REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W jakich przypadkach nie można odliczyć VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Koślicki
ekspert podatkowy, doktorant w Instytucie Nauk Prawnych PAN
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z zasadą neutralności podatkowej w VAT, podatnik nie może faktycznie ponosić ciężaru tego podatku. Podatek ten powinien obciążać konsumentów. Czy zawsze?

 

 

Realizacja zasady neutralności VAT wyraża się zatem w możliwości odliczenia podatku naliczonego, zapłaconego przez podatnika w cenie nabytych przez niego towarów i usług. Reguła ta znalazła swoje odzwierciedlenie w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z jego treścią, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Aby móc w pełni skorzystać z tego prawa, odliczenia można dokonać, co do zasady, w terminie otrzymania faktury lub w następnym. Jednakże nie może to nastąpić wcześniej niż w rozliczeniu za okres, kiedy wykonano usługę lub nabyto prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Nieco inne terminy odnoszą się do małych podatników.

Brak odliczenia

Jednakże istnieje także reguła wykluczająca możliwość odliczenia podatku od pewnego rodzaju zakupów. Wyłączenia te zawarte są w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z treścią tego przepisu, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika importu usług, w związku z którymi zapłata należności jest dokonywana bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju uznawanym za raj podatkowy. Obecnie obowiązująca lista zawiera około 40 krajów i terytoriów, z którymi transakcje nie uprawniają do dokonania odliczenia VAT.

Podatku nie można odliczyć również od towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

Co do zasady, nie jest możliwe także dokonanie odliczenia od zakupów paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86 ust. 3 i 5 ustawy, a także usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:

- przypadków, gdy usługi te zostały nabyte przez podatników świadczących usługi turystyki, jeżeli w skład usługi turystyki, opodatkowanej na zasadach innych niż określone w art. 119, wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne albo jedne i drugie,

- nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Obniżenia VAT nie stosuje się także w stosunku do nabywanych przez podatnika towarów i usług, których nabycie zostało udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem utraty zwolnienia albo przed dniem rezygnacji z tego zwolnienia. Odliczenie nie przysługuje również w przypadku towarów, których nabycie nastąpiło w wyniku darowizny lub nieodpłatnego świadczenia.

W omawianej kwestii istotne znaczenie ma także treść art. 88 ust. 3a wspomnianej ustawy. Zgodnie z jego brzmieniem, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy:

- sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących, a także te, w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii;

- transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu, jest zwolniona od podatku;

- wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż;

- wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

- stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,

- podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

- potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

- faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego.

Odpowie nabywca

Zgodnie z treścią tego przepisu, w brzmieniu obowiązującym do końca 2007 roku podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku z faktury dokumentującej transakcję, która nie podlegała opodatkowaniu lub była zwolniona z VAT, gdy kwota wykazana fakturze nie była zapłacona. Gdy wartość ta została uregulowana, podatnik miała prawo do odliczenia VAT. Przepisy w zakresie VAT, które nabrały mocy obowiązującej z początkiem 2008 r., pozbawiły podatnika odliczenia podatku w takim przypadku, niezależnie od faktu, czy kwota wykazana na fakturze została uregulowana czy też nie. Należy wskazać, iż zmiana ta wynika z przepisów unijnych i jest podparta linią orzeczniczą stworzoną przez ETS, jednakże oznacza ona jednak, iż od początku stycznia 2008 r. podatnik VAT będący nabywcą towarów i usług powinien znać kwalifikację podatkową nabywanych towarów i usług, aby być w stanie prawidłowo zrealizować swoje prawo do odliczenia. Warto podkreślić bowiem, iż jeśli zakupiony przez podatnika towar bądź usługa będą zwolnione z VAT lub nie będą podlegały opodatkowaniu, a sprzedający nieprawidłowo wykaże na fakturze podatek należny, nabywca w takim przypadku nie będzie miał prawa do odliczenia tego podatku. Konsekwencją tej zmiany będzie niestety to, iż za nieprawidłowości w naliczaniu VAT należnego występujące po stronie sprzedawcy w rezultacie odpowie nabywca.

Ponadto, w ustępie 4 cytowanego artykułu stwierdzono, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20. Należy bowiem pamiętać, iż podmioty - osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel i rezultat, obowiązani są przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne.

Ważny wyrok

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 7 listopada 2007 r., sygn. I SA/Ol 486/07, zgodnie z treścią którego, jeżeli kontrahent, który wystawił fakturę, nie dopełnił obowiązku rejestracji na podatnika VAT i wystawiał faktury VAT, mimo że urząd uprzednio wykreślił go z rejestru podatników z powodu nieskładania deklaracji podatkowych, to podmiot, który otrzymywał od niego faktury VAT, miał prawo odliczyć od nich VAT. Sąd uznał, że ograniczenie prawa do odliczenia podatku naliczonego nastąpiło ze względów formalnych, niezawinionych przez odbiorcę faktury. W opinii sądu podatnik, który zapłacił VAT w cenie usługi, miał prawo do jego odliczenia.

TERMIN ODLICZENIA

Odliczenia można dokonać, co do zasady, w terminie otrzymania faktury lub w następnym. Jednakże nie może to nastąpić wcześniej niż w rozliczeniu za okres, kiedy wykonano usługę lub nabyto prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Nieco inne terminy odnoszą się do małych podatników.


KRZYSZTOF KOŚLICKI

krzysztof.koslicki@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 86, 88 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

REKLAMA

Programy lojalnościowe w niebezpieczeństwie. Nowa opinia TSUE to potencjalna bomba podatkowa

Rzecznik Generalna TSUE Juliane Kokott właśnie uderzyła w sedno problemu, o którym większość firm wolałaby nie słyszeć. Jej opinia w sprawie C-436/24 Lyko Operations może oznaczać rewolucję w sposobie, w jaki sklepy rozliczają punkty i bony lojalnościowe. Skutki? Dla wielu przedsiębiorców - potężny chaos i konieczność natychmiastowej zmiany systemów.

KSeF od A do Z: słownik najważniejszych pojęć

Przedsiębiorcy od kilku lat żyją w niepewności związanej z reformą w fakturowaniu, jaką jest Krajowy System e-Faktur. Rewolucja w wystawianiu faktur kojarzy im się z drastycznymi zmianami i obowiązkami, których woleliby uniknąć. Czy jednak wystawianie dokumentów w Krajowym Systemie e-Faktur rzeczywiście jest takie skomplikowane? Materiały szkoleniowe, zarówno komercyjne, jak i te opracowywane przez rząd, często napisane są bardzo skomplikowanym, nieprzystępnym językiem, przez co dla wielu osób bywają trudne do przyswojenia. A przecież ważne, żeby definicje były dla wszystkich jasne i zrozumiałe. Poniżej znajduje się wyjaśnienie podstawowych pojęć związanych z reformą.

Thermomix w kosztach? To możliwe, ale nie u każdego. Zasady są proste, ale nie każdy, je zna. Prowadzisz działalność gospodarczą? Sprawdź

Czy Thermomix może przyczynić się do uzyskania przez przedsiębiorcę przychodów? Na to pytanie dotyczące rozliczeń podatkowych nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo jednak, jakimi kryteriami należy się kierować dokonując w tym zakresie niezbędnej oceny.

Geopolityka zaczyna sterować światowym handlem i logistyką

OECD ostrzega, że masowy reshoring może kosztować świat 18 proc. spadku w handlu i 5 proc. ubytku w PKB. Coraz więcej managerów zarządzających logistyką deklaruje jednocześnie, że szuka nowych źródeł zaopatrzenia i alternatywnych wobec Chin lokalizacji dla produkcji i inwestycji. Nie ma już żadnych wątpliwości, że globalne łańcuchy dostaw ulegają transformacji, niestety nie widać tego w Polsce, choć mamy pewne przewagi, które stawiają nas w uprzywilejowanej pozycji w Europie.

REKLAMA

KSeF 2026: obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych. Dlaczego nie uprawnienie?

Obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych oraz ich elektronicznych „zastępników” nie ma obiektywnie większego sensu – twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski. I postuluje nowelizację przepisów, która powinna zamienić ten obowiązek na zwykłe uprawnienie podatnika.

Prof. Modzelewski: Przepisy regulujące KSeF są sprzeczne z prawem UE

Jak twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski, przepisy o KSeF są sprzeczne z art. 90 dyrektywy 2006/112/UE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która nakazuje określić państwom członkowskim m.in. warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku anulowania faktur.

REKLAMA