Darowizny w najbliższej rodzinie a podatek

Kwoty wolne od podatku

Kwoty pieniężne do pewnej wysokości wolne są od opodatkowania. Ich wysokość jest różna w  zależności od stopnia pokrewieństwa darczyńcy i obdarowanego.

Ustawa o podatku od spadku i darowizn określa trzy grupy podatkowe:

Grupa I: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa

Kwota do której darowizna jest zwolniona z opodatkowania 9637 zł

Grupa II: zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki)

Kwota do której darowizna jest zwolniona z opodatkowania 7276 zł

Grupa III: pozostali

Kwota do której darowizna jest zwolniona z opodatkowania 4902 zł

Zwolnienie z podatku od spadków i darowizn nabycia gospodarstwa rolnego

Przy obliczaniu kwoty wolnej od podatku sumuje się wartość rynkową otrzymanej darowizny z wartością rzeczy i praw majątkowych nabytych nieodpłatnie przez obdarowanego od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiła ostatnia darowizna od tej samej osoby.

Kiedy nie zapłacimy podatku?

Jeżeli darowizna dokonywana jest na rzecz większości osób zaliczanych do I grupy podatkowej (tzn. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę) obdarowany może skorzystać z całkowitego zwolnienia  (bez względu na kwotę darowizny) z podatku od spadku i darowizn, jeśli w przeciągu 6 miesięcy od dnia nabycia darowizny zgłosi nabyte rzeczy lub prawa majątkowe właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Jeżeli przedmiotem darowizny są pieniądze obdarowany musi także udokumentować ich otrzymanie dowodem: przekazania na rachunek bankowy nabywcy, jego rachunek bankowy prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową albo przekazem pocztowym.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik

Jeśli przedmiot darowizny  nie zostanie zgłoszony w ciągu 6 miesięcy lub obdarowany nie udokumentuje otrzymania środków pieniężnych w powyższy sposób, wtedy nabycie darowizny będzie podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Warto pamiętać, że każda kwota będąca przedmiotem darowizny powyżej 9637 zł podlega ustawowemu zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn, jeśli dotyczy najbliższej rodziny i jest właściwie udokumentowana.

Artykuł 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

- zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

- udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie pięciu lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2.

Ile mam czasu na złożenie SD-Z2

Kiedy nie trzeba zgłaszać darowizny do urzędu skarbowego?

Nie ma obowiązku zgłaszania darowizny w przypadku gdy:

- wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie pięciu lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty 9637 zł lub

- gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Przepisy nie zawierają żadnych uwarunkowań, które wprowadzałyby jakiekolwiek ograniczenia w zakresie liczby osób, wysokości oraz częstotliwości przekazania środków pieniężnych w postaci darowizny przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy.

Autor: Magdalena Podgórska