REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak mierzyć i rozpoznawać utratę wartości aktywów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Celem sprawozdania finansowego jest rzetelne i wiarygodne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki oraz jej wyniku finansowego. Oznacza to m.in. konieczność wykazywania ewentualnej utraty wartości aktywów.

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 36 – „Utrata wartości aktywów” nakłada obowiązek tworzenia odpisu aktualizującego, jeżeli okoliczności wskazują, że taka utrata wartości nastąpiła.

Wartość odzyskiwalna a wartość bilansowa

Zgodnie z MSR nr 36, jeżeli wartość odzyskiwalna jest niższa niż wartość danego składnika wynikająca z ksiąg rachunkowych, to nastąpiła utrata jego wartości.
Wartość odzyskiwalna to wartość, którą można uzyskać w drodze użytkowania lub sprzedaży danego składnika aktywów.
Wartością odzyskiwalną jest:
•  wartość godziwa składnika aktywów pomniejszona o koszty jego zbycia, lub
•  wartość bieżąca przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez składnik aktywów
– w zależności od tego, która z nich jest wyższa.

Do jakiej grupy aktywów nie stosujemy przepisów MSR nr 36
Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 36 nie jest stosowany do ujmowania utraty wartości:
 zapasów,
 aktywów wynikających z kontraktów długoterminowych,
 aktywów z tytułu podatku odroczonego,
 aktywów dotyczących świadczeń pracowniczych,
 instrumentów finansowych,
 nieruchomości inwestycyjnych,
 aktywów powstałych w wyniku działalności rolniczo-hodowlanej,
 aktywów obrotowych dotyczących działalności zaniechanej,
 aktywów dotyczących umów o ubezpieczenie.
UWAGA!
Wyliczenie wartości aktywów na podstawie wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych następuje wówczas, gdy nie jest możliwe określenie wartości godziwej danego składnika aktywów.

Wartość godziwa

Najbardziej wiarygodnym dowodem potwierdzającym istnienie wartości godziwej składnika aktywów jest cena sprzedaży wynikająca z umowy kupna-sprzedaży, zawartej na warunkach rynkowych.
Cena sprzedaży netto powinna zostać pomniejszona o bezpośrednie koszty zbycia, m.in.:
• koszty prawne (notarialne, sądowe, rejestrowe),
• obciążenia podatkowe,
• koszty demontażu składnika aktywów oraz
• inne koszty, które muszą być poniesione w celu doprowadzenia składnika aktywów do stanu sprzedaży.
UWAGA!
Koszty związane z odprawami dla pracowników oraz koszty reorganizacji będące następstwem sprzedaży aktywów nie są uznawane za koszty bezpośrednio związane z ich sprzedażą.
Jeżeli spółka nie posiada wiążącej oferty sprzedaży, wartość godziwą może również stanowić cena rynkowa.
W przypadku gdy spółka nie ma wiążącej oferty sprzedaży ani nie ma możliwości ustalenia ceny rynkowej, wartość godziwa jest ustalana na podstawie najlepszej wiedzy o możliwej do uzyskania cenie sprzedaży w transakcji rynkowej pomiędzy dobrze poinformowanymi i zainteresowanymi stronami.

Wartość bieżąca przyszłych przepływów pieniężnych

Kalkulacja wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych powinna nastąpić na podstawie:
• szacunku przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez aktywa i związanych z działalnością operacyjną spółki,
• oceny dotyczącej kształtowania się tych przepływów, w szczególności okresów, w których będą one generowane,
• wartości pieniądza w czasie opartej na stopie dyskontowej przed uwzględnieniem wpływu podatkowego.
Szacunek przyszłych przepływów pieniężnych powinien obejmować:
• plan przyszłych wpływów i wydatków związanych z wykorzystywaniem aktywów,
• koszty ogólnego zarządu, które można wiarygodnie przypisać do aktywów.
UWAGA!
Z planu powinny być wyłączone przewidywane przyszłe przepływy pieniężne związane z restrukturyzacją lub z ulepszeniem aktywów, działalnością finansową i obciążeniami lub wpływami podatkowymi. Należy jednak pamiętać, że w szacunkach są uwzględniane przyszłe spodziewane wpływy z tytułu sprzedaży aktywów po zakończeniu okresu ekonomicznej użyteczności.

Co wskazuje na utratę wartości

Standard określa przesłanki wskazujące na utratę wartości składnika aktywów. Przesłanki te mogą wynikać zarówno ze źródeł wewnętrznych, jak i zewnętrznych.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Ujęcie odpisu z tytułu utraty wartości

Na dzień bilansowy należy sprawdzić, czy istnieją okoliczności wskazujące na utratę wartości aktywów. Jeżeli takie okoliczności istnieją, spółka powinna wyliczyć wartość odzyskiwalną aktywów. Wartość odzyskiwalna jest ustalana dla pojedynczego składnika aktywów, jeżeli przychody generowane przez ten składnik nie są zależne od przychodów generowanych przez pozostałe składniki aktywów.

Czym jest ośrodek wypracowujący środki pieniężne
Ośrodek wypracowujący środki pieniężne jest najmniejszym dającym się określić zespołem aktywów, który wypracowuje wpływy pieniężne w znacznym stopniu niezależne od wpływów pieniężnych pochodzących z innych aktywów lub innych zespołów aktywów.
UWAGA!
Jeżeli oszacowanie wartości odzyskiwalnej jednego składnika aktywów nie jest możliwe, jednostka gospodarcza ustala wartość odzyskiwalną ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego należy dany składnik aktywów.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W przypadku gdy wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa od jego wartości
odzyskiwalnej, powinien być tworzony odpis z tytułu utraty wartości. Odpis taki jest ujmowany
w rachunku zysków i strat w momencie jego dokonania.
Wyjątek stanowią środki trwałe, które zgodnie z MSR nr 16 są wyceniane według wartości przeszacowanej. Odpis aktualizujący dotyczący tych środków trwałych pomniejsza kapitał z aktualizacji wyceny. Pozostałą część odpisu, przewyższającą kapitał z aktualizacji wyceny, ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Wartość firmy, podobnie jak wszystkie wartości niematerialne i prawne z nieskończonym okresem ekonomicznej użyteczności, powinna być testowana pod kątem utraty wartości co roku. Dodatkowo istnieje wymóg, by taki roczny test na utratę wartości był zawsze przeprowadzany w tym samym czasie.
Odpis z tytułu utraty wartości w stosunku do ośrodków wypracowujących środki pieniężne
jest ujmowany następująco:
• odpis aktualizujący zmniejsza wartość firmy,
• nadwyżka odpisu aktualizującego nad wartością firmy jest przyporządkowana częściowo do pozostałych aktywów na podstawie udziału ich wartości w wartości aktywów podlegających odpisowi z tytułu utraty wartości.
Po dokonaniu odpisu aktualizującego wartość poszczególnych aktywów wchodzących w skład ośrodka wypracowującego środki pieniężne nie powinna być niższa niż:
• ich wartość godziwa pomniejszona o koszty zbycia (jeżeli istnieje możliwość oszacowania
tych wartości) lub
• wartość przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez aktywa (jeśli można
dokonać kalkulacji ich wartości), lub
• zero. 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości

Na każdy dzień bilansowy spółka powinna ocenić, czy nadal istnieją okoliczności wskazujące na utratę wartości składników aktywów. Przy weryfikowaniu zasadności ujętego odpisu z tytułu utraty wartości spółka powinna przeanalizować zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne przesłanki przedstawione w tabeli 1.
Jeżeli przesłanki pozwalają stwierdzić, że ustała konieczność ujmowania odpisu z tytułu utraty wartości, spółka powinna wyliczyć wartość odzyskiwalną składnika aktywów. W przypadku gdy okoliczności wskazujące na utratę wartości aktywów przestały istnieć, wartość odzyskiwalna stanowi wartość bilansową składnika aktywów.
UWAGA!
Wzrost wartości bilansowej składnika aktywów spowodowany odwróceniem odpisu z tytułu utraty wartości nie powinien przekraczać wartości bilansowej (po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe), jaką ten składnik miałby, gdyby w okresach poprzednich nie był tworzony odpis z tytułu utraty wartości.
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości jest ujmowane w rachunku zysków i strat, z wyjątkiem środków trwałych wycenianych według wartości przeszacowanej.
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości przeszacowanych środków trwałych jest ujmowane jako zwiększenie wcześniej odpisanego kapitału z aktualizacji wyceny. Zgodnie z MSR nr 36 w następnych latach obrotowych nie jest odwracany odpis z tytułu utraty wartości firmy.
W przypadku ośrodka wypracowującego środki pieniężne odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości jest przypisywane do aktywów częściowo, na podstawie udziału ich wartości w ogólnej wartości aktywów.
Po odwróceniu odpisu z tytułu utraty wartości wartość poszczególnych aktywów wchodzących w skład ośrodka wypracowującego środki pieniężne nie powinna przekraczać:
• ich wartości odzyskiwalnej lub
• wartości bilansowej (po pomniejszeniu o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe), jaką miałyby, gdyby w okresach poprzednich nie był tworzony odpis z tytułu utraty wartości.
Testowanie aktywów pod kątem utraty wartości jest procesem czasochłonnym, który wymaga stworzenia mechanizmów pomiaru wartości odzyskiwalnej aktywów. Nieutworzenie odpisów z tytułu utraty wartości zniekształca obraz sytuacji majątkowej i finansowej spółki, co może mieć niekorzystny skutek dla uczestników rynku finansowego.
W rozumieniu ustawy o rachunkowości odpisów aktualizujących z tytułu trwałej utraty wartości aktywów dokonuje się wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że dany składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości przewidywanych korzyści ekonomicznych.

•  § 1–5, § 12, § 18–38, § 74–99 Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 36 – „Utrata wartości aktywów”

Dominika Kopanicka
ekspert w zakresie sprawozdawczości międzynarodowej
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA