REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie przesłanki należy spełnić, aby darowizna lub spadek były zwolnione z podatku?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Skwirowska
Darowizna pieniężna Fot. Fotolia
Darowizna pieniężna Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Otrzymanie darowizny lub spadku skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego po stronie obdarowanego i spadkobiercy. W określonych jednak przypadkach mogą być oni zwolnieni z tego obowiązku. Jakie są to sytuacje i jakich formalności trzeba dopełnić?

Do jakiej kwoty darowizna oraz spadek nie podlegają obowiązkowi podatkowemu?

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn niekiedy darowizna oraz spadek są całkowicie zwolnione z obowiązku podatkowego. Aby dokładniej przyjrzeć się tej sytuacji należy wyjaśnić instytucję grup podatkowych na podstawie przepisów tej ustawy.

REKLAMA

Autopromocja

Otóż, jak wynika z zapisu art. 14 ust 3 do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III – innych nabywców.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W I grupie kwotą wolną od podatku jest 10 278 zł. Po tej kwocie stawka podatku wynosi 3%. Do kwoty 20 556 stawka podatkowa wynosi 5%, przy czym oblicza się ją od nadwyżki nad kwotą 10 278. Po przekroczeniu 20 556, od jej nadwyżki stawka wynosi 7%.

W II grupie kwota wolna wynosi również 10 278 zł, jednakże przy przekroczeniu tej kwoty stosuje się stawka 7%, następnie kwoty wyglądają analogicznie jak w poprzedniej grupie, jednakże stawki podatkowe wynoszą odpowiednio 9%, a potem 12%.

W przypadku grupy ostatniej kwota wolna również wynosi tyle samo, ale nadwyżka nad nią jest opodatkowana stawką 12%. Następne kwoty również są analogiczne jak poprzednio, ale stawki wynoszą 16% a potem 20%.

W jakich przypadkach darowizna lub spadek powyżej kwot wolnych mogą być zwolnione z podatku?

Darowizna przewyższająca kwotę wolną może być zwolniona z obowiązku podatkowego. Jednak nie każdy obdarowany może skorzystać z tego zwolnienia. Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ze zwolnienia może skorzystać osoba, która nabyła własność rzeczy lub praw majątkowych od darczyńcy lub spadkodawcy względem którego jest ona:

- małżonkiem;

- wstępnym;

- zstępnym;

- pasierbem;

- rodzeństwem;

- ojczymem;

- macochą.

REKLAMA

Co więcej aby skorzystać ze zwolnienia zgodnie z dyspozycją art. 4a ust 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn darowizna musi zostać zgłoszona do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku spadku musi on zostać zgłoszony w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Ustawodawca nakłada na obdarowanego obowiązek udokumentowania darowizny dowodem otrzymania środków pieniężnych na jego rachunek płatniczy albo inny niż płatniczy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Spoczywa on na nim, jeśli łącznie zostało spełnione kilka przesłanek:

1) przedmiotem darowizny albo polecenia darczyńcy są środki pieniężne;

2) wartość majątku nabytego łącznie od tego darczyńcy w okresie 5 lat poprzedzających rok w którym miało miejsce ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza kwotę 9637 zł.

Czy sześciomiesięczny termin zgłoszenia darowizny lub spadku może zostać przywrócony?

Przepisy Ordynacji podatkowej nakładają obowiązek przywrócenia terminu przez organ podatkowy, jedynie jednak w sytuacji gdy uchybienie terminu zaszło bez winy zainteresowanego. W takim przypadku w terminie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu ma on obowiązek wnieść podanie o przywrócenie terminu i razem z nim dopełnić czynności dla których był określony termin.


Z kolei, czy taką samą możliwość ma obdarowany lub spadkobierca, który uchybił terminowi sześciomiesięcznemu nie ze swojej winy? Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 12 kwietnia 2017 roku (sygn. akt II FSK 631/15) w takim przypadku termin nie może zostać przywrócony zgodnie z art. 162 Ordynacji podatkowej:

"Termin ten ma przy tym charakter materialnoprawny, bowiem zwolnienie podatkowe jest instytucją prawa materialnego. Wobec tego niespełnienie warunku terminowego złożenia zgłoszenia SD-Z2 powoduje, że zwolnienie podatnikowi nie przysługuje. Jest to więc skutek, który powstaje w sferze materialnoprawnej podatnika, sprawiając, że nie może on skorzystać z uprawienia, jakim jest zwolnienie podatkowe. Uchybienie terminowi na złożenie zgłoszenia SD-Z2 nie wywołuje natomiast żadnych ujemnych dla podatnika skutków procesowych. Tymczasem, zgodnie z art. 162 § 4 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) instytucja przywrócenia terminu przewidziana w art. 162 § 1-3 tej ustawy, ma zastosowanie wyłącznie do terminów procesowych".

Czy obdarowany lub spadkobierca może zostać zwolniony z obowiązku podatkowego nawet w przypadku uchybienia sześciomiesięcznego terminu zgłoszenia?

Warto pamiętać, iż Ordynacja podatkowa wprowadza instytucję umorzenia zaległości podatkowej ze względu na interes podatnika lub interes publiczny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu z dnia 16 maja 2017 (sygn. akt I SA/Po 1507/16) wyjaśnił w jakich sytuacjach organy podatkowe powinny korzystać z tej instytucji. Stan faktyczny wyglądał następująco:

Skarżąca uchybiła sześciomiesięcznemu terminowi określonemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn po otrzymaniu spadku. Podkreśliła również, że nie znała dyspozycji artykułu, co ważne "uzasadniając skargę wskazano, że strona skarżąca nie zgadza się z argumentami organów podatkowych, jakoby nieznajomość przepisów prawa nie może być podstawą udzielenia ulgi w zapłacie zaległości podatkowej. Skarżąca oceniła, że godzi to rażąco w zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa wyrażoną w art.2 Konstytucji RP. Reprezentujący stronę wskazał, że zgodnie z art 121par 1 Ordynacji podatkowej  postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych". Wskazywała także na swoją trudną sytuacje finansową po śmierci ojca (spadkodawcy), co według niej powinno być przesłanką do spełnienia dyspozycji art. 67 a Ordynacji podatkowej.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego:

"Organy prawidłowo rozważył, że przez "ważny interes podatnika" należy rozumieć takie okoliczności, które mogłyby zachwiać podstawami egzystencji podatnika i ocenił, że w aspekcie sytuacji rodzinnej i majątkowej strony skarżącej brak było podstaw do zastosowania wnioskowanej ulgi. Ponadto o istnieniu ważnego interesu podatnika, decydować powinny kryteria zobiektywizowane, zgodne z powszechnie aprobowaną hierarchią wartości, w której wysoką rangę mają zdrowie i życie, a także możliwości zarobkowe w celu zdobycia środków utrzymania dla siebie i rodziny. Ulgi w spłacie należności stanowią - aczkolwiek dopuszczone przez ustawodawcę i niezbędne z punktu widzenia kompletności systemu podatkowego – to jednak odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania. Dlatego też równie wyjątkowy charakter muszą mieć okoliczności uzasadniające umorzenie zaległości podatkowych, skutkujące wygaśnięciem zobowiązania podatkowego, co oznacza w istocie rezygnację Skarbu Państwa z należnych mu wpływów. W przedmiotowej sprawie do powstania zaległości nie doszło na skutek szczególnych okoliczności, niezależnych od woli lub świadomości strony’".

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA