REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakupy z polecenia darczyńcy bez podatku od spadków i darowizn

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Fiskus straci wpływy z podatku od spadków i darowizn /fot.Shutterstock
Fiskus straci wpływy z podatku od spadków i darowizn /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jeśli zgodnie z poleceniem darczyńcy lub testatora kupimy sobie mieszkanie, samochód czy choćby telefon, to fiskus nie dostanie od tego ani grosza podatku od spadków i darowizn.

REKLAMA

Autopromocja

Żeby nie płacić daniny, wystarczy kupić sobie dom lub samochód na polecenie testatora lub darczyńcy. To sedno wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 czerwca br. (sygn. akt II FSK 1525/16, II FSK 1526/16). Sąd kasacyjny orzekł, że podstawa opodatkowania zmniejsza się nie tylko wtedy, gdy obdarowany - zgodnie z poleceniem - przekazuje część pieniędzy innej osobie, ale również, gdy wyda je na swoje potrzeby, na przykład kupi mieszkanie czy samochód. Jeśli wyda wszystko - podatku nie zapłaci w ogóle.

To bardzo dobra wiadomość. Przede wszystkim dla tych, którzy będąc w zerowej grupie podatkowej (osoby najbliższe całkowicie zwolnione z podatku), nie złożyli oświadczenia o nabyciu spadku lub darowizny (mają na to pół roku). Ale nie tylko. Skorzystają wszyscy podatnicy - zwłaszcza z trzeciej grupy podatkowej, którzy rozliczają się z fiskusem według najwyższych stawek podatku i dotąd nie mieli możliwości go uniknąć.

Uszczuplenie majątku

Chodzi o art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 644 - PSiD). Zgodnie z nim, jeśli spadkobierca lub obdarowany zostali obciążeni obowiązkiem wykonania polecenia, to jego wartość - jako ciężar spadku lub darowizny - zmniejsza podstawę opodatkowania. Słowem, podatku nie ma od części majątku wydatkowanej zgodnie z wolą spadkodawcy lub darczyńcy.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Z możliwości tej chciała skorzystać podatniczka, której sprawę rozstrzygał wczoraj NSA. Kobieta otrzymała darowiznę pieniężną od matki. Nie zgłosiła jej fiskusowi w ciągu wymaganych sześciu miesięcy. Straciła więc zwolnienie i musiałaby zapłacić podatek od spadków i darowizn (według stawek określonych dla pierwszej grupy podatkowej). Zamiast tego kobieta wyjaśniła urzędnikom, że matka nałożyła na nią obowiązek wydania tych pieniędzy w określony sposób. Część darowizny miała przekazać swojemu mężowi, a za resztę kupić sobie nieruchomość. Podatniczka tak też uczyniła i pokazała fiskusowi dowód przelewu i akt notarialny potwierdzający kupno nieruchomości (wspólnie z mężem).

Naczelnik urzędu skarbowego w Poznaniu zażądał podatku, ale tylko od tej części darowizny, którą kobieta wydała na dom. Stwierdził, że realizując ten zakup podatniczka nie zmniejszyła swojego majątku, tylko wymieniła darowane pieniądze na udziały w nieruchomości. Fiskus uznał, że nie może być tak, że podatnik realnie korzysta z otrzymanej darowizny i nie płaci od niej podatku. Inaczej było z pieniędzmi przekazanymi mężowi. Tę część darowanej kwoty organ podatkowy wyłączył z podstawy opodatkowania, bo uszczupliła ona majątek podatniczki.

- Nie może być tak, żeby obdarowana była jednocześnie adresatem polecenia. Musi być ono ustanowione na rzecz kogoś trzeciego - skwitował organ podatkowy.
Kobieta oponowała. Zwróciła uwagę, że art. 7 ust. 2 ustawy o PSiD nie wymaga - wbrew stanowisku organów - by wykonanie polecenia zmniejszało majątek obdarowanego.

Bez podatku

WSA w Poznaniu zgodził się jednak z organami podatkowymi. Argumentował, że polecenie zmniejsza podstawę opodatkowania tylko wtedy, gdy obowiązek jego wykonania obciąża obdarowanego. Polecenie musi zostać zrealizowane kosztem jego majątku i zmniejszyć wartość darowizny. Zdaniem poznańskiego WSA wolą ustawodawcy nie było to, aby każde polecenie darczyńcy zmniejszało podstawę opodatkowania, a tylko takie, które uszczupla majątek. Właśnie po to w przepisach użyto określenia "zostali obciążeni".

- Gdyby ustawodawca chciał inaczej, napisałby po prostu, że "ciężarem darowizny jest wykonane polecenie" - uznał WSA.


Sąd kasacyjny nie zgodził się z tym wyrokiem. Sędzia Bogdan Lubiński w ustnym uzasadnieniu przekonywał, że organy podatkowe próbując chronić wpływy do budżetu nadały poleceniu zupełnie inny, nowy kształt.

- A robić tego nie mogą, bo prawo podatkowe nie może zmieniać charakteru instytucji prawa cywilnego - powiedział sędzia.

Zwrócił uwagę na to, że są tylko dwa warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania. Po pierwsze, musi być polecenie. Po drugie, musi ono zostać wykonane. Bez znaczenia jest natomiast to, czy jest ustanowione na rzecz osoby trzeciej, obdarowanego czy nawet darczyńcy. Powołał się też na wyrok Sądu Najwyższego z 20 października 2006 r. (sygn. akt IV CSK 172/06).©℗

Ten wyrok wywoła rewolucję

Mirosław Siwiński - radca prawny, doradca podatkowy w Kancelarii prof. W. Modzelewskiego

W czasach, w których jesteśmy przyzwyczajeni do stosowania wykładni celowościowej (wbrew językowej) w celach profiskalnych taki wyrok rzeczywiście ogromnie zaskakuje i cieszy. Zgodnie z zasadami wykładni językowej jest on absolutnie prawidłowy. Z jednej strony art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wyraźnie wskazuje, że wykonane polecenie stanowi ciężar spadku lub darowizny obniżający podstawę opodatkowania. Z drugiej strony nie zawiera warunków wskazywanych przez organ podatkowy. W szczególności nie ma w tym lub innym przepisie zakazu wykonania polecenia na swoją rzecz.

Skutki praktyczne takiego orzeczenia są równie rewolucyjne, jak podejście NSA. Oto bowiem, konstruując w odpowiedni sposób polecenie w darowiźnie, będzie można uniknąć płacenia podatku niezależnie od grupy podatkowej, do której zaliczony będzie obdarowany -i to zupełnie legalnie. Podkreślić należy, że prawo cywilne daje tu zupełną swobodę tak darczyńcom, jak i testatorom w zakresie konstruowania takich zapisów.©℗

Zakupy z polecenia będą się opłacać

Małgorzata Sobońska-Szylińska - partner i adwokat w Gekko Taxens

Interpretacja sądu jest, oględnie mówiąc, niezwykle liberalna. Stwarza możliwość zmniejszania podstawy opodatkowania spadku lub darowizny, za pomocą ustanowionych przez darczyńcę lub spadkodawcę poleceń, które niekoniecznie muszą prowadzić do uszczuplenia majątku obdarowanego lub spadkobiercy.

Po takim wyroku łatwo wyobrazić sobie wzrost popularności tak skonstruowanych poleceń w umowach darowizny. Skorzystanie z takiego rozwiązania będzie na pewno tańsze dla podatnika niż otrzymanie darowizny pieniężnej, opodatkowanie jej, a następnie dokonanie zwykłej zapłaty za kupowane dobra. Świadczenie realizowane w ramach polecenia doprowadzi do identycznego skutku prawnego (nabycie towaru lub usługi) jak zwykła zapłata ceny zakupu, z tym że w przypadku polecenia przekazana kwota obniży podstawę opodatkowania, a w przypadku zapłaty -ta sama kwota jej nie obniży.©℗

Patrycja Dudek

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
9000 zł brutto średniej pensji w Polsce w 2025 r. Kiedy pęknie bariera psychologiczna 10 tys. zł miesięcznie?

Główny Urząd Statystyczny podał, że w grudniu 2024 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 8.821,25 zł. Eksperci oceniają, że w 2025 roku na pewno przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach przekroczy kwotę 9.000 zł brutto (ok. 6.450 zł netto). Natomiast zdaniem przedsiębiorców, granicą psychologiczną przeciętnej miesięcznej pensji w Polsce jest kwota 10 000 zł brutto (ok. 7.150 zł netto). Kiedy ta granica zostanie przełamana?

ZUS zmienił zasady doręczania pism na PUE (eZUS). Nowości od 15 stycznia 2025 r.

W komunikacie z 24 stycznia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 15 stycznia 2025 r. na portalu PUE eZUS udostępnił funkcjonalności, które wynikają z art. 71 ab ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń́ społecznych w zakresie tzw. e-Doręczeń.

Rozliczenie PIT emeryta i rencisty w 2025 r. ZUS wysyła PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za 2024 r. Kiedy zwrot nadpłaty podatku? Jak odliczać i przekazać 1,5 proc. podatku?

W najbliższych tygodniach emeryci i renciści otrzymają ważny formularz, dotyczący rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). ZUS rozpoczął właśnie wysyłkę deklaracji PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za miniony rok. W całym kraju akcja obejmie niemal 10,5 mln osób.

Płatniku, sporządź i wyślij poprawnie PIT-11, PIT-R, PIT-4R i PIT-8AR

Ministerstwo Finansów przypomina płatnikom o obowiązku sporządzenia i przesłania deklaracji podatkowych za 2024 rok. Sprawdź, jak przygotować formularze, na co zwrócić uwagę i jak uniknąć błędów w dokumentach PIT.

REKLAMA

31 stycznia to ważna data dla płatników – pamiętaj o obowiązkach PIT

Czas na złożenie dokumentów PIT-11, PIT-R, PIT-8C i PIT-40A/11A za 2024 rok upływa 31 stycznia. To nie tylko formalność – poprawne dane, w tym PESEL lub NIP, są kluczowe, aby uniknąć problemów z rozliczeniem podatkowym. Dowiedz się, jak prawidłowo przygotować formularze, uwzględnić ulgi podatkowe i złożyć dokumenty drogą elektroniczną. Sprawdź szczegóły, aby wszystko poszło sprawnie!

Ceny transferowe: Recharakteryzacja – kiedy i kogo dotyczy

Podatnicy, którzy co roku stają przed obowiązkami z zakresu cen transferowych w ostatnim czasie coraz częściej mogą usłyszeć ostrzeżenie przed recharakteryzacją. Co tak naprawdę oznacza to pojęcie i czy dotyczyć może każdego podatnika?

Przełomowy wyrok SN: Naczelna Izba Aptekarska może być traktowana jak przedsiębiorca

Czy samorząd zawodowy może działać jak przedsiębiorca? Sąd Najwyższy uznał, że w przypadku Naczelnej Izby Aptekarskiej to możliwe. Wyrok zapadł w sprawie sporu z siecią aptek Gemini, dotyczącego ochrony dóbr osobistych i nieuczciwej konkurencji. Sprawa wraca do ponownego rozpatrzenia, a decyzja SN może mieć dalekosiężne konsekwencje dla funkcjonowania organizacji samorządowych.

Groźna luka w VAT od 2025 r. Prof. Modzelewski: to błąd podstawowy, daje prawo do nieograniczonych zwrotów; konieczna szybka nowelizacja

Najnowsza nowelizacja ustawy o VAT, obowiązująca od początku 2025 roku, wprowadza w Polsce nieznaną w całej ponad trzydziestoletniej historii tego podatku lukę umożliwiającą nieograniczony zwrot tego podatku – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Każdy podatnik wykonujący czynności w sensie prawnym poza terytorium kraju, które w Polsce byłyby zwolnione od tego podatku, uzyska z tego tytułu od początku roku zwrot podatku naliczonego - dodaje Profesor.

REKLAMA

Faktura korygująca - do kiedy można wystawić (termin graniczny)

Na przedawnienie zobowiązania podatkowego nie wpływa wystawienie przez podatnika faktury korygującej, również zwiększającej. Korekta faktury nie kreuje bowiem obowiązku podatkowego, gdyż odnosi się do faktury pierwotnej, która odzwierciedla zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego. Nie ma więc żadnych podstaw prawnych, by w przypadku korekty faktury początek 5-letniego terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego wiązać z datą korekty faktury, a nie ze zdarzeniem powodującym powstanie obowiązku podatkowego. Dlatego po upływie 5-letniego terminu przedawnienia nie istnieje możliwość wystawiania przez podatników faktur korygujących.

Fałszowanie faktur: jakie skutki w VAT dla kupującego i sprzedawcy. Faktury puste, wystawione przez osoby nieuprawnione, bez wiedzy i zgody podatnika

Odpowiedzialność podatników VAT za „puste” lub nierzetelne faktury wywołuje od dłuższego czasu spore kontrowersje, szczególnie gdy wystawcą był pracownik. Po korzystnym wyroku TSUE pracodawca może uwolnić się od obowiązku zapłaty VAT wynikającego z faktur wystawionych przez nieuczciwych pracowników. Wymaga to jednak od niego dochowania należytej staranności przy kontrolowaniu poczynań pracowników. NSA w wyroku z 3 września 2024 r. (sygn. akt I FSK 1212/18) uznał, że pracodawca nie dochował staranności, skoro proceder trwał przez dłuższy okres (ponad 3 lata).

REKLAMA