Strona główna » Księgowość » Podatki » Ordynacja podatkowa » Klauzula o niedających się rozstrzygnąć wątpliwościach na korzyść podatnika w praktyce

Klauzula o niedających się rozstrzygnąć wątpliwościach na korzyść podatnika w praktyce

Subskrybuj nas na Youtube

Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów

23 listopada 2017, 15:15

Verum Numerica

Usługi księgowe │Audyt księgowy i podatkowy│ Doradztwo

Beata Ziomek

Klauzula o niedających się rozstrzygnąć wątpliwościach na korzyść podatnika w praktyce

REKLAMA

Od 1 stycznia 2016 r. do Ordynacji podatkowej (ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) dodano klauzulę „in dubio pro tributario” (art. 2 a ustawy Ordynacja podatkowa – nie dające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika). Reguła ta miała w sposób istotny zwiększyć ochronę podatników, w tym również miała chronić podatników przed praktykami ze strony organów podatkowych. W praktyce okazało się jednak, że zastosowanie tej zasady nie jest już takie oczywiste i łatwe. Jak się okazuje z klauzuli tej częściej korzystają sądy administracyjne niż organy podatkowe.

Ministerstwo Finansów w dniu 16 sierpnia 2017 r. odpowiedziało na interpelację Posła Andrzeja Maciejewskiego w sprawie stosowania przez organy skarbowe zasady „in dubio pro tributario”.

Autopromocja

Rozliczanie dochodów zagranicznych za 2023 rok

Błędy w rozliczeniach VAT. Na czym polegają i jak ich uniknąć - Poradnik Gazety Prawnej

Jak czytamy w odpowiedzi: od 1 stycznia 2016 roku do 31 lipca 2017 roku wydano 105 indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, w których organy podatkowe odniosły się do omawianej tutaj klauzuli. Jedynie 3 interpretacje indywidualne wydane w tym okresie zawierały zastosowaną na korzyść podatnika zasadę „in dubio pro tributario”. Jak argumentuje Ministerstwo, w pozostałych przypadkach organy skarbowe oceniły, iż w rozpatrywanych sprawach nie wystąpiły nieusuwalne wątpliwości, które dałyby podstawę do zastosowania klauzuli.

Jeszcze przed wprowadzeniem nowego przepisu do Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów, z uwagi na szereg wątpliwości, wydało interpretację ogólną z dnia 29 grudnia 2015 roku (sygnatura PK4.8022.44.2015), w której mowa jest o tym, że klauzula nie odnosi się do wszystkich wątpliwości co do przepisów prawa podatkowego, a tylko do takich, których nie da się usunąć w drodze wykładni.

Jak wyjaśnia Ministerstwo, zasada ta nie dotyczy sytuacji, gdzie w przypadku wystąpienia jakichkolwiek wątpliwości interpretacyjnych organy podatkowe związane są jej treścią. Organ podatkowy zobowiązany jest rozstrzygnąć wątpliwości na korzyść podatnika dopiero wtedy, gdy wykładnia przepisów przy zastosowaniu wszystkich jej aspektów (językowego, systemowego i funkcjonalnego) nie daje „zadawalających rezultatów”.

Autopromocja

VAT 2024. Komentarz z programem INFORLEX Matryca stawek VAT w PREZENCIE

Sprawdź

W odpowiedzi na interpelację znajdziemy informację, że obowiązująca regulacja art. 2a Ordynacji podatkowej w istotnym stopniu gwarantuje podatnikowi rozstrzygnięcie wątpliwości prawnych na jego korzyść w razie, gdyby tych wątpliwości nie dało się usunąć w drodze wykładni. Jak czytamy dalej, w wielu przypadkach jednoznaczny i ustalony w drodze orzecznictwa sądowego charakter interpretowanego przepisu nie pozostawia organom podatkowym żadnego marginesu swobody. Ministerstwo wskazuje również, że istnieje szereg przypadków, gdy przepisy należy interpretować przy użyciu metod wykładni wykraczających poza normę językową, opartych o cel, miejsce w systemie prawa i funkcję przepisu bądź instytucji prawnej a brak jest orzecznictwa ustalającego ich rozumienie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

Ministerstwo Finansów uznało, że należy rozważyć rolę przepisu art. 2a Ordynacji podatkowej i potrzebę wzmocnienia ochrony praw podatników. Jednak zdaniem Ministerstwa nie oznacza to, że zasada „in dubio pro tributario” miałaby mieć zastosowanie w każdej sytuacji, gdy wynik wykładni przedstawiony przez organ podatkowy oznaczałby dla podatnika konsekwencje mniej korzystne niż zakładał.