REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – świadectwa pracy, uprawnienia rodzicielskie, mobbing, przedawnienie roszczeń

RK Legal
Od 18 lat wspieramy biznes naszych klientów
Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – świadectwa pracy, uprawnienia rodzicielskie, mobbing, przedawnienie roszczeń
Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – świadectwa pracy, uprawnienia rodzicielskie, mobbing, przedawnienie roszczeń

REKLAMA

REKLAMA

6 czerwca 2019 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw nowelizacja Kodeksu pracy z 16 maja 2019 r. Po 3-miesięcznym vacatio legis nowelizacja ta zmieni przepisy Kodeksu pracy w czterech głównych aspektach: w zakresie mobbingu, uprawnień rodzicielskich, wydawania świadectw pracy i przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

Równe traktowanie i kwestie mobbingu – co się zmieni?

Pierwsza grupa zmian wprowadzonych nowelizacją odnosi się do przepisów dot. równego traktowania pracownika oraz mobbingu. Przepisy dot. pierwszej grupy zmian (art. 11[3] i art. 18 [3a] §1 k.p.)  wydają się kosmetyczne, usunięto bowiem z nich jedno sformułowanie („a także bez względu na”). Zmiana ta spowoduje jednak, że każde nieuzasadnione obiektywnymi przyczynami nierówne traktowanie pracowników będzie uznawane za dyskryminację.

REKLAMA

Autopromocja

Za naprawdę znaczącą trzeba uznać zmianę przepisu w zakresie mobbingu, która może realnie wpłynąć na relacje na linii pracownik – pracodawca. Nowelizacja dopuściła bowiem formułowanie roszczeń o odszkodowanie za mobbing także w czasie trwania stosunku pracy. Do tej pory warunkiem żądania odszkodowania było „rozwiązanie umowy wskutek mobbingu”. Jeśli zatem pracownik sam nie rozwiązał umowy i nie wskazał zachowań mobbera jako przyczyny rozwiązania umowy, nie miał prawa do formułowania roszczenia o odszkodowanie na podstawie Kodeksu pracy. Co prawda pozostawała (dopuszczona przez orzecznictwo) możliwość dochodzenia roszczeń w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego, ale mało który z pracowników miał tego świadomość, poza tym było to trudne dowodowo i raczej rzadko spotykane w praktyce. Obecnie pracownik, dalej pozostając w stosunku pracy, będzie mógł skierować do sądu roszczenie odszkodowawcze przeciwko pracodawcy, wskazując na to, że padł ofiarą zachowań mobbingowych w firmie.

 - Opisywana zmiana spowoduje zapewne zwiększenie liczby spraw dot. mobbingu w polskich sądach. Warto na to wskazać, szczególnie w perspektywie ciągle aktualnej dyskusji o zbyt dużym obciążeniu sądów i przedłużających się postępowaniach sądowych, także tych pracowniczych. Dodać można, że sprawy o mobbing są zwykle stosunkowo długie i trudne pod względem dowodowym m.in. zwykle związane z zeznaniami wielu świadków – podkreśla adw. Rafał Wyziński, ekspert prawa pracy, partner w kancelarii RK Legal.

- Co jednak w mojej ocenie kluczowe – nie zmieniła się definicja mobbingu, która w dalszym ciągu stawia stosunkowo wysokie i rygorystyczne wymagania, aby w świetle prawa uznać dane działanie za mobbingowe (m.in. przesłanki „długotrwałości” i „uporczywości”). Tym samym mimo, że zwiększyć się może liczba spraw o odszkodowanie za mobbing, nie należy spodziewać się zwiększenia ich efektywności. Wygrane pracowników w sprawach dot. mobbingu ciągle oscylują – według statystyk – w okolicach mniej niż 10% wnoszonych spraw i trudno spodziewać się zmiany tej statystyki – dodaje mec. Wyziński.

Zasady wydawania świadectw pracy – szybciej i efektywniej

Nowelizacja Kodeksu pracy zmienia także zasady wydawania świadectwa pracy. Warto dodać, że na przestrzeni ostatnich lat to już kolejna zmiana treści art. 97, który reguluje kwestie wydawania świadectwa pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W tym aspekcie niektóre zmiany są kosmetyczne np. nowela precyzuje dzień wydania świadectwa pracy jako „dzień, w którym następuje ustanie stosunku pracy” (obecnie przepisy wskazują, że pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy „niezwłocznie”). Inne zmiany nie zmieniają żadnych uprawnień, a wydłużają tylko terminy na działania. Do 14 dni wydłuży się na przykład termin na żądanie sprostowania świadectwa pracy czy termin na wystąpienie w tym zakresie do sądu pracy.

Zmianą znaczącą jest dodanie nowego przepisu -  art. 97[1] k.p. Przewiduje on prawo pracownika do dwóch nowych powództw tj. po pierwsze do wystąpienia, w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy, z roszczeniem do sądu pracy o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy, po drugie – jeśli pracodawca już nie istnieje lub z innych przyczyn nie można go pozwać o wydanie świadectwa pracy – nowa ustawa przewiduje wystąpienie z powództwem o ustalenie uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy.

Umożliwi to pracownikowi uzyskanie dokumentu, który następnie będzie mógł przedłożyć w odpowiednich instytucjach czy organach bądź u kolejnego pracodawcy. Orzeczenie zastępujące świadectwo pracy będzie zawierało wszystkie te informacje, które powinny się znaleźć w świadectwie pracy. Oczywiście, w ślad za tymi uprawnieniami nowelizacja zmienia też Kodeks postępowania cywilnego, aby wprowadzić nowe przepisy dot. tych postępowań do procedury cywilnej. Warto w tym względzie zwrócić uwagę na rozpoznania żądania pracownika w zakresie ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy w postępowaniu nieprocesowym.

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Serwis Kadry

Urlop macierzyński

Do ostatniej grupy zmian należy zaliczyć dodatkowe uprawnienia dla pracowników – innych członków najbliższej rodziny, korzystający z urlopu macierzyńskiego (np. babcia lub ciotka dziecka w sytuacji, gdy z urlopu nie może skorzystać matka dziecka).

Zmiany te są uzupełnieniem zmian w przepisach dot. rodzicielstwa, które weszły w życie w 2015 r. i rozszerzyły krąg osób, które mają możliwość skorzystania z urlopu macierzyńskiego na innych członków najbliższej rodziny (nie tylko rodziców).

Nowe przepisy zrównują prawa przysługujące pracownikom - innym członkom najbliższej rodziny korzystającym z urlopu macierzyńskiego (lub rodzicielskiego) z prawami pracownika - ojca wychowującego dziecko. Dotyczą m.in ochrony przed rozwiązaniem umowy, wynagradzania za czas pozostawania bez pracy w przypadku bezzasadnego zwolnienia czy uprawnienia co do skorzystania z urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim).

Przedawnienie roszczeń – nie będzie już tak łatwo uniknąć odpowiedzialności

W końcu zmodyfikowano artykuł dotyczący przedawnienia roszczeń. Nowy przepis jednoznacznie wskazuje, że pracodawca, chcąc powołać się na przedawnienia roszczenia pracownika, musi podnieść w sprawie zarzut przedawnienia. Wcześniej przepis ten wskazywał, że „roszczenia przedawnionego nie można dochodzić” co zakładało możliwość uwzględnienia przedawniania roszczenia z urzędu, nawet bez podejmowania żadnych działań obronnych przez drugą stronę.

- Jak widać z powyższego wyliczenia, nowelizacja dotyka kilku, niekoniecznie związanych ze sobą aspektów prawa pracy. Trudno oprzeć się wrażeniu, że – mimo słusznego kierunku zmian, np. dotyczących świadectwa pracy – jest to znów wyrywkowa próba naprawy kilku rozwiązań, zamiast przemyślanej, strukturalnej zmiany np. w zakresie przepisów regulujących kwestie mobbingu – podkreśla Rafał Wyziński.

Prezydencka nowelizacja poprawia kilka instytucji prawa pracy na korzyść pracowników. Zyskają oni większe uprawnienia i nowe narzędzia, by dochodzić swoich praw. Z kolei pracodawcy będą musieli się przygotować na potencjalne nowe procesy dot. mobbingu czy świadectw pracy – dodaje adwokat.

Ustawa z 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 6 czerwca 2019 r., poz. 1043).

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

Ceny za badania techniczne wyższe już w 2025 r.? 260–280 zł - to postulat diagnostów. Zmienić się mają też opłaty karne za spóźniony przegląd i terminy

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

REKLAMA

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Jaka kwota? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będą zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

Ograniczenie tzw. podatku Belki. Zyski z oszczędności do 100 tys. zł bez podatku

W dniu 10 lutego 2025 r. podczas konferencji "Polska. Rok Przełomu" minister finansów Andrzej Domański zapowiedział ograniczenie podatku od zysków kapitałowych (zwanego potocznie podatkiem Belki). Podatek ten jest płacony jest od dochodów z obligacji, lokat bankowych oraz zysków ze sprzedaży jednostek funduszy czy akcji. W odpowiedzi na interpelację poselską, wiceminister finansów Jarosław Neneman przybliżył nieco szczegóły planowanych zmian w tym podatku.

Wdrożenie inicjatywy STEP – 10 postulatów. Jak ułatwić firmom dostęp do funduszy unijnych?

Platforma technologii strategicznych STEP to uruchomiona w 2024 roku inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Należą do nich technologie deep-tech, technologie zeroemisyjne oraz biotechnologie. Wypracowanie szczegółowych zasad finansowania projektów zostało pozostawione w gestii poszczególnych państw członkowskich. W CRIDO opracowaliśmy 10 postulatów, dzięki którym polski system wsparcia projektów STEP będzie mógł działać efektywnie, a przedsiębiorcy uzyskają łatwiejszy dostęp do unijnych środków.

REKLAMA

Minister finansów: 240 tys. zł - nowy limit zwolnienia z VAT od 2026 roku. Będą też inne zmiany w podatkach

Od przyszłego roku podniesiemy limit zwolnienia podmiotowego z VAT do 240 tys. zł – powiedział 10 lutego 2025 r. podczas konferencji „Polska. Rok przełomu” minister finansów Andrzej Domański. Obecnie ten limit wynosi 200 tys. zł. Minister Domański zapowiedział także zmiany w podatku miedziowym.

Zastosowanie procedury marży w VAT przy sprzedaży towarów używanych – błędna interpretacja

Czym jest procedura marży w podatku od towarów i usług? Czy towary zakupione przed 1 maja 2004 r., które następnie były i są przedmiotem dostawy po tej dacie, mogą być objęte tą procedurą? Wyjaśnia prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA