REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy podlega opodatkowaniu odszkodowanie wypłacone pracownikowi za rozwiązanie umowy o pracę

Krzysztof Rustecki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Na podstawie wyroku sądu pracownik otrzymał odszkodowanie za rozwiązanie z nim umowy o pracę oraz odszkodowanie z tytułu braku zapłaty za nadgodziny. Czy od odszkodowań tych należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy?

RADA

Autopromocja

Odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę jest zwolnione od podatku dochodowego. Zaliczkę na podatek dochodowy należy pobrać tylko od odszkodowania z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. Odszkodowanie to wynika bowiem z utraconych przez pracownika korzyści, gdyby wynagrodzenia te były wypłacane zgodnie z obowiązkiem pracodawcy.

UZASADNIENIE

Z pytania wynika, że mają Państwo obowiązek wypłaty pracownikowi odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę oraz odszkodowania z tytułu braku zapłaty za nadgodziny. W związku z tym powstaje wątpliwość co do konieczności pobrania zaliczki z tego tytułu.

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę

Aby odpowiedzieć, czy odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, należy odwołać się do art. 21 ust. 1 pkt 3 updof. Zgodnie z nim zwolnieniu od podatku dochodowego podlegają otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

 odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

 odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

 odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

• odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

 odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali lub według liniowej stawki 19%,

 odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z powyższego wynika, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie zostało wymienione jako wyłączone ze zwolnienia od podatku dochodowego, a więc opodatkowane tym podatkiem. Jedynymi odszkodowaniami przyznawanymi zwykłym pracownikom podlegającymi opodatkowaniu są odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a) updof, oraz odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) updof. Z pytania nie wynika, żeby wypłacane przez Państwa odszkodowanie było jednym z dwóch wymienionych. W związku z tym odszkodowanie to jest zwolnione od podatku i nie należy od niego pobierać zaliczki na podatek dochodowy.

Odszkodowanie, które mają Państwo obowiązek wypłacić pracownikowi na podstawie wyroku sądu w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, jest zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Warunkiem koniecznym do zwolnienia ze składek odszkodowania jest faktyczne rozwiązanie umowy o pracę i wypłacenie odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy. Nie ma znaczenia podstawa uzyskania odszkodowania, tzn. czy są nią przepisy prawa pracy, porozumienie z pracodawcą, czy np. wyrok sądu. Nie ma również znaczenia, czy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę pracownik uzyskał inne odprawy, odszkodowania lub rekompensaty. Na zwolnienie ze składek nie ma również wpływu data wypłacenia odszkodowania - bezpośrednio po rozwiązaniu umowy o pracę, ani sposób jej wypłaty - jednorazowo, w ratach. Ponieważ odszkodowanie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy jest zwolnione ze składek, nie powinni Państwo tego odszkodowania wykazywać w dokumentach rozliczeniowych składanych do ZUS za poszczególne osoby zgłoszone do ubezpieczenia.

Odszkodowanie z tytułu braku zapłaty za nadgodziny

Pracodawca jest obowiązany w szczególności terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie (art. 94 pkt 5 k.p.). Oznacza to, że na pracodawcy ciąży nie tylko obowiązek wypłaty w prawidłowej wysokości oraz w terminie samej pensji, ale również pozostałych składników wynagrodzenia. Ponieważ Państwa firma nie wypłaciła wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, pracownikowi udało się uzyskać z tego tytułu odszkodowanie. Odszkodowanie to należy uznać za odszkodowanie dotyczące korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu nie wyrządzono szkody (tj. gdyby wypłacono mu wynagrodzenie za godziny nadliczbowe).

Odszkodowanie to nie będzie korzystało ze zwolnienia z podatku dochodowego. Wynika to z treści art. 21 ust. 1 pkt 3b updof. Zgodnie z nim zwolnieniem od podatku zostały objęte także inne odszkodowania bądź zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

• otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

• dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

 

W kwestii prawidłowego rozliczenia podatku dochodowego od odszkodowań wypłacanych za rozwiązanie umowy o pracę oraz niewypłacone godziny nadliczbowe wielokrotnie wypowiadały się organy podatkowe. W piśmie z 21 listopada 2008 r., nr IPPB2/415-1296/08-2/JK, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że:

Odszkodowanie w kwocie 4320 zł przysługujące pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę nie zostało również wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A zatem powyżej wskazana kwota odszkodowania podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Odnośnie natomiast do kwoty odszkodowania dotyczącego spornego wynagrodzenia za nadgodziny, należy stwierdzić, iż odszkodowanie jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy, niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się. Na podstawie ww. przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega odszkodowanie otrzymane z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, iż gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Zatem odszkodowanie z tytułu utraconego zysku powinno być opodatkowane, w przeciwnym razie poszkodowany znalazłby się w korzystniejszej sytuacji niż ta, w jakiej by był, gdyby szkoda nie zaistniała.

Reasumując, należy stwierdzić, iż odszkodowanie zasądzone przez Sąd w części przypadające na odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę będzie zwolnione z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to równocześnie, iż Wnioskodawca jako płatnik nie jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od kwoty tej części odszkodowania. Natomiast odszkodowanie w kwocie przypadającej na wynagrodzenie za godziny nadliczbowe będzie stanowić dla pracownika przychód ze stosunku pracy. Tym samym Spółka od tej kwoty odszkodowania ma obowiązek zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, a następnie kwotę odszkodowania wykazać łącznie z innymi dochodami ze stosunku pracy w informacji PIT-11.

PRZYKŁAD

Na podstawie wyroku sądu pracy pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę w kwocie 4000 zł. Jest ono zwolnione od podatku. Pracodawca nie powinien pobierać od niego zaliczki na podatek dochodowy. Ponadto pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe w wysokości 10 000 zł. Odszkodowanie to nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego. Pracodawca powinien pobrać od tej kwoty zaliczkę na podatek dochodowy.

Odszkodowanie, które pracownik uzyskał od Państwa w związku z niewypłaceniem w terminie wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych na podstawie wyroku sądu, nie jest zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W związku z tym mają Państwo obowiązek naliczyć składki od wypłaconego pracownikowi odszkodowania. Dokumenty do ZUS za byłego pracownika zostaną przekazane już po rozwiązaniu umowy o pracę, dlatego jako tytuł do ubezpieczeń powinni Państwo wskazać: 30 00 xx - osoba, za którą należy rozliczyć i opłacić składki lub należne świadczenia w dokumentach rozliczeniowych składanych nie wcześniej niż za następny miesiąc, po ustaniu tytułu do ubezpieczeń.

• art. 21 ust. 1 pkt 3, pkt 3a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100

• art. 55 § 1, § 11, art. 94 pkt 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33

• § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - Dz.U. Nr 161, poz. 1106; ost.zm. Dz.U. 2004 r. Nr 243, poz. 2434

Krzysztof Rustecki

ekspert w zakresie podatku dochodowego

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Księgowego
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Czy 13 i 14 emerytura wlicza się do dochodu osoby niepełnosprawnej?

    Czy 13 i 14 emerytura wlicza się do dochodu osoby niepełnosprawnej, ustalanego na potrzeby skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej?

    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    REKLAMA