Jak krok po kroku założyć spółkę cywilną

Działalność gospodarcza - definicja

Działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Trzy cechy świadczące o tym, że wykonujesz działalność gospodarczą: cel zarobkowy, działanie w sposób zorganizowany, działanie w sposób ciągły.

Rejestracja spółki cywilnej w CEIDG

Spółka cywilna to jeden z najpopularniejszych rodzajów spółek. W przeciwieństwie do spółek prawa handlowego nie posiada ona osobowości prawnej i nie jest rejestrowana w KRS. Spółkę cywilną mogą utworzyć minimum 2 osoby fizyczne (lub prawne). Każdy ze wspólników spółki cywilnej musi dokonać rejestracji w CEIDG (Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej), co w konsekwencji oznacza, że przedsiębiorcą jest co do zasady każdy ze wspólników, a nie spółka. Co ważne, spółka cywilna w założeniu nie wymaga od jej wspólników posiadania nawet minimalnego kapitału.

Rejestracja w CEIDG jest bezpłatna

Ważne! Autopromocja Jak przygotować się do zmian 2025. Podatki. Rachunkowość. ZUS Sprawdź Za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę odpowiadają wszyscy wspólnicy swym majątkiem wspólnym oraz każdy ze wspólników z osobna majątkiem osobistym - bez żadnych ograniczeń.

W celu rejestracji spółki wypełniony formularz CEIDG-1 należy złożyć w dowolnym urzędzie miasta lub gminy. Wniosek o rejestrację działalności można złożyć na kilka różnych sposobów:

• osobiście w urzędzie miasta lub gminy,

• elektronicznie przy wykorzystaniu bezpiecznego podpisu kwalifikowanego,
• elektronicznie bez bezpiecznego podpisu kwalifikowanego, wykorzystując epuap, czyli profil zaufany,
• listem poleconym (podpis poświadczony notarialnie).

Co ważne, druk ten należy wypełnić i złożyć najpóźniej w dniu uruchomienia działalności, co w konsekwencji oznacza, że nie można dokonać rejestracji z datą wsteczną.

Skutki podatkowe zmiany formy prawnej prowadzonej działalności

Jednak to nie koniec kroków, jakie muszą podjąć przedsiębiorcy, by dokonać prawidłowej i pełnej rejestracji spółki cywilnej. Po uzyskaniu pierwszego wpisu rejestracyjnego w CEIDG należy zawrzeć umowę spółki cywilnej w formie pisemnej oraz odprowadzić na rachunek bankowy urzędu skarbowego podatek od czynności cywilnoprawnych (druk PCC-3, PCC-3a) w wysokości 0,5% od wkładów wniesionych do majątku wspólnego spółki (jej wspólników). Na tym etapie trzeba również przygotować zgłoszenie do GUS i uzyskać numer REGON spółki (złożenie druku RG-OP w urzędzie statystycznym właściwym dla siedziby spółki). Kolejny krok to zgłoszenie identyfikacyjne do urzędu skarbowego i uzyskanie NIP spółki. W tym celu należy złożyć wniosek na druku NIP-2 oraz NIP-D. Czynności te są bezpłatne. Ostatnia czynność, jaką należy wykonać to zmiana wpisu w CEIDG (aktualizacja w ciągu 7 dni od uzyskania NIP-u oraz REGON-u) przez wspólników, w celu uzupełnienia informacji o NIP i REGON spółki.

---

Forma opodatkowania dla wspólników spółki cywilnej

Jednym z istotnych elementów, który przyszli przedsiębiorcy wskazują na druku rejestracyjnym CEIDG-1, jest forma opodatkowania. Dla wspólników spółki cywilnej przepisy dopuszczają wybór jednej z czterech form odprowadzania podatku:

• zasady ogólne,
• podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• karta podatkowa.

Należy pamiętać, że podatnikiem podatku dochodowego nie jest spółka, a każdy ze wspólników z osobna. Dlatego też zaliczki na podatek dochodowy nie wylicza spółka, a odrębnie każdy ze wspólników, uwzględniając przychody i koszty wg udziałów.

Jak rozliczyć usługę zamówioną u wspólnika spółki cywilnej

Co ważne, niektóre rodzaje działalności ze względu na swój przedmiot wykluczają stosowanie ryczałtu lub karty podatkowej. Natomiast w przypadku podatku liniowego należy pamiętać, że nie można go stosować w sytuacji, gdy w ramach działalności świadczy się usługi lub dokonuje się dostawy na rzecz byłego pracodawcy.

Ważne! Nie jest dopuszczalne, by część wspólników spółki cywilnej osób fizycznych opodatkowana  była ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub karta podatkową, a część korzystała z zasad ogólnych lub podatku liniowego.

Ważne! Możliwe jest zróżnicowanie formy opodatkowania dochodów poszczególnych wspólników spółki cywilnej tak, że część opłaca podatek dochodowy na zasadach ogólnych (skala podatkowa - 18%, 32%), a część według podatku liniowego (19%).

Zasady ogólne

Opodatkowanie wg skali jest najpopularniejszą formą opodatkowania stosowaną wśród przedsiębiorców. Opodatkowaniu w tym przypadku podlega dochód, czyli przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodów. Atutem tego typu rozliczenia jest występowanie tzw. kwoty wolnej od podatku (obecnie wynoszącej 3091 zł). Osiągając w danym roku podatkowym dochody nieprzekraczające tej kwoty, nie płaci się podatku.

Polecamy: Podatki 2016 - komplet żółtych książek

Opodatkowanie na zasadach ogólnych wskazuje dwie stawki podatku zależne od wysokości dochodu:

Podstawa obliczenia podatku w PLN		Podatek wynosi
Ponad	Do
	85 528 zł	18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr
85 528 zł		14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł

Podmiot opodatkowany na zasadach ogólnych może dokonać wspólnego rozliczenia z małżonkiem oraz skorzystać z ulg podatkowych. Ewidencją prowadzoną dla celów podatku dochodowego przy tej formie opodatkowania jest księga przychodów i rozchodów.

---

Podatek liniowy

Podobnie jak przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych podstawę opodatkowania stanowi dochód, czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami. Przy czym obowiązuje tutaj jedna stawka podatku - 19%. Dla tej formy opodatkowania nie przewidziano szczególnych preferencji jak np. kwota wolna od podatku, skorzystanie z ulg podatkowych, wspólne rozliczenie z małżonkiem. Niemniej jednak jest ona korzystna dla przedsiębiorców osiągających wysokie dochody. Tak jak w przypadku zasad ogólnych KPiR jest ewidencją, którą należy prowadzić w celu należytego rozliczenia podatku dochodowego.

Ryczałt ewidencjonowany

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, w której podstawę opodatkowania stanowi jedynie przychód. Nie jest on pomniejszany o poniesione koszty podatkowe. Przychody podlegają opodatkowaniu kilkoma stawkami: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% lub 20%. Stawka ryczałtu jest zależna od rodzaju wykonywanej działalności.

Co ważne, przepisy określają, które rodzaje działalności bezwzględnie nie mogą korzystać z opodatkowania ryczałtem. Zalicza się do nich m.in.: apteki, lombardy, handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych.

Przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem jest zobligowany do wykazywania osiągniętych przychodów w ewidencji przychodów.

 

Karta podatkowa

Jest zryczałtowaną formą opodatkowania, z której mogą skorzystać określone przepisami grupy usług. Zaliczyć można do nich m.in. usługi grawerskie, usługi zegarmistrzowskie, usługi tapicerskie, usługi hafciarskie.

Wysokość stawek karty podatkowej jest ustalana indywidualnie z naczelnikiem urzędu skarbowego i zależy od wielu czynników, między innymi od:

• liczby mieszkańców miejscowości, gdzie zarejestrowano działalność,
• rodzaju usług wykonywanych przez jednoosobową działalność gospodarczą,
• wieku podatnika.

Przekształcenie spółki cywilnej w jawną

Podatek VAT a spółka cywilna

Zakładając działalność gospodarczą, szczególną uwagę należy zwrócić na kwestię podatku VAT. Spółka cywilna będąca czynnym podatnikiem VAT musi dokonać rejestracji na druku VAT-R. Od 2015 roku rejestracja dla celów VAT jest bezpłatna.

Co ważne,  w przypadku podatku od towarów i usług podatnikiem VAT jest wyjątkowo spółka cywilna, a nie każdy z jej wspólników z osobna. Dlatego też z tytułu działalności spółki składa się jedną deklarację VAT za spółkę, a nie za każdego ze wspólników z osobna, w przeciwieństwie do rozliczeń dla celów podatku dochodowego.

Przepisy przewidują również rodzaje działalności, które bezwzględnie mogą korzystać ze zwolnienia z VAT (usługi ubezpieczeniowe, usługi nauczania języków obcych, wynajem lokalu dla celów mieszkaniowych). Są to tzw. zwolnienia przedmiotowe. Dodatkowo warto wspomnieć, iż ustawa o VAT wyróżnia także zwolnienie podmiotowe z VAT dotyczące limitu obrotów. Obecna kwota limitu wynosi 150 000 zł i będzie obowiązywała do 2018 roku.

---

Składki ZUS w jednoosobowej działalności gospodarczej

Początkujący przedsiębiorca co do zasady może skorzystać z preferencyjnych składek ZUS. Ich wysokość jest zdecydowania niższa niż w przypadku tzw. “dużego ZUS-u”. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia początkującego przedsiębiorcy, często bowiem w pierwszych miesiącach prowadzenia działalności osiągane dochodowy nie są na tyle wysokie, by móc pokryć tego typu zobowiązanie.

Warto podkreślić, że każdy wspólnik opłaca składki ZUS za siebie samodzielnie. Jedynie w sytuacji, gdy spółka cywilna zatrudnia pracowników, wspólnicy składają deklaracje ZUS jako spółka.

Składki społeczne na tzw. małym ZUS-ie prezentuje poniższa tabela

Nazwa składki	Podstawa wymiaru składek w 2016 r. - 555 zł
Emerytalna 19,52%	108,34 zł
Rentowa 8%	44,40 zł
Chorobowa 2,45%	13,60 zł
Wypadkowa 1,93%/1,8%	9,99 zł
Fundusz pracy	przedsiębiorca opłacający minimalne preferencyjne składki ZUS nie opłaca za siebie Funduszu Pracy
SUMA	176,33 zł

Comiesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w 2016 roku wynosi 288,95 zł, a tym samym składka zdrowotna podlegająca odliczeniu od podatku wynosi 248,82 zł.

Jak skorzystać z odroczenia terminu płatności składek ZUS

Wspólnicy spółki cywilnej dokonują zgłoszenia do ubezpieczeń na druku rejestracyjnym:

• ZUS ZUA - gdy będzie opłacał zarówno składki społeczne, jak i zdrowotne lub
• ZUS ZZA - gdy będzie opłacał jedynie składki zdrowotne (do składek społecznych posiada bowiem inny tytuł ubezpieczeń).

Ważne! Spółka cywilna może zatrudniać pracowników. Wówczas dokonuje rejestracji jako płatnik składek na druku ZUS ZPA.

Program Aktywizacja dla początkujących przedsiębiorców

Program Aktywizacja to inicjatywa na rzecz rozwoju polskiej przedsiębiorczości, dzięki której nowo powstałe firmy mogą zupełnie za darmo otrzymać narzędzia informatyczne niezbędne do sprawnego jej funkcjonowania. Roczny darmowy dostęp do systemu fakturowania, zarządzania magazynem, oprogramowanie do prowadzenia kadr i płac, rozliczania podatków oraz prowadzenia księgowości online, wsparte pomocą ze strony specjalistów z wieloletnim doświadczeniem, to bez wątpienia ogromny bonus dla wszystkich rozpoczynających swą przygodę z biznesem.

Warunkiem wzięcia udziału w projekcie jest założenie firmy w ciągu ostatnich 60 dni przed przystąpieniem do programu. Natomiast niepodważalną korzyścią, płynącą z udziału w Programie Aktywizacja, jest minimalizacja obciążeń finansowych w początkowym okresie funkcjonowania firmy. Zgłoszenie do Programu Aktywizacja jest bardzo proste - wystarczy zarejestrować się bezpośrednio na stronie programu: www.programaktywizacja.pl. Udział jest całkowicie darmowy.

Autor: Angelika Borowska, specjalista ds. księgowości wfirma.pl