Śmierć przedsiębiorcy a obowiązki podatkowe

Osoba fizyczna, zgodnie z regulacją Kodeksu cywilnego, jest podmiotem prawa od chwili narodzin do chwili śmierci. Byt prawny podatnika - osoby fizycznej, na którego przepisy podatkowe nakładają obowiązek podatkowy, ustaje więc z chwilą jego śmierci.

W przypadku zgonu podatnika - osoby fizycznej wygasa też z mocy prawa nadany podatnikowi numer identyfikacji podatkowej (NIP) - art. 12 ust. 2 ustawy o NIP. Organy podatkowe uzyskują informację o śmierci podatnika na podstawie regulacji ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.); dalej: ustawa o NIP.

Z art. 14 ust. 4 ustawy o NIP wynika, że minister właściwy do spraw wewnętrznych po zarejestrowaniu osoby fizycznej w rejestrze PESEL jest obowiązany przekazywać niezwłocznie z tego rejestru do Centralnego Rejestru Podmiotów - Krajowej Ewidencji Podatników m.in. informację o dacie zgonu. Z rejestru tego organy podatkowe uzyskają zatem informację o zgonie przedsiębiorcy - osoby fizycznej.

Zgłoszenie śmierci podatnika

Regulacje ustawy o VAT nie precyzują wprost skutków prawnych związanych ze śmiercią podatnika podatku od towarów i usług. Jednak śmierć podatnika jest jedną z form zakończenia bytu prawnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, a więc również występowania w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Z art. 96 ust. 6 ustawy o VAT wynika, że jeśli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, jest obowiązany zgłosić to naczelnikowi urzędu skarbowego. Z kolei - jak stanowi art. 96 ust. 7 ustawy o VAT - zawiadomienia o zaprzestaniu działalności dokonuje następca prawny podatnika, w przypadku gdy nastąpiło to w wyniku śmierci podatnika.

 Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Śmierć przedsiębiorcy a obowiązki podatkowe

 Marek Żochowski

doradca podatkowy