Nielegalne biura kuszą niską ceną

W Polsce uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych ma prawie 15 tys. osób, a doradcy podatkowego ponad 10,5 tys. Mimo to ani samorządy zawodowe, ani Ministerstwo Finansów nie potrafią szacunkowo określić, ile na rynku działa nielegalnych biur rachunkowych. Wszyscy jednak dostrzegają potrzebę ścigania takich biur. Za brak uprawnień grożą zresztą surowe kary. Rzadko są jednak wymierzane i może dlatego nie odstraszają one wystarczająco skutecznie od doradzania klientom bez posiadania odpowiednich uprawnień.

Sankcje karne dla podmiotów prowadzących działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg bez wymaganych uprawnień przewiduje ustawa o rachunkowości. Określa, że osoby prowadzące nielegalne biura rachunkowe podlegają karze grzywny lub ograniczenia wolności. Mimo to ciągle dochodzi do sytuacji, kiedy biuro prowadzi księgi, mimo że nie ma takiego prawa.

Na rynku funkcjonują więc biura rachunkowe, które proponują niższe ceny od konkurencji, świadomie rezygnując z wymaganych przepisami uprawnień, które nakładają na nie pewne obowiązki. Liczą w ten sposób na to, że nie sprawdzą ich ani klienci, ani biegli rewidenci. Profesor Zbigniew Messner, prezes Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, zwrócił uwagę, że małych i średnich firm nie badają biegli rewidenci ze względu na wysoki próg ustalony w ustawie o rachunkowości. Skoro więc biegli nie badają ksiąg małych firm, nie mają możliwości wykryć biur rachunkowych działających bez uprawnień.

– To jest jeszcze jeden argument za tym, aby badanie sprawozdań finansowych było rozszerzone, aby np. co trzy lata każdą firmę musieli przebadać biegli rewidenci – twierdzi prof. Zbigniew Messner.

Środowisko księgowych zabiega więc o wprowadzenie w małych i średnich firmach przynajmniej okresowych przeglądów ksiąg rachunkowych.

Drugą grupą biur, które działają nielegalnie, są te podmioty, które posiadały uprawnienia, ale je straciły, a mimo to dalej prowadzą księgi klientów.

Nielegalne biura rachunkowe tworzą szarą strefę, na której tracą wszyscy, ale przede wszystkim klienci.

– Biura nieposiadające uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych szkodzą najwięcej temu, komu te księgi prowadzą – mówi dr Radosław Ignatowski, adiunkt w Katedrze Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego.

– Czy któryś pacjent chciałby, aby go leczył kardiolog, który nie ma uprawnień? Czy oskarżony chciałby być broniony w sądzie przez adwokata, który nie posiada uprawnień? – pytał retorycznie nasz rozmówca.