REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co grozi za zarabianie bez założenia działalności gospodarczej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sebastian Bobrowski
InFakt.pl
Co grozi za zarabianie bez założenia działalności gospodarczej?
Co grozi za zarabianie bez założenia działalności gospodarczej?

REKLAMA

REKLAMA

Ciągła i zorganizowana działalność zarobkowa jest w Polsce uznawana za działalność gospodarczą. Jednak definicja działalności według przepisów jest nieprecyzyjna, dlatego może się zdarzyć, że ktoś nie zarejestruje firmy, mimo że zdaniem urzędników powinien to zrobić. Co grozi w takiej sytuacji?

REKLAMA

Autopromocja

Podatki 2018

Jak przepisy definiują działalność gospodarczą?

Kluczową kwestią dla niniejszego artykułu jest definicja działalności gospodarczej. Znajduje się ona w kilku aktach prawnych i warto zajrzeć do wszystkich z nich.

REKLAMA

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej mówi, że działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Z kolei ordynacja podatkowa definiuje działalność gospodarczą jako każdą działalność zarobkową, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet wówczas, gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kolejne definicje, podobne w konstrukcji do powyższych, można znaleźć w ustawie o podatku dochodowym oraz w ustawie o VAT. Warto jeszcze zajrzeć do ustawy o ubezpieczeniach społecznych. To w końcu od niej zależy, którzy przedsiębiorcy są zobowiązani do opłacania składek ZUS. Według tej ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:

- osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

- twórcę i artystę,

- osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu,

- wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,

- osobę prowadzącą niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Polecamy:  Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

Te wszystkie definicje można sprowadzić do jednego: każda zorganizowana działalność zarobkowa prowadzona w sposób ciągły może zostać uznana za prowadzenie działalności gospodarczej. Przepisy podatku dochodowego wyłączają tu jedynie następującą działalność zarobkową:

- opartą na umowach o pracę i umowach cywilnoprawnych (np. umowy o dzieło, zlecenia) podpisywanych z przedsiębiorcami,

- najem i dzierżawę, np. lokalu mieszkalnego, budynku na cele reklamowe,

- przychody z praw majątkowych (np. zarabianie na prawach autorskich, otrzymywanie tantiem autorskich, udzielenie licencji na odsprzedaż samodzielnie napisanego programu komputerowego).

REKLAMA

Niestety, nieco inaczej działalność gospodarczą definiuje Ustawa o VAT, co oznacza, że np. osoby najmujące budynki podlegają pod VAT i mogą być zmuszone do zarejestrowania jako VAT-owcy (choć bez konieczności rejestracji działalności gospodarczej jako takiej).

Przy czym należy tu pamiętać, że nie ma znaczenia wysokość uzyskiwanych przychodów. Nawet małe zyski z działalności, np. polegającej na prowadzeniu bloga, strony internetowej, kanału na YouTube, sprzedaży w Internecie,  uzyskiwane regularnie i wymagające podjęcia szeregu czynności mogą zostać uznane za prowadzenie działalności gospodarczej.

Prowadzenie działalności bez rejestracji i bez opłacania podatków


Z pewnością najgorsza sytuacja pojawia się wówczas, gdy ktoś prowadzi działalność gospodarczą bez jej rejestracji i nie opłaca żadnych podatków. Jakie wówczas czekają  konsekwencje?


1. Brak zapłaty podatku dochodowego

Według ogólnej zasady wszystkie przychody należy opodatkować, nawet jeśli nie prowadzi się działalności gospodarczej. Brak zapłaty podatku dochodowego to w praktyce osiąganie przychodów z nieujawnionych źródeł. Niezapłacony podatek dochodowy z pewnością wymaga natychmiastowego uregulowania wraz z odsetkami. Jeżeli urzędnicy uznają, że ktoś powinien działać w ramach działalności gospodarczej, to jest zobowiązany do opłacania zaliczek na podatek dochodowy - regularnie, w trakcie roku. A zatem terminy zaległości mogą być liczone od pierwotnych terminów zapłaty zaliczek. Oprócz tego, istnieje możliwość uzyskania karnej stawki podatku w wysokości 75%, który fiskus nakłada się na przychody z nieujawnionych źródeł (aczkolwiek ta opcja została niedawno zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny).

2. Brak zapłaty VAT-u

Oprócz niezapłaconego podatku dochodowego, problemem może być także VAT. Prowadzona działalność może mieć charakter wymagający bezwzględnej rejestracji VAT i doliczania podatku do każdej sprzedaży. Tak jest np. w związku ze sprzedażą towarów akcyzowych (alkohol, papierosy, paliwo), sprzedażą i obróbką metali szlachetnych, usługami maklerskimi czy komisowymi. Jeśli działalność nie wpisuje się w wymienione czynności, konieczność rejestracji i opłacania VAT są konieczne po przekroczeniu limitu sprzedaży w wysokości 150 tys. zł rocznie.

Jeśli urzędnicy stwierdzą, że VAT nie był płacony mimo takiego obowiązku, z pewnością nakażą uregulowanie zaległej kwoty wraz z odsetkami. Tutaj warto zauważyć, że można być VAT-owcem nie prowadząc działalności gospodarczej. A zatem osoba, która uważa, że jej  działalność nie jest ciągła i zorganizowana, więc jej nie rejestruje w CEIDG, może być i tak zobowiązana do bycia podatnikiem VAT. Wówczas musi zarejestrować się za pomocą formularza VAT-R, a następnie składać deklaracje VAT-7(K) i opłacać podatek.


Jakie są kary za prowadzenie działalności gospodarczej bez rejestracji?

Osoby, które prowadzą działalność bez jej rejestracji, ale opłacają podatki i tak mogą mieć problemy, jeśli urzędnicy uznają, że założenie firmy było w ich wypadku obowiązkowe. Jest to związane z tym, że prowadzenie firmy bez jej rejestracji to po prostu czyn zabroniony. Poza tym, działalność to szereg obowiązków, których niedopełnienie ma dotkliwe konsekwencje.

1. Samo osiąganie przychodów bez rejestracji firmy jest karalne

Zgodnie z kodeksem wykroczeń kto wykonuje działalność gospodarczą bez wymaganego zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wpisu do rejestru działalności regulowanej lub bez wymaganej koncesji albo zezwolenia, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny. Tej samej karze podlega ten, kto nie dopełnia obowiązku zgłaszania do ewidencji działalności gospodarczej (CEIDG) zmian danych objętych wpisem. Zmiany te trzeba zgłaszać w terminie do 7 dni od ich wystąpienia. Dotyczą wszelkich informacji zawartych w CEIDG, np. miejsca zamieszkania, nazwy firmy, numeru konta bankowego, czy firmy prowadzącej księgowość i miejsca przechowywania dokumentacji.

Jak ustanowić pełnomocnika firmy przez internet


2. Konsekwencje nieprowadzenia księgowości i braku kasy fiskalnej

Dodatkowo prowadzenie działalności gospodarczej bez rejestracji powoduje, że przedsiębiorca nie prowadzi księgowości. Chodzi np. o wystawianie faktur lub rachunków, uzupełnianie i drukowanie KPiR, prowadzenie rejestrów VAT, ewidencji sprzedaży, czy dokumentacji związaną z kasą fiskalną. Oprócz tego, może się zdarzyć, że taka osoba nie składa deklaracji VAT, mimo że może mieć taki obowiązek. W przypadku ujawnienia takiej sytuacji, przedsiębiorca może zostać ukarany grzywną za każdą  z tych rzeczy z osobna. Np. za brak złożonej deklaracji VAT można spodziewać się mandatu w wysokości 200 zł.

Efekty nieprowadzenia księgowości mogą być jeszcze inne. Otóż nawet jeśli przedsiębiorca odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy, to bez prowadzenia księgowości mogą one być nieprawidłowej wysokości. Co ciekawe, powstałe różnice mogą być również nadpłatą podatku, ponieważ prowadzenie działalności i rozliczanie na zasadach ogólnych lub liniowo zezwala na rozliczanie faktycznie poniesionych kosztów uzyskania przychodów (np. według rachunków i faktur), które obniżają zaliczki do zapłaty.

Jeszcze inna kwestia, to prowadzenie sprzedaży bez kasy fiskalnej i wydawania paragonów mimo takiej konieczności. Na ten fakt muszą uważać osoby oferujące usługi lub towary osobom prywatnym. Za brak stosowania kasy fiskalnej mimo takiego obowiązku również grozi grzywna, najczęściej w postaci mandatu.


3. Konsekwencje wynikające z nieopłacania składek ZUS

Podstawowy obowiązek w związku z założeniem firmy to rejestracja w ZUS-ie. W jej konsekwencji trzeba opłacać składki - społeczne i zdrowotne. Będąc przedsiębiorcą tego obowiązku nie można uniknąć, gdyż wynika wprost z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Co za tym idzie, brak założenia firmy mimo takiej konieczności oznacza niespełnienie ustawowego obowiązku rejestracji w ZUS-ie oraz zaległości w opłacaniu składek.

W związku z tym, jeśli wyjdzie na jaw fakt prowadzenia działalności gospodarczej bez jej rejestracji, ZUS może upomnieć się o opłacenie zaległych składek. Okres zaległości może być liczony od momentu faktycznego rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, co zostanie ustalone np. w trakcie kontroli. W przypadku ujawnienia przez ZUS takiej sytuacji, ZUS może wymierzyć płatnikowi składek opłatę dodatkową do wysokości 100% nieopłaconych składek. Do zaległej kwoty składek ZUS doliczone zostaną także odsetki obliczane tak, jak dla zaległości podatkowych.

W jakim zakresie inwestor jest odpowiedzialny za zobowiązania wobec podwykonawcy?

Zapraszamy na forum Księgowość

Sebastian Bobrowski

Dyrektor Finansowy inFakt

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

REKLAMA

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA