REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja działalności gospodarczej organizacji non-profit

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Sposób ewidencji operacji gospodarczych w organizacjach non-profit zależy od tego, czy organizacja prowadzi tylko działalność statutową czy też działalność gospodarczą. Wątpliwości zwykle powstają w związku z wyodrębnieniem przychodów i kosztów działalności statutowej.

Jednostka nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie rachunkowości podlega rozporządzeniu MF w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.

W przypadku podejmowania działalności gospodarczej organizacja non-profit staje się przedsiębiorcą i księgi rachunkowe prowadzi na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości (uor).

UWAGA!
W zakresie ewidencji księgowej zarówno jednostki prowadzące, jak i jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej powinny stosować regulacje rozdziału 2 uor, w którym zawarte są zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej są wyłączone tylko ze stosowania przepisów rozdziału 5 dotyczącego sprawozdania finansowego, rozdziału 6 obejmującego sprawozdanie finansowe jednostek powiązanych oraz rozdziału 7 dotyczącego badania i ogłaszania sprawozdań finansowych.

Rozdział 2 ustawy o rachunkowości określa ogólne zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych. Sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych jednostka dostosowuje do swoich potrzeb i specyfiki działalności. Zgodnie z nadrzędną zasadą rachunkowości przyjęta przez jednostkę polityka rachunkowości powinna zapewnić przedstawienie jasnego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.

W przypadku organizacji non-profit rzetelnie i wiarygodnie prowadzone księgi powinny zapewnić odrębne wykazanie przychodów i kosztów działalności statutowej.

Kierownik jednostki ustala i aktualizuje dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte zasady rachunkowości.
Dokumentacja ta powinna obejmować m.in. opis stosowanego przez organizację sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym:
• zakładowy plan kont,
• wykaz ksiąg rachunkowych oraz
• opis systemu przetwarzania danych.

Księgi rachunkowe
składają się z:
• dziennika,
• księgi głównej,
• ksiąg pomocniczych,
• zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej i ksiąg analitycznych,
• wykazu składników aktywów i pasywów.

Ewidencja księgowa w jednostkach prowadzących tylko działalność statutową
Jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej księgi rachunkowe prowadzą w formie uproszczonej oraz sporządzają sprawozdanie finansowe określone w rozporządzeniu MF, które składa się z:
• bilansu,
• rachunku wyniku,
• informacji dodatkowej.

Bilans sporządzony przez jednostki nieprowadzące działalności gospodarczej od bilansu sporządzonego przez jednostki prowadzące działalność gospodarczą różni się w części A pasywów, przedstawiającej fundusze własne.
Różnica ta powoduje odmienną np. od spółek handlowych ewidencję rozliczenia wyniku finansowego (zob. tabela 1).

Tabela 1. Porównanie funduszy własnych i kapitałów własnych
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Różnica między kosztami i przychodami stanowi wynik finansowy. Wynik finansowy może być:
• dodatni, gdy występuje nadwyżka przychodów nad kosztami,
• ujemny, gdy występuje nadwyżka kosztów nad przychodami.

W zależności od przyjętej zasady rachunkowości wynik finansowy netto zwiększa odpowiednio przychody lub koszty roku następnego.

O dodatni wynik finansowy można również zwiększyć fundusz statutowy.

Ewidencja rozliczenia wyniku finansowego
Rozliczenie wyniku finansowego, tj. rozliczenie salda konta 860 „Wynik finansowy”, następuje w następnym roku obrotowym.
• Dodatni wynik finansowy netto – nadwyżka przychodów nad kosztami
Wn „Wynik finansowy”,
Ma „Rozliczenie wyniku finansowego”.
• Ujemny wynik finansowy netto – nadwyżka kosztów nad przychodami
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Ma „Wynik finansowy”.
• Dodatni wynik finansowy wykorzystany na zwiększenie funduszu statutowego
Wn „Wynik finansowy”,
Ma „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”,
Ma „Fundusz statutowy”.
Wynik finansowy netto wykazany w bilansie jako nadwyżka przychodów nad kosztami lub jako nadwyżka kosztów nad przychodami ustala się w rachunku wyników. Uproszczona forma ewidencji polega m.in. na wyodrębnieniu przychodów i kosztów działalności statutowej, które figurują w odpowiednich pozycjach rachunku wyniku (zob. tabela 2).

Tabela 2. Przychody i koszty statutowe
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa w jednostkach prowadzących tylko działalność statutową
Ewidencję przychodów i kosztów warto prowadzić w układzie dostosowanym do układu rachunku wyniku. Ułatwia to sporządzenie rachunku.
Najprostszym rozwiązaniem jest ewidencja kosztów w układzie rodzajowym z wyodrębnieniem kosztów realizacji zadań statutowych i kosztów administracyjnych oraz w zespole 7 (zob. tabela 3).

Tabela 3. Ewidencja pozycji rachunku wyników
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa w jednostkach prowadzących działalność gospodarczą
Jeżeli jednostka podejmuje działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, staje się przedsiębiorcą i w zakresie rachunkowości podlega przepisom ustawy o rachunkowości. Oznacza to obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego w formie określonej w ustawie. Jednostka musi wybrać jeden z dwóch wariantów rachunku zysków i strat.

UWAGA!
Podejmowanie działalności gospodarczej przez organizacje non-profit nie zwalnia z obowiązku wyodrębnienia kosztów i przychodów z działalności statutowej. Należy również dostosować rachunek zysków i strat w celu wykazania tych kosztów i przychodów.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Podstawy prawne
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej – Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117

Gyöngyvér Takáts
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w zamówieniach publicznych od 2026 r. Wyższy próg stosowania Prawa zamówień publicznych i jego skutki dla zamawiających i wykonawców

W ostatnich dniach maja br Rada Ministrów przedłożyła Sejmowi projekt ustawy deregulacyjnej (druk nr 1303 z dnia 27 maja 2025 r.), który przewiduje m.in. podwyższenie minimalnego progu stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) oraz ustawy o umowie koncesji z dnia 21 października 2016 r. z obecnych 130 000 zł netto do 170 000 zł netto. Planowana do wejścia w życie 1 stycznia 2026 r. zmiana ma charakter systemowy i wpisuje się w szerszy trend upraszczania procedur oraz dostosowywania ich do aktualnych realiów gospodarczych.

KSeF 2026: będzie problem z udostępnieniem faktury ustrukturyzowanej kontrahentowi. Prof. Modzelewski: Większość nabywców nie będzie tym zainteresowana

W 2026 roku większość kontrahentów nie będzie zainteresowanych tzw. „udostępnieniem” faktur ustrukturyzowanych – jedną z dwóch form przekazania tych faktur w obowiązkowym modelu Krajowego Systemu e-Faktur. Oczekiwać będą wystawienia innych dokumentów, które uznają za wywołujące skutki cywilnoprawne. Wystawcy prawdopodobnie wprowadzą odrębny dokument handlowy, który z istoty nie będzie fakturą ustrukturyzowaną. Może on być wystawiony zarówno przed jak i po wystawieniu tej faktury ustrukturyzowanej - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Najbardziej poważane zawody w Polsce [ranking 2025]. Księgowy pnie się w górę, sędzia spada, strażak cały czas nr 1

Agencja badawcza SW Research w 2025 roku kolejny raz zapytała Polaków o to, jakim poważaniem darzą przedstawicieli różnych zawodów. W tegorocznym zestawieniu pojawiło się aż 51 kategorii zawodowych, wśród których znalazło się 12 debiutanckich zawodów. Księgowy awansował w 2025 r. o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem – aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji. SW Research odnotował ten awans jako jeden z trzech najbardziej znaczących. Skąd ta zmiana?

TSUE: Rekompensaty JST dla spółek komunalnych nie podlegają VAT, jeśli nie wpływają na cenę usługi

Najnowszy wyrok TSUE z 8 maja 2025 r. (sygn. C-615/23), potwierdził stanowisko zaprezentowane przez Rzeczniczkę Generalną w opinii z 13 lutego 2025 r. Zgodnie ze wspomnianym stanowiskiem rekompensaty jakie będą wypłacane przez jednostki samorządu terytorialnego spółkom komunalnym w związku z realizacją publicznych usług transportowych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tak długo jak nie będą miały bezpośredniego wpływu na cenę usługi. O ile sam wyrok dotyczył usług transportowych to może mieć w przyszłości przełożenie również na inne obszary działalności.

REKLAMA

Kapitał zakładowy w spółce z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Jaka najniższa krajowa pensja i minimalna stawka godzinowa w 2026 roku? Związki zawodowe chcą co najmniej 5015 zł brutto. Rząd proponuje ponad 200 zł mniej

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

REKLAMA

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

REKLAMA