Skutki podatkowe wypłaty dywidendy funduszowi inwestycyjnemu spoza UE

W sprawie rozpoznanej przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z  4 grudnia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 1457/14 fundusz inwestycyjny z siedzibą w USA wystąpił o stwierdzenie nadpłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2006-2009 w kwocie ogółem 9 945 817,50 zł pobranego przez płatnika oraz jej zwrot na rachunek bankowy funduszu. Podatnik jest amerykańskim funduszem inwestycyjnym posiadającym osobowość prawną, który zajmuje się pomnażaniem środków zgromadzonych przez jego uczestników między innymi poprzez inwestycje portfelowe w papiery wartościowe spółek kapitałowych. Polska jest jednym z rynków, na których spółka lokuje środki. Firma wyjaśniła też, że w latach 2006 - 2009 posiadała akcje spółek z siedzibą w Polsce. Z tytułu posiadania udziałów w jednej z nich wypłacone zostały dywidendy, zaś spółka ta, działając jako płatnik, od kwot dywidend wypłacanych na rzecz podatnika pobrała podatek u źródła.

Spółka wypłacająca dywidendę w formie wierzytelności nie płaci podatku

Według podatnika przyjęte przez polskiego ustawodawcę rozróżnienie ma charakter arbitralny, gdyż ustawodawca bez żadnych przyczyn objął zwolnieniem wyłącznie fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłączając tym samym ze zwolnienia wszelkie pozostałe. Zdaniem podatnika jest to dyskryminacja. Możliwość zastosowania zwolnienia opiera się bowiem wyłącznie na kryterium siedziby.  W ocenie podatnika naruszenie zasady swobody przepływu kapitału jest wynikiem dyskryminacyjnego traktowania funduszy amerykańskich w stosunku do funduszy działających na podstawie przepisów ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.

Z jednej strony zwolnione są wszelkie dochody funduszy z siedzibą w Polsce, z drugiej zaś nie są zwolnione żadne dochody funduszy amerykańskich.

Organy podatkowe odmówiły spółce stwierdzenia nadpłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych. W uzasadnieniu decyzji stwierdziły, że nie przysługuje jej prawo do skorzystania ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż w omawianej sprawie fundusz nie był utworzony na podstawie zezwolenia właściwych władz państwa oraz nie był zarządzany przez podmiot, który prowadziłby swoją działalność na podstawie takiego zezwolenia.

Co orzekł sąd?

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję dyrektora izby skarbowej i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. W ocenie sądu pojęcie „wykonywanie działalności na warunkach równoważnych z tymi, które mają zastosowanie do funduszy inwestycyjnych z siedzibą na terytorium Unii" należy rozumieć w kontekście zadań zarządzających funduszem, polegających na inwestowaniu wpłaconych do funduszu środków w taki sposób, aby osiągnąć jak największy zysk dla jego uczestników, przy jednoczesnym ograniczeniu ryzyka inwestycyjnego. Istota funduszy inwestycyjnych opiera się zatem na połączeniu środków (zasobów kapitałowych) indywidualnych inwestorów w celu wspólnego ich inwestowania.

Polecamy: Jak rozliczyć wypłatę dywidendy - w podatkach i rachunkowości

Podatnik był akcjonariuszem spółki, ale z decyzji dyrektora izby skarbowej nie wynika,  czy na obszarze Polski dystrybuowane były jej tytuły uczestnictwa.

Różnica w traktowaniu pod względem podatkowym dywidend pomiędzy funduszami inwestycyjnymi będącymi rezydentami a funduszami inwestycyjnymi niebędącymi rezydentami może zniechęcać z jednej strony fundusze inwestycyjne z siedzibą w państwie trzecim do obejmowania udziałów spółek z siedzibą w  Polsce, z drugiej zaś strony inwestorów będących rezydentami w tym państwie członkowskim do nabywania udziałów w funduszach inwestycyjnych niebędących rezydentami.

Sąd nakazał organowi podatkowemu uwzględnić interpretację przepisu art. 6 ust. 1 pkt 10 updop oraz dokonać porównania działalności skarżącego funduszu z funduszami działającymi na podstawie regulacji krajowej.

Dywidenda rzeczowa bez CIT dla spółki wypłacającej

Zdaniem sądu, porównania między funduszami należy dokonać w szerszym zakresie niż to uczynił dyrektor izby skarbowej. Przede wszystkim należy przeanalizować zebrany w sprawie materiał dowodowy i ustalić, jakie są cele i zasady funkcjonowania podatnika. Należy również stwierdzić, jakie nałożone są na ten fundusz obowiązki informacyjne przez regulatora rynku amerykańskiego, w tym wobec organu nadzoru i potencjalnych inwestorów będących rezydentami w państwie członkowskim. Organ podatkowy powinien umożliwić funduszowi możliwość, że spełnia on wymogi równoważne z tymi, które są zawarte w polskich przepisach o funduszach inwestycyjnych.

Jeżeli na podstawie uzyskanych informacji organy podatkowe ustalą, że podatnik wykonuje działalność na warunkach równoważnych z tymi, które mają zastosowanie do funduszy inwestycyjnych z siedzibą na terytorium Unii Europejskiej, powinny wówczas uwzględnić wniosek funduszu o zwrot nadpłaty zapłaconego podatku od osób prawnych.

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizuje się w kompleksowej obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM