Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2022 roku - 12% od 7 kwietnia

Stopa lombardowa NBP - zmiana od 7 kwietnia 2022 r.

Na posiedzeniu w dniu 6 kwietnia 2022 r. Rada Polityki Pieniężnej ustaliła (ze skutkiem od 7 kwietnia 2022 r.) stopę lombardową Narodowego Banku Polskiego na  poziomie 5,00% w skali roku (podwyżka o 1 pkt proc.).  Wysokość stopy lombardowej określa oprocentowanie kredytu refinansowego udzielanego pod zastaw papierów wartościowych - „kredytu lombardowego”. Stopa lombardowa NBP ma wpływ również na stawkę odsetek od zaległości podatkowych i odsetek od składek ZUS.

Autopromocja

Odsetki od zaległości podatkowych (odsetki podatkowe) - podwyższenie od 7 kwietnia 2022 r.

Wskutek podwyższenia od 7 kwietnia 2022 r. stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP, z tym samym dniem zmieniły się (automatycznie z mocy prawa) odsetki od zaległości podatkowych:

12% w skali roku - stawka podstawowa odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych,

6% w skali roku - stawka obniżona odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (50% stawki podstawowej),

Autopromocja

Konferencja: Podatki 2025
przegląd zmian i nowelizacja przepisów w 2025 roku

Sprawdź

6% w skali roku - stawka opłaty prolongacyjnej (50% stawki podstawowej),

18% w skali roku - stawka podwyższona odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (150% stawki podstawowej)

Stawki odsetek podatkowych uległy zmianie wskutek ww. zmiany stopy lombardowej NBP, bowiem zgodnie z art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Aktualnie suma 200% stopy lombardowej i 2% wynosi 12% (200% x 5,00% + 2% = 12,00%) w skali roku.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Natomiast zgodnie z art. 56a § 1 Ordynacji podatkowej, obniżona stawka odsetek za zwłokę wynosi 50% podstawowej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych określonej w art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej.

Zaś na podstawie art. 57 § 2 Ordynacji podatkowej, stawka opłaty prolongacyjnej jest równa obniżonej stawce odsetek za zwłokę.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Wyżej wskazane stawki odsetek od zaległości podatkowych zostały potwierdzone w Obwieszczeniu Ministra Finansów z 8 kwietnia 2022 r., opublikowanym w Monitorze Polskim z 12 kwietnia 2022 r., poz. 398. Bez względu na datę wydania, czy publikacji tego oświadczenia - te stawki odsetek podatkowych obowiązują od 7 kwietnia br, tj. od dnia wejścia w życie uchwały Rady Polityki Pieniężnej podwyższającej stopę lombardową NBP.

Zaokrąglanie odsetek podatkowych

Na podstawie art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej odsetki za zwłokę i opłatę prolongacyjną zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Minimalna wysokość naliczanych odsetek za zwłokę

Zgodnie z art. 54 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej.

Opłata pobierana przez Pocztę Polską (tj. aktualnego operatora wyznaczonego do pełnienia powszechnych usług pocztowych - do końca 2025 roku) za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej, wynosi od dłuższego czasu (także i w 2022 roku) - 2,90 zł. Zatem trzykrotność tej opłaty wynosi (3 x 2,90 zł) 8,70 zł.

Jak obliczyć i zaokrąglić odsetki od zaległości podatkowych powstałych od 1 stycznia 2016 r.

Jak obliczyć i zaokrąglić odsetki od zaległości podatkowych powstałych przed 1 stycznia 2016 r.

Kalkulator odsetek od zaległości podatkowych

Odsetki od składek na ubezpieczenia społeczne (odsetki ZUS) - podwyżka od 7 kwietnia 2022 r.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa z wyłączeniem art. 56a.
Stąd również stawka odsetek od zaległości składkowych wzrosła i wynosi od 7 kwietnia  2022 r. 12% w skali roku - tyle samo, co podstawowa stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.

Przy czym (od 18 września 2021 r.) zgodnie z ust. 1a ww. art. 23 odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby 1% kwoty minimalnego wynagrodzenia, z zastrzeżeniem ust. 1b–1f.
W 2022 roku graniczną kwotą dla naliczania odsetek ZUS jest kwota 30,10 zł (3010 zł × 1%).

Poradnik ZUS: "Zasady naliczania odsetek za nieterminowe opłacenie składek"

Kalkulator odsetkowy dla płatników składek

Paweł Huczko