REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadgodziny (godziny nadliczbowe) - jak liczyć. Przykłady, limity, rodzaje, rekompensaty, wynagrodzenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kompleksowe usługi oursourcingu księgowości oraz kadr i płac
Nadgodziny w pracy – jak liczyć, limity, rodzaje, rekompensaty, wynagrodzenie
Nadgodziny w pracy – jak liczyć, limity, rodzaje, rekompensaty, wynagrodzenie
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Czym są nadgodziny (godziny nadliczbowe), jakie są ich rodzaje i zasady rozliczania? Jakie rekompensaty przysługują za godziny nadliczbowe? Wyjaśnia Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac w Meritoros SA.

Kiedy mówimy o nadgodzinach?

Praca, którą wykonujemy ponad obowiązującą nas normę czasu pracy, jak również praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego nas systemu i rozkładu czasu pracy, to praca w godzinach nadliczbowych. 

Pracodawca może polecić Pracownikowi pracę w godzinach nadliczbowych jedynie w razie:
1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
2) szczególnych potrzeb pracodawcy.

Pracy w godzinach nadliczbowych nie można powierzyć:
1) pracownicy w ciąży;
2) pracownikowi młodocianemu;
3) osobie niepełnosprawnej.

Dla wyżej wymienionych osób obowiązuje bezwzględny zakaz pracy w godzinach nadliczbowych, jest jednak jeszcze grupa, która musi wyrazić zgodę na pracę w nadgodzinach. W jej skład wchodzą: rodzice dzieci w wieku do lat 8, pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia ( jeżeli dotyczy to szczególnych potrzeb pracodawcy).

REKLAMA

Autopromocja

Limity pracy w nadgodzinach

Praca w godzinach nadliczbowych limitowana jest w skali doby, tygodnia ( w okresie rozliczeniowym) oraz w skali roku kalendarzowego.

Maksymalna liczba godzin nadliczbowych w skali doby wynika pośrednio z przepisów o odpoczynku dobowym i zależy od systemu i rozkładu czasu pracy, w jakim jest zatrudniony konkretny pracownik. Ze względu na konieczność zagwarantowania pracownikowi 11-godzinnego odpoczynku dobowego, czas pracy wraz z pracą nadliczbową nie może przekroczyć 13 godzin na dobę. 

Tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Ograniczenie to nie dotyczy jednak pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. Liczba godzin nadliczbowych nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym. 

W układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, jest dopuszczalne ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym. Wskutek tego nie może jednak dojść do przekroczenia przeciętnej 48-godzinnej tygodniowej normy czasu pracy. 

Rodzaje nadgodzin

Nadgodziny dzielimy na nadgodziny dobowe i średniotygodniowe, w zależności od tego do jakiego przekroczenia normy czasu pracy dochodzi.

Nadgodziny dobowe powstają, kiedy czas pracy pracownika przekroczy normę dobową lub przedłużony dobowy wymiar czasu pracy. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy ma miejsce w:
1) systemie równoważnego czasu pracy (przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin);
2) pracy przy dozorze urządzeń (przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 16 godzin);
3) pracy polegającej na pilnowaniu mienia lub ochronie osób (przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 24 godzin);
4) pracy w ruchu ciągłym (przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin jednego dnia w wybranych tygodniach w maksymalnie 4 miesięcznym okresie rozliczeniowym);
5) systemie skróconego tygodnia pracy (przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin);
6) weekendowym systemie czasu pracy, czyli praca wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta (przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin).

Pracownik który przepracował 24-godzinna zmianę, ma prawo do odpoczynku równoważnego, tzn. obejmującego co najmniej 24 godziny. Jeśli w skutek nieprzewidzialnych okoliczności pracownik po całodobowej zmianie musiałby zostać w pracy dłużej powstaną nadgodziny średniotygodniowe, a nie dobowe.

Nadgodziny średniotygodniowe występują po przekroczeniu średniotygodniowej normy czasu pracy w okresie rozliczeniowym, najczęściej 40 godzin na tydzień w 1 miesięcznym okresie rozliczeniowym. Nadgodziny średniotygodniowe podsumowuje się po zakończeniu okresu rozliczeniowego, który nie zawsze pokrywa się z miesiącem kalendarzowym. Aby ustalić czy mamy do czynienia z nadgodzinami średniotygodniowymi w okresie rozliczeniowym musimy znać liczbę godzin przepracowanych przez pracownika, wymiar czasu pracy w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego oraz liczbę nadgodzin dobowych. 

Rekompensata za nadgodziny

Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia za przepracowane godziny pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości:

1) 100% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
- w nocy,
- w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
- w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy;

2) 50% wynagrodzenia - za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony w pkt 1).

Ważne

Dodatek w wysokości 100% przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku w wysokości określonej w pkt 1 i 2.

Dla pracowników którzy wykonują stale pracę poza zakładem pracy wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wraz z dodatkiem, może być zastąpione ryczałtem. Ustalony ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych musi stanowić wyodrębniony składnik wynagrodzenia pracownika wykazany na jego liście płac.

Praca w godzinach nadliczbowych może być także zrekompensowana pracownikowi przez udzielenie mu w zamian czasu wolnego. Udzielenie czasu wolnego zwalnia pracodawcę z obowiązku wypłaty pracownikowi 50% lub 100% dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Normalne wynagrodzenie z tytułu tej pracy nadal jest należne pracownikowi.

Pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.

Kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykłady obliczania nadgodzin

Przykład

Pracownik zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy pracował 9 godzin w wolną sobotę. Ze względu na braki kadrowe pracodawca nie miał możliwości udzielić pracownikowi za tą pracę dnia wolnego w tym samym okresie rozliczeniowym. Pracownik ma zatem 8 godzin nadgodzin średniotygodniowych oraz 1 godzina nadgodzin dobowych.

Przykład

Pracownik zatrudniony w rozkładzie czasu pracy 8.00-16.00, rzeczywiście pracował w godzinach 7.00-17.00, wystąpiła tu 1 nadgodzina średniotygodniowa oraz 1 nadgodzina dobowa. Wynika to z doby pracowniczej która w tym przykładzie jest od godziny 8.00 jednego dnia do godziny 8.00 dnia kolejnego, pracownik rozpoczął pracę wcześniej niż wynika to z jego rozkładu czasu pracy.

Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac – Meritoros SA

Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, 
Źródła: pip.gov.pl, gov.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak skutecznie odwołać się od wyników kontroli projektu unijnego? 5 zasadniczych kroków

Realizacja projektu unijnego to duże wyzwanie – wymaga nie tylko zaangażowania i dobrej organizacji, ale także skrupulatnego przestrzegania przepisów i wytycznych. Kontrole projektów są standardową praktyką, której celem jest sprawdzenie, czy środki publiczne są wykorzystywane zgodnie z przepisami i pierwotnymi założeniami projektu. Co jednak zrobić, gdy wynik kontroli jest niekorzystny? Jakie kroki podjąć, by skutecznie się odwołać?

Transport do Serbii – strategiczny rynek w regionie Bałkanów

Transport towarów do Serbii wymaga szczególnego przygotowania logistycznego i znajomości lokalnych uwarunkowań. Państwo to nadal pozostaje poza Unią Europejską i strefą Schengen, dlatego konieczne jest sprostanie wielu wymogom z zakresu obsługi celnej i dokumentacji transportowej. Jak skutecznie wejść na ten perspektywiczny rynek?

Nowe regulacje dla rynku kryptoaktywów w UE: Co musisz wiedzieć, aby uniknąć kar do 5 mln złotych?

Firmy działające na rynku kryptoaktywów w Polsce mają czas do 30 czerwca 2025 r., aby uzyskać licencję CASP, która zastępuje dotychczasowy rejestr VASP. Działalność bez odpowiedniej licencji może skutkować karą finansową do 5 mln zł i nawet 5 lat pozbawienia wolności. Dowiedz się, jakie wymagania muszą spełnić podmioty, by uniknąć druzgoczących konsekwencji prawnych, i jak przygotować się do nadchodzących zmian w regulacjach MiCA.

Podatek cyfrowy od big tech-ów w Polsce. Przyszły ambasador USA: Odwołajcie podatek, aby uniknąć konsekwencji!

Ministerstwo Cyfryzacji w najbliższych miesiącach zaprezentuje model podatku cyfrowego od przychodów lub zysków big techów w Polsce - poinformował 10 marca 2025 r. PAP Biznes wicepremier, szef resortu cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Środki, które zasiliłyby budżet z tytułu nowego podatku miałyby wesprzeć rozwój firm i startupów z sektora cyfrowo-technologicznego i media. Wprowadzenie podatku cyfrowego zaszkodzi Polsce i relacji z USA, a prezydent Trump dokona odwetu - napisał tego samego dnia Tom Rose - nominowany przez Donalda Trumpa na stanowisko ambasadora USA w Polsce. Ministerstwo Cyfryzacji (MC) nie zamierza wycofywać się z prac przygotowujących podatek cyfrowy - zapewnił 11 marca 2025 r. wicepremier, szef resortu Krzysztof Gawkowski. Ale Ministerstwo Finansów poinformowało, że nie prowadzi prac nad podatkiem cyfrowym i podkreśliło, że wyłącznie minister finansów odpowiada za polską politykę podatkową.

REKLAMA

Czy sprzedaż towarów używanych kupionych przed 2004 r. można rozliczyć przy zastosowaniu procedury VAT marża?

Pytanie zadane w tytule niniejszego tekstu nie dotyczy bynajmniej problemu marginalnego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Podatnicy wciąż sprzedają elementy majątkowe, zwłaszcza środki trwałe, które mają swoją historię sięgającą czasów „przedunijnych”. Są to towary, które nabył bezpośrednio sam sprzedawca lub dokonał tego ich poprzednik prawny, bo sprzedawca powstał w wyniku przekształcenia podmiotu istniejącego w 2004 r. a przekształcenie rodzi sukcesję prawnopodatkową.

Czy wydatki na kary umowne mogą podlegać opodatkowaniu estońskim CIT?

To pytanie zadała jedna ze spółek z o.o., która w wyniku nieprzewidzianych opóźnień w realizacji kontraktów została zobowiązana do ich zapłaty. Wątpliwości dotyczyły tego, czy takie wydatki powinny być uznane za niezwiązane z działalnością gospodarczą i podlegać opodatkowaniu na podstawie art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.

Doradcy podatkowi w togach, jak adwokaci i radcowie prawni? Rewolucja w sądach

Doradcy podatkowi pójdą do sądu w togach. To nie fikcja – rządowy projekt nowelizacji ustawy przewiduje obowiązek noszenia stroju urzędowego podczas rozpraw sądowych. Nowe przepisy mają podkreślić prestiż zawodu, zwiększyć zaufanie do doradców oraz wzmocnić ich pozycję jako profesjonalnych pełnomocników.

Nowe przepisy w handlu detalicznym w 2025 r. System kaucyjny, recykling, przejrzystość cen. Jak przygotować sklepy do zmian?

Prawa konsumenta, oczekiwania pracowników czy troska o środowisko naturalne – to główne kwestie, które wpłyną w niedalekim czasie na kolejne zmiany prawne w obszarze handlu detalicznego. W ostatnim kwartale 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny. Według wyliczeń Deloitte (Raport z 2024 r.: „System kaucyjny - koszty, perspektywy, szanse”, s. 55) koszty inwestycyjne związane ze startem tego systemu w naszym kraju mogą wynieść nawet 14,2 mld złotych. Przedsiębiorcy już teraz powinni się przygotowywać do tego, by w niedalekiej przyszłości móc sprostać wymogom określonym w nowych regulacjach unijnych dotyczących recyklingu opakowań. O tym, jak odnaleźć się w regulacyjnym chaosie i jak przygotować firmę od strony technologicznej na nadchodzące zmiany, opowiadają eksperci INEOGroup – jednego z polskich liderów w zakresie dostarczania zaawansowanych systemów dla branży retail.

REKLAMA

Praktyka płacenia pracownikom „pod stołem”, to ciągły problem w firmach transportowych. Jakie są tego skutki dla przewoźników i całej branży?

Nielegalne praktyki wynagradzania nadal stanowią poważne trudności dla polskiego sektora transportowego. Jak wynika z najnowszego raportu TLP („Raport drogowy w Polsce 2024/2025” - styczeń 2025 r.), aż 75 proc. firm działających na rynku spotyka się z wypłatami wynagrodzenia poza oficjalnym obiegiem. Zjawisko to znalazło się także na drugim miejscu w zestawieniu największych wyzwań, które stoją przed przewoźnikami. Choć może wydawać się to jedynie kwestią rozliczeń, skutki sięgają znacznie dalej - od nierównej konkurencji, przez destabilizację rynku pracy, aż po konsekwencje podatkowe i wizerunkowe dla całej branży. Czy transport ma szansę uwolnić się od szarej strefy?

Ulga na dziecko nie dla każdego rodzica. Jakie limity i warunki trzeba spełnić?

Ulga prorodzinna (zwana też ulgą na dziecko) w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) to jedna z najpopularniejszych ulg wśród podatników. Jest to preferencja podatkowa, która pozwala rodzicom podreperować domowe budżety poprzez odliczenie od podatku kwot wskazanych w ustawie. Nie każdy jednak spełnia warunki, które pozwalają na skorzystanie z ulgi.

REKLAMA