanie uzyskanych w ten sposób środków w celu utworzenia spółki mającej osobowość prawną bądź wstąpienia do istniejącej już spółki,

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

2) dokonanie sprzedaży na rzecz istniejącej spółki mającej osobowość prawną prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego i następnie wstąpienie do tej spółki w charakterze wspólnika,

3) dokonanie wniesienia - tytułem aportu - przedsiębiorstwa do spółki mającej osobowość prawną.

Zdecydowanie najmniej korzystny podatkowo jest pierwszy sposób „przekształcenia” indywidualnej działalności gospodarczej w spółkę z o.o., gdyż jego konsekwencją jest konieczność opodatkowania remanentu likwidacyjnego podatkiem dochodowym od osób fizycznych (art. 24 ust. 3 i art. 44 ust. 4 updof) oraz VAT (art. 14 ustawy o VAT).

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

WAŻNE!

Zmiana formy gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorcę może być dokonana na trzy sposoby:

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

• likwidacja działalności gospodarczej, a następnie zawiązanie spółki,

• dokonanie sprzedaży przedsiębiorstwa na rzecz istniejącej spółki i wstąpienie do tej spółki w charakterze wspólnika,

• wniesienie tytułem aportu przedsiębiorstwa do spółki mającej osobowość prawną.

W konsekwencji przedsiębiorcy, którzy chcą uniknąć niekorzystnych skutków podatkowych, powinni wybrać jedną z dwóch pozostałych metod „przekształcenia”.

Sprzedaż przedsiębiorstwa spółce z o.o.

W przypadku wyboru pierwszej z nich (tj. sprzedaży przedsiębiorstwa spółce z o.o.):

• u przedsiębiorcy wystąpi podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychód z tytułu sprzedaży składników majątkowych składających się na przedsiębiorstwo (na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 1 updof) oraz koszty uzyskania tych przychodów (zob. np. postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Poznań-Nowe Miasto z 24 października 2005 r., sygn. EDB/415-32/HZA/05); koszty uzyskania przychodów wystąpią również w spółce z o.o. nabywającej przedsiębiorstwo;

• nie wystąpi konieczność opodatkowywania remanentu likwidacyjnego podatkiem dochodowym od osób fizycznych ani VAT (remanenty będą miały wartość zerową);

• sprzedaż przedsiębiorstwa nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT (art. 6 pkt 1 ustawy o VAT), będzie natomiast podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wniesienie przedsiębiorstwa jako aportu do spółki z o.o.

Wybór ostatniej ze wskazanych na wstępie metod „przekształcenia” (tj. wniesienia przedsiębiorstwa jako aportu do spółki z o.o.) spowoduje, że:

• powstanie przychód z kapitałów pieniężnych w wysokości nominalnej wartości udziałów w spółce z o.o. objętych za przedsiębiorstwo (art. 17 ust. 1 pkt 9 updof); przychód ten będzie jednak zwolniony od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 109 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zob. np. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 października 2008 r., sygn. ILPB1/415-471/08-5/IM);

• nie wystąpi konieczność opodatkowania remanentu likwidacyjnego podatkiem dochodowym od osób fizycznych (art. 24 ust. 3 pkt 3 updof; zob. np. postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Poznań-Jeżyce z 29 kwietnia 2005 r., sygn. SD/415-10/05) ani VAT (zob. np. postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Skierniewicach z 13 stycznia 2006 r., sygn. US.III/VAT/443/47-1/2005);

• wniesienie przedsiębiorstwa aportem nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT (art. 6 pkt 1 ustawy o VAT), będzie natomiast podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (jako zawarcie umowy spółki z o.o. lub jako zmiana umowy spółki z o.o. - art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k), art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o pcc).

Zatem najbardziej neutralną podatkowo metodą „przekształcenia” działalności indywidualnej w spółkę z o.o. jest wniesienie prowadzonego przedsiębiorstwa jako aportu do spółki z o.o. W konsekwencji tę właśnie metodę „przekształcenia” doradziłbym w omawianej sytuacji.

• art. 14 ust. 2 pkt 1, art. 17 ust. 1 pkt 9, art. 21 ust. 1 pkt 109, art. 24 ust. 3 oraz art. 44 ust. 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 69, poz. 587

• art. 6 pkt 1 oraz art. 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11

• art. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - Dz.U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 22, poz. 120

Tomasz Krywan

doradca podatkowy