Wynagrodzenie faktora

Zasada ogólna, wyrażona w art. 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), określa jako podstawę opodatkowania całość świadczenia należnego od nabywcy usługi. Nie podlega wątpliwości, że takim świadczeniem w przypadku usług faktoringu jest na pewno prowizja uzyskana bezpośrednio od faktoranta jako wynagrodzenie za takie czynności, jak przejęcie ryzyka wypłacalności dłużnika, zarządzanie wierzytelnościami, prowadzenie ksiąg rachunkowych, inkaso i windykacja należności, doradztwo – zwracają uwagę eksperci z Rödl & Partner Oddział we Wrocławiu.

Autopromocja

Ich zdaniem, wątpliwości może jednak budzić zaliczenie do wynagrodzenia faktora dyskonta naliczonego przy nabyciu wierzytelności (różnicy pomiędzy wartością nominalną wierzytelności a ceną, którą faktor zapłacił za nią faktorantowi). Dotyczy to głównie faktoringu właściwego, gdzie kwota wypłacana na rzecz faktoranta dyskontowana jest w związku z przejęciem ryzyka niewypłacalności dłużnika. Kwota dyskonta wynika z wartości rynkowej przenoszonej wierzytelności (oceny wypłacalności dłużnika), a nie stanowi, co do zasady, wynagrodzenia z tytułu usług świadczonych przez faktora. Uznanie za wynagrodzenie faktora i opodatkowanie VAT dyskonta oznaczałoby opodatkowanie kwot, których w praktyce może on nigdy nie uzyskać, co powoduje daleko idącą nieopłacalność tego typu działalności.

Pewną pomocą w definiowaniu tego problemu może być stanowisko Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego wyrażone w piśmie z 2 sierpnia 2004 r. (nr RO/436/141/2004), gdzie znajduje się stwierdzenie, że jeżeli ma miejsce usługa finansowa związana z cesją wierzytelności, wówczas kwotą należną z tytułu świadczenia tejże usługi jest nie sama kwota długu, lecz kwota prowizji. Mimo iż brak w tym względzie definicji ustawowej, należy przyjąć, że jest to najbardziej prawidłowe rozwiązanie kwestii podstawy opodatkowania.

Według specjalistów z Rödl & Partner Oddział we Wrocławiu, w kwestii odsetek należnych faktorowi za usługę finansowania, czyli za udzielenie faktycznie kredytu, może budzić wątpliwości, czy zasadne jest zaliczenie do podstawy opodatkowania odsetek należnych faktorowi od faktoranta. Co do zasady, ponieważ stanowią one wynagrodzenie faktora z tytułu udzielonego finansowania, powinny wchodzić. Jednakże, aby można było uznać, że odsetki te są wyłączone z podstawy opodatkowania, należałoby przyjąć, że ma miejsce świadczenie usługi kredytowej zupełnie odrębnej od usługi faktoringu, która to usługa kredytowa korzysta ze zwolnienia z VAT.

Autopromocja

Webinar:
KSeF w małym biurze rachunkowym

Sprawdź

Jako że element kredytowania jest jedną z podstawowych funkcji usługi faktoringu jako usługi finansowej, to w przypadku typowej usługi faktoringu funkcja kredytowa stanowi element składowy tejże usługi i w konsekwencji podstawa opodatkowania VAT dla tych usług powinna obejmować również odsetki należne faktorowi.