REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak mierzyć i rozpoznawać utratę wartości aktywów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Celem sprawozdania finansowego jest rzetelne i wiarygodne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki oraz jej wyniku finansowego. Oznacza to m.in. konieczność wykazywania ewentualnej utraty wartości aktywów.

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 36 – „Utrata wartości aktywów” nakłada obowiązek tworzenia odpisu aktualizującego, jeżeli okoliczności wskazują, że taka utrata wartości nastąpiła.

Wartość odzyskiwalna a wartość bilansowa

Zgodnie z MSR nr 36, jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa niż wartość danego składnika wynikająca z ksiąg rachunkowych, to nastąpiła utrata jego wartości.
Wartość odzyskiwalna to wartość, którą można uzyskać w drodze użytkowania lub sprzedaży danego składnika aktywów.
Wartością odzyskiwalną jest:
•  wartość godziwa składnika aktywów pomniejszona o koszty jego zbycia, lub
•  wartość bieżąca przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez składnik aktywów
– w zależności od tego, która z nich jest wyższa.

Do jakiej grupy aktywów nie stosujemy przepisów MSR nr 36
Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 36 nie jest stosowany do ujmowania utraty wartości:
 zapasów,
 aktywów wynikających z kontraktów długoterminowych,
 aktywów z tytułu podatku odroczonego,
 aktywów dotyczących świadczeń pracowniczych,
 instrumentów finansowych,
 nieruchomości inwestycyjnych,
 aktywów powstałych w wyniku działalności rolniczo-hodowlanej,
 aktywów obrotowych dotyczących działalności zaniechanej,
 aktywów dotyczących umów o ubezpieczenie.
UWAGA!
Wyliczenie wartości aktywów na podstawie wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych następuje wówczas, gdy nie jest możliwe określenie wartości godziwej danego składnika aktywów.

Wartość godziwa

Najbardziej wiarygodnym dowodem potwierdzającym istnienie wartości godziwej składnika aktywów jest cena sprzedaży wynikająca z umowy kupna-sprzedaży, zawartej na warunkach rynkowych.
Cena sprzedaży netto powinna zostać pomniejszona o bezpośrednie koszty zbycia, m.in.:
• koszty prawne (notarialne, sądowe, rejestrowe),
• obciążenia podatkowe,
• koszty demontażu składnika aktywów oraz
• inne koszty, które muszą być poniesione w celu doprowadzenia składnika aktywów do stanu sprzedaży.
UWAGA!
Koszty związane z odprawami dla pracowników oraz koszty reorganizacji będące następstwem sprzedaży aktywów nie są uznawane za koszty bezpośrednio związane z ich sprzedażą.
Jeżeli spółka nie posiada wiążącej oferty sprzedaży, wartość godziwą może również stanowić cena rynkowa.
W przypadku gdy spółka nie ma wiążącej oferty sprzedaży ani nie ma możliwości ustalenia ceny rynkowej, wartość godziwa jest ustalana na podstawie najlepszej wiedzy o możliwej do uzyskania cenie sprzedaży w transakcji rynkowej pomiędzy dobrze poinformowanymi i zainteresowanymi stronami.

Wartość bieżąca przyszłych przepływów pieniężnych

Kalkulacja wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych powinna nastąpić na podstawie:
• szacunku przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez aktywa i związanych z działalnością operacyjną spółki,
• oceny dotyczącej kształtowania się tych przepływów, w szczególności okresów, w których będą one generowane,
• wartości pieniądza w czasie opartej na stopie dyskontowej przed uwzględnieniem wpływu podatkowego.
Szacunek przyszłych przepływów pieniężnych powinien obejmować:
• plan przyszłych wpływów i wydatków związanych z wykorzystywaniem aktywów,
• koszty ogólnego zarządu, które można wiarygodnie przypisać do aktywów.
UWAGA!
Z planu powinny być wyłączone przewidywane przyszłe przepływy pieniężne związane z restrukturyzacją lub z ulepszeniem aktywów, działalnością finansową i obciążeniami lub wpływami podatkowymi. Należy jednak pamiętać, że w szacunkach są uwzględniane przyszłe spodziewane wpływy z tytułu sprzedaży aktywów po zakończeniu okresu ekonomicznej użyteczności.

Co wskazuje na utratę wartości

Standard określa przesłanki wskazujące na utratę wartości składnika aktywów. Przesłanki te mogą wynikać zarówno ze źródeł wewnętrznych, jak i zewnętrznych.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Ujęcie odpisu z tytułu utraty wartości

Na dzień bilansowy należy sprawdzić, czy istnieją okoliczności wskazujące na utratę wartości aktywów. Jeżeli takie okoliczności istnieją, spółka powinna wyliczyć wartość odzyskiwalną aktywów. Wartość odzyskiwalna jest ustalana dla pojedynczego składnika aktywów, jeżeli przychody generowane przez ten składnik nie są zależne od przychodów generowanych przez pozostałe składniki aktywów.

Czym jest ośrodek wypracowujący środki pieniężne
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne jest najmniejszym dającym się określić zespołem aktywów, który wypracowuje wpływy pieniężne w znacznym stopniu niezależne od wpływów pieniężnych pochodzących z innych aktywów lub innych zespołów aktywów.
UWAGA!
Jeżeli oszacowanie wartości odzyskiwalnej jednego składnika aktywów nie jest możliwe, jednostka gospodarcza ustala wartość odzyskiwalną ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego należy dany składnik aktywów.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przypadku gdy wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa od jego wartości
odzyskiwalnej, powinien być tworzony odpis z tytułu utraty wartości. Odpis taki jest ujmowany
w rachunku zysków i strat w momencie jego dokonania.
Wyjątek stanowią środki trwałe, które zgodnie z MSR nr 16 są wyceniane według wartości przeszacowanej. Odpis aktualizujący dotyczący tych środków trwałych pomniejsza kapitał z aktualizacji wyceny. Pozostałą część odpisu, przewyższającą kapitał z aktualizacji wyceny, ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Wartość firmy, podobnie jak wszystkie wartości niematerialne i prawne z nieskończonym okresem ekonomicznej użyteczności, powinna być testowana pod kątem utraty wartości co roku. Dodatkowo istnieje wymóg, by taki roczny test na utratę wartości był zawsze przeprowadzany w tym samym czasie.
Odpis z tytułu utraty wartości w stosunku do ośrodków wypracowujących środki pieniężne
jest ujmowany następująco:
• odpis aktualizujący zmniejsza wartość firmy,
• nadwyżka odpisu aktualizującego nad wartością firmy jest przyporządkowana częściowo do pozostałych aktywów na podstawie udziału ich wartości w wartości aktywów podlegających odpisowi z tytułu utraty wartości.
Po dokonaniu odpisu aktualizującego wartość poszczególnych aktywów wchodzących w skład ośrodka wypracowującego środki pieniężne nie powinna być niższa niż:
• ich wartość godziwa pomniejszona o koszty zbycia (jeżeli istnieje możliwość oszacowania
tych wartości) lub
• wartość przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez aktywa (jeśli można
dokonać kalkulacji ich wartości), lub
• zero. 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości

Na każdy dzień bilansowy spółka powinna ocenić, czy nadal istnieją okoliczności wskazujące na utratę wartości składników aktywów. Przy weryfikowaniu zasadności ujętego odpisu z tytułu utraty wartości spółka powinna przeanalizować zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne przesłanki przedstawione w tabeli 1.
Jeżeli przesłanki pozwalają stwierdzić, że ustała konieczność ujmowania odpisu z tytułu utraty wartości, spółka powinna wyliczyć wartość odzyskiwalną składnika aktywów. W przypadku gdy okoliczności wskazujące na utratę wartości aktywów przestały istnieć, wartość odzyskiwalna stanowi wartość bilansową składnika aktywów.
UWAGA!
Wzrost wartości bilansowej składnika aktywów spowodowany odwróceniem odpisu z tytułu utraty wartości nie powinien przekraczać wartości bilansowej (po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe), jaką ten składnik miałby, gdyby w okresach poprzednich nie był tworzony odpis z tytułu utraty wartości.
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości jest ujmowane w rachunku zysków i strat, z wyjątkiem środków trwałych wycenianych według wartości przeszacowanej.
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości przeszacowanych środków trwałych jest ujmowane jako zwiększenie wcześniej odpisanego kapitału z aktualizacji wyceny. Zgodnie z MSR nr 36 w następnych latach obrotowych nie jest odwracany odpis z tytułu utraty wartości firmy.
W przypadku ośrodka wypracowującego środki pieniężne odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości jest przypisywane do aktywów częściowo, na podstawie udziału ich wartości w ogólnej wartości aktywów.
Po odwróceniu odpisu z tytułu utraty wartości wartość poszczególnych aktywów wchodzących w skład ośrodka wypracowującego środki pieniężne nie powinna przekraczać:
• ich wartości odzyskiwalnej lub
• wartości bilansowej (po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe), jaką miałyby, gdyby w okresach poprzednich nie był tworzony odpis z tytułu utraty wartości.
Testowanie aktywów pod kątem utraty wartości jest procesem czasochłonnym, który wymaga stworzenia mechanizmów pomiaru wartości odzyskiwalnej aktywów. Nieutworzenie odpisów z tytułu utraty wartości zniekształca obraz sytuacji majątkowej i finansowej spółki, co może mieć niekorzystny skutek dla uczestników rynku finansowego.
W rozumieniu ustawy o rachunkowości odpisów aktualizujących z tytułu trwałej utraty wartości aktywów dokonuje się wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że dany składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości przewidywanych korzyści ekonomicznych.

•  § 1–5, § 12, § 18–38, § 74–99 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 36 – „Utrata wartości aktywów”

Dominika Kopanicka
ekspert w zakresie sprawozdawczości międzynarodowej
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

Nowe projekty KSR do konsultacji publicznych: wartości niematerialne i inwestycje w nieruchomości

Komitet Standardów Rachunkowości opublikował dwa projekty Krajowych Standardów Rachunkowości – dotyczące wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości. Dokumenty mają ujednolicić zasady ewidencji, wyceny i prezentacji tych aktywów. Opinie można zgłaszać do 30 września 2025 r.

Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

REKLAMA

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

REKLAMA

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w sierpniu 2025 r. niższe oprocentowanie. Do końca lipca można kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju i czerwcu 2025 r. - w sierpniu kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

REKLAMA