REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki podatkowe zmiany formy prawnej prowadzonej działalności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Skutki podatkowe przekształcenia formy prawnej prowadzonej działalności
Skutki podatkowe przekształcenia formy prawnej prowadzonej działalności

REKLAMA

REKLAMA

Przedsiębiorstwa zobowiązane są stosować jedną wybraną formę opodatkowania. W praktyce jednak dochodzi niejednokrotnie do sytuacji, w której ze względu na potrzeby rozwoju działalności, optymalizację finansową lub obowiązki nałożone z mocy prawa przedsiębiorcy muszą przekształcić formę prawną prowadzonej działalności. Decydując się na zmiany, warto wcześniej ocenić jakie konsekwencje podatkowe się z tym wiążą.

Każde przedsiębiorstwo funkcjonujące w obrocie gospodarczym może skorzystać z prawa do zmiany obecnej formy prawnej w inną. Takie przekształcenie działalności gospodarczej nie spowoduje jej likwidacji. Może natomiast nałożyć na przedsiębiorcę nowe obowiązki prawne lub podatkowe. Reorganizacja formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej w zdecydowanej większości nie wpływa na zobowiązania finansowe. Warto jednak zwrócić uwagę na pewne zobowiązania prawne i finansowe związane z procesem transformacji spółek.

REKLAMA

Autopromocja

Przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 Nr 94, poz. 1037 ze zm.) wskazują na możliwe do wystąpienia w obrocie handlowym przekształcenia form prowadzenia działalności gospodarczych. Dla każdego z rodzaju transformacji mogą wystąpić inne zobowiązania prawne lub podatkowe. W dalszej części poruszone zostaną kwestie związane bezpośrednio z przekształceniami najczęściej obecnymi w obrocie handlowym.

Przekształcenie spółki osobowej

REKLAMA

Zagadnienia związane z przekształceniami, które wpływają na zobowiązania podatkowe, należy rozpocząć od wyjaśnienia, że spółka osobowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Podatnikami tego podatku są bezpośrednio wspólnicy spółek osobowych. Odnosząc się do kwestii przekształcenia spółek osobowych należy wskazać, że transformacje wskazanych spółek podzielić należy na dwa rodzaje. Dzieje się tak z uwagi na rożne zobowiązania podatkowe, które wystąpią po dokonanej reorganizacji. W obrocie handlowym możliwa jest transformacja spółek osobowych w inne spółki osobowe lub bezpośrednio w spółki kapitałowe.

Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową nie wpływa znacząco na zmiany w kwestiach podatkowych. Po przekształceniu w spółkę osobową, wspólnicy rozliczają się z podatku dochodowego w ten sam sposób jak dotychczas. Spółka osobowa jest nadal podatnikiem od podatku od towarów i usług (VAT) oraz od podatku akcyzowego. Oznacza to, że pomimo zmiany formy prawnej działalności spółki nie zachodzą żadne modyfikacje w zobowiązaniach finansowych. Co więcej, wspólnicy spółki mogą nawet nie zamykać ksiąg rachunkowych spółki.

Kiedy należy otworzyć księgi rachunkowe

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Inaczej w kwestiach podatkowych przedstawia się przekształcenie spółek osobowych w spółki kapitałowe, do których Kodeks spółek handlowych zalicza spółki: z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjną. Jednym z podstawowych skutków podatkowych po transformacji jest zobowiązanie do ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania przekształconej spółki. W tym aspekcie ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacja podatkowa (Dz.U. z 1997 Nr 137, poz. 926 ze zm.) w art. 93 i następnych wskazuje jednoznacznie, że następcy prawni (więc spółki powstałe z przekształcenia) wstępują we wszelkie prawa i obowiązki podatkowe swoich poprzedników (spółek przekształconych).

Zatem, powstała w wyniku przekształcenia spółka kapitałowa kontynuuje działalność spółki osobowej i jest podmiotem zobligowanym do ponoszenia ciężarów podatkowych swojej poprzedniczki. W teorii określane jest to zasadą kontynuacji podmiotowej. Dotyczy to także obowiązków wynikających z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 1994 Nr 121, poz. 591 ze zm.), które odnoszą się do zamykania ksiąg rachunkowych. W przypadku zmiany formy prawnej ze spółki osobowej na spółkę kapitałową księgi powinny być zamknięte na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia (art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości). Na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych sporządza się rachunek zysków i strat wykazujący stan majątkowy firmy. Po przekształceniu spółka na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości będzie zobowiązana sporządzić bilans otwarcia oraz założyć księgi rachunkowe na dzień zmiany formy prawnej w ciągu 15 dni od dnia przekształcenia.

Kwestią odnoszącą się bezpośrednio do wspólników przekształcanej spółki osobowej jest obowiązek zapłacenia podatku dochodowego. W związku z dokonanym przekształceniem formy prawnej działalności i uzyskaniem przez wspólników udziałów lub akcji w spółce kapitałowej nie będą oni zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego. Taki obowiązek wystąpi dopiero w przyszłości, jeżeli zdecydują się oni na odpłatne zbycie udziałów lub akcji uzyskanych wcześniej poprzez to przekształcenie. W przeciwnym wypadku takie zobowiązanie finansowe zwyczajnie nie wystąpi.

Zbycie udziałów w spółce z o.o. – obowiązki informacyjne i rejestrowe

Przekształcenie spółki kapitałowej

Odmiennie z punktu prawnego i podatkowego wygląda przekształcanie spółek kapitałowych. Przede wszystkim spółki kapitałowe to forma prawna organizacji podmiotów gospodarczych, które cechuje brak odpowiedzialności wspólników lub akcjonariuszy za zobowiązania spółki. Innymi słowy założeniem tej formy prawnej jest skierowanie odpowiedzialności za zobowiązania na samą spółkę, nie zaś na jej wspólników. Zarówno w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jak i akcyjnej występuje charakterystyczne dla tych spółek oddzielenie sfery właścicielskiej od zarządu spółki.


Spółka kapitałowa przekształcona w spółkę osobową zgodnie z unormowaniami ustawy o rachunkowości wymaga zamknięcia ksiąg rachunkowych, podobnie jak wymagało tego przekształcenie w odwrotną stronę. Księgi powinny być zamknięte na dzień na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia (art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości).  Tym samym spółka otwierając nowy rok obrotowy i zakładając nowe księgi rachunkowe przestaje być płatnikiem podatku dochodowego.  Jednak przy tym rodzaju przekształcania bardzo ważne jest również, aby dokonać złożenia rocznego zeznania podatkowego od osób prawnych. Taki  obowiązek ciąży na przekształcanej spółce kapitałowej na podstawie ustawy o CIT, tj. z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania (Dz.U. z 1992 Nr 21, poz. 86 ze zm.).

Opodatkowanie podatkiem dochodowym wartości tzw. niepodzielonych zysków spółki kapitałowej przy transformacji tego rodzaju działalności w spółkę osobową wywołuje spore wątpliwości zarówno wśród praktyków jak i teoretyków. Dla przedstawienia tylko „wierzchołka” tego problemu wskazać należy, że jako niepodzielne zyski spółki kapitałowej rozumie się takie zyski, które przekształcana spółka zarobiła, płacąc tym samym podatek CIT. Co ważne, zyski te jednak nie są wypłacane wspólnikom lub akcjonariuszom w formie dywidendy. Pomimo wielu sprzeciwów w tym przedmiocie, organy podatkowe uważają, iż w po reorganizacji prawnej spółki obowiązek zapłacenia 19% podatku istnieje po stronie przekształconej spółki. Jak pokazuje praktyka działalności tychże organów, nie zanosi się na szybką zmianę ich stanowiska.

Przekształcenie spółki cywilnej w jawną

Przy przekształceniu funkcjonującej do tej pory spółki kapitałowej w spółkę osobową następuje kontynuacja zobowiązań podatnika w zakresie VAT. Spółka osobowa jest normalnym podatnikiem VAT w związku, z czym nie wystąpią przeszkody w rozliczeniu podatku należnego z podatkiem naliczonym spółki przekształcanej. Co za tym idzie, w zakresie tego podatku należy dokonać jedynie aktualizacji wcześniejszego zgłoszenia VAT.

Wspomnieć należy tylko, że w odniesieniu do drugiego rodzaju transformacji spółek kapitałowych, a mianowicie w inne spółki kapitałowe przepisy ustawy o rachunkowości (art. 12 ust. 3 pkt 1) pozwalają nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych. Podobnie jak miało to miejsce w przypadku przekształcenia spółki osobowej oraz spółki cywilnej w inną spółkę osobową. Na koniec należy podkreślić, że spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (tzw. dzień przekształcenia). Jednocześnie właściwy sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną.

Upadłość spółki a odpowiedzialność zarządu

Zmiana formy opodatkowania musi być zgłoszona

Przekształcenia form prowadzenia działalności gospodarczej w obrocie gospodarczym są dozwolone, a niekiedy również z mocy prawa konieczne. Do takich sytuacji można zaliczyć przypadki podatnik z mocy przepisów ustawowych, kiedy podatnik pozbawiony zostaje prawa do rozliczania się poprzez wybraną przez niego formą opodatkowania lub w przypadku, kiedy przekroczony zostanie w spółce cywilnej określony poziom obrotów. Każde przedsiębiorstwo funkcjonujące w obrocie gospodarczym może skorzystać z prawa do zmiany obecnej formy prawnej w inną. Nie można jednak przy tym zapominać, że jeżeli podatnik zdecyduje się na zmianę formy opodatkowania przychodów z działalności, powinien najpóźniej do 20 stycznia nowego roku podatkowego, od którego ma nastąpić zmiana w rozliczaniu, zgłosić taką zmianę.

Autorem jest: Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu i w kontrolach podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

REKLAMA

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Prof. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba zastosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA