REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadgodziny, a praca w domu (home office i ewidencja czasu pracy)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 e-file sp. z o.o.
Producent aplikacji i rozwiązań pomocnych w biznesie oraz w kontaktach z urzędami
Nadgodziny, a praca w domu (home office i ewidencja czasu pracy)
Nadgodziny, a praca w domu (home office i ewidencja czasu pracy)

REKLAMA

REKLAMA

Home office – w dosłownym tłumaczeniu z języka angielskiego, to „domowe biuro” lub „biuro w domu” - w praktyce określenie wskazujące na specjalną możliwość systemu pracy i wykonywania obowiązków wobec pracodawcy przez pracownika, w określonym czasie w domu. Inaczej zwana pracą zdalną, mobilną lub na odległość. Według badań specjalistów rekrutacyjnych (badania z 2019 roku przeprowadzone przez Michael Page), ponad połowa polskich pracowników (aż 52%) deklaruje, że chciałaby skorzystać z możliwości pracy typu „home office”. Jest to również coraz częściej atut podawany przez samych pracodawców w ich ogłoszeniach rekrutacyjnych. Każdy przedsiębiorca może więc w praktyce spotkać się z pytaniami pracowników o możliwość pracy zdalnej i powinien znać zasady i przepisy odnoszące się do tego zagadnienia.

Wady i zalety Home Office z perspektywy pracodawcy

Pracodawca może zastanawiać się, jakie są korzyści pozwalania pracownikom na pracę poza stacjonarnym biurem. Pierwszym argumentem za tego typu rozwiązaniami, są aspekty z zakresu HR – takie jak wzmacnianie pozytywnego postrzegania pracodawcy, zwiększanie atrakcyjności ofert na rynku rekrutacyjnym, oraz poprawę poziomu usatysfakcjonowania pracowników. Działy kadr podkreślają również, że możliwość pracy z domu wpływa na redukcję wykorzystywanych urlopów na żądanie oraz zwolnień, potrzebnych na przykład w przypadku choroby dziecka – gdzie pracownik, musi zostać w domu, ale dziecko jest na tyle duże, że może jednocześnie pracować.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Z drugiej strony pojawiają się jednak głosy, że podczas „home office” pracownicy nie pracują, tylko zajmują się prywatnymi sprawami, czyli faktycznie nie wykonują swoich obowiązków. Kolejnym wskazywanym problemem są błędy pojawiające się w pracy z domu - rozproszony pracownik może mieć obniżoną skrupulatność i efektywność. Negatywnym aspektem pracy samodzielnej w domu jest również brak możliwości integracji wspólnie pracującego zespołu.

W zakresie finansowym pracodawcy zwracają uwagę na możliwość obniżenia kosztów utrzymania dużej ilości stanowisk pracy, dużego biura, czy wreszcie materiałów biurowych, kawy, wody i innych. Pracownicy pracujący z domu, z założenia generują zdecydowanie mniejsze koszty.

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Praca w domu, a polski Kodeks Pracy („home office” i telepraca)

REKLAMA

Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady i obowiązki oraz prawa pracodawców i pracowników, jest ustawa: Kodeks Pracy. Na obecnym gruncie przepisów brak jest jednoznacznej kodyfikacji i zasad pracy typu „home office”. Specjaliści twierdzą, że nasz ustawodawca nie nadąża po prostu nad rzeczywistymi potrzebami rynku pracy. W kodeksie pracy znajdują się co prawda zapisy dotyczące tak zwanej „telepracy”, jednak jest ona formą pracy zupełnie inną, niż home office.

Czym jest więc telepraca? Telepraca jest również zwana pracą zdalną (podobnie jak home office), jednak jej zasady polegają na tym, że z założenia cała forma organizacji pracy polega na pracy pracownika poza jednostką organizacyjną pracodawcy i przekazywaniu jej efektów za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Home office jest natomiast zasadą wyjątku (np. w określony dzień tygodnia lub miesiąca), gdzie pracownik może tylko w niewielkim stopniu pracować w domu (epizodycznie, nieregularnie). Definicja telepracy znalazła się bezpośrednio kodeksie pracy.

Wyciąg z przepisów:

Zatrudnianie pracowników w formie telepracy

Art. 675. [Telepraca; telepracownik]

§ 1. Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (telepraca).

§ 2. Telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w warunkach określonych w § 1 i przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Problemy w działaniu home office - wypadki

Ze względu na to, ze polska ustawa Kodeks Pracy nie określa wprost zasad dotyczących home office, w praktyce pojawiają się problemy, jak stosować obowiazujące przepisy i jak odnosić je do praktyki. Braki pojawiają się nie tylko w przepisach ogólnie obowiązujących, ale również mają swoje odzwierciedlenie w lukach w regulaminach pracy, bezpośrednio u pracodawcy.

Pierwsze problemy pojawiają się na gruncie interpretacyjnym, dotyczącym zasad BHP i ogólnego bezpieczeństwa pracowników. W trakcie pracy w domu pracownik może przecież ulec wypadkowi, na przykład - gotując sobie wodę na kawę. Pytaniem pozostaje, czy taki wypadek może zostać nazwanym wypadkiem przy pracy? Należy zaznaczyć, że w przypadku epizodycznej pracy w domu, pracodawca nie ma żadnego wpływu na bezpieczeństwo swoich pracowników. Nie ma również fizycznej możliwości weryfikacji, na przykład - trzeźwości pracownika, który pozostawał w domu. Dlatego w takich wypadkach, zarówno dla dobra pracownika jak i pracodawcy, rekomenduje się podjęcie należytej staranności w wyjaśnieniu zdarzenia.

Praktyczne rekomendacje - działania po wypadku:

  1. Pracownik powinien niezwłocznie zgłosić wypadek;
  2. Pracodawca i Pracownik na całym etapie wyjaśniania sprawy powinni pozostawać w kontakcie i informować się o wszelkich nowych okolicznościach;
  3. Rekomendowane jest zaangażowanie działu kadr, działu prawnego oraz BHP;
  4. Pracodawca powinien powołać odpowiednią komisję wypadkową;
  5. Wyjaśnienia pracownika powinny zostać spisane, na miejscu w razie konieczności powinna odbyć się wizja lokalna.

Ewidencja,  godziny pracy i nadgodzinny, a w „home office”

Drugim wskazywanym przez praktyków problemem, który w praktyce może najczęściej dotykać podmiotów proponującym swoim pracownikom „home office”, jest rozliczanie pracownika z czasu pracy. W zakresie wykonywania zadań jest to możliwe, ponieważ można konkretnie zweryfikować, czy dana osoba wykonała zadaną pracę. Problemy pojawiają się jednak jeżeli chodzi o mierzenie czasu pracy takiego pracownika, szczególnie w przypadku jeżeli zgłasza, że przy pracy w domu musiał pracować więcej niż to zakłada jego podstawowa umowa.

Ruchomy czas pracy został określony bezpośrednio w kodeksie pracy, jednak znów - przepisy nie mówią bezpośrednio o pracy takiej jak „home office”.

Wyciąg z przepisów:

Art. 1401. [Ruchomy czas pracy]

§ 1. Rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy.

§ 2. Rozkład czasu pracy może przewidywać przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.

Art.  150.  [Ustalenie systemu i rozkładu czasu pracy]

§  1.  Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, z zastrzeżeniem § 2-5 oraz art. 139 § 3 i 4.

Kwestia pracy w godzinach nadliczbowych została określona, jako z zasady dopuszczalna w kodeksie pracy, w dwóch przypadkach:

  1. Konieczności prowadzenia odpowiedniej akcji ratowniczej lub
  2. W przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy.

Wyciąg z przepisów:

Art. 151. [Dopuszczalność pracy w godzinach nadliczbowych]

§ 1. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;

2) szczególnych potrzeb pracodawcy.

Zgodnie z kolejnym artykułem kodeku pracy, za pracę w godzinach nadliczbowych należy się dodatek w wysokości:

  • 100% w przypadku pracy w nocy, niedziele, święta - niebędące dla pracownika dniami pracy oraz w dniu wolnym od pracy, udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy lub
  • 50 % za pracę w godzinach nadliczbowych w innych wypadkach.

Wyciąg z przepisów:

Art. 1511. [Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych]

§ 1. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości:

1) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

a) w nocy,

b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,

c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;

2) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1.

Dodatkowo, w razie przepracowania godzin nadliczbowych, na pisemny wniosek pracownika, pracodawca może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy.

W przypadku pracy w domu, pracodawca traci faktyczną możliwość weryfikacji godzin przepracowanych przez pracownika, który nie ma tam możliwości odbicia karty pracy, itp.. Stosowane na przykład w przy umowach zlecenia standardowe ewidencje czasu pracy, znów mogą być określone jednostronnie przez pracownika, który pracuje w ramach „home office”. Dlatego, aby umożliwić weryfikację czasu pracy, przy jednoczesnym korzystaniu z „home office” przez pracowników, w coraz większej ilości dużych firm pojawiają się liczniki czasu pracy na komputerach lub w aplikacjach, na których pracują pracownicy.  Jeżeli zostaną one odpowiednio zaprogramowane i wpisane w regulaminy pracy obowiązujące u pracodawcy, mogą być substytutem standardowych rozwiązań do pomiaru czasu pracy. Wszystko po to, aby w przypadku ewentualnego sporu jasno wskazać dowody, świadczące za wskazywanym w dokumentach czasem pracy pracownika i prawidłowością ewentualnego wyliczenia wynagrodzenia dodatkowego, z tytułu przepracowanych nadgodzin.

Podsumowanie i przyszłość pracy zdalnej

Zmieniająca się kultura pracy oraz możliwości zapewniane przez nowoczesne technologie, wymuszają zmiany - zarówno podejścia kadrowego, jak i prawa. Niestety, w obecnej chwili praca w ramach „home office” odbywa się przede wszystkim na zasadach zwyczaju.  Nie możliwe do uniknięcia jest wprowadzanie tego typu systemu pracy zdalnej, dlatego dopóki polski ustawodawca nie zdecyduje o odpowiedniej kodyfikacji tego zagadnienia, w chwili obecnej  jeżeli pracodawca i pracownik chcą korzystać z „home office”, bardzo ważne jest określenie jej zasad - zarówno w zakładzie pracy, jak i pomiędzy pracownikiem i pracodawcą bezpośrednio. Tak, aby w sytuacjach awaryjnych żadna ze stron nie czuła się poszkodowana.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

REKLAMA

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA