REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na czym polega czynny żal podatnika i jak z niego skorzystać?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sebastian Bobrowski
InFakt.pl
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z zasadą samoobliczania zobowiązań podatkowych każdy przedsiębiorca musi sam, bez wezwania przez odpowiedni organ, wyliczyć i zapłacić należne podatki. W natłoku spraw nietrudno więc o sytuacje, w których podatnik z różnych powodów nie dopełni obowiązków wobec fiskusa. Dzięki instytucji tzw. czynnego żalu taką wpadkę można jednak naprawić.

 

REKLAMA

 

 

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 


Czynny żal pozwala uniknąć kar związanych z czynem zabronionym


Przedsiębiorca, który nie dopełnił obowiązków podatkowych powinien mieć świadomość, że fiskus jest o wiele bardziej zainteresowany ściągnięciem zaległych należności podatkowych, niż wymierzaniem podatnikom dodatkowych kar. Co za tym idzie, można ich uniknąć, o ile zaległych obowiązków dopełni się i dokona jednego dodatkowego obowiązku. Chodzi o tzw. czynny żal, czyli zawiadomienie urzędu skarbowego o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa skarbowego zanim urząd zidentyfikuje ten fakt. Jeżeli takie zawiadomienie jest prawidłowo złożone organ podatkowy może - zgodnie z przepisami - odstąpić od ukarania podatnika, który dopuścił się czynu zabronionego.

Jak uniknąć kary za niedopełnienie obowiązków podatkowych


Aby czynny żal odniósł zamierzony skutek, konieczne jest spełnienie wszystkich poniższych kryteriów:

1) Zawiadomienie o czynnym żalu musi być dokonane przez samego sprawcę z zachowaniem właściwej formy - pisemnej lub ustnej w urzędzie skarbowym (wraz z protokołem). Czynny żal nie wymaga wniesienia opłaty skarbowej.

2) Urząd skarbowy nie może wcześniej wiedzieć o popełnionym czynie zabronionym (posiadanie dokumentacji dotyczącej uchybienia skarbowego lub wszczęcie kontroli skarbowej dotyczącej przewinienia wyklucza zastosowanie czynnego żalu)

3) Jeżeli w wyniku popełnionego uchybienia nie została w terminie uregulowana należność podatkowa, trzeba w całości zapłacić wymaganą kwotę wraz z odsetkami za zwłokę, w terminie wyznaczonym przez organ podatkowy.

4) Należy ujawnić organowi podatkowemu wszelkie okoliczności czynu oraz podać osoby współdziałające w jego popełnieniu.

Jak przygotować firmę na zmiany w VAT w 2014 r.

Zawiadomienie o czynnym żalu może być złożone w każdym urzędzie powołanym do ścigania przestępstw skarbowych (urząd skarbowy, urząd celny, urząd kontroli skarbowej, itp.), w dowolnym miejscu na terenie kraju (niezależnie od miejsca zamieszkania podatnika). „Czynny żal” nie ma urzędowego formularza, a zatem jego treść i forma zależy od decyzji podatnika. Zawiadomienie można także składać ustnie, po prostu wybierając się do jednego z wymienionych miejsc.


Przykład:

U przedsiębiorcy prowadzona jest kontrola podatkowa w zakresie prawidłowości rozliczenia podatku dochodowego za 2012 r. W trakcie przygotowywania dokumentów do kontroli przedsiębiorca zorientował się że nie złożył w terminie deklaracji VAT-7 za poprzedni okres rozliczeniowy. Przedsiębiorca X złożył niezwłocznie zaległą deklarację wraz z zawiadomieniem o czynnym żalu. Taki zawiadomienie jest skuteczne, mimo że zostało złożone w trakcie trwania kontroli podatkowej, ponieważ jej zakres nie dotyczył VAT i deklaracji VAT-7. Gdyby kontrola dotyczyła VAT, czynny żal byłby nieskuteczny.


Najczęstsze grzechy podatkowe przedsiębiorców


Czyny zabronione (np. niezapłacenie podatku) mogą stanowić wykroczenia lub przestępstwa skarbowe, w zależności od kwoty zaległego zobowiązania na rzecz państwa. Za wykroczenie grozi grzywna (często w postaci mandatu), zaś za przestępstwo skarbowe można zostać ukaranym nie tylko karą finansową (dużo wyższą, niż za wykroczenie), ale także ograniczeniem lub nawet pozbawieniem wolności. Czynny żal może dotyczyć obu powyższych rodzajów czynu zabronionego.

 

Najczęstsze przewinienia, których dopuszczają się przedsiębiorcy to:

- złożenie deklaracji lub zeznania podatkowego po wymaganym terminie (np. deklaracji VAT, PCC, zeznania rocznego PIT),

- nierzetelne prowadzenie ksiąg podatkowych oraz nierzetelne wystawianie faktur (np. z błędami),

- niezapłacenie lub zapłacenie mniejszej kwoty podatku dochodowego, czy VAT-u,

- wyłudzenie zwrotu VAT lub bezprawne stosowanie obniżonych stawek VAT i zwolnień,

- zatajenie przed organem podatkowym rzeczywistych rozmiarów prowadzonej działalności gospodarczej,

- rozliczanie kosztów uzyskania przychodu, które na to nie pozwalają (np. nie łączą się z uzyskaniem przychodu.


Przykład:

Przedsiębiorca, ze względu na przewlekłe problemy zdrowotne nie dostarczył zeznania rocznego PIT w terminie. Po powrocie do zdrowia złożył w urzędzie skarbowym zaległą deklarację wraz z pismem zawiadamiającym o czynnym żalu o treści: „Ja niżej podpisany X zawiadamiam, że popełniłem czyn zabroniony polegający na niezłożeniu w terminie deklaracji rocznej PIT-36 za 2012 r. Dopełniam tego obowiązku i jednocześnie składam niniejsze zawiadomienie. Zwłokę uzasadniam przewlekłą chorobą i leczeniem szpitalnym (w załączeniu zaświadczenie lekarskie) oraz oświadczam że niedopełnienie powyższego obowiązku nie wynikało ze współdziałania z jakąkolwiek osobą trzecią”. Prawidłowo złożony w urzędzie czynny żal pozwolił przedsiębiorcy uniknąć mandatu za niezłożenie deklaracji w terminie.

 

 

 

Branże, dla których w 2014 r. zmieni się termin ustalania obowiązku podatkowego - porada

 


Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

 


Kto nie może skorzystać z czynnego żalu?


Przepisy podatkowe nie pozwalają na skorzystanie z czynnego żalu osobom, co do których stwierdzono, że działały w ramach grupy przestępczej lub kierowały wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego (np. organizowały handel fikcyjnymi fakturami). Bezkarny nie pozostanie także sprawca, który wykorzystał zależność innej osoby od siebie nakłaniając ją do popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego (np. przedsiębiorca nakazujący księgowej fałszowanie deklaracji VAT).

Naliczanie odsetek od zaległości podatkowych


Na co uważać korzystając z czynnego żalu?


Przedsiębiorca powinien dopilnować, aby pismo informujące o czynnym żalu podpisać własnoręcznie.
Podpis współpracownika, osoby posiadającej pełnomocnictwo, np. księgowej lub członka rodziny, może zostać potraktowane przez nadgorliwego urzędnika jako zawiadomienie o przestępstwie skarbowym, a nie jako czynny żal.

Jeżeli czynny żal jest przekazywany ustnie w urzędzie skarbowym koniecznie należy zażądać wydania pisemnego protokołu potwierdzającego złożenie oświadczenia i dokładnie sprawdzić jego treść. Zwykła, niczym nieudokumentowana rozmowa z urzędnikiem nie jest tożsama z zawiadomieniem o czynnym żalu i może odnieść skutek odwrotny od zamierzonego, np. doprowadzić do wszczęcia kontroli.

Większość urzędów skarbowych stoi na stanowisku, że samo złożenie zaległej deklaracji podatkowej wystarcza, aby organ podatkowy uznał, że posiada udokumentowaną wiadomość o popełnieniu czynu zabronionego. Dlatego, gdy powodem skorzystania z czynnego żalu jest niezłożenie deklaracji w terminie, oba dokumenty - zaległą deklarację i zawiadomienie o czynnym żalu - najbezpieczniej złożyć razem. Jeżeli zawiadomienie dostarczone zostanie kilka dni lub tygodni po złożeniu spóźnionej deklaracji, np. VAT-7, urząd może uznać czynny żal za nieskuteczny.


Czynny żal a korekta deklaracji


Instytucją podobną do czynnego żalu, choć nie tożsamą z nim, jest możliwość skorygowania złożonej deklaracji  podatkowej w dowolnym zakresie wraz z pisemnym wyjaśnieniem przyczyn i okoliczności korekty. Niezbędna jest również zapłata zaległego podatku, o ile nie został zapłacony w odpowiedniej wysokości. Spełnienie powyższych przesłanek pozwala na uniknięcie sankcji karnoskarbowej w postaci mandatu. Wraz z korektą nie trzeba składać zawiadomienia o czynnym żalu.

 

VAT od samochodu osobowego 2014

Zmiany w VAT od 1 października 2013 - wyjaśnienia MF

Od 1 października 2013 r. nieodpłatne przekazywanie żywności bez VAT

Jak ustanowić pełnomocnika firmy przez internet

Sebastian Bobrowski

Dyrektor Finansowy inFakt

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA