REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie przesłanki należy spełnić, aby darowizna lub spadek były zwolnione z podatku?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Skwirowska
Darowizna pieniężna Fot. Fotolia
Darowizna pieniężna Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Otrzymanie darowizny lub spadku skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego po stronie obdarowanego i spadkobiercy. W określonych jednak przypadkach mogą być oni zwolnieni z tego obowiązku. Jakie są to sytuacje i jakich formalności trzeba dopełnić?

Do jakiej kwoty darowizna oraz spadek nie podlegają obowiązkowi podatkowemu?

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn niekiedy darowizna oraz spadek są całkowicie zwolnione z obowiązku podatkowego. Aby dokładniej przyjrzeć się tej sytuacji należy wyjaśnić instytucję grup podatkowych na podstawie przepisów tej ustawy.

REKLAMA

Otóż, jak wynika z zapisu art. 14 ust 3 do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III – innych nabywców.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W I grupie kwotą wolną od podatku jest 10 278 zł. Po tej kwocie stawka podatku wynosi 3%. Do kwoty 20 556 stawka podatkowa wynosi 5%, przy czym oblicza się ją od nadwyżki nad kwotą 10 278. Po przekroczeniu 20 556, od jej nadwyżki stawka wynosi 7%.

W II grupie kwota wolna wynosi również 10 278 zł, jednakże przy przekroczeniu tej kwoty stosuje się stawka 7%, następnie kwoty wyglądają analogicznie jak w poprzedniej grupie, jednakże stawki podatkowe wynoszą odpowiednio 9%, a potem 12%.

W przypadku grupy ostatniej kwota wolna również wynosi tyle samo, ale nadwyżka nad nią jest opodatkowana stawką 12%. Następne kwoty również są analogiczne jak poprzednio, ale stawki wynoszą 16% a potem 20%.

W jakich przypadkach darowizna lub spadek powyżej kwot wolnych mogą być zwolnione z podatku?

Darowizna przewyższająca kwotę wolną może być zwolniona z obowiązku podatkowego. Jednak nie każdy obdarowany może skorzystać z tego zwolnienia. Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn ze zwolnienia może skorzystać osoba, która nabyła własność rzeczy lub praw majątkowych od darczyńcy lub spadkodawcy względem którego jest ona:

- małżonkiem;

- wstępnym;

- zstępnym;

- pasierbem;

- rodzeństwem;

- ojczymem;

- macochą.

REKLAMA

Co więcej aby skorzystać ze zwolnienia zgodnie z dyspozycją art. 4a ust 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn darowizna musi zostać zgłoszona do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku spadku musi on zostać zgłoszony w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Ustawodawca nakłada na obdarowanego obowiązek udokumentowania darowizny dowodem otrzymania środków pieniężnych na jego rachunek płatniczy albo inny niż płatniczy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Spoczywa on na nim, jeśli łącznie zostało spełnione kilka przesłanek:

1) przedmiotem darowizny albo polecenia darczyńcy są środki pieniężne;

2) wartość majątku nabytego łącznie od tego darczyńcy w okresie 5 lat poprzedzających rok w którym miało miejsce ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza kwotę 9637 zł.

Czy sześciomiesięczny termin zgłoszenia darowizny lub spadku może zostać przywrócony?

Przepisy Ordynacji podatkowej nakładają obowiązek przywrócenia terminu przez organ podatkowy, jedynie jednak w sytuacji gdy uchybienie terminu zaszło bez winy zainteresowanego. W takim przypadku w terminie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu ma on obowiązek wnieść podanie o przywrócenie terminu i razem z nim dopełnić czynności dla których był określony termin.


Z kolei, czy taką samą możliwość ma obdarowany lub spadkobierca, który uchybił terminowi sześciomiesięcznemu nie ze swojej winy? Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 12 kwietnia 2017 roku (sygn. akt II FSK 631/15) w takim przypadku termin nie może zostać przywrócony zgodnie z art. 162 Ordynacji podatkowej:

"Termin ten ma przy tym charakter materialnoprawny, bowiem zwolnienie podatkowe jest instytucją prawa materialnego. Wobec tego niespełnienie warunku terminowego złożenia zgłoszenia SD-Z2 powoduje, że zwolnienie podatnikowi nie przysługuje. Jest to więc skutek, który powstaje w sferze materialnoprawnej podatnika, sprawiając, że nie może on skorzystać z uprawienia, jakim jest zwolnienie podatkowe. Uchybienie terminowi na złożenie zgłoszenia SD-Z2 nie wywołuje natomiast żadnych ujemnych dla podatnika skutków procesowych. Tymczasem, zgodnie z art. 162 § 4 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) instytucja przywrócenia terminu przewidziana w art. 162 § 1-3 tej ustawy, ma zastosowanie wyłącznie do terminów procesowych".

Czy obdarowany lub spadkobierca może zostać zwolniony z obowiązku podatkowego nawet w przypadku uchybienia sześciomiesięcznego terminu zgłoszenia?

Warto pamiętać, iż Ordynacja podatkowa wprowadza instytucję umorzenia zaległości podatkowej ze względu na interes podatnika lub interes publiczny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu z dnia 16 maja 2017 (sygn. akt I SA/Po 1507/16) wyjaśnił w jakich sytuacjach organy podatkowe powinny korzystać z tej instytucji. Stan faktyczny wyglądał następująco:

Skarżąca uchybiła sześciomiesięcznemu terminowi określonemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn po otrzymaniu spadku. Podkreśliła również, że nie znała dyspozycji artykułu, co ważne "uzasadniając skargę wskazano, że strona skarżąca nie zgadza się z argumentami organów podatkowych, jakoby nieznajomość przepisów prawa nie może być podstawą udzielenia ulgi w zapłacie zaległości podatkowej. Skarżąca oceniła, że godzi to rażąco w zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa wyrażoną w art.2 Konstytucji RP. Reprezentujący stronę wskazał, że zgodnie z art 121par 1 Ordynacji podatkowej  postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych". Wskazywała także na swoją trudną sytuacje finansową po śmierci ojca (spadkodawcy), co według niej powinno być przesłanką do spełnienia dyspozycji art. 67 a Ordynacji podatkowej.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego:

"Organy prawidłowo rozważył, że przez "ważny interes podatnika" należy rozumieć takie okoliczności, które mogłyby zachwiać podstawami egzystencji podatnika i ocenił, że w aspekcie sytuacji rodzinnej i majątkowej strony skarżącej brak było podstaw do zastosowania wnioskowanej ulgi. Ponadto o istnieniu ważnego interesu podatnika, decydować powinny kryteria zobiektywizowane, zgodne z powszechnie aprobowaną hierarchią wartości, w której wysoką rangę mają zdrowie i życie, a także możliwości zarobkowe w celu zdobycia środków utrzymania dla siebie i rodziny. Ulgi w spłacie należności stanowią - aczkolwiek dopuszczone przez ustawodawcę i niezbędne z punktu widzenia kompletności systemu podatkowego – to jednak odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania. Dlatego też równie wyjątkowy charakter muszą mieć okoliczności uzasadniające umorzenie zaległości podatkowych, skutkujące wygaśnięciem zobowiązania podatkowego, co oznacza w istocie rezygnację Skarbu Państwa z należnych mu wpływów. W przedmiotowej sprawie do powstania zaległości nie doszło na skutek szczególnych okoliczności, niezależnych od woli lub świadomości strony’".

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

REKLAMA

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

REKLAMA

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA