REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nieodpłatne przysporzenie a podatek od spadków i darowizn

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Justyna Skwirowska
Nieodpłatne przysporzenie a podatek od spadków i darowizn/ Fot. Fotolia
Nieodpłatne przysporzenie a podatek od spadków i darowizn/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn otrzymanie darowizny powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Nie każde jednak otrzymanie darowizny powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Co więcej, nie każde nieodpłatne przysporzenie na rzecz osoby fizycznej można uznać za darowiznę.

Czym jest darowizna?

Jak wynika z przepisów zawartych w art. 888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Warto także dodać, iż obdarowany musi wyrazić zgodę na przyjęcie darowizny, jest to więc czynność dwustronna. Przy czym oświadczenie darczyńcy powinno być dokonane w formie aktu notarialnego, ale jeżeli darczyńca nie uczyni zadość temu wymogowi, wówczas i tak umowa darowizny dochodzi do skutku jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

REKLAMA

REKLAMA

Bardzo ważne jest również, iż nie każde bezpłatne świadczenie jest od razu darowizną. Zgodnie bowiem z art. 889 Kodeksu cywilnego darowizny nie stanowią darmowe przysporzenia, w których:

- zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;

- kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.

REKLAMA

Zwraca na to uwagę m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 lutego 2015 r., sygn.akt II FSK 88/13, wskazując, że nie każda umowa nazwana darowizną przez strony będzie mogła zostać uznana za umowę darowizny. Ważne jest jeszcze spełnienie kilku przesłanek "(…) Sąd stwierdził po pierwsze, że nazwanie przez strony umowy danej czynności cywilnoprawnej mianem "darowizny", będące wynikiem uzgodnień, nie może mieć i nie ma decydującego znaczenia w sytuacji, gdy z treści umowy cywilnoprawnej wynika, że nie mamy do czynienia z umową jednostronnie zobowiązującą, której treścią jest: zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny (…) Zgodnie z art. 893 k.c., darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem. Polecenie nie stanowi świadczenia wzajemnego obdarowanego, które byłoby swoistym ekwiwalentem przedmiotu darowizny, tj. nałożenie na obdarowanego obowiązku polecenia nie jest związane z powstaniem wierzytelności po stronie darczyńcy, bądź jakiegokolwiek innego podmiotu. Obowiązek polecenia nałożony na obdarowanego jest składnikiem treści umowy darowizny. Z ww. umowy, załączonej do akt sprawy, wynika, że świadczenia wzajemne miały miejsce. Skarżący zobowiązał się do zrzeczenia się przysługującego mu prawa pierwokupu, zaś dzierżawca zobowiązał się do wypłaty kwoty pieniężnej w zamian za to zrzeczenie. W związku z powyższym, skoro Skarżący nie uzyskał przysporzenia tytułem darowizny to Skarżącemu należało odmówić przymiotu podatnika podatku od spadków i darowizn. Skarżący nie otrzymał bowiem darowizny, lecz w zamian za uzgodnioną kwotę zrzekł się prawa pierwokupu w odniesieniu do nieruchomości, wobec której rościł sobie prawa, nie sposób przyjąć, że został obdarowany przez dzierżawcę."

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z powyższego wynika, iż umowa darowizny nie może powodować powstania jakiegokolwiek zobowiązania po stronie obdarowanego, darczyńca nie może zostać jego wierzycielem. Darczyńca może nałożyć tylko nieformalny obowiązek na obdarowanego w postaci polecenia zgodnie z art. 893 Kodeksu Cywilnego.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy związany z umową darowizny?

Na gruncie regulacji zawartych w ustawie o podatku od spadków i darowizn darowizna podlega opodatkowaniu jeżeli jest nabyta przez osobę fizyczną oraz własność rzeczy znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Niekiedy jednak darowizna jest zwolniona od podatku.

Aby wiedzieć w jakich sytuacjach przysługuje zwolnienie, trzeba najpierw dokładnie opisać instytucję grup podatkowych. Zgodnie z art. 14 ust 2 tej ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

1) do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2) do grupy II zalicza się zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3) do grupy III zalicza się innych nabywców.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

W I grupie kwotą wolną od podatku jest 10 278 zł. Po tej kwocie stawka podatku wynosi 3%. Do kwoty 20 556 stawka podatkowa wynosi 5%, przy czym oblicza się ją od nadwyżki nad kwotą 10 278. Po przekroczeniu 20 556, od jej nadwyżki stawka wynosi 7%.

W II grupie kwota wolna wynosi również 10 278 zł, jednakże przy przekroczeniu tej kwoty stosuje się stawka 7%, następnie kwoty wyglądają analogicznie jak w poprzedniej grupie, jednakże stawki podatkowe wynoszą odpowiednio 9%, a potem 12%.

W przypadku grupy ostatniej kwota wolna również wynosi tyle samo, ale nadwyżka nad nią jest opodatkowana stawką 12%. Następne kwoty również są analogiczne jak poprzednio, ale stawki wynoszą 16% i potem 20%.


Nieodpłatne przysporzenie a podatek

Zauważyć należy również, że nie każde bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez różnego rodzaju instytucje (stowarzyszenia, fundacje) na rzecz osoby fizycznej, może być traktowana jako darowizna, podlegająca opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Przywołajmy w tym miejscu rozstrzygnięcie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zawarte w interpretacji indywidualnej z 9 czerwca 2017 r., nr 0111-KDIB4.4015.24.2017.2.MCZ. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej zawierał następujący stan faktyczny:

Otóż, Stowarzyszenie zorganizowało zbiórkę pieniężną na rzecz Wnioskodawczyni i jej 10 osobowej rodziny. Po zakończeniu zbiórki Stowarzyszenie przekazało na rachunek bankowy Wnioskodawczyni kwotę 70.000 zł w trzech transzach płatnych po 20.000 zł, 20.000 zł i 30.000 zł. Pieniądze te zostały przeznaczone na zakup materiałów budowlanych i usług potrzebnych do odbudowania domu w stanie surowym. Stowarzyszenie nie posiada statusu organizacji pożytku publicznego. Stowarzyszenie utworzyło specjalny rachunek bankowy na ten cel i było jego dysponentem. Wnioskodawczyni miała dostęp do pieniędzy po przekazaniu ich przez Stowarzyszenie. Stowarzyszenie przekazało Wnioskodawczyni pieniądze w formie wypłaty na realizację celów statutowych, jakim jest pomoc społeczna

Wnioskodawczyni we wniosku zadała pytanie czy w związku z powyższym będzie ciążył na niej obowiązek podatkowy. Zdaniem Wnioskodawczyni, przekazane jej środki pieniężne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn z uwagi na fakt, iż przekazane były w formie wypłaty na realizację celów statutowych Stowarzyszenia i nie były darowizną w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Organ podatkowy uznał to stanowisko za prawidłowe. Jak wyjaśnił: "Na gruncie przedstawionego zagadnienia wskazać należy, iż nieuzasadnione jest kwalifikowanie każdego nieodpłatnego przysporzenia jako darowizny. Nie każde bowiem bezpłatne przysporzenie, w tym pomoc świadczona przez różnego rodzaju instytucje (stowarzyszenia, fundacje) na rzecz osoby fizycznej, może być traktowana jako darowizna. Może ona bowiem wynikać z innego tytułu prawnego. O tym jaki charakter ma dane świadczenie decydują strony umowy (porozumienia), na podstawie której świadczeniodawca przekazuje świadczeniobiorcy dane świadczenie.(…) Zatem, mając na względzie powyższe oraz przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stwierdzić należy, iż otrzymane świadczenie od Stowarzyszenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn."

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pieniądze dla dziecka: Ile razy można dać bez podatku? Jest jeden kluczowy warunek przy darowiznach

Pieniądze dziecku bez podatku można przekazać wielokrotnie, gdyż nie jest istotne ile razy, ale trzeba uważać, aby po przekroczeniu limitu kwoty wolnej od podatku od darowizn dokonać niezbędnych formalności urzędowych. Sprawdź, jakie aktualnie obowiązują kwoty wolne od podatku.

Skuteczna windykacja: 5 mitów – dlaczego nie warto w nie wierzyć. Terminy przedawnienia roszczeń (branża TSL)

Wśród polskich przedsiębiorców, w tym także w branży TSL (transport, spedycja i logistyka) temat windykacji należności powraca jak bumerang. Z jednej strony przedsiębiorcy zmagają się z chronicznymi zatorami płatniczymi, z drugiej – wciąż krążą liczne stereotypy, które sprawiają, że wiele firm reaguje zbyt późno albo unika działań windykacyjnych. W efekcie przedsiębiorcy narażają się na utratę płynności finansowej i problemy z dalszym rozwojem.

Podatek od nieruchomości 2026: stawki maksymalne. 1,25 zł za 1 m2 mieszkania lub domu, 35,53 zł za 1 m2 biura, magazynu, sklepu

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości będą w 2026 roku wyższe o ok. 4,5% od obowiązujących w 2025 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2026 roku 1,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej: 35,53 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów i Gospodarki.

Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

REKLAMA

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

Podatki i opłaty lokalne w 2026 roku: Minister Finansów ustalił stawki maksymalne

Od 1 stycznia 2026 r. wzrosną (jak prawie każdego roku) o wskaźnik inflacji (tym razem o ok. 4,5%) maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Minister Finansów wydał już coroczne obwieszczenie w tej kwestii. Zatem w 2026 roku możemy liczyć się z zauważalnie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych i opłat lokalnych (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej, od posiadania psów) - oczywiście w tych gminach, których rady podejmą stosowne uchwały do końca 2025 roku.

Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

Od 2026 koniec faktur w Wordzie i Excelu. KSeF zmienia zasady gry dla wszystkich firm

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy niemal dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

REKLAMA

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

REKLAMA