REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe prawo restrukturyzacyjne - pierwsze doświadczenia i uwagi

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Dr n.prawnych Roman Ziembiński
Od ponad 20 lat doradza i asystuje w prowadzeniu postępowań upadłościowych i naprawczych oraz przejmuje tymczasowy zarząd kryzysowy w wielu firmach krajowych i zagranicznych.
Nowe prawo restrukturyzacyjne - pierwsze doświadczenia i uwagi
Nowe prawo restrukturyzacyjne - pierwsze doświadczenia i uwagi
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Minęły pierwsze miesiące od dnia 1 stycznia 2016 roku, czyli od wejścia w życie nowej ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Ustawa ta stać się ma przewrotem w podejściu do spraw niewypłacalności przedsiębiorców w rozumieniu stosunku do nich samych, ich zawinionych i niezawinionych błędów oraz dania szansy, jakiej jeszcze w dotychczasowej polskiej legislacji nie było. Jakie są pierwsze uwagi dotyczące nowego prawa restrukturyzacyjnego?

Wiele opinii, w mojej ocenie niesłusznych, mówi o uzyskaniu przez dłużnika lepszej pozycji kosztem wierzycieli. Ciągle jeszcze nie możemy zrozumieć, że przedsiębiorca-dłużnik to jedno z wielu ogniw w całym procesie gospodarczym. Jego wypadnięcie z gry skutkuje dla wszystkim w sposób negatywny. Poniżej pierwsze doświadczenia i uwagi związane ze stosowaniem nowej ustawy Prawo restrukturyzacyjne.

REKLAMA

Autopromocja

Zobacz: Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne

Stanowisko banków

Wprowadzenie nowego prawa restrukturyzacyjnego, tak innowacyjnego, winno być szansą nie tylko dla zadłużonych przedsiębiorców, ale również dla ich wierzycieli. Wydaje się jednak, że po pierwszych trzech miesiącach obowiązywania nowego prawa banki całkowicie zignorowały ustawę. Ich stanowisko nie uległo żadnej zmianie. Nikt, dosłownie nikt z przedstawicieli banków nie wyraził najmniejszego zainteresowania nową legislacją. Nadal działania windykacyjne prowadzone są wg starych rozwiązań z pozycji siły, żadnych negocjacji, a jeżeli już, to tylko na naszych zasadach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy pamiętać, że większość kredytów udzielanych przez banki jest zabezpieczona rzeczowo, a więc udział tej grupy wierzycieli w restrukturyzacji jest tylko możliwy po wyrażeniu przez nich zgody (wyjątek zgodnie z art. 181 ustawy Prawo restrukturyzacyjne). Niemniej jednak żaden z banków obecny na polskim rynku bankowym nie sygnalizował nawet, iż posiada jasno sformułowane procedury na wypadek trudności gospodarczych kredytobiorcy i jego próby odzyskania płynności finansowej na drodze restrukturyzacji.

Prawo restrukturyzacyjne pozwala na uniknięcie upadłości

Odnosi się wrażenie, że pracownicy banków nie rozumieją nowej sytuacji i nie są przygotowani na problemy związane z nową ustawą. Jedne z bardziej agresywnych banków, Getin i Getin Noble bank, zaczynają mieć kłopoty finansowe, w ocenie wielu, na skutek zbyt agresywnej polityki windykacyjnej i braku możliwości dialogu z dłużnikiem.

Stanowisko Skarbu Państwa – urzędy skarbowe i ZUS

Obecna sytuacja związana z programem 500+ na dzieci, spodziewaną restrukturyzacją kredytów udzielonych we frankach szwajcarskich, zmniejszenie stawki podatku VAT itp., powoduje nadmierny fiskalizm w celu zapewnienia finansowania powyższym programom. Wszyscy prowadzący działalność gospodarczą, którzy mieli lub mają zaległości płatnicze w stosunku do Skarbu Państwa są w trybie pilnym zmuszani do natychmiastowej płatności zaległości, nierzadko karani mandatami.

O ile z punktu widzenia etyki i prawa jest to uzasadnione, o tyle z punktu widzenia gospodarczego i otaczającej rzeczywistości jest to często niewykonalne. Dla wielu drobnych przedsiębiorców, a takich są w Polsce tysiące (oficjalne dane mówią o 1,7 mln drobnych przedsiębiorcach), jest to katastrofa. Wszczynane pośpiesznie egzekucje blokują działalność (blokada kont bankowych), powodując narastanie kolejnych problemów i w konsekwencji w niedługim czasie można spodziewać się fali upadłości.

Upadłość przedsiębiorcy po 1 stycznia 2016 r.

Widać wyraźnie, że pojawienie się nowego prawa restrukturyzacyjnego zbiegło się z koniecznością uzyskania przez państwo zwiększonych środków finansowych na finansowanie obietnic wyborczych i stało się dla państwa wyjątkowo niekorzystnym rozwiązaniem. Stąd widoczny gołym okiem opór i niechęć organów podatkowych i ZUS do jakichkolwiek ulg i gotowości do współpracy.

Pomoc państwa, tzw. pomoc publiczna, zgodnie z ustawą, polegająca na rozłożeniu należności na raty z możliwością prolongaty spłat w czasie jest fikcją. Naczelnicy US żądają wpłaty minimum połowy zaległości jako tzw. dobrej woli dłużnika, co jest albo wymysłem ich samych, lub, co bardziej prawdopodobne, jest bezwzględnym wymogiem Ministerstwa Finansów. W powyższej sytuacji pojęcie dobrodziejstwa prawa restrukturyzacyjnego jest w odniesieniu do Skarbu Państwa co najmniej wątpliwe. Zgodnie z prawem unijnym urzędnik skarbowy winien być doradcą płatnika, a nie jego egzekutorem…


Stanowisko wierzycieli prywatnych (poza bankami)

W tej grupie potencjalnych wierzycieli, podobnie jak w przypadku banków i Skarbu Państwa niewiele się zmieniło. Nadal dłużnik lub przedsiębiorca zagrożony niewypłacalnością traktowany jest jako potencjalny oszust i złodziej. Jest zdumiewające, że nikt nie potrafi zrozumieć prostego faktu o korzyści wynikającej z utrzymania przedsiębiorstwa dłużnika na rynku. Przecież współpraca może być korzystna dla obydwu stron.

W mentalności przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w krajach wysokorozwiniętych gospodarczo jest oczywiste, że jeżeli odbiorca moich towarów zaczyna mieć trudności gospodarcze, to powinienem mu pomóc dla mojego własnego dobra. Kiedy stanie znowu na nogi będzie dalej kupował moje towary, a ja znowu będę zarabiał na wzajemnej współpracy. Dlatego też częstym rozwiązaniem jest znacząca redukcja zadłużenia przez wierzyciela w stosunku do dłużnika, która to strata będzie do nadrobienia w przyszłości. Niestety u nas panuje pogląd, że od dłużnika, należy w możliwie najkrótszym czasie odebrać swoje należności, często za cenę jego unicestwienia.

Czy prokurent odpowiada za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości?

Wnioski

Trudna sytuacja dłużników zmienia się bardzo powoli, ale ich nadzieja na nowe, bardziej przyjazne rozwiązania legislacyjne, mimo wszystko rośnie. Wielu zdaje sobie sprawę, że jeżeli nasze podejście do dłużników nie zmieni się, to nie zmieni się sytuacja gospodarcza, a mentalnie będziemy tkwić w stadium początkowego kapitalizmu – patrz „Ziemia obiecana” A. Wajda.

Państwo zrobiło olbrzymi błąd polegający na braku jakiejkolwiek informacji o wprowadzanych nowych rozwiązaniach legislacyjnych, dotykających milionów ludzi. Po 3 miesiącach po wprowadzeniu nowego prawa restrukturyzacyjnego, wiedza przeciętnego przedsiębiorcy polskiego o nim jest znikoma! To sytuacja zmarnowanej szansy, to sytuacja zmarnowanych pieniędzy i wreszcie sytuacja obnażająca kompletny brak zainteresowania państwa, jako organu fiskalnego, który chce zbierać plony bez zrobienia zasiewu. Miejmy nadzieję, że i tym razem przysłowiowy Kowalski da sobie w końcu radę. Szkoda, że kolejnym razem został zostawiony sam sobie.

Autor: dr n. prawnych Roman Ziembiński

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

REKLAMA

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

REKLAMA

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA