REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja działalności gospodarczej organizacji non-profit

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Sposób ewidencji operacji gospodarczych w organizacjach non-profit zależy od tego, czy organizacja prowadzi tylko działalność statutową czy też działalność gospodarczą. Wątpliwości zwykle powstają w związku z wyodrębnieniem przychodów i kosztów działalności statutowej.

Jednostka nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie rachunkowości podlega rozporządzeniu MF w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.

W przypadku podejmowania działalności gospodarczej organizacja non-profit staje się przedsiębiorcą i księgi rachunkowe prowadzi na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości (uor).

UWAGA!
W zakresie ewidencji księgowej zarówno jednostki prowadzące, jak i jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej powinny stosować regulacje rozdziału 2 uor, w którym zawarte są zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej są wyłączone tylko ze stosowania przepisów rozdziału 5 dotyczącego sprawozdania finansowego, rozdziału 6 obejmującego sprawozdanie finansowe jednostek powiązanych oraz rozdziału 7 dotyczącego badania i ogłaszania sprawozdań finansowych.

Rozdział 2 ustawy o rachunkowości określa ogólne zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych. Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych jednostka dostosowuje do swoich potrzeb i specyfiki działalności. Zgodnie z nadrzędną zasadą rachunkowości przyjęta przez jednostkę polityka rachunkowości powinna zapewnić przedstawienie jasnego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.

W przypadku organizacji non-profit rzetelnie i wiarygodnie prowadzone księgi powinny zapewnić odrębne wykazanie przychodów i kosztów działalności statutowej.

Kierownik jednostki ustala i aktualizuje dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte zasady rachunkowości.
Dokumentacja ta powinna obejmować m.in. opis stosowanego przez organizację sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym:
• zakładowy plan kont,
• wykaz ksiąg rachunkowych oraz
• opis systemu przetwarzania danych.

Księgi rachunkowe
składają się z:
• dziennika,
• księgi głównej,
• ksiąg pomocniczych,
• zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej i ksiąg analitycznych,
• wykazu składników aktywów i pasywów.

Ewidencja księgowa w jednostkach prowadzących tylko działalność statutową
Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej księgi rachunkowe prowadzą w formie uproszczonej oraz sporządzają sprawozdanie finansowe określone w rozporządzeniu MF, które składa się z:
• bilansu,
• rachunku wyniku,
• informacji dodatkowej.

Bilans sporządzony przez jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej od bilansu sporządzonego przez jednostki prowadzące działalność gospodarczą różni się w części A pasywów, przedstawiającej fundusze własne.
Różnica ta powoduje odmienną np. od spółek handlowych ewidencję rozliczenia wyniku finansowego (zob. tabela 1).

Tabela 1. Porównanie funduszy własnych i kapitałów własnych
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Różnica między kosztami i przychodami stanowi wynik finansowy. Wynik finansowy może być:
• dodatni, gdy występuje nadwyżka przychodów nad kosztami,
• ujemny, gdy występuje nadwyżka kosztów nad przychodami.

W zależności od przyjętej zasady rachunkowości wynik finansowy netto zwiększa odpowiednio przychody lub koszty roku następnego.

O dodatni wynik finansowy można również zwiększyć fundusz statutowy.

Ewidencja rozliczenia wyniku finansowego
Rozliczenie wyniku finansowego, tj. rozliczenie salda konta 860 „Wynik finansowy”, następuje w następnym roku obrotowym.
• Dodatni wynik finansowy netto – nadwyżka przychodów nad kosztami
Wn „Wynik finansowy”,
Ma „Rozliczenie wyniku finansowego”.
• Ujemny wynik finansowy netto – nadwyżka kosztów nad przychodami
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Ma „Wynik finansowy”.
• Dodatni wynik finansowy wykorzystany na zwiększenie funduszu statutowego
Wn „Wynik finansowy”,
Ma „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Ma „Fundusz statutowy”.
Wynik finansowy netto wykazany w bilansie jako nadwyżka przychodów nad kosztami lub jako nadwyżka kosztów nad przychodami ustala się w rachunku wyników. Uproszczona forma ewidencji polega m.in. na wyodrębnieniu przychodów i kosztów działalności statutowej, które figurują w odpowiednich pozycjach rachunku wyniku (zob. tabela 2).

Tabela 2. Przychody i koszty statutowe
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa w jednostkach prowadzących tylko działalność statutową
Ewidencję przychodów i kosztów warto prowadzić w układzie dostosowanym do układu rachunku wyniku. Ułatwia to sporządzenie rachunku.
Najprostszym rozwiązaniem jest ewidencja kosztów w układzie rodzajowym z wyodrębnieniem kosztów realizacji zadań statutowych i kosztów administracyjnych oraz w zespole 7 (zob. tabela 3).

Tabela 3. Ewidencja pozycji rachunku wyników
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa w jednostkach prowadzących działalność gospodarczą
Jeżeli jednostka podejmuje działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, staje się przedsiębiorcą i w zakresie rachunkowości podlega przepisom ustawy o rachunkowości. Oznacza to obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego w formie określonej w ustawie. Jednostka musi wybrać jeden z dwóch wariantów rachunku zysków i strat.

UWAGA!
Podejmowanie działalności gospodarczej przez organizacje non-profit nie zwalnia z obowiązku wyodrębnienia kosztów i przychodów z działalności statutowej. Należy również dostosować rachunek zysków i strat w celu wykazania tych kosztów i przychodów.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Podstawy prawne
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej – Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117

Gyöngyvér Takáts
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dobra wiadomość dla rolników! Prezydent podpisał ustawę o przechowywaniu nawozów naturalnych – zmiany wejdą w życie błyskawicznie

Prezydent RP podpisał ustawę przygotowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadza istotne zmiany dla rolników w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Nowe przepisy wydłużają terminy dostosowania gospodarstw, upraszczają procedury budowlane i zapewniają dodatkowe wsparcie administracyjne.

Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

REKLAMA

Ukryte zyski w estońskim CIT – co to jest i dlaczego warto uważać?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to atrakcyjna forma opodatkowania, która pozwala na odroczenie podatku dochodowego do momentu faktycznej dystrybucji zysków. Jednak korzystając z tej formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą być szczególnie czujni na pojęcie ukrytych zysków, które mogą skutkować nieoczekiwanym opodatkowaniem.

Dramatyczne dane o wypadkach rolniczych w 2025 r. KRUS stawia na profilaktykę i zdrowie rolników

Dane za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że w rolnictwie wciąż dochodzi do tysięcy wypadków przy pracy – odnotowano ponad 4,4 tys. zdarzeń, w których zginęło 26 osób. KRUS podkreśla, że profilaktyka i dbanie o zdrowie rolników stają się priorytetem, aby zmniejszyć ryzyko i poprawić bezpieczeństwo w pracy na wsi.

Rewolucja w opłacie cukrowej w Polsce! Nowe prawo wprowadza radykalne zmiany

Jest projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, który zakłada kompleksową nowelizację przepisów dotyczących tzw. opłaty cukrowej oraz uproszczenie systemu jej poboru. Celem zmian jest zwiększenie skuteczności działań prozdrowotnych oraz eliminacja dotychczasowych problemów interpretacyjnych i ograniczeń prawnych.

Wspólne KPI w usługach BPO - praktyczne podejście do optymalizacji procesów

Efektywne zarządzanie projektami BPO wymaga jasnych wskaźników efektywności, które pozwalają na obiektywną ocenę realizowanych procesów. Coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie wspólnych KPI, realizowanych równolegle przez dostawcę usług i klienta. Takie podejście, oparte na pomiarze czasu pracy i dodatkowych metryk, umożliwia lepsze zrozumienie procesów i ich systematyczne doskonalenie.

REKLAMA

Prezydencka propozycja zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci dzieli opinię publiczną

Propozycja prezydenta Karola Nawrockiego wprowadzenia zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci i dochodem do 140 tys. zł budzi wyraźne podziały w społeczeństwie. Według sondażu, popiera ją 47,5 proc. ankietowanych, a przeciwko jest 47,9 proc., reszta nie ma zdania.

Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

REKLAMA