Ruchomy czas pracy i 12-miesięczny okres rozliczeniowy

Polecamy poradnik: Nowe obowiązki pracodawców w związku ze zmianami w urlopach macierzyńskich!

Autopromocja

Przyjęte przez Sejm zmiany przewidują możliwość wprowadzenia ruchomego czasu pracy. To rozwiązanie, z którego zadowoleni mogą być nie tylko pracodawcy, ale również pracownicy.

Obecnie przepisy Kodeksu pracy nie regulują obszaru związanego z ruchomym czasem pracy. Szykowane zmiany, przyjęte w ubiegłym tygodniu przez Sejm (wraz ze zmianami dotyczącymi przedłużenia okresu rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy), mają na celu umożliwienie przedsiębiorcom wprowadzenie takich rozwiązań, które pozwolą w sposób bardziej elastyczny gospodarować czasem pracy.

Według autorów uzasadnienia projektu, najczęściej pod pojęciem ruchomego czasu pracy rozumie się taką organizację czasu pracy, w której pracodawca określa w przepisach wewnątrzzakładowych przedział czasu, w którym pracownicy mają stawić się do pracy - by następnie przepracować liczbę godzin wynikającą z obowiązującego ich systemu i rozkładu czasu pracy. Zatem decyzja o konkretnej godzinie rozpoczęcia pracy w danym dniu - w ramach wyznaczonych przez pracodawcę - należy każdorazowo do decyzji pracownika” Elastyczność przejawia się w tym, że pracodawca, u którego występuje zmienne zapotrzebowanie na produkty lub usługi (a tym samym na pracę wykonywaną przez pracowników), może planować większą liczbę godzin pracy w okresach dużego zapotrzebowania na pracę, a mniejszą - w okresach niskiego zapotrzebowania na pracę (często takie wahania występują w dłuższym horyzoncie czasowym). Ponadto dłuższy jest okres, w którym pracodawca może zrekompensować pracownikowi pracę nadliczbową czasem wolnym od pracy. Dłuższe okresy rozliczeniowe czasu pracy umożliwiają pracodawcom racjonalne gospodarowanie czasem pracy, stosownie do zapotrzebowania na pracę w danym okresie oraz ułatwiają rekompensowanie pracy nadliczbowej czasem wolnym od pracy. Autopromocja VAT w 2025 roku. Szkolenie INFOR Sprawdź

Problematyczna elastyczność

Obecnie obowiązują przepisy o czasie pracy, które w zasadzie ograniczają przyjęcie przez pracodawców ruchomego czasu pracy. Wszystko przez konieczność rozliczania nadgodzin w przypadku przekroczenia tzw. dobowego wymiaru czasu pracy.

Kodeks pracy definiuje dobę jako 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. W ramach tak rozumianej doby, pracodawca powinien rozplanować dobowy wymiar czasu pracy.  Oznacza to, że w sytuacji gdy  w kolejnym dniu pracownik rozpocznie pracę o godzinie wcześniejszej niż w dniu poprzednim, wykonuje pracę jeszcze w poprzedniej dobie pracowniczej.

Prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Czy odwołany członek zarządu może domagać się przywrócenia do pracy

Jest to coś, co jest ogromną bolączką pracodawców, ale i pracowników.  Gdy u pracodawcy obowiązuje dobowy czas pracy od 10 do 18,  a pracownik przyjdzie do pracy  np.: we wtorek w godz. 10:00 - 18:00, a w środę w godz. 8:00 - 16:00, to zgodnie z obowiązującymi przepisami w środę od godz. 8:00 - 10:00 pracownik pracuje w tzw. „nadgodzinach z dnia poprzedniego” - te dwie godziny dotyczą niezakończonej jeszcze doby pracowniczej, rozpoczętej o godz. 10:00 we wtorek.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Bez godzin nadliczbowych w ramach doby

Projekt zawiera zniesienie godzin nadliczbowych wynikających z przekroczenia doby pracowniczej.

- Zniesienie tego przepisu na pewno ułatwi pracodawcom rozliczenia czasu pracy, a pracownikom da możliwość elastycznego rozpoczynania i kończenia pracy  są dni, w które chcieliby mieć możliwość przyjścia do pracy np. 2 godziny później. Aktualnie ze względu na obowiązujące przepisy pracodawcy unikają oferowania pracownikom możliwości elastycznego rozpoczynania swojej pracy - podkreśla Marta Szóstek, dyrektor obszaru usług kadrowo - płacowych w Tax Care.

W praktyce pracodawcy mają mieć dwie możliwości - albo zdecydować się na ustalanie rozkładów czasu pracy przewidujących różne godziny rozpoczynania pracy w dniach pracy pracowników, albo określanie przedziału czasu, w którym pracownik powinien podjąć pracę. W obu przypadkach konieczne będzie zachowanie przepisów dotyczących wymiaru czasu pracy, odpoczynku dobowego i tygodniowego. W efekcie możliwe więc będzie ustalenie, że pracownicy pracują 5 dni w tygodniu po 8 godzin, przy czym w każdym z tych dni pracę powinni rozpocząć między godz. 8 a 10 i zakończyć między 16 a 18.

Klauzule zakazane w umowach o pracę

Zwolnienie dyscyplinarne - kiedy pracodawca ma do niego prawo?

Konieczne porozumienie

Ruchomy czas pracy będzie mógł być wprowadzony

1) w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi; jeżeli nie będzie możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca będzie mógł uzgodnić treść porozumienia z reprezentatywnymi organizacjami związkowymi , albo

2) w porozumieniu zawieranym z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy - jeżeli u pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe.

Takie rozwiązanie będzie można zastosować także na pisemny wniosek pracownika, niezależnie od ustalenia takich rozkładów czasu pracy w ramach porozumień. Jest to więc furtka, z której będzie można skorzystać w małych firmach.

Katarzyna Rola-Stężycka