Nowy podatek e-commerce uderzy w polskie firmy. Zyska zagraniczna konkurencja?

• Sprzeciw wobec nowego podatku dla e-commerce
• Dotychczasowy podatek nie spełnił założeń
• Rosnące wyzwania sektora online
• Potrzeba europejskich rozwiązań
• Podsumowanie: projekt szkodliwy dla rynku

• Związek Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) stanowczo sprzeciwia się rozszerzeniu podatku od sprzedaży detalicznej na sektor e-commerce, uznając tę koncepcję za szkodliwą dla rozwoju i konkurencyjności polskich oraz europejskich przedsiębiorstw z tej branży.
• Funkcjonujący od 2021 r. podatek obejmujący handel tradycyjny nie spełnił swojego celu. Pozycja dużych sieci pozostaje dominująca, a liczba małych i średnich sklepów z polskim kapitałem wciąż maleje.
• Segment e-commerce już dziś zmaga się z takimi wyzwaniami jak rosnące koszty operacyjne czy nieuczciwa konkurencja ze strony azjatyckich przedsiębiorców handlu elektronicznego.  Ci ostatni zyskują przewagę m.in. poprzez unikanie zobowiązań celnych i podatkowych.
• ZPP apeluje o wstrzymanie prac nad nowelizacją ustawy. Naszym zdaniem Polska powinna skupić się na współpracy na poziomie UE na rzecz wyrównania ram konkurencji pomiędzy europejskimi i azjatyckimi firmami działającymi na rynku handlu elektronicznego.

Sprzeciw wobec nowego podatku dla e-commerce

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców z zaskoczeniem i niepokojem przyjmuje najnowsze doniesienia medialne dotyczące planów Ministerstwa Finansów obejmujących rozszerzenie obowiązującego od 2021 r. podatku od sprzedaży detalicznej także na sektor e-commerce. [1] W trosce o rozwój i innowacyjność polskich przedsiębiorców z branży handlu elektronicznego wyrażamy zdecydowany sprzeciw wobec tego pomysłu. Wdrożenie go ograniczy bowiem inwestycje rodzimych sprzedawców i platform oraz pogorszy ich pozycję względem konkurencji spoza Unii Europejskiej.

Dotychczasowy podatek nie spełnił założeń

Podatek od sprzedaży detalicznej wszedł w Polsce w życie w 2021 r. na mocy uchwalonej pięć lat wcześniej ustawy. Jak napisano w uzasadnieniu, głównymi celami regulacji były zwiększenie dochodów podatkowych budżetu państwa oraz neutralizacja skutków stosowania przez duże sieci handlowe optymalizacji podatkowej. [2] Biorąc pod uwagę ustanowienie progu wolnego od podatku na poziomie 17 mln zł miesięcznego przychodu, powszechnie uznano przy tym, że ustawodawcy przyświecała także intencja ochrony małych polskich sklepów i wzmocnienia ich konkurencyjności zwłaszcza w odniesieniu do dużych graczy o kapitale zagranicznym. Jak pokazały ostatnie lata, podobny efekt nie wystąpił. Trend zmniejszania się liczby sklepów o powierzchni mniejszej niż 300 m², w latach 2015–2021 szacowany na około 10% [3], nie traci na aktualności. W 2022 r. zniknęło kolejne 4 tysiące placówek, a w 2023 r. rynek skurczył się o następne 2%. [4] [5] Dowodzi to, że dyskutowane prawo nie tylko nie wyrównało konkurencji, ale też nie odwróciło panujących na rynku tendencji.

Nasze wątpliwości oprócz skuteczności tego rozwiązania budzi dodatkowo jego adekwatność w kontekście segmentu e-commerce, w blisko 50% złożonego z małych i średnich sklepów internetowych. [6] Opowiadamy się jednoznacznie przeciwko nakładaniu na biznesy działające na taką skalę nowych obciążeń.

Rosnące wyzwania sektora online

Ponadto, w naszej ocenie branża e-commerce zmaga się dziś z tak wieloma trudnościami, że nieuzasadnionym wydaje się nakładanie na nią kolejnych barier.
W 2024 r. szacowana na w przybliżeniu 100 mld zł, według PwC może ona do 2028 r. osiągnąć wartość nawet 192 mld, rosnąc średnio o 8% rocznie. [7] [8] Nie ma jednak żadnej gwarancji, że ten optymistyczny scenariusz faktycznie doczeka się realizacji, szczególnie w warunkach rosnących kosztów reklamy internetowej, logistyki i energii oraz dobie coraz agresywniejszej i nieuczciwej konkurencji z Azji. Jak niejednokrotnie podnosili polscy i europejscy przedsiębiorcy sprzedający towary online, podmioty spoza UE działające na rynku handlu elektronicznego już dziś cieszą się licznymi przewagami będącymi efektem m.in. unikania opodatkowania, np. poprzez zaniżanie wartości wysyłanych zamówień czy dzielenie przesyłek na kilka paczek. Łatwo sobie wyobrazić, że ten stan rzeczy, tak niekorzystny z perspektywy przestrzegających prawa rodzimych firm, mógłby się w następstwie nowelizacji ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej tylko pogłębić.

Potrzeba europejskich rozwiązań

Dlatego apelujemy o wstrzymanie prac nad rozszerzeniem obowiązującego prawa. Mamy silne przekonanie, że polscy decydenci powinni się w pierwszej kolejności skupić na ogólnoeuropejskich działaniach mających na celu wyrównanie ram konkurencji pomiędzy uczestnikami rynku e-commerce z UE oraz tzw. państw trzecich. Temat potencjalnego opodatkowania sprzedaży detalicznej online, gdyby miał powrócić, być może powinien również zostać omówiony na poziomie europejskim – tym bardziej, że żadne z Państw Członkowskich nie wprowadziło jeszcze takiego rozwiązania, a rozwojowi jednolitego rynku UE nie służy fragmentaryzacja.

Podsumowanie: projekt szkodliwy dla rynku

Reasumując, ZPP krytycznie ocenia propozycję Ministerstwa Finansów dotyczącą rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na sektor e-commerce. Zastosowanie tego narzędzia uderzyłoby w rozwój małych i średnich firm sprzedających online oraz zwiększyłoby nieuczciwe przewagi konkurencyjne, jakie mają nad europejskimi podmiotami azjatyckie platformy. W związku z tym wzywamy do zaprzestania prac nad projektem i położenie przez państwo polskie większego nacisku na współpracę europejską na rzecz wyrównania ram konkurencji w segmencie e-commerce.

[1] https://pro.rp.pl/raporty-ekonomiczne/art42510911-fiskus-chce-setek-milionow-zlotych-z-opodatkowania-e-handlu

[2] https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=615

[3] https://demagog.org.pl/wypowiedzi/male-sklepy-znikaja-z-rynku-sprawdzamy-dostepne-dane/

[4] https://www.rp.pl/handel/art37728731-rzez-malych-sklepow-w-polsce-najszybciej-znikaja-spozywcze

[5] https://www.money.pl/gospodarka/ubywa-malych-sklepow-w-rok-zniknelo-ponad-2-tysiace-placowek-7054402152585728a.html

[6] https://www.reuters.com/business/retail-consumer/e-commerce-company-allegro-goes-local-stand-out-asian-competitors-2025-05-22/

Zobacz: Stanowisko ZPP ws. pomysłu rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na e-commerce