REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie wydatki związane z uczestnictwem w przegranym przetargu można zaliczyć do kosztów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Rymarz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzę firmę remontowo-budowlaną i często biorę udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego lub w przetargach organizowanych przez inwestorów prywatnych. Efekt starań o pozyskanie zlecenia nie zawsze jednak jest pozytywny. Czy wydatki poniesione w związku z uczestnictwem w przegranym przetargu mogą być kwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej? Czy można zaliczyć do kosztów wadium zatrzymane przez organizatora przetargu?
RADA
Wydatki, jakie ponosi uczestnik procedury przetargowej prowadzonej według reguł właściwych dla zamówień publicznych lub na zasadach określonych w prawie cywilnym, pozostają w związku z uzyskanym przychodem z działalności gospodarczej. Dlatego wykonawca, który spełnia wymagania postawione przez organizatora przetargu, może zaliczyć tego typu wydatki do kosztów podatkowych również wówczas, gdy jego oferta została odrzucona. Wadium utracone przez oferenta, który wygrał przetarg, stanowi koszt uzyskania przychodu, pod warunkiem że rezygnacja z zawarcia umowy była uzasadniona z ekonomicznego punktu widzenia.
UZASADNIENIE
Odpowiadając na Pana pytanie, należy wyróżnić dwie kwestie. Po pierwsze, możliwość zaliczenia do kosztów wydatków związanych z udziałem w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub w przetargu, po drugie - sposób rozliczenia zatrzymanego wadium.
Wydatki związane z przygotowaniem oferty
Według opinii ugruntowanej przez orzecznictwo i praktykę urzędów skarbowych już sam fakt przystąpienia podatnika do przetargu można potraktować jako działanie celowe, zmierzające do uzyskania przychodu. W tym kontekście zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków związanych z procedurą przetargową nie powinno, co do zasady, wzbudzać wątpliwości.
Większość nakładów ponoszonych przez wykonawców dotyczy właściwego przygotowania samej oferty. Koszty te wynikają m.in. z konieczności sporządzenia planów, fotografii, rysunków, projektów, modeli, przekazania próbek materiałów. Pewne sumy mogą być wydatkowane również przed przystąpieniem do formułowania oferty, np. na profesjonalną analizę danego rynku i cen na nim stosowanych, opracowanie ekspertyzy technicznej lub opinii prawnej. Ponadto wykonawcę obciążają koszty uzyskania dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, np. zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, informacji z Krajowego Rejestru Karnego, zaświadczeń z urzędu skarbowego i ZUS o braku zaległości w opłacaniu podatków i składek.
Wszystkie tego typu wydatki będą kosztem uzyskania przychodów, jeśli podatnik, przystępując do przetargu, miał realne możliwości spełnienia warunków określonych w zamówieniu, ale „przegrał” w konkurencji z innymi podmiotami.
Jeśli jednak odrzucenie oferty było przesądzone już w chwili jej składania, ponieważ oferent w sposób oczywisty nie spełniał kryteriów finansowych, technicznych lub innych, określonych w warunkach zamówienia, to wydatki na opracowanie oferty nie mogą być kwalifikowane jako koszty podatkowe, bo ich poniesienie nie spełniało wymogu racjonalności.
 
Przykład
Przetarg zorganizowany przez gminę dotyczył dowozu dzieci do szkół. Podstawowym kryterium udziału w tym postępowaniu było posiadanie stosownych uprawnień. Tymczasem ofertę złożył przedsiębiorca nielegitymujący się wymaganym przez prawo zezwoleniem na świadczenie usług regularnego przewozu specjalnego. W związku z tym, że oferta ta nie miała żadnych szans na realizację, wydatki z nią związane nie będą kosztem podatkowym.
Utracone wadium
Odrębną kwestią jest możliwość obciążenia kosztów podatkowych kwotą utraconego przez podatnika wadium.
Obowiązek wniesienia wadium może stanowić warunek uczestnictwa zarówno w procedurze o udzielenie zamówienia publicznego, jak i w przetargach fakultatywnych, prowadzonych na podstawie przepisów prawa cywilnego.
Wadium ma najczęściej postać określonej sumy pieniędzy przyjmowanej w gotówce (zwykle jego wysokość ustala się jako procent od wartości umowy, która ma być zawarta), choć dopuszczalne są i inne formy.
Po pomyślnym dla uczestnika zakończeniu procedury przetargowej, wadium powinno być niezwłocznie zwrócone, ewentualnie zaliczone na poczet zabezpieczenia wykonania umowy. Kwota przeznaczona przez oferenta na pokrycie wadium nie może więc być kosztem uzyskania przychodów, bowiem wydatek ten nie ma charakteru definitywnego.
Sytuacja podatkowa wykonawcy zmienia się, gdy organizator zatrzyma wadium. Ma prawo to zrobić, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana:
• odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie,
• nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy,
• zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie zamawiającego (art. 46 ust. 5 ustawy - Prawo zamówień publicznych).
Również w art. 704 § 2 k.c. zawarto zastrzeżenie co do możliwości zatrzymania wadium. Zgodnie z jego treścią, jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy, której ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie, organizator aukcji albo przetargu może pobraną sumę zachować albo, jeżeli wadium miało postać niepieniężną, dochodzić zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia.
Jeżeli uczestnik przetargu, którego oferta została wybrana, dopuszcza do utraty wadium na skutek własnych zaniedbań (np. przekroczenia terminu wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy), zatrzymana przez zamawiającego kwota nie może obciążyć kosztów podatkowych, bowiem wydatek ten nie spełnia kryterium ani racjonalności, ani celowości.
Sytuacja będzie się jednak przedstawiała odmiennie, jeżeli przyczyna uchylenia się od zawarcia umowy ma podłoże ekonomiczne. W takich przypadkach zatrzymane wadium przedsiębiorcy będą mieli prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Przykład
Spółka działająca w branży budowlanej stanęła do przetargu organizowanego przez inwestora publicznego. Jednym z warunków uczestnictwa było wniesienie wadium. Oferta spółki została wprawdzie wybrana, lecz spółka nie podpisała umowy i tym samym straciła wadium. Odmowa zawarcia umowy wynikała z faktu, że cena ofertowa określona została na zbyt niskim poziomie w stosunku do nakładów, jakie należałoby ponieść, realizując umowę. Długotrwały proces wyłaniania wykonawcy sprawił, że w okresie pomiędzy składaniem oferty a ostatecznym rozstrzygnięciem przetargu znacząco wzrosły koszty pracy i ceny materiałów budowlanych, czyniąc zamierzone przedsięwzięcie nieopłacalnym dla spółki. Po ponownym przeprowadzeniu wyliczeń okazało się, że spółka, realizując tę umowę, poniosłaby stratę znacznie większą niż kwota utraconego wadium. Z ekonomicznego punktu widzenia decyzja o odmowie podpisania umowy była więc całkowicie zasadna, a zatem równowartość utraconego wadium może obciążyć koszty uzyskania przychodów.
 
W kwestii możliwości zaliczenia do kosztów wadium utraconego na skutek niezawarcia umowy ze względu na zmianę warunków ekonomicznych wypowiedział się m.in. Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie. W piśmie z 23 października 2006 r., nr 1472/ROP1/423-310/06/MC, czytamy, że:
(...) jeżeli Spółka poniosła koszty na pokrycie wadium w celu uczestnictwa w przetargu, to brak jest uzasadnienia, aby odmówić prawa zaliczenia takiego wydatku do kosztów prowadzonej działalności, nawet gdy pomimo wygrania przetargu w konsekwencji nie doszło do zawarcia umowy i wadium przepadło. Celem Spółki przystępującej do przetargu było wygranie go, a w konsekwencji uzyskanie przychodu za wykonanie usługi. Prowadzenie działalności gospodarczej związane jest z ryzykiem i nie w każdym przypadku wydatek, który jest nakierowany na osiągnięcie przychodu, rzeczywiście taki przychód przynosi. Utrata wadium nie została przez Spółkę zawiniona, lecz miała na celu zapobieżenie większym stratom. Zauważyć należy, iż Spółka, dokumentując zaliczenie utraconego wadium w koszty uzyskania przychodu, powinna posiadać oprócz dokumentów potwierdzających fakt dokonania wpłaty wadium dokumenty potwierdzające przedstawiony we wniosku stan faktyczny, takie jak analizy, kalkulację dotyczącą nieopłacalności zawarcia umowy oraz inne dokumenty pozwalające w sposób jednoznaczny stwierdzić, iż odstąpienie od zawarcia umowy miało gospodarcze uzasadnienie.
 
Na fakt, że prowadzenie działalności gospodarczej jest nieuchronnie związane z ryzykiem i że nie każdy wydatek nakierowany na osiągnięcie przychodu rzeczywiście taki przychód przynosi, zwrócił również uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 marca 2000 r., sygn. akt I SA/Gd 2099/97, w którym potwierdził możliwość zaliczenia do kosztów wadium utraconego na skutek niezawarcia umowy, mimo wygrania przetargu, z powodu zmiany warunków ekonomicznych.
• art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 249, poz. 1824
• art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847
• art. 704 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - j.t. Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935
• art. 46 ust. 5 ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych - Dz.U. Nr 19, poz. 177; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 227, poz. 1658
Małgorzata Rymarz
ekspert w zakresie podatków dochodowych
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wydatki marketingowe dealerów a koszty podatkowe - spór rozstrzygnięty na korzyść podatników

Rozliczenie kosztów działań marketingowych przez dealerów samochodowych może stanowić problem na gruncie prawa podatkowego. Szczególne wątpliwości budzą wydatki poniesione w ramach programów motywacyjnych dystrybutorów, które mają na celu uzyskanie bonusów jakościowych. Kluczowym problemem interpretacyjnym jest rozgraniczenie między kosztami uzyskania przychodów, a wydatkami na reprezentację, które zgodnie z przepisami ustawy o CIT nie mogą być zaliczane do kosztów podatkowych. Orzecznictwo sądów administracyjnych pokazuje jednak, że organy podatkowe często błędnie kwalifikują tego typu wydatki, nie uwzględniając ich rzeczywistego celu gospodarczego i związku z osiąganymi przychodami.

Każda faktura VAT w 2026 r. obowiązkowo wystawiana aż w sześciu formach. Ryzyko powstania wielu oryginałów tej samej faktury. Czy ktoś się w tym połapie?

Ustawa z dnia 5 sierpnia 2025 r. nowelizująca ustawę o VAT w zakresie obowiązkowego modelu KSeF została już podpisana przez Prezydenta RP i musimy jeszcze poczekać na rozporządzenia wykonawcze, gdzie m.in. uregulowane będą szczegóły informatyczne (kody, certyfikaty). Ale to nie koniec – musi się jeszcze pojawić oprogramowanie interfejsowe, a zwłaszcza jego „specyfikacja”. Ile będziemy na to czekać? Nie wiadomo. Ale czas płynie. Wiemy dziś, że obok dwóch faktur w postaci tradycyjnej (papierowe lub elektroniczne), pojawiają się w tych przepisach aż cztery nowe formy - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Self-billing w KSeF jako nowe możliwości dla zagranicznych podmiotów

Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) budzi wiele pytań wśród polskich podatników, ale coraz częściej także wśród podmiotów zagranicznych działających w Polsce i rozliczających tu VAT. Jednym z kluczowych zagadnień – rzadko poruszanych publicznie – jest możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych w formule self-billingu przez podmioty nieposiadające siedziby w Polsce. Czy KSeF przewiduje taką opcję? Jakie warunki muszą zostać spełnione i z jakimi wyzwaniami trzeba się liczyć?

Certyfikaty KSeF – ostatni dzwonek dla firm! Bez nich fiskus zablokuje faktury

Od listopada 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli wnioskować o certyfikaty KSeF. Brak tego dokumentu od 2026 r. może oznaczać paraliż wystawiania faktur. A od 2027 r. system nie uzna już żadnej innej metody logowania.

REKLAMA

KSeF już nadchodzi! Skarbówka przejmuje faktury od 2026 roku! Kto jest zobowiązany do korzystania z KSeF, a kto jest wyłączony?

Od 1 lutego 2026 r. żadna firma nie ucieknie przed KSeF. Wszystkie faktury trafią do centralnego systemu skarbowego, a przedsiębiorcy będą musieli wystawiać je wyłącznie w nowym formacie. Najwięksi podatnicy wejdą w obowiązek pierwsi, a reszta już od kwietnia 2026 r. Sprawdź, kto i kiedy zostanie objęty nowymi rygorami – i jakie wyjątki jeszcze ratują niektórych z obowiązkowego e-fakturowania.

Nowe prawo ratuje rolników przed komornikiem! Teraz egzekucje długów wstrzymane po złożeniu wniosku do KOWR

Rolnicy w tarapatach finansowych zyskali tarczę ochronną. Dzięki nowelizacji ustawy o restrukturyzacji zadłużenia złożenie wniosku do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wstrzymuje egzekucję komorniczą. Zmiana ma dać czas na rozmowy z wierzycielami, ułatwić restrukturyzację i uchronić tysiące gospodarstw przed nagłą utratą majątku. To krok, który eksperci określają jako bardzo istotny dla bezpieczeństwa produkcji żywności w Polsce.

KSeF 2026: Tryb offline24, offline, awaria i awaria całkowita - co trzeba wiedzieć? MF wyjaśnia

Nowe przepisy dotyczące Krajowego Systemu e-Faktur, które wejdą w życie od lutego 2026 r., przewidują różne procedury na wypadek problemów technicznych i awarii systemu. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, czym różni się tryb offline24, tryb offline, tryb awaryjny oraz procedura na wypadek awarii całkowitej – a także jakie obowiązki w zakresie wystawiania, przesyłania i udostępniania faktur będą spoczywać na podatnikach w każdej z tych sytuacji.

KSeF 2.0: Wielka rewolucja w fakturowaniu i VAT! Co dokładnie się zmieni i kogo obejmą nowe przepisy?

KSeF wchodzi na stałe i już od 2026 roku każda faktura będzie musiała być wystawiona elektronicznie. Nowa ustawa całkowicie zmienia zasady rozliczeń i obejmie zarówno podatników czynnych, jak i zwolnionych z VAT. To największa rewolucja w fakturowaniu od lat.

REKLAMA

Od kwietnia 2026 r. bez KSeF nie wystawisz żadnej faktury. To prosta droga do paraliżu rozliczeń firmy

Od 2026 r. KSeF stanie się obowiązkiem dla wszystkich przedsiębiorców w Polsce. System zmieni sposób wystawiania faktur, obieg dokumentów i współpracę z księgowością. W zamian przewidziano m.in. szybszy zwrot VAT. Eksperci podkreślają jednak, że firmy powinny rozpocząć przygotowania już teraz – zwlekanie może skończyć się paraliżem rozliczeń.

Rewolucja w fakturach: już od 2026 KSeF obowiązkowy dla wszystkich! Firmy mają mniej czasu, niż myślą

Mamy już ustawę wprowadzającą obowiązkowy Krajowy System e-Faktur. Od lutego 2026 r. część przedsiębiorców straci możliwość wystawiania tradycyjnych faktur, a od kwietnia – wszyscy podatnicy VAT będą musieli korzystać wyłącznie z KSeF. Eksperci ostrzegają: realnego czasu na wdrożenie jest dużo mniej, niż się wydaje.

REKLAMA