Spadek

Jak uzyskać informację o rachunkach bankowych (także o rachunkach w SKOK-ach) osób zmarłych (np. spadkodawców), „zapomnianych” rachunkach osób fizycznych oraz rachunkach osób wskazanych przez sąd, komornika, policję lub inne uprawnione organy? Można w tym celu skorzystać z Centralnej informacji o rachunkach. Jak to zrobić?

Fundacja rodzinna nie może być traktowana jako wehikuł do unikania opodatkowania, do optymalizacji podatkowej. Zrozumiałe są natomiast dla nas postulaty zapewnienia neutralności podatkowej – powiedział wiceminister rozwoju, pracy i technologii Marek Niedużak.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej spółką z o.o., podlegają dziedziczeniu. Uprawnienie to nie oznacza jednak, że spadkobierca zmarłego wspólnika zawsze staje się udziałowcem takiej spółki. O tym, czy znajdzie się on w gronie wspólników mogą zadecydować udziałowcy, którzy niekoniecznie muszą akceptować przystąpienie do spółki określonych osób. Decyzja ta powinna przyjąć formę odpowiedniej treści postanowienia w umowie spółki z o.o. zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 183 kodeksu spółek handlowych (zwanego dalej: ksh). Już na etapie rozpoczęcia współpracy ze wspólnikami, ważne, aby poświęcić chwilę na refleksję - co się stanie, gdy mnie zabraknie?

Kto musi płacić podatek od spadku lub darowizny? Jaka jest wysokość kwot wolnych od podatku? Jakie są grupy podatkowe w podatku od spadków i darowizn? Jak wygląda kwestia zwolnienia z podatku dla najbliższej rodziny?

Cioteczny wnuczek otrzymujący spadek po ciotecznej babce powinien zostać zaliczony do II grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn jako zstępny rodzeństwa. A zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabywcą spadku (lub darowizny) jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej, to opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 7276 zł.

O tym czy odziedziczyliśmy spadek w USA dowiemy się nie wyjeżdżając z Polski. Przykrą niespodzianką może okazać się, że dziedziczony majątek jest podwójnie opodatkowany. Ile wynosi podatek od spadku w USA? Jak przebiega postępowanie spadkowe w USA?

Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Tekst ujednolicony. Wersja aktualna od 27 października 2020 r. Uwzględniająca zmiany wprowadzone ustawą z dnia 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1761).

Projekt ustawy o fundacjach rodzinnych wkrótce zostanie przekazany do konsultacji społecznych. Ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2022 r. Fundacje rodzinne mają być zwolnione z opodatkowania, z tym że do określonego poziomu. Dzięki nim będzie można zapewnić funkcjonowanie firmy po śmierci jej założyciela i zapewnić wypłaty np. dzieciom.

Ustawa rozszerzająca zakres osób zwolnionych z objęcia podatkiem od spadków i darowizn wejdzie w życie 27 października 2020 r. W efekcie zmian do grona osób zaliczanych w I grupie podatkowej będą zaliczane osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo – wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, a także osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

Osoby tworzące rodzinę zastępczą i objęte pieczą zastępczą będą korzystały ze zwolnienia od spadków i darowizn na takich samych zasadach, jak osoby z kręgu najbliższej rodziny. Tak wynika z projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, nad którą pracuje obecnie Senat.

Sejmowa komisja finansów publicznych poparła 5 sierpnia 2020 r. poselski projekt ustawy, poszerzający krąg uprawnionych do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Prawo do zwolnienia z tego podatku mają zyskać wychowankowie rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, opiekunowie i wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych.

Polak, który nabył spadek po zmarłym obywatelu Austrii nie musi płacić podatku spadkowego ani w Austrii (bo tam podatek spadkowy został zniesiony w 2008 roku), ani w Polsce. Zgodnie bowiem z Konwencją zawartą między Polską i Austrią o zapobieżeniu dwukrotnemu pobieraniu podatku spadkowego, odziedziczony majątek podlega podatkowi spadkowemu w tym państwie, którego obywatelem był w chwili śmierci spadkodawca. Dlatego obywatel Polski, który nabył spadek po obywatelu Austrii nie musi składać deklaracji SD-3 oraz płacić podatku w Polsce. Bez znaczenia jest tu fakt, że w Austrii nie ma podatku od spadku.

Spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy i podatnika VAT nie mają obowiązku sporządzenia remanentu i zapłaty VAT od towarów i majątku firmowego pozostawionego przez zmarłego - jeżeli kontynuują jego biznes. Taki precedensowy wyrok wydał 2 stycznia 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uchylając niekorzystne dla spadkobierców stanowisko fiskusa.

Przepisy Konwencji zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania nie dotyczą podatku od spadków i darowizn. Zatem zapłacenie w Wielkiej Brytanii określonej kwoty podatku od spadku zgodnie z prawem tam obowiązującym, nie zwalnia od uiszczenia należnego podatku według prawa polskiego. W ten sposób Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 31 grudnia 2019 r. potwierdził faktyczne podwójne opodatkowanie zagranicznych spadków, które otrzymują polscy obywatele (niezaliczający się do najbliższej rodziny spadkodawców).

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2) związane jest z całkowitym zwolnieniem od podatku przewidzianym w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Czy możliwe jest skorygowanie tego zgłoszenia, np. w sytuacji gdy spadkobierca dowiedział się o składniku majątkowym, który wchodzi w skład spadku już po terminie złożenia druku SD-Z2?

Ustawa z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej wprowadza od 25 listopada 2018 r. nowe zwolnienie z podatku od spadków i darowizn. Zwolnienie to obejmuje spadkobierców zmarłego (25 listopada 2018 r. lub później) przedsiębiorcy odnośnie odziedziczonego przedsiębiorstwa (lub udziału w tym przedsiębiorstwie).

Jeszcze w tym roku wejdą w życie przepisy ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Ustawa wprowadza nową instytucję prawną – zarządcę sukcesyjnego. Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego, jak zaznacza ekspert Grant Thornton, w każdym przypadku wymagać będzie aktywnego działania spadkobierców, którzy na mocy działu spadku przejmą określone części majątku przedsiębiorstwa.

19 lipca 2018 r. weszły w życie zmiany w podatku od spadków i darowizn, które pozwalają na korzystniejsze podatkowo rozliczanie darowanego lub dziedziczonego majątku.

Jeśli zgodnie z poleceniem darczyńcy lub testatora kupimy sobie mieszkanie, samochód czy choćby telefon, to fiskus nie dostanie od tego ani grosza podatku od spadków i darowizn.

Według obowiązującego od 1 stycznia 2007 r. art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ze zwolnienia podatkowego (w określonych przypadkach) mogą skorzystać małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha spadkodawcy. Takiego zwolnienia nie było jednak w stanie prawnym przed 1 stycznia 2007 r. A w przypadku spadków otwartych (decyduje o tym data śmierci spadkobiercy) przed tą datą stosuje się stan prawny obowiązujący przed 2007 rokiem – bez względu na datę stwierdzenia nabycia spadku.

Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która weszła w życie z początkiem roku, wprowadziła spore zamieszanie. Pojawiły się bowiem wątpliwości, czy istnieje możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od składników majątkowych przedsiębiorstwa nabytych w drodze spadku lub darowizny w gronie najbliższej rodziny.

Sporządzenie testamentu nie zawsze zapewni ochronę zgromadzonego majątku czy skuteczną sukcesję przedsiębiorstwa. Jednym z takich przypadków, gdy pomimo sporządzenia testamentu zainteresowani tracą kontrolę nad tym, do kogo trafi spadek jest sytuacja, gdy względem spadkobiercy ogłaszana jest upadłość.

Otrzymanie spadku z zagranicy może budzić wiele wątpliwości prawnych. Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn podatkowi podlega nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium Polski lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Polski. Jeżeli jednak nabyte rzeczy znajdowały się za granicą lub prawa majątkowe były wykonywane za granicą, wówczas będą one również podlegać opodatkowaniu, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim albo ma miejsce stałego pobytu w Polsce.

Otrzymanie darowizny lub spadku skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego po stronie obdarowanego i spadkobiercy. W określonych jednak przypadkach mogą być oni zwolnieni z tego obowiązku. Jakie są to sytuacje i jakich formalności trzeba dopełnić?

Minister Rozwoju Finansów przedstawił projekt nowej ustawy kompleksowo regulującej zasady sukcesji przedsiębiorstw osób fizycznych. Ustawa ta ma m.in. objąć zwolnieniem z podatku od spadków w zakresie nabycia przedsiębiorstwa także osoby spoza najbliższej rodziny, które będą kontynuować prowadzenie odziedziczonego (lub nabytego w drodze zapisu windykacyjnego) przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2018 roku.

Nieruchomości przekazywane w ramach darowizny albo spadkobrania, zwykle mają o wiele większą wartość niż inne składniki majątku. Właśnie dlatego ewentualne obowiązki podatkowe obdarowanego lub spadkobiorcy są bardzo istotne. Na szczęście takie osoby w niektórych sytuacjach mogą uniknąć podatku naliczonego od wartości domu, mieszkania albo gruntu. Warto zatem wiedzieć, jakie są zwolnienia z podatku od nieruchomości przekazanej w ramach spadku lub darowizny.

Założenia ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z sukcesją przedsiębiorstwa osoby fizycznej, które zostały przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju, przewidują zmiany dla pracowników w przypadku śmierci przedsiębiorcy. Zgodnie z propozycją po śmierci przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną umowy o pracę nie wygasną, a wszystkie uprawnienia i obowiązki pracodawcy będą wykonywane przez prokurenta mortis causa, czyli prokurenta na wypadek śmierci. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2018 r.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2 składają osoby, które otrzymały spadek lub darowiznę od osoby z kręgu najbliższej rodziny. Złożenie wypełnionego formularza SD-Z2 jest warunkiem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w takich sytuacjach. Aktualny wzór formularza SD-Z2 (wersja 6) obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Akty poświadczenia dziedziczenia, prawomocne postanowienia sądu o nabyciu spadku oraz europejskie poświadczenia spadkowe sporządzane przez notariuszy znajdą się w elektronicznym rejestrze spadkowym. Przepisy powołujące ten rejestr weszły w życie 8 września 2016 r.

Jeżeli spadkodawca powoła w testamencie spadkobiercę, to ma miejsce dziedziczenie testamentowe. Ten sposób dziedziczenia wyłącza dziedziczenie ustawowe. Żadne przepisy nie ograniczają kręgu osób, które można powołać do spadku. Spadkobiercą może być każda osoba fizyczna, powołana w testamencie, która żyje w chwili otwarcia spadku, czyli w momencie śmierci spadkodawcy. Wysokość opodatkowania i możliwość skorzystania z ulg podatkowych uzależniona jest nie tylko od przedmiotu i wartości spadku, ale także od osobistego stosunku spadkobiorcy do spadkodawcy.

Określenie daty nabycia nieruchomości jest istotne, jeśli spadkobiorca chce taką nieruchomość sprzedać przed upływem pięciu lat, liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku. Niejednolite orzecznictwo sądów administracyjnych stawia w niejasnej sytuacji tych spadkobierców, którzy nabyli spadek po zmarłym współmałżonku, z którym pozostawali w ustawowej wspólności majątkowej.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Do Rejestru Spadkowego będą wpisywane Europejskie Poświadczenia Spadkowe (EPS) oraz wszelkie zmiany, uchylenia lub sprostowania takich poświadczeń. To najważniejsza zmiana wprowadzona do nowelizowanych przepisów, która ma obowiązywać od 8 września 2016 r., czyli z dniem rozpoczęcia funkcjonowania Rejestru Spadkowego.

Zgodnie z prawem o podatku dochodowym sprzedaż odziedziczonej nieruchomości przestaje być objęta podatkiem, gdy od otwarcia spadku upłynęło pięć lat podatkowych. Jednak okazuje się, że podatek może być należny, jeśli nawet minęło znacznie więcej niż 5 lat. Wszystko zależy od tego, co w tym okresie działo się ze spadkiem.

Uzyskane od członków najbliższej rodziny spadki i darowizny podlegają zwolnieniu z podatku, jeżeli jednak sprawa dotyczy dalszych krewnych lub osób niepołączonych więzami rodzinnymi, podatek należy zapłacić. Pojawia się wówczas kwestia wyceny nieruchomości. Tę wycenę komplikuje sytuacja, w której nieruchomość obciążona jest kredytem hipotecznym.

Dalsi krewni i znajomi, dziedziczący po zmarłym, są objęci podatkiem do spadków i darowizn. Sumy odszkodowań, wypłacanych z ubezpieczenia na wypadek śmierci, są z tego podatku zwolnione. Ale czy jeżeli osoba niespokrewniona uzyska część kwoty odszkodowania, na dodatek wypłaconego przez zagraniczną firmę ubezpieczeniową?

Podatek od spadków i darowizn oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według wskazanej w ustawie o podatku od spadków i darowizn skali podatkowej. Skala podatku od spadków i darowizn wyróżnia trzy grupy podatkowe, a zatem wysokość podatku zależy od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Przy dziedziczeniu zdarza się, że spadkobiorca wchodzi w posiadanie części nieruchomości. Następnie często dochodzi do porozumień, w ramach których np. poprzez wymianę udziałów właściciel części mieszkania czy domu wchodzi w posiadanie całości nieruchomości. Sprzedaż mieszkania, które częściowo zostało odziedziczone a częściowo nabyte, może podlegać opodatkowaniu, ale daninę należy zapłacić tylko od tej części, która została sprzedana przed upływem pięciu lat od chwili nabycia.

Ekwiwalent za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o. (równowartość), jako prawo majątkowe podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i z chwilą wypłaty tych udziałów w pieniądzu spadkobiercom nie podlega ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Komornicy pozytywnie przyjęli zmianę prawa wprowadzającą możliwość dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Obawiają się, że problemów nastręczy sporządzanie przez spadkobierców wykazu inwentarza majątku. Podobne obawy mają notariusze.

Wprowadzenie jako zasady dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak dotąd - w całości, przewiduje nowelizacja, która 18 października br. weszła w życie. Chroni ona spadkobierców przed długami, których istnienia często nie byli świadomi.

Przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które miały miejsce w sierpniu br. Zmiany dotyczą zakresu regulacji dotyczących prawa spadkowego, prawa cywilnego oraz postępowania przed sądami administracyjnymi, jak również wybrane orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego.

Kiedy sprzedaż towarów uzyskanych w drodze spadku po zmarłym przedsiębiorcy będzie stanowiła źródło przychodu i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

W sytuacji gdy w spadku otrzymuje się nieruchomość będącą własnością zmarłego, spadkobiercy od odziedziczonego budynku, lokalu czy gruntu nie płacą podatku. Jak natomiast należy postąpić, jeżeli zmarły posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu i spadkobiercom należy się kwota równa wartości rynkowej lokalu? Tego nie wiedzą nawet niektóre spółdzielnie mieszkaniowe.

Od 17 sierpnia 2015 r. wszystkie kwestie dotyczące spadku po osobie mającej majątek lub krewnych w różnych państwach UE będą rozstrzygane przez jeden sąd, według przepisów tylko jednego z państw. Tego dnia wchodzą w życie umożliwiające to zmiany w prawie.

Nowe zasady odnoszące się do spraw spadkowych w Unii Europejskiej mają zwiększyć pewność i przewidywalność prawa oraz uchronić spadkobierców przed trudnościami, jakie wiązały się z realizacją ich praw spadkowych za granicą - wskazuje Ministerstwo Sprawiedliwości.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakładają zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, do którego w środę 22 lipca 2015 r. poprawkę przyjął Senat. 24 lipca 2015 r. Sejm zaakceptował tę poprawkę.

W posiadanie spadku podatnik wchodzi z dniem śmierci zmarłego. A zatem nabycie mieszkania w drodze spadku następuje z chwilą otwarcia spadku, a nie w momencie wydania orzeczenia sądowego. Oznacza to, że przedłużające się postępowanie spadkowe nie musi ograniczać spadkobierców w kwestii ewentualnej sprzedaży nabytej nieruchomości.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakłada rządowy projekt nowelizacji Kpc, Prawa o notariacie oraz niektórych innych ustaw, którym we wtorek 23 czerwca 2015 r. zajął się Sejm. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem 17 sierpnia 2015 r.

Implementację europejskiego rozporządzenia ws. spadków, w myśl którego powstać ma wspólne Europejskie Poświadczenie Spadkowe, zakłada projekt nowelizacji procedury cywilnej i prawa o notariacie. Niebawem rozpatrzy go rząd.

Obowiązujące obecnie przepisy nakładają obowiązek składania druku SD-Z2 w terminie 6 miesięcy do urzędu skarbowego od daty powstania obowiązku podatkowego, co jest warunkiem koniecznym w uzyskaniu zupełnego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn dla osób z tzw. 0 grupy podatkowej. Ustawodawca zwalnia tę grupę podatkową od uiszczenia podatku, ale jednocześnie nakłada obowiązek złożenia druku SD-Z2. Czy nie byłoby zasadne zniesienia obowiązku składania SD-Z2 dla osób z tej grupy podatkowej?